Skały i minerały

Cele lekcji

Cel ogólny: poznanie głównych rodzajów skał.

a) Wiadomości

Uczeń wie:

• co to jest skała,

• co to jest minerał,

• co to jest petrografia i mineralogia,

• które skały mają budowę jednorodną, a które różnorodną,

• jaka jest różnica między skałą a minerałem.

b) Umiejętności

Uczeń potrafi:

• dokonać podziału skał ze względu na ich genezę,

• krótko scharakteryzować poszczególne grupy skał,

• uzasadnić przydatność gospodarczą skał i minerałów.

c) postawy

Uczeń:

• wykazuje chęć poznawania świata,

• współpracuje w grupie,

• prezentuje własne zdanie.

2. Metoda i forma pracy

Wykład, pogadanka, praca w grupach.

3. Środki dydaktyczne

Podręcznik, krzyżówka, książki pomocnicze: „Encyklopedia Larousse”, „Ziemia – liczby, fakty, ilustracje”.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Czynności organizacyjne, powitanie, sprawdzenie listy obecności.

Podanie i zapisanie na tablicy tematu lekcji, podanie celów lekcji.

Uczniowie na podstawie pacy domowej wyjaśniają, co to jest skała i co to jest minerał i podają różnice między nimi.

b) Faza realizacyjna

Nauczyciel wyjaśnia, co oznacza termin petrografia oraz co to znaczy, że skała ma budowę jednorodną bądź różnorodną. Podaje podział skał na trzy grupy: osadowe, metamorficzne, magmowe.

Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy. Każdej grupie podaje określone zadania:

• I grupa: Korzystając z podręcznika (str. 100‑101), scharakteryzuj, jak powstają skały magmowe. Podaj przykład takich skał.

• II grupa: Korzystając z podręcznika (str. 100‑101), scharakteryzuj, jak powstają skały osadowe. Podaj przykład takich skał.

• III grupa: Korzystając z podręcznika (str. 100‑101), scharakteryzuj, jak powstają skały metamorficzne. Podaj przykład takich skał.

Czas pracy wynosi około 7 minut. Po upływie czasu liderzy grup przedstawiają wyniki pracy, nauczyciel zapisuje na tablicy, pozostali uczniowie przepisują.

c) Faza podsumowująca

Podsumowanie lekcji: nauczyciel rozdaje przygotowaną krzyżówkę (załącznik 1).

5. Bibliografia

1. Guillochon B, Encyklopedia Larousse, Siedmiogór, Warszawa 1992.

2. Stryjakiewicz T., Ziemia – liczby, fakty, ilustracje, Kurpisz S.A., Poznań 2001.

3. Wład P., Bogactwo przyrodnicze Ziemi, Geografia 1, Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum, Wydawnictwo Ortus, Piaseczno 2003.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

załącznik 1.

Krzyżówka

1. Skała należąca do skał magmowych wylewnych.

2. Pierwiastek lub związek chemiczny powstały w sposób naturalny, o ustalonym składzie chemicznym.

3. Skała magmowa głębinowa jawnokrystaliczna.

4. Grupa skał magmowych powstała na powierzchni Ziemi.

5. Nauka zajmująca się budową skał oraz wyjaśnianiem procesu ich powstawania.

6. Zespół minerałów powstałych we wnętrzu Ziemi lub na jej powierzchni.

7. Skała osadowa organiczna, używana do produkcji energii.

8. Grupa skał powstała w wyniku wietrzenia i rozkruszania skał wcześniej istniejących.

9. Skała należąca do skał metamorficznych.

10. Grupa skał, do których należą sole, gipsy, kreda.

11. Jest głównym czynnikiem powstawania skał magmowych.

b) Zadanie domowe

Przedstaw, jak wykorzystuje się skały omówione na lekcji.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Scenariusz lekcji dla klasy I.