Ocena stopnia zanieczyszczenia środowiska oraz planowanie i realizacja zadań na rzecz ochrony środowiska
CHM.05. Ocena stanu środowiska, planowanie i realizacja zadań w ochronie środowiska - Technik ochrony środowiska 325511
Słownik pojęć dla e‑materiału
Wpisz do poniższego okna słowo lub frazę, w celu ich wyszukania w poniższym słowniku.
Poniżej zamieszczono słownik pojęć występujących w lekcji „Ocena stopnia zanieczyszczenia środowiska oraz planowanie i realizacja zadań na rzecz ochrony środowiska”. Pojęcia zostały uszeregowane w kolejności alfabetycznej. Dodatkowo na koniec każdej definicji zamieszczono podświetloną na niebiesko nazwę multimedium, z której pochodzi pojęcie. Kliknięcie na nazwę multimedium umożliwia przeniesienie do odpowiedniego materiału.
Metoda odsiarczania spalinodsiarczania spalin, w której produkty procesu odsiarczania wykorzystywane są do innych celów, rekompensując tym samym koszty prowadzenia procesu.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Urządzenie rolnicze zbudowane z osi, do których przymocowane są dyski o zębatej powierzchni. Maszyna ta stosowana jest do wyrównania powierzchni oraz polepszenia struktury gleby przed rozpoczęciem siewu.

Materiał multimedialny: Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Źródła ochrony gleb oraz metody ochrony gleb przed degradacją.
Proces polegający na usuwaniu zanieczyszczeń o znacznych rozmiarach poprzez przepuszczenie wody przez rzadkie kraty.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Metody ochrony wód i oczyszczania ścieków.
Metalowe urządzenie o cylindrycznym kształcie służące do pobierania próbek profilu glebowegoprofilu glebowego.

Materiał multimedialny: Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Źródła ochrony gleb oraz metody ochrony gleb przed degradacją.
Cykl hydrologiczny, znany również jako cykl wodny, to proces, w którym woda na Ziemi przechodzi przez różne fazy i cykle, włączając w to parowanie, kondensację, opady atmosferyczne, infiltrację, transport wód powierzchniowych, a także procesy zachodzące w organizmach żywych i w ekosystemach. Cykl hydrologiczny obejmujący działalność człowieka rozpoczyna się od pobrania wody za pomocą różnego rodzaju ujęć wód powierzchniowych i podziemnych. W zależności od charakterystyki pobranej wody poddaje się ją odpowiednim procesom uzdatniania, które pozwalają na jej wykorzystanie do celów gospodarczych i przemysłowych.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Metody ochrony wód i oczyszczania ścieków.
Końcowy proces uzdatniania wody, którego celem jest unieszkodliwienie zanieczyszczeń mikrobiologicznych występujących w uzdatnianej wodzie.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Metody ochrony wód i oczyszczania ścieków.
Zautomatyzowane urządzenia, które dokonując pomiarów obecności pyłów, związków siarki oraz azotu w sposób ciągły lub okresowy.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Grupa urządzeń, których celem jest regulacja ilości wody w gruncie.

Materiał multimedialny: Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Źródła ochrony gleb oraz metody ochrony gleb przed degradacją.
Rodzaj uwalniania zanieczyszczeń lub substancji do środowiska naturalnego, które ma miejsce w ściśle określonym punkcie lub źródle, takim jak komin przemysłowy, rura wydechowa pojazdu, fabryka lub elektrownia. Emisje punktowe zwane są również emisjami skupionymi.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Rodzaj uwalniania zanieczyszczeń lub substancji do środowiska naturalnego, które nie mają ściśle określonego punktu źródłowego, ale pochodzą z wielu różnych, rozproszonych źródeł lub obszarów.
Materiał multimedialny: Film instruktażowyFilm instruktażowy: Przygotowanie tworzyw sztucznych do przetwórstwa.
Zjawisko prowadzącym do degradacji powierzchniowej warstwy gleby. Zachodzi na skutek przenoszenia fragmentów gleby za pomocą wiatru lub wody.
Materiał multimedialny: Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Źródła ochrony gleb oraz metody ochrony gleb przed degradacją.
Proces, w którym woda przepuszczana jest przez filtrujące złoże w celu zatrzymania w nim zanieczyszczeń.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Metody ochrony wód i oczyszczania ścieków.
Proces polegający na porywaniu przez pęcherzyki powietrza lub innego gazu lżejszych cząstek od cieczy, w której się znajdują na jej powierzchni. Powoduje to powstanie błony lub kożucha, który następnie może zostać usunięty.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Metody ochrony wód i oczyszczania ścieków.
Gazy cieplarniane to grupa gazów występujących w atmosferze, które wykazują zdolność do pochłaniania i zatrzymywania promieniowania cieplnego emitowanego przez Ziemię. Zalicza się do nich między innymi dwutlenek węgla, metan i tlenki azotu.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Naczynie laboratoryjne służące między innymi do przechowywania substancji, miareczkowania czy ogrzewania.

Materiał multimedialny: Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Źródła ochrony gleb oraz metody ochrony gleb przed degradacją.
Proces polegający na dodaniu substancji chemicznych np. siarczanu glinu powodującego zlepianie rozproszonych w wodzie niewielkich cząstek zanieczyszczeń do postaci elementów wykazujących większy potencjał oddzielenia ich od uzdatnianej wody.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Metody ochrony wód i oczyszczania ścieków.
Urządzenie odpowiedzialne za spulchnianie wierzchniej warstwy gleby uprawnej. Zbudowany jest z ramy, do której przymocowane są zęby. Ich ruch powoduje mieszanie się gleby, przy jednoczesnym jej wyrównaniu i usunięciu resztek wchodzących chwastów. Takie działanie umożliwia przygotowanie gruntu pod zasiew.

Materiał multimedialny: Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Źródła ochrony gleb oraz metody ochrony gleb przed degradacją
Urządzenie laboratoryjne w kształcie stożka zakończonego rurką, służące do przelewania płynów, przesypywania proszków oraz sączenia.

Materiał multimedialny: Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Źródła ochrony gleb oraz metody ochrony gleb przed degradacją.
Proces, którego celem jest zapewnienie optymalnych warunków użytkowych gleby.
Materiał multimedialny: Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Źródła ochrony gleb oraz metody ochrony gleb przed degradacją.
Proces technologiczny mający na celu zmniejszenie lub usunięcie zawartości związków azotu z gazów spalinowych emitowanych przez takie źródła jak elektrownie, zakłady przemysłowe lub pojazdy silnikowe. Istnieją różne metody odsiarczania spalin, wśród nich wyróżnia się między innymi metodę recyrkulacji spalin, metodę selektywnej redukcji niekatalitycznej oraz metodę selektywnej redukcji katalitycznej.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Metoda odsiarczania spalinodsiarczania spalin, w której produkty procesu odsiarczania są składowane lub odprowadzane do środowiska.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Proces technologiczny mający na celu zmniejszenie lub usunięcie zawartości związków siarki z gazów spalinowych emitowanych przez takie źródła jak elektrownie, zakłady przemysłowe lub pojazdy silnikowe. Istnieją różne metody odsiarczania spalin, wśród nich wyróżnia się między innymi metody odpadowe, metody półodpadowe i metody bezodpadowe.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Urządzenia laboratoryjne wykorzystywane do dozowania ściśle określonych i/lub niewielkich objętości cieczy.

Materiał multimedialny: Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Źródła ochrony gleb oraz metody ochrony gleb przed degradacją.
Wierzchni poziom profilu glebowego, który wyróżnia się obecnością szczątków organicznych w różnym stadium rozkładu, które nazywane są również próchnicąpróchnicą.
Materiał multimedialny: Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Źródła ochrony gleb oraz metody ochrony gleb przed degradacją.
Pionowy przekrój, ukazujący budowę danej próbki gleby.
Materiał multimedialny: Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Źródła ochrony gleb oraz metody ochrony gleb przed degradacją.
Organiczne szczątki w różnym stadium rozkładu.
Materiał multimedialny: Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Źródła ochrony gleb oraz metody ochrony gleb przed degradacją.
Metoda odsiarczania spalinodsiarczania spalin, w której produkty procesu odsiarczania są wykorzystywane bądź składowane, przy czym sam proces składowania nie stanowi zagrożenia dla środowiska.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Metoda odazotowania spalinodazotowania spalin polegająca na schłodzeniu i ponownym wprowadzeniu części spalin z wydechu do cylindrów silnika. Wprowadzanie spalin do komory spalania powoduje obniżenie temperatury procesu spalania, co z kolei zmniejsza ilość tlenków azotu w spalinach.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Metoda odazotowania spalinodazotowania spalin polegająca na wprowadzeniu do spalin amoniaku lub mocznika i reakcji tych substancji z tlenkami azotu, co powoduje powstanie pary wodnej i azotu. W przeciwieństwie do selektywnej redukcji niekatalitycznej, w tym przypadku reakcja chemiczna zachodzi w obecności katalizatora, który zwykle wykonany jest z takich metali jak wanad lub tytan.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Metoda odazotowania spalinodazotowania spalin polegająca na wprowadzeniu do spalin amoniaku lub mocznika i reakcji tych substancji z tlenkami azotu, co powoduje powstanie pary wodnej i azotu.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Proces polegający na opadaniu zawiesiny ciała stałego w cieczy na skutek działania sił grawitacji dochodzi do oddzielenia osadu organicznego.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Metody ochrony wód i oczyszczania ścieków.
Rodzaj zanieczyszczenia atmosferycznego, który charakteryzuje się obecnością i nagromadzeniem się różnych substancji i czynników, takich jak pyły zawieszone, związki chemiczne, aerozole, tlenki azotu i związki organiczne lotne, w powietrzu na niskiej wysokości, które zmieniają naturalny skład atmosfery ziemskiej.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Rodzaj smogusmogu, który charakteryzuje się wysokim stężeniem pyłów zawieszonych oraz związków chemicznych takich jak dwutlenek siarki i tlenki azotu. Ten rodzaj smogu występuje w miastach, zwłaszcza w okresach zimowych, gdy ogrzewanie mieszkań i emisje z komunikacji drogowej prowadzą do nagromadzenia się zanieczyszczeń atmosferycznych. Smog typu londyńskiego zwany jest również smogiem kwaśnym.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Rodzaj smogusmogu, który charakteryzuje się wysokim stężeniem tlenków azotu oraz występowaniem intensywnego promieniowania UV. Ten rodzaj smogu występuje w obszarach o ciepłym i suchym klimacie, gdzie intensywne promieniowanie słoneczne powoduje reakcje chemiczne, prowadzące do powstawania ozonu w niższych warstwach atmosfery. Smog typu Los Angeles zwany jest również smogiem fotochemicznym.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.
Zanieczyszczenia środowiska naturalnego, które są bezpośrednim efektem działalności człowieka. Są to substancje lub czynniki wprowadzane do atmosfery, wód powierzchniowych, gleby lub innych elementów środowiska w wyniku procesów przemysłowych, rolniczych, transportowych, energetycznych lub innych działań ludzkich.
Materiał multimedialny: Film edukacyjnyFilm edukacyjny: Źródła zanieczyszczeń i metody ochrony powietrza.