E-materiały do kształcenia zawodowego

Oznakowanie pojazdów kolejowych

Planowanie i realizacja przewozów kolejowych — Technik transportu kolejowego

bg‑green

Słownik pojęć dla e‑materiału

Słownik pojęć zawiera objaśnienia pojęć związanych z zagadnieniami omawianymi w niniejszym e‑materiale. Pojęcia uporządkowano alfabetycznie.

1
cyfra samokontroli
cyfra samokontroli

ostatnia cyfra w dwunastocyfrowym numerze rejestracji pojazdu kolejowego, która służy do sprawdzania poprawności tego numeru

czop skrętu
czop skrętu

element łączący nadwozie wagonu, z ramą wózka. Gniazdo ma kształt kulisty, dzięki czemu wózek może przechylać się na nierównościach toru i na szczycie górki rozrządowej. Czop zabezpieczony jest przed wysunięciem z gniazda za pomocą sworznia skrętu lub zawleczki

dysponenta pojazdu/wagonu
dysponenta pojazdu/wagonu

podmiot będący właścicielem pojazdu kolejowego lub posiadający prawo do korzystania z niego jako środka transportu, wpisany do europejskiego rejestru pojazdów kolejowych (EVR)

EVN
EVN

europejski numeru pojazdu (EVN) kolejowych pojazdów trakcyjnych i specjalnych

R1FZDh4AAyThs
Numer EVN
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
EVR
EVR

europejski rejestr pojazdów kolejowych

górka rozrządowa
górka rozrządowa

sztuczne wyniesienie terenu o odpowiednim profilu, znajdujące się na stacji rozrządowej służące do rozrządzania wagonów towarowych

RIolJwM4SUiYA
Górka rozrządowa
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
hamulec ręczny
hamulec ręczny

hamulec uruchamiany za pomocą korby lub koła z poziomu torów lub wnętrza pojazdu/wagonu. Ma on za zadanie unieruchomić (utrzymać) pojazd w czasie postoju

hamulec szybko działający
hamulec szybko działający

hamulec, w którym napełnianie cylindrów hamulcowych sprężonym powietrzem podczas hamowania i opróżnianie cylindrów hamulcowych ze sprężonego powietrza podczas odhamowania odbywa się szybko. Jest to hamulec stosowany w pociągach pasażerskich i częściowo w pociągach towarowych. Hamulec szybko działający może, w wagonie pasażerskim lub w pojeździe trakcyjnym, posiadać wysoki stopień hamowania, a także współpracować z hamulcem szynowym

hamulec tarczowy
hamulec tarczowy

hamulec, na którym siła hamowania uzyskiwana jest poprzez tarcie okładziny na specjalnej tarczy/tarczach zabudowanych na zestawach kołowych

R1HjuEZmpKiku
Hamulec tarczowy
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
hamulec wolno działający
hamulec wolno działający

hamulec, w którym napełnianie cylindrów hamulcowych sprężonym powietrzem podczas hamowania i opróżnianie cylindrów hamulcowych ze sprężonego powietrza podczas odhamowania odbywa się powoli. Hamulec wolno działający nazywany jest też hamulcem towarowym (G, lub T)

interoperacyjność
interoperacyjność

zgodność techniczna systemów kolejowych w różnych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Dotyczy zasilania, taboru czy infrastruktury.

karta UIC
karta UIC

opisuje wymagania normatywne w zakresie wielu aspektów związanych z kolejnictwem

miejsce podparcia pudła wagonu
miejsce podparcia pudła wagonu

miejsce w którym należy umieścić podpory do podniesienia wagonu za pomocą podnośników

masa hamująca
masa hamująca

umowna wartość umożliwiająca określenie wymaganej ilości czynnych hamulców składzie pociągu, które zapewnią odpowiednie parametry hamowania zgodne z wymaganiami linii, na której dany skład się porusza. Masy hamujące poszczególnych pojazdów podane są na pudłach pojazdów lub na ich tablicach przestawczych hamulca (próżny / ładowny)

R19X51aGrjp5K
Tabela mas hamulcowych
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
pojazd kolejowy
pojazd kolejowy

pojazd szynowy dostosowany do poruszania się na własnych kołach po torach kolejowych, z napędem lub bez napędu.

przegląd P3
przegląd P3

czynności utrzymaniowe, wykonywane na specjalistycznych stanowiskach kontrolnych, z wyłączeniem pojazdu z ruchu, z częściowym demontażem podzespołów.

RIC
RIC

przepisy o wzajemnym użytkowaniu wagonów osobowych i bagażowych w ruchu międzynarodowym”, czyli RIC (Regolamento Internazionale Carozzi). Dodatkowe przepisy zawarte są również w kartach UIC 580 i UIC 413 (UIC - Union Internationale des Chemins de Fer, czyli Międzynarodowy Związek Kolei) oraz w zapisach TSI (Techniczne Specyfikacje Interoperacyjności). Nie spełnienie norm RIC w oznakowaniu wagonów, dyskwalifikuje poruszanie się wagonów po innych zarządach kolejowych, ponieważ takie wagony nie są wpuszczane na szlaki obcego zarządu kolejowego

typ pojazdu
typ pojazdu

ogół rozwiązań technicznych zastosowanych w projekcie pojazdu, określonych zasadniczymi cechami konstrukcyjnymi pojazdu

wagon
wagon

pojazd pasażerski, towarowy lub specjalny przewożący ludzi, zwierzęta, ładunki lub urządzenia

R12E2fK1aBtON
Wagon pasażerski
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
wagon próżny
wagon próżny

wagon bez ładunku (pusty)

Rep7Y1xDNseTt
Wagon próżny
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
wagon ładowny
wagon ładowny

wagon z ładunkiem

R1PxMPjOYO74x
Wagon z ładunkiem
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
ważenie wagonu
ważenie wagonu

czynności związane z wykonaniem pomiaru wagonu w celu określenia dokładnej wagi wagonu, co pomoże precyzyjnie określać wagę przewożonych ładunków.

wstawki hamulcowe
wstawki hamulcowe

element odpowiadający za hamowanie w hamulcu klockowym (ciernym). Wstawki wykonane są najczęściej z żeliwa, ale spotyka się też wstawki kompozytowe np. typu LL.

UIC
UIC

(fr. Union Internationale des Chemins de fer, niem. Internationale Eisenbahnverband, ang. International Union of Railways — Międzynarodowy Związek Kolei). Organizacja zrzeszająca przedsiębiorstwa zajmujące się transportem kolejowym

urządzenie samoczynnej regulacji siły hamowania zależności od masy
urządzenie samoczynnej regulacji siły hamowania zależności od masy

urządzenie dokonujące ważenia i zwiększające siłę hamowania w zależności od obciążenia wagonu (np. przez większą ilość pasażerów)

zderzaki
zderzaki

urządzenie stosowane w kolejnictwie, przeznaczone do łagodzenia sił nacisku i uderzeń oraz utrzymywania sprzęgniętych wagonów w odpowiedniej odległości

R1aYlZpH2rqs5
Zderzak
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.