E-materiały do kształcenia zawodowego

Schematy technologiczne maszyn i urządzeń włókienniczych

MOD.14. Nadzorowanie procesów wytwarzania i wykończania wyrobów włókienniczych – technik włókiennik 311932

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik posiada strukturę listy. Znajdują się w nim występujące w e‑materiale pojęcia wraz z ich definicjami. Pod każdym pojęciem znajduje się hiperłącze do odpowiedniego multimedium, w którym występuje dane pojęcie. Po kliknięciu w hiperłącze otworzy się strona z odpowiednim multimedium.

W górnej części słownika znajduje się pole do filtracji pojęć. Aby wyszukać jakieś pojęcie, należy je wpisać w polu filtracji. Po wpisaniu widoczne będzie tylko to pojęcie wraz z definicją. Aby wrócić do listy wszystkich pojęć, należy kliknąć krzyżyk w prawej części pola filtracji.

1
aparat podający
aparat podający

element maszyny przędzalniczej, który służy do podawania surowca (np. włókien bawełnianych) do maszyny przędzalniczej

biegacz
biegacz

element skręcarki, który przemieszcza się wzdłuż osi skręcania i umożliwia obrót wkrętaka lub śrubokrętu; zazwyczaj są wykonane z tworzywa sztucznego lub metalu i umieszczone są w rowkach na osi skrętnej

cewka beztarczowa
cewka beztarczowa

rodzaj cewki, który nie posiada tarczy zębatej; cewki beztarczowe są stosowane w przędzarkach, w których przędza jest formowana na wrzecionach nibyskrętowych

cewka stożkowa
cewka stożkowa

rodzaj cewki, który ma kształt stożka; cewki stożkowe są stosowane w maszynach przędzalniczych, w których przędza jest nawijana na nawoje stożkowe

cewka tarczowa
cewka tarczowa

rodzaj cewki, który posiada tarczę zębatą; cewki tarczowe są stosowane w maszynach przędzalniczych, w których przędza jest formowana na wrzecionach z prawdziwym skrętem

REpeCxJjKf2iY
Cewki tarczowe
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
cewka walcowa
cewka walcowa

rodzaj cewki, który ma kształt walca; cewki walcowe są stosowane w maszynach przędzalniczych, w których przędza jest nawijana na nawoje walcowe

czujnik zrywu
czujnik zrywu

urządzenie kontrolne stosowane w maszynach włókienniczych, zapewniające natychmiastowe wyłączenie maszyny przy przerywaniu się nitki

elastyczność
elastyczność

właściwość nitek uzyskiwana w procesie teksturowania nitek ciągłych, polegająca na zwiększeniu ich rozciągliwości

haczyki zrywów
haczyki zrywów

element maszyny przędzalniczej, który służy do zrywania przędzy w przypadku awarii maszyny

komora nagrzewcza
komora nagrzewcza

element maszyny przędzalniczej, który służy do podgrzewania przędzy w celu uzyskania określonych właściwości mechanicznych i chemicznych

krążek parafiny
krążek parafiny

element stosowany w procesie parafinowania nitek, najczęściej dziewiarskich, umieszczany w specjalnym prowadniku przewijarek. Krążek jest stosowany do nanoszenia preparacji na nitki po to, by zmniejszyć ich włosowatość i tarcie o elementy maszyn podczas kolejnych procesów technologicznych

łączniarki
łączniarki

maszyny, które służą do łączenia dwóch lub więcej nici przędzy w celu uzyskania przędzy skręconej

metoda fałszywego skrętu
metoda fałszywego skrętu

jedna z technik teksturowania włókien syntetycznych; polega na poddaniu ciągu surowych włókien syntetycznych procesowi rozciągania i skręcania, a następnie zwijaniu w taki sposób, aby uzyskać pożądane właściwości teksturowane

naprężacz talerzykowy
naprężacz talerzykowy

urządzenie zapewniające równomierne naprężenie nitek, stosowane w maszynach włókienniczych

nawój cylindryczny
nawój cylindryczny

rodzaj nawoju, który ma kształt walca

R10hdGkmFJi9b
Nawój cylindryczny
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
nawój stożkowy
nawój stożkowy

element maszyny przędzalniczej, na który nawijana jest przędza

nibyskręt
nibyskręt

pozorny skręt przędzy, który powstaje na wrzecionie nibyskrętowym

niedoprzęd
niedoprzęd

półprodukt przędzalniczy służący do wytwarzania nitek

nitki faliste i mulinowe
nitki faliste i mulinowe

nitki fantazyjne o efektach ciągłych. Przy nitkach falistych cieńsza nitka jest skręcona z grubszą dając efekt falistości. W przypadku nitek mulinowych, skręcane nitki mają różne kolory

nitki frotte
nitki frotte

nitki fantazyjne o efektach ciągłych. W nitkach frotte nitka oplotowa jest o wiele bardziej wrobiona i nie przylega do nitki rdzeniowej

nitki gąsienicowe
nitki gąsienicowe

nitki fantazyjne o efektach punktowych, o wydłużonym kształcie, przypominające gąsienicę

nitki napuszczane niedoprzędem
nitki napuszczane niedoprzędem

nitki fantazyjne o efektach punktowych, w których odcinki niedoprzędu są skręcane z nitkami rdzeniowymi, co daje im kształt wydłużonych płomyków

nitki o efekcie ciągłym
nitki o efekcie ciągłym

w takim splocie nitek efekt wzorniczy znajduje się na całej długości

nitki o efekcie punktowym
nitki o efekcie punktowym

w takim splocie nitek efekt wzorniczy powstaje w określonych, regularnych odcinkach

nitki pęczkowane
nitki pęczkowane

nitki fantazyjne o efektach punktowych. W występują w nich miejscowe zagęszczenia nitki oplotu na nitce rdzeniowej

nitki pętelkowe
nitki pętelkowe

nitki fantazyjne o efektach ciągłych. Mają postać oczek zwanych pętelkami

nitki płomykowe
nitki płomykowe

nitki fantazyjne o efektach punktowych, mające kształt płomienia świecy

nitki spiralne
nitki spiralne

nitki fantazyjne o efektach ciągłych. Efekt spirali uzyskuje się oplatając nitkę oplotową na nitce rdzeniowej

obrączka
obrączka

element skręcarki, który służy do kontrolowania momentu obrotowego podczas skręcania śruby lub nakrętki; są zwykle wykonane z metalu i umieszczone na końcu uchwytu skrętaka, a ich średnica odpowiada zakresowi momentu obrotowego, który można osiągnąć przy użyciu skrętaka

oczyszczacz (pękołapacz)
oczyszczacz (pękołapacz)

urządzenie stosowane w maszynach włókienniczych zapewniające eliminowanie błędów przy skręcaniu nitek

pneumatyczne oczyszczanie punktów roboczych
pneumatyczne oczyszczanie punktów roboczych

czynność wykonywana w przewijarkach automatycznych – usuwanie pyłu włókienniczego z elementów maszyn za pomocą sprężonego powietrza

przędza poliuretanowa
przędza poliuretanowa

nitka elastomerowa ciągła, która jest stosowana jako nitka rdzeniowa do wyrobu pończoszych przędz dziewiarskich

przewijarka
przewijarka

maszyna przędzalnicza, która służy do przewijania przędzy z jednego nawoju na drugi

RqCVrIAcxvV5j
Przewijarka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
przewijarka bębnowa
przewijarka bębnowa

rodzaj przewijarki, w której przędza jest nawijana na bęben, który obraca się wokół własnej osi

POY (ang. partially orientated yarn)
POY (ang. partially orientated yarn)

przędza ciągła poliestrowa, bardzo cienka, częściowo zorientowana (o niskim skręcie)

puszystość
puszystość

właściwość nitek polegająca na ich zwiększonej objętości. Jest uzyskiwana w procesie teksturowania nitek ciągłych

ramię kompensacyjne
ramię kompensacyjne

element stosowany w skręcarkach fantazyjnych, wykorzystywany przy wytwarzaniu nitek ozdobnych o efektach punktowych

rolki prowadzące
rolki prowadzące

elementy maszyn włókienniczych, które służą do prowadzenia nici przędzy wzdłuż drogi, którą przebywa ona podczas procesu przędzenia lub przetwarzania tkanin

skręcarka
skręcarka

maszyna przędzalnicza, która służy do skręcania dwóch lub więcej nici przędzy w celu uzyskania przędzy skręconej

Rt3MdO6MEEepM
Skręcarka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
teksturowanie
teksturowanie

proces mechanicznego przetwarzania włókien syntetycznych lub naturalnych, który ma na celu zwiększenie ich objętości, sprężystości i wytrzymałości mechanicznej

RLd4TQQREjoBE
Teksturowanie: metoda rzeczywistego skrętu
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
układ naprężająco‑oczyszczający
układ naprężająco‑oczyszczający

system maszyny przędzalniczej, który służy do regulowania naprężenia przędzy i usuwania z niej zanieczyszczeń

wodzik
wodzik

element maszyny przędzalniczej, który umożliwia równomierne doprowadzanie surowca (np. włókien bawełnianych) do przędzarki

wrobienie nitki
wrobienie nitki

inaczej wplecenie nitki; powstaje w wyniku przeplatania się w tkaninie nitek wątku i osnowy

wrzeciono nibyskrętowe
wrzeciono nibyskrętowe

element maszyny przędzalniczej, który służy do formowania nici przędzy; wrzeciono nibyskrętowe składa się z trzonka i stożkowego klosza; podczas pracy wrzeciono obraca się wokół własnej osi i dzięki temu powstaje na nim nibyskręt, czyli pozorny skręt nici