E-materiały do kształcenia zawodowego

Serwis i naprawa urządzeń elektronicznych

ELM.05 Eksploatacja urządzeń elektronicznych – Technik elektronik 311408

bg‑azure

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik pojęć do e‑materiału zawiera hasła oraz ich definicje. Hasła zostały ułożone w kolejności alfabetycznej. Wybrane pojęcia zawierają również odsyłacze (linki) do elementów składowych e‑materiału, w których zostały użyte.

Poprawne korzystanie ze słownika pojęć pozwoli ci opanować podstawowy zasób słownictwa branżowego oraz ułatwi przyswojenie wiedzy zawartej w e‑materiale.

1
amplituda sygnału
amplituda sygnału

wartość maksymalna sygnału (napięcia, prądu) przebiegu zmiennego, np. sinusoidalnego

analiza FFT
analiza FFT

FFT (Fast Fourier Transform) tzw. szybkie przekształcenie Fouriera; metoda analizy pozwalająca na precyzyjne zweryfikowanie, czy składowe sygnału wyjściowego należą do charakterystyki pracy właściwie działającego urządzenia, czy niektóre z komponentów są oznaką pogorszenia się stanu technicznego; polega na rozkładzie sygnału na sumę składowych sinusoidalnych o różnych częstotliwościach; każdy sygnał można przedstawić jako sumę sinusów o różnej amplitudzie i częstotliwości; analiza FFT polega na rozłożeniu sygnału na te składowe, co umożliwia zbadanie charakterystyki częstotliwościowej sygnału i uzyskanie jego widma amplitudowego

charakterystyka widmowa
charakterystyka widmowa

sposób opisu sygnału, w którym przedstawia się jego widmo, czyli rozkład amplitud poszczególnych częstotliwości, z których składa się sygnał; charakterystyka widmowa pozwala na analizę i zrozumienie właściwości sygnału w dziedzinie częstotliwości, co może być przydatne w wielu dziedzinach, w tym w analizie sygnałów dźwiękowych, obrazów, sygnałów radiowych czy sygnałów z różnego rodzaju czujników; w przypadku sygnałów cyfrowych, charakterystyka widmowa może zostać wyznaczona przy użyciu transformacji Fouriera, która przekształca sygnał z dziedziny czasu na dziedzinę częstotliwości; dzięki temu możemy uzyskać informacje o tym, jakie częstotliwości występują w sygnale oraz jakie są ich amplitudy

częstotliwość, częstość
częstotliwość, częstość

podstawowa wielkość fizyczna, która określa oraz precyzuje liczbę cykli danego zjawiska okresowego, występujących w jednostce czasu; jednostką częstotliwości jest herc [Hz]

częstotliwość akustyczna
częstotliwość akustyczna

częstotliwość mieszcząca się w zakresie od 16 Hz do 20000 Hz, w literaturze nazywana również częstotliwością słyszalną; poza podanym pasmem dźwięki nazywane są infradźwiękami (poniżej 16 Hz) lub ultradźwiękami (powyżej 20000 Hz)

czujnik indukcyjny
czujnik indukcyjny

urządzenie elektroniczne służące do wykrywania obiektów metalowych; czujnik wykrywa zmiany pola magnetycznego, gdy w jego zasięgu pojawia się metalowy obiekt; generowane przez czujnik pole elektromagnetyczne ulega zmianie, a informacje o tym układ elektroniczny przetwarza na sygnał wyjściowy

RorTDhgr07Sa7
Indukcyjny czujnik zbliżeniowy
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
czwórnik elektryczny
czwórnik elektryczny

rodzaj obwodu elektrycznego lub element takiego obwodu, posiadający cztery zaciski, które pogrupowane są w dwie pary (wroty); czwórnik nazywany także dwuwrotnikiem; dzięki użyciu czwórnika – podczas analizy danego obwodu można zastąpić całości lub części tego obwodu elementem opisanym poprzez dwa równania liniowe

debugger
debugger

program komputerowy, który służący do analizy innych aplikacji, w celu odnalezienia i identyfikacji zawartych w nich błędów; podstawowym zadaniem debuggera jest sprawowanie kontroli nad wykonaniem kodu, co umożliwia zlokalizowanie instrukcji odpowiedzialnych za wadliwe działanie programu

diagnostyka
diagnostyka

dziedzina techniki zajmująca się rozpoznawaniem, analizowaniem i interpretacją objawów, w celu ustalenia przyczyn awarii; w dziedzinie elektroniki diagnostyka polega na wykorzystaniu różnych przyrządów pomiarowych, takich jak oscyloskopy, mierniki, analizatory sygnałów czy kamery termowizyjne, w celu zlokalizowania i wykrycia usterek w urządzeniach elektronicznych

dioda
dioda

dwuwarstwowy element elektroniczny składający się z półprzewodników p i n; jej zadaniem jest przewodzenie prądu tylko w jednym kierunku; ze względu na sposób domieszkowania i zastosowane materiały wyróżnia się różne rodzaje diod, takie jak prostownicza, Zenera, tunelowa, pojemnościowa, LED; różnią się właściwościami i zastosowaniem

RwD48A0PCB6pC
Przykładowa dioda LED
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
dioda pojemnościowa
dioda pojemnościowa

specjalny rodzaj diody półprzewodnikowej, w której wykorzystuje się zjawisko zmiany pojemności złącza p‑n w zależności od wartości napięcia polaryzacji wstecznej; zakres zmian pojemności (np. w granicach od 1 pF do 20 pF) jest wyznaczony napięciami granicznymi (minimalnym w pobliżu 0V i maksymalnym bliskim napięciu przebicia); jej głównym zastosowaniem jest regulacja częstotliwości sygnałów w oscylatorach, syntezatorach częstotliwości oraz układach strojenia

RK7OZov6OwYk7
Przykładowa dioda pojemnościowa
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
elektrolit
elektrolit

roztwór jonowy lub substancja chemiczna, która w roztworze jonizuje się, czyli rozpada na jony. Elektrolity są podstawowymi elementami w przewodnictwie elektrycznym, ponieważ zawierają ładunki dodatnie i ujemne, które mogą przemieszczać się w roztworze pod wpływem napięcia elektrycznego

falownik
falownik

urządzenie elektryczne, które przekształca prąd stały (DC) na prąd przemienny o zmiennej częstotliwości i amplitudzie (AC). Falowniki są wykorzystywane do sterowania prędkością obrotową silników przemysłowych, takich jak silniki prądu stałego (DC) lub silniki indukcyjne.
Falowniki są zbudowane z układu tranzystorów lub tyrystorów, które kontrolują przepływ prądu przez obwód. W zależności od częstotliwości sterowania, falownik może generować sygnał o zmiennej częstotliwości, co pozwala na regulację prędkości silnika.
Falowniki mogą być jednofazowe lub trójfazowe i różnią się od siebie sposobem przetwarzania sygnału. Falownik jednofazowy jest stosowany do sterowania silnikami jednofazowymi, natomiast falownik trójfazowy jest stosowany do silników trójfazowych

RMISTdQVfa5c7
Przetwornica napięcia 24V DC / 230V AC
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
faza
faza

pojęcie odnoszące się do przesunięcia w czasie lub przestrzeni między dwoma falami, sygnałami lub prądami elektrycznymi

filtr elektryczny
filtr elektryczny

układ elektroniczny, którego zadaniem jest przepuszczanie sygnałów o określonej częstotliwości i tłumienie poza pasmem; ma postać czwórnika elektronicznego; w zależności od zastosowanych elementów wyróżnia się filtry pasywne (zbudowane z rezystorów, kondensatorów, cewek) i filtry aktywne (zbudowane z rezystorów, kondensatorów i wzmacniaczy operacyjnych); ze względu na charakterystykę częstotliwościową filtry dzieli się na dolnoprzepustowe, górnoprzepustowe, środkowoprzepustowe i środkowozaporowe

R157x1flAWkoe
Filtr LTE TF007A masztowy
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
filtrowanie sygnału
filtrowanie sygnału

proces przetwarzania sygnałów mający na celu wydzielenie sygnałów składowych o określonych częstotliwościach i amplitudach; filtracja stosowana jest dla sygnałów elektrycznych w procesach diagnostyki i monitorowania

generator funkcyjny
generator funkcyjny

rodzaj urządzenia elektronicznego, którego zadaniem jest wygenerowanie sygnału o określonym przebiegu oraz regulowanych amplitudzie i częstotliwości; generatory stosowane są m.in. w pracowniach elektronicznych i serwisach urządzeń elektronicznych

R1HwBNBZewX2g
Generator funkcyjny
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
gniazdo XLR
gniazdo XLR

rodzaj łącza elektrycznego stosowanego głównie w profesjonalnych systemach audio i wideo. Gniazdo XLR ma trzy lub więcej styków, które zapewniają zrównoważony, niskoszumny sygnał audio lub wideo.
Gniazdo XLR składa się z wtyku i gniazda. Wtyk ma cylindryczną obudowę z metalowymi kołnierzami, które zapewniają połączenie z gniazdem. Gniazdo XLR ma trzy styki, które są chronione przed przypadkowym dotknięciem za pomocą metalowej osłony

Re9YYZpNzgtDv
Gniazdo mikrofonowe 3pin XLR montażowe TALVICO
Źródło: dostępny w internecie: www.poltech-sklep.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
grot lutowniczy
grot lutowniczy

element lutownicy, który jest odpowiedzialny za rozgrzanie połączenia lutowniczego i umożliwienie stopienia lutu. Jest to metalowy element, który jest mocowany do lutownicy i może być wymieniany w zależności od potrzeb i rodzaju połączenia, które chcemy wykonać

RhxmhaF3975Zu
Zestaw grotów miedzianych do stacji lutowniczych
Źródło: dostępny w internecie: www.gotronik.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
inwerter
inwerter

urządzenie elektroniczne, które zmienia prąd stały na prąd zmienny o innej wartości i/lub częstotliwości

RaGQJelewZEwR
Przetwornica napięcia STEP‑DOWN XL4005 typ 2
Źródło: dostępny w internecie: www.poltech-sklep.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
kamera termowizyjna
kamera termowizyjna

urządzenie, które służy do obrazowania temperatury obiektów na podstawie emisji promieniowania podczerwonego. Kamera termowizyjna składa się z soczewki, detektora termicznego, układu optycznego oraz elektroniki, która przetwarza sygnał termiczny na obraz

RPnVmrRWiEj8G
Kamera termowizyjna RS PRO 80 x 80 px
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
klasa wzmacniacza mocy
klasa wzmacniacza mocy

wskaźnik jakości pracy wzmacniacza w zakresie mocy wyjściowej. W zależności od klasy, wzmacniacz mocy może działać z różną sprawnością i emitować różne poziomy zniekształceń; najpopularniejszymi klasami wzmacniaczy mocy są: klasa A, klasa AB, klasa B, klasa D

kondensator
kondensator

element elektryczny (elektroniczny) zbudowany z dwóch przewodników (okładzin) rozdzielonych dielektrykiem; kondensator służy do magazynowania energii elektrycznej w różnych obwodach elektrycznych; wykorzystywane są np. w zasilaczach, układach ładowania i rozładowania baterii; kondensatory często są elementami układów RLC (rezystor, cewka, kondensator); kondensatory stosuje się w obwodach filtrów, aby tłumić lub przepuszczać sygnały o określonej częstotliwości

RJfs9VlBixSgQ
Kondensator foliowy 20μF 440V AC RS PRO
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
lampa fluorescencyjna
lampa fluorescencyjna

rodzaj oświetlenia, w którym światło jest generowane poprzez przepływ prądu elektrycznego przez gazowy roztwór rtęci, który znajduje się wewnątrz lampy. W wyniku tego procesu, roztwór rtęci emituje światło ultrafioletowe, które następnie jest przetwarzane przez powłokę fluorescencyjną pokrywającą wewnętrzną powierzchnię lampy, co powoduje emisję światła widzialnego

RxZP4W6FA2b30
Kompaktowa lampa fluorescencyjna zwana też świetlówką kompaktową
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
lutowanie miękkie
lutowanie miękkie

jedna z metod lutowania, która polega na łączeniu dwóch elementów metalowych za pomocą stopu lutowniczego o niższym punkcie topnienia. W tym procesie temperatura topnienia stopu lutiwniczego jest niższa niż temperatura topnienia lutowanego elementu, dzięki czemu element nie ulega uszkodzeniu. W lutowaniu miękkim stop lutowniczy jest podgrzewany za pomocą lutownicy lub palnika gazowego, a następnie jest nanoszony na miejsce lutowania. Kiedy stop lutowniczy się stopi, łączy ze sobą elementy metalowe. Po ochłodzeniu połączenie jest trwałe i stabilne

lutowanie SMT (powierzchniowe)
lutowanie SMT (powierzchniowe)

(ang. Surface Mount Technology, SMT) – sposób lutowania elementów elektronicznych polegający na automatycznym umieszczeniu komponentów na powierzchni płytki, przy wykorzystaniu nałożonej pasty lutowniczej; sposób ten wymaga lutowania niewielkich elementów SMD

lutowanie THT (przewlekane)
lutowanie THT (przewlekane)

(ang. Through‑Hole Technology, THT) – sposób lutowania nazywany przewlekanym. Polega na przełożeniu nóżek elementów elektronicznych przez otwory na płytce PCB (ang. Printed Circuit Board) i przylutowaniu ich do pól lutowniczych

mata antystatyczna
mata antystatyczna

specjalna mata, która zapobiega gromadzeniu się ładunków elektrostatycznych na powierzchniach, z którymi jest w kontakcie

R1KNcNuUF85bM
Serwisowa mata antystatyczna ESD
Źródło: dostępny w internecie: www.gotronik.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
matryce LCD
matryce LCD

ekrany ciekłokrystaliczne współczesnych telewizorów, monitorów, laptopów; obraz wyświetlany jest w nich dzięki warstwie cząsteczek ciekłego kryształu, zmieniających orientację pod wpływem pola elektrycznego; źródłem światła, które przepuszczane jest przez warstwy matrycy, są najczęściej diody LED

R1X0qbQHtoh2X
Budowa matrycy LCD
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
miernik uniwersalny (multimetr)
miernik uniwersalny (multimetr)

urządzenie pomiarowe, które umożliwia pomiar kilku wielkości fizycznych; multimetr w podstawowej wersji pełni funkcję amperomierza, woltomierza i omomierza, ale również pozwala m.in. na pomiar pojemności kondensatorów, temperatury, testowanie elementów elektronicznych

RTYE6E1LNqOEr
Multimetr cyfrowy
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
mostek prostowniczy
mostek prostowniczy

układ elektroniczny służący do prostowania przemiennego sygnału elektrycznego. Mostek prostowniczy składa się z czterech diod ułożonych w taki sposób, że umożliwiają one przepływ prądu tylko w jednym kierunku

RiPaPVD9q6L8Y
Mostek prostowniczy jednofazowy
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
napęd Blue‑ray
napęd Blue‑ray

urządzenie służące do odczytu i zapisu danych z płyt Blu‑ray. Płyty Blu‑ray są nośnikami o większej pojemności niż tradycyjne płyty CD i DVD, dzięki czemu pozwalają na przechowywanie większej ilości danych, w tym filmów w wysokiej rozdzielczości

napięcie skuteczne (okresowo zmiennego napięcia)
napięcie skuteczne (okresowo zmiennego napięcia)

(ang. effective voltage) – taka wartość napięcia stałego, które przyłożone do opornika, spowoduje wydzielenie się na nim w takim samym czasie takiej samej ilości energii, jak przy napięciu zmiennym

napięciowy współczynnik stabilizacji napięciowej
napięciowy współczynnik stabilizacji napięciowej

wielkość określająca zdolność urządzenia stabilizującego napięcie do utrzymania napięcia wyjściowego na stałym poziomie pomimo zmian napięcia wejściowego. Współczynnik ten jest zwykle wyrażany w procentach i obliczany jako stosunek zmiany napięcia wyjściowego do zmiany napięcia wejściowego

natężenie skuteczne (okresowo zmiennego natężenia prądu)
natężenie skuteczne (okresowo zmiennego natężenia prądu)

(ang. effective current) – taka wartość natężenia prądu stałego, który płynąc przez opornik, spowoduje wydzielenie się na nim w takim samym czasie takiej samej ilości energii, jak przy prądzie zmiennym

obciążeniowy współczynnik stabilizacji napięciowej
obciążeniowy współczynnik stabilizacji napięciowej

wielkość określająca zdolność urządzenia stabilizującego napięcie do utrzymania napięcia wyjściowego na stałym poziomie pomimo zmian obciążenia. Współczynnik ten jest zwykle wyrażany w procentach i obliczany jako różnica między wartością napięcia wyjściowego urządzenia stabilizującego przy maksymalnym obciążeniu a wartością napięcia wyjściowego przy minimalnym obciążeniu, podzielona przez wartość napięcia wyjściowego przy minimalnym obciążeniu

ochrona antystatyczna
ochrona antystatyczna

zbiór działań i urządzeń służących do zapobiegania uszkodzeniom elektronicznych urządzeń i podzespołów spowodowanych przez elektrostatyczny wyładowania (ESD). Elektrostatyczne wyładowania mogą powstać w wyniku prostych czynności, takich jak chodzenie po wykładzinie z tworzywa sztucznego, tarcie o nie lub ocieranie odzieży, a ich energia może uszkodzić delikatne elementy elektroniczne, takie jak mikroprocesory, układy scalone, pamięci, karty graficzne itp.

opaska antystatyczna
opaska antystatyczna

specjalna opaska noszona na nadgarstku, której zadaniem jest odprowadzenie ładunków elektrostatycznych z ciała pracownika do ziemi

Rz6158wdYVIVy
Opaska antystatyczna na nadgarstek z przewodem
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
oscyloskop
oscyloskop

urządzenie pomiarowe służące do obserwacji i badania przebiegów czasowych; oscyloskopy cyfrowe umożliwiają też wykonywanie operacji matematycznych w celu analizy tych przebiegów (np. analiza FFTanaliza FFTanaliza FFT)

R1bPRf0r4g1Ls
Oscyloskop wielokanałowy
Źródło: www.merazet.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
pasmo przenoszenia
pasmo przenoszenia

zakres częstotliwości przenoszonych przez dane urządzenie (np. filtr, wzmacniacz); granice tego pasma określone są jako częstotliwości graniczne i wyznaczają punkty, w których poziom sygnału zmniejszył się o 3 dB

plecionka
plecionka

rodzaj przewodu lub sznurka wykonanego z wielu cienkich, skręconych ze sobą nitek lub drutów (inna nazwa to ekran). Może być wykonana z różnych materiałów, takich jak stal, miedź, aluminium, srebro czy nawet włókna szklanego lub kevlaru. W elektronice plecionki często są używane jako przewody ekranujące, które chronią przed zakłóceniami elektromagnetycznymi (EMI) lub promieniowaniem radioelektrycznym (RFI), które mogą wpłynąć na działanie układów elektronicznych.

Plecionką nazywamy również taśmę miedzianą służącą do pomocy przy rozlutowywaniu elementów elektronicznych lub usuwania nadmiaru spoiwa lutowniczego

R1PJVUN05nO4A
Plecionka lutownicza
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
podstawa czasu
podstawa czasu

parametr, który określa częstotliwość generowanego sygnału impulsowego, służącego do pomiaru czasu w urządzeniach elektronicznych. Częstotliwość podstawy czasu jest zwykle bardzo stabilna i precyzyjna, co pozwala na dokładne i powtarzalne pomiary czasu

prawo Ohma
prawo Ohma

(ang. Ohm's law) – prawo, które głosi, że natężenie prądu płynącego przez przewodnik jest wprost proporcjonalne do napięcia panującego na jego końcach; prawo to spełnione jest dla prądu stałego, ale także w obwodach prądu przemiennego bez kondensatora lub cewki (ściślej: bez pojemności i indukcyjności); współczynnik proporcjonalności nazywa się oporem elektrycznym przewodnika i oznacza literą R

przebiegi sterujące
przebiegi sterujące

sygnały elektryczne lub elektroniczne, które są wykorzystywane do sterowania innymi układami elektronicznymi lub urządzeniami. Przebiegi sterujące są zwykle generowane przez specjalne układy elektroniczne, takie jak generatory funkcji lub mikrokontrolery

przetwornica
przetwornica

urządzenie elektroniczne, które przetwarza jedno napięcie lub prąd elektryczny na inne napięcie lub prąd elektryczny. Przetwornice są stosowane w różnych aplikacjach, takich jak zasilacze komputerowe, przetwornice DC‑DC w urządzeniach mobilnych, przetwornice napięcia w samochodach lub przetwornice prądu stałego do prądu przemiennego w urządzeniach elektronicznych

RNfOUkEfPIeEN
Przetwornica DC‑DC
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
przewód koncentryczny
przewód koncentryczny

kabel, który składa się z dwóch lub trzech warstw przewodzących ułożonych wzdłuż jednej osi, z izolacją pomiędzy nimi

RQUjC85jlC3HM
Przewód koncentryczny typu RG213B/U niezakończony
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
przyrząd pomiarowy
przyrząd pomiarowy

urządzenie służące do mierzenia wielkości fizycznych, w tym elektrycznych

radiator
radiator

urządzenie służące do odprowadzania ciepła z urządzenia lub systemu

Rk61nzQ7cvBeQ
Radiator uniwersalny aluminiowy
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
rezystancja
rezystancja

opór elektryczny przewodnika, przez który płynie prąd stały

sonda pomiarowa
sonda pomiarowa

precyzyjne narzędzie, wykorzystywane do pomiarów lub przekazania mierzonych sygnałów (z punktu pomiarowego do urządzenia pomiarowego) w układach elektrycznych oraz elektronicznych. Sonda może być wykorzystana do pomiaru napięcia, prądu, oporu, pojemności, indukcyjności, impedancji, częstotliwości oraz innych parametrów. Zadaniem sondy może być również zamiana mierzonej wielkości z jednej postaci na inną np. temperatury na napięcie lub prędkości na częstotliwość

R1WR41AFb5DAt
Sonda pomiarowa z wtykiem BNC
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
spoiwo (lutowie)
spoiwo (lutowie)

rodzaj spoiwa stosowanego do łączenia metali, takich jak miedź, stal, aluminium i złoto. Lutowanie jest procesem polegającym na łączeniu dwóch elementów poprzez rozgrzanie spoiwa lutowniczego do temperatury wystarczającej do jego stopienia i spoiny z materiałami łączonymi

stabilizator napięcia
stabilizator napięcia

układ elektroniczny, którego zadaniem jest utrzymywanie na wyjściu stałego napięcia; powinno to zachodzić niezależnie od obciążenia układu i wahań napięcia zasilającego

Ro71Xy2GhDbKM
Stabilizator napięcia
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
stop lutowniczy
stop lutowniczy

materiał łączący, który jest złożony z dwóch lub więcej pierwiastków chemicznych, zwykle metali, w celu uzyskania pożądanych właściwości fizycznych i chemicznych. Stop lutowniczy składa się zazwyczaj z jednego lub więcej metali z dodatkiem spoiwa, które ma niższą temperaturę topnienia niż łączone metale

stopień wyjściowy
stopień wyjściowy

stan początkowy lub punkt odniesienia dla określonej wartości, procesu lub zjawiska. Jest to wartość lub stan, który jest używany do porównywania, mierzenia lub oceny zmian lub postępów

stopień końcowy
stopień końcowy

stan końcowy lub cel dla określonej wartości, procesu lub zjawiska. Jest to wartość lub stan, który jest osiągany po wykonaniu określonych działań lub procesów

tester złączy półprzewodnikowych
tester złączy półprzewodnikowych

urządzenie służące do badania i pomiaru parametrów elektrycznych złączy półprzewodnikowych, takich jak napięcie przewodzenia złącza, współczynnik wzmocnienia hFE.

RGjnltC6z0DjG
Miernik LCR Peak Electronic Design LCR40
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
tętnienie napięcia stałego
tętnienie napięcia stałego

fluktuacje lub wahania wartości napięcia stałego w czasie. Tętnienia te są zwykle spowodowane zmiennymi lub niestabilnymi źródłami zasilania, niewłaściwym filtrowaniem sygnału, zakłóceniami elektromagnetycznymi lub szumami z sieci zasilającej

transoptor
transoptor

elektroniczny element półprzewodnikowy, który umożliwia izolację elektryczną między układami elektronicznymi. Składa się z fototransystora lub fototriaka, a także z diody LED lub lasera, które są połączone optycznie, ale nie elektrycznie

R1WvZxdZAuvMo
Układ scalony zawierający transoptory
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
tranzystor bipolarny
tranzystor bipolarny

trójwarstwowy (npn lub pnp) półprzewodnikowy element elektroniczny mający zdolność wzmacniania sygnału; końcówki tranzystora to baza (B), kolektor (C) i emiter (E)

R19oaxjd3Y7B0
Tranzystor NPN SOT‑32
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
tranzystor polowy, tranzystor unipolarny
tranzystor polowy, tranzystor unipolarny

tranzystor sterowany za pomocą pola elektrycznego; przepływ prądu elektrycznego pomiędzy źródłem (S) a drenem (D) jest zależny od napięcia przyłożonego do bramki (G); wyróżnia się tranzystory złączowe JFET (z kanałem p lub n) oraz z izolowaną bramką MOSFET (wzbogacane z kanałem p lub n oraz zubażane z kanałem p lub n)

Rg4I6flyI0b8i
Tranzystor polowy złączowy, N‑kanałowy
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
uziemienie
uziemienie

połączenie elektryczne między przewodzącym elementem elektrycznym lub obudową a ziemią lub innym punktem referencyjnym o zerowym potencjale elektrycznym. Celem uziemienia jest zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników, ochrona urządzeń elektrycznych przed przepięciami oraz zapobieganie zakłóceniom elektromagnetycznym

współczynnik ESR
współczynnik ESR

ESR (Equivalent Series Resistance) to współczynnik oporności szeregowej równoważnej, który jest miarą oporności wewnętrznej kondensatora. Współczynnik ESR określa straty mocy w kondensatorze, wynikające z oporu wewnętrznego, który występuje w każdym kondensatorze

współczynnik hFE tranzystora bipolarnego
współczynnik hFE tranzystora bipolarnego

parametr charakteryzujący tranzystor bipolarny w układzie wzmacniacza, który określa stosunek prądu kolektora do prądu bazy w tranzystorze. Jest to parametr, który wyraża, jak dobrze tranzystor przekazuje sygnał z bazy na kolektor, czyli jak bardzo sygnał jest wzmacniany

wtyk bananowy
wtyk bananowy

rodzaj wtyku elektrycznego o cylindrycznym kształcie, z jednym lub dwoma wystającymi pinami. Jest to często stosowany rodzaj wtyku w elektronice i elektrotechnice, szczególnie w przypadku połączeń, gdzie wymagane jest łatwe i pewne podłączenie przewodów, np. przy testowaniu lub naprawie urządzeń. Najczęściej stosuje się tego rodzaju wtyki o średnicy 4 mm i 2 mm

RZvwEbYlAXt2J
Wtyki bananowe
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
wyjściowy stopień mocy
wyjściowy stopień mocy

element układu elektronicznego, który odpowiada za wzmacnianie sygnału i dostarczenie odpowiedniej mocy na wyjście układu. W zależności od zastosowania, wyjściowy stopień mocy może mieć różne parametry, takie jak moc wyjściowa, impedancja, napięcie wejściowe, napięcie wyjściowe, czy też charakterystyki częstotliwościowe

wyładowanie elektrostatyczne
wyładowanie elektrostatyczne

nagłe wyładowanie ładunku elektrostatycznego pomiędzy dwoma obiektami o różnym potencjale elektrycznym, które w momencie kontaktu mogą znacznie się różnić. Wyładowanie elektrostatyczne jest naturalnym zjawiskiem, które może powodować problemy w urządzeniach elektronicznych i elektromechanicznych, ponieważ nawet bardzo niewielkie wyładowania mogą powodować uszkodzenie lub degradację elementów elektronicznych. Szczególnie wrażliwe na wyładowania elektrostatyczne są układy scalone, kondensatory, tranzystory oraz elementy ochronne, takie jak diody zabezpieczające

wzmacniacz mocy
wzmacniacz mocy

urządzenie elektroniczne, które służy do wzmacniania mocy sygnału; wzmacniacze mocy mają różne zastosowania, takie jak wzmocnienie sygnału audio w systemach nagłaśniających, wzmacnienie sygnału radiowego w nadajnikach, wzmocnienie sygnału w systemach pomiarowych i innych; mają one różne klasy, które określają ich charakterystyki i sposób działania – najczęściej stosowane klasy wzmacniaczy mocy to klasa A, klasa B, klasa AB i klasa D

R1Xu5amtlOnti
Przykładowy wzmacniacz mocy audio układ TDA7296
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
wzmacniacz operacyjny
wzmacniacz operacyjny

wielostopniowy wzmacniacz różnicowy prądu stałego charakteryzujący się bardzo dużym różnicowym wzmocnieniem napięciowym; układ ten najczęściej pracuje z zewnętrznym obwodem sprzężenia zwrotnego; jest najbardziej rozpowszechnionym scalonym układem elektronicznym; podstawowe układy pracy wzmacniacza to: odwracający, nieodwracający, różniczkowy, całkujący

RxmjMvjqamaGo
Wzmacniacz operacyjny
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
wzmocnienie mocy
wzmocnienie mocy

określa stosunek mocy wydzielanej w obciążeniu do mocy sygnału wejściowego

wzmocnienie napięciowe
wzmocnienie napięciowe

podstawowy parametr tranzystora; stosunek napięcia wyjściowego do napięcia wejściowego układu

zasilacz liniowy
zasilacz liniowy

rodzaj zasilacza o regulowanej lub nieregulowanej wartości napięcia wyjściowego; podstawowym elementem odpowiedzialnym za stabilizację napięcia jest stabilizator napięcia; ponadto każdy zasilacz liniowy zawiera transformator, prostownik oraz kondensatory elektrolityczne filtrujące

RahCWK65ausr8
Zasilacz liniowy
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
zasilacz impulsowy
zasilacz impulsowy

rodzaj zasilacza zbudowany na zasadzie przetwornicy; podstawowym elementem jest tranzystor mocy przełączany z dużą częstotliwością; napięcie wyjściowe porównywane jest z wartością odniesienia; na tej podstawie tranzystor przełączany jest sygnałem o modulowanej szerokości impulsów; obecnie zasilacze te są powszechnie stosowane w urządzenia elektronicznych; charakteryzują się wysoką sprawnością w porównaniu do zasilaczy liniowych

RpsIVnG5CVotA
Zasilacz impulsowy
Źródło: dostępny w internecie: www.rs-online.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
zimne luty
zimne luty

rodzaj nieprawidłowego połączenia uzyskanego podczas lutowania; objawia się brakiem połączenia pomiędzy lutowanymi elementami

złącze BNC
złącze BNC

BNC (Bayonet Neill‑Concelman) to rodzaj złącza koaksjalnego stosowanego do połączenia przewodów sygnałowych w różnych aplikacjach, takich jak transmisja sygnału wideo, audio, pomiarów laboratoryjnych czy w systemach bezpieczeństwa. Charakteryzuje się ono prostą konstrukcją i łatwością w użyciu dzięki systemowi blokady na zatrzask, co umożliwia szybkie i bezpieczne połączenie. Złącze BNC ma również dobrą odporność na zakłócenia elektromagnetyczne, co jest szczególnie istotne w przypadku sygnałów wysokiej częstotliwości

R1aD0cowjvbZr
Wtyk BNC
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
zwarcie
zwarcie

sytuacja, w której dochodzi do połączenia elektrycznego pomiędzy dwoma punktami o różnym potencjale elektrycznym, co powoduje przepływ dużej ilości prądu przez ten punkt. Może to prowadzić do poważnych skutków, takich jak przegrzanie przewodów, uszkodzenie urządzeń elektronicznych lub nawet pożar