E-materiały do kształcenia zawodowego

Metody i systemy produkcji w zakładzie odzieżowym

MOD.11. Organizacja procesów wytwarzania wyrobów odzieżowych - technik przemysłu mody 311941

Słownik pojęć

1
asortyment (produktów)
asortyment (produktów)

Jest to zestaw wszystkich typów i gatunków produktów oferowanych nabywcom przez dane przedsiębiorstwo. Asortyment oferowanych produktów powinien odpowiadać oczekiwaniom docelowego rynku.

kontrola jakości
kontrola jakości

Czynności podejmowane w zakładach odzieżowych w celu zapewnienia pełnej jakości wyrobów odzieżowych. Kontrola jakości prowadzona jest jako międzyoperacyjna kontrola jakości produkcji i ostateczna kontrola jakości wyrobów gotowych. Zadaniem kontroli międzyoperacyjnej jest ujawnianie i niedopuszczanie do dalszego procesu produkcyjnego wadliwie wykonanych elementów. Kontrolę międzyoperacyjną wykonują pracownicy komórki kontroli jakości (inspektorzy, brakarze) i dozór techniczny (brygadziści, mistrz).Ostateczną kontrolę wyrobów gotowych wykonują brakarze. Sprawdzają jakość i klasyfikują wyroby odzieżowe do odpowiednich stopni jakości, zwanych gatunkami. Podstawą działania brakarzy są: Polska Norma PN‑85/P‑84507,dokumentacja techniczno‑technologiczna oraz wzór wyrobu odzieżowego.

metoda
metoda

To świadomie i konsekwentnie stosowany sposób postępowania, prowadzący do osiągnięcia określonego celu. Metody wytwarzania odzieży określają sposób wykonania danej odzieży oraz informują o liczbie osób wytwarzających odzież.

metoda indywidualna
metoda indywidualna

Polega na wykonaniu wyrobu odzieżowego przez jednego pracownika. Pracownik sam wykonuje wszystkie zabiegi i czynności, które są niezbędne przy wytwarzaniu danej sztuki odzieży. Metoda ta stosowana jest we wzorcowni oraz przy szyciu odzieży na miarę.

metoda grupowa
metoda grupowa

Polega na obróbce procesu technologicznego i wykonywaniu go przez grupy kilkuosobowe; liczba stanowisk zależy od asortymentu odzieży i od stopnia podziału pracy. Grupie ludzi przyporządkowuje się określone urządzenia i określone etapy produkcji, np. przygotowanie, szycie elementów, montaż elementów. Podstawowym warunkiem zorganizowania grupowej metody organizacji są wysokie kwalifikacje pracowników. Częste zmiany modeli odzieży, mała liczba w serii i krótkie terminy realizacji wymuszają łączenie metody grupowej z systemami przenośników podwieszanych i wózkowych. Metoda ta stosowana jest w krótkich seriach, w przemysłowych zakładach odzieżowych oraz w zakładach usługowych przy wytwarzaniu odzieży miarowej.

metoda potokowa
metoda potokowa

Polega na znacznym podziale procesu technologicznego na poszczególne, proste czynności i zabiegi technologiczne niezbędne do wykonania danego wyrobu odzieżowego. Na każdym stanowisku wykonuje się ciągle powtarzające się czynności i zabiegi. Pracownicy wykonują zadania zgodnie z rytmem pracy zespołu.

paczka
paczka

Kilka lub kilkanaście sztuk elementów wyrobu odzieżowego skontrolowanych i skompletowany przygotowanych do obróbki w określonym zespole obróbkowym, sekcji lub na stanowiskach roboczych.

produkcja jednostkowa
produkcja jednostkowa

Polega na wyprodukowaniu jednego wyrobu lub niewielkiej liczby wyrobów tego samego wzoru. Ten typ produkcji wymaga pracowników o wielu kierunkach specjalizacji i ma miejsce w zakładach usługowych szyjących odzież na miarę i we wzorcowniach przemysłowych przedsiębiorstw odzieżowych.

produkcja seryjna
produkcja seryjna

Obejmuje pewną liczbę wyrobów odzieżowych wytworzonych w określonym czasie. W ramach produkcji seryjnej rozróżnia się serie krótkie, średnie i długie. Wielkość serii jest określana w zależności od liczby wyrobów odzieżowych w ramach danej grupy asortymentowej. Produkcja seryjna w przemyśle odzieżowym dotyczy wszystkich asortymentów, które ulegają zmianom w zależności od obowiązującej mody.

produkcja masowa
produkcja masowa

Polega na produkowaniu takich asortymentów odzieży, które są wytwarzane w ciągu długiego okresu i nie podlegają w zasadzie zmianom mody, np. odzież robocza i służbowa itp.

przepływowość produkcji
przepływowość produkcji

Jest ważną zasadą przy tworzeniu organizacji procesu technologicznego według metody potokowej. Polega ona na tym, że po wykonaniu na stanowisku pracy operacji technologicznej w danej sztuce, nie wraca więcej ona na to stanowisko pracy.

rytm pracy zespołu
rytm pracy zespołu

Jest to średni czas obróbki na pojedynczym stanowisku pracy. Jeżeli rytm pracy zespołu jest mniejszy, to podział pracy i specjalizacja pracowników jest większa, a w konsekwencji wydajność pracy jest wyższa. W zależności od systemu organizacji produkcji, wielkości zespołów produkcyjnych i typu produkcji, rytm pracy wynosi: przy systemie taśmowym 3–5 min, przy systemie taśmy sekcyjnej 1,5–5 min, przy systemie synchro i potokowym 2,7–3,5 min.

sekcja
sekcja

Wydzielony odcinek (grupa stanowisk) systemu taśmy sekcyjnej, w której pracownicy wykonują określone elementy wyrobu odzieżowego( sekcje przygotowawcze) np. rękawy, przody, wykonane elementy przekazywane są do sekcji montażowej a następnie przekazuję się wyrób do sekcji wykończeniowej.

stół pomocniczy
stół pomocniczy

Urządzenie pomocnicze o wymiarach 1010x1010x800, do podejmowania i przekazywania półproduktów między stanowiskami roboczymi w grupach obróbkowych w układzie wielosekcyjnym przy produkcji odzieży.

stół taśmowy
stół taśmowy

Stół o gładkiej powierzchni małej szerokości w stosunku do jego długości, ustawiany między stanowiskami maszynowymi, służy do przekazywania ręcznego elementów wyrobu odzieżowego na kolejne stanowiska zgodne z systemem produkcji.

system organizacyjny
system organizacyjny

To zaplanowany i uporządkowany sposób realizacji procesu produkcyjnego według ustalonych założeń. W odniesieniu do produkcji odzieży systemem nazywa się określony sposób urządzenia i zorganizowania przebiegu pracy oraz wykonywania czynności w szwalni.

system taśmowy
system taśmowy

To jednokierunkowy przepływ  elementów odzieży na taśmie zgodnie z kolejnością technologiczną. Ze względu na sposób rozmieszczenia stanowisk pracy taśmy produkcyjne można podzielić na rzędowe i szeregowe.

system taśmy sekcyjnej
system taśmy sekcyjnej

To podział całego zespołu pracowników na podzespoły, zwane sekcjami (sekcje: przygotowawcza, np. rękawów, przodów, tyłów, montażowa i wykończeniowa), a także podawanie do obróbki kilku lub kilkunastu sztuk elementu odzieży, tzw. paczki. System taśmy‑sekcyjny znajduje zastosowanie w zakładach odzieżowych przy produkcji seryjnej.

system potok z synchronizowanymi zespołami obróbkowymi
system potok z synchronizowanymi zespołami obróbkowymi

To liniowy układ stanowisk pracy w poszczególnych zespołach, usytuowanych przy krótszych stołach taśmowych, rozmieszczonych oddzielnie w dogodnych miejscach hali produkcyjnej. System potok z synchronizowanymi zespołami obróbkowymi należy do nowoczesnych systemów organizacji produkcji odzieży

system synchro
system synchro

Pojęcie „synchro” oznacza- jednoczesny, zgodny co do przebiegu w czasie, np. jednoczesne i zgodne co do czasu trwania, wykonywanie elementów odzieży w poszczególnych grupach obróbkowych.  Cechą systemu synchro jest podział procesu technologicznego na: grupy obróbkowe, grupę montażową i grupę wykończeniową i synchronizacja przebiegu produkcji i wydajności pracy

systemy wielosekcyjne pochodne systemu potokowego
systemy wielosekcyjne pochodne systemu potokowego

To podział procesu technologicznego na: sekcję obróbkową, montażową i wykończeniową i liniowy układ stanowisk pracy, tzn. że wszystkie stanowiska robocze w kolejnych sekcjach są rozmieszczone przy jednym długim stole taśmowym.

szykowacz
szykowacz

pracownik szwalni, którego zadaniem jest kontrola jakości i  rozdzielanie wykrojów dla poszczególnych zespołów obróbkowych, sekcji lub na stanowiska robocze.

szwalnia
szwalnia

jest podstawowym wydziałem produkcyjnym w zakładzie produkującym odzież. , wyposażonym w maszyny i urządzenia ustawione zgodnie z przyjętym systemem produkcji do bezpośredniego łączenia elementów wyrobu odzieżowego.

transport podwieszony
transport podwieszony

Są to przenośniki międzyoperacyjne bezcięgnowe z wieszako‑wózkami o konstrukcji przystosowanej do określonych asortymentów odzieży i służą do ręcznego przekazywania zawieszonych elementów i wyrobów po torowisku przenośnika.

typ produkcji
typ produkcji

Określa liczbę produkowanych sztuk odzieży tego samego wzoru.np: jednostkowa, seryjna, masowa.

wzorcownia
wzorcownia

Dział zakładu odzieżowego odpowiedzialny za przygotowanie pierwowzorów wyrobów odzieżowych , szablonów , oraz dokumentacji techniczno- technologicznej odzieży.

zespoły obróbkowe
zespoły obróbkowe

Proces produkcyjny jest podzielony pomiędzy grupy obróbkowe ( zespół pracowników na stanowiskach) , montażowe i wykończeniowe, w grupach obróbkowych wykonuje się poszczególne części odzieży, takie jak przody, tyły, rękawy itp.

zrzutnik
zrzutnik
RElcjYHJ38gvH
Zrzutnik
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Urządzenia transportowe pomocniczo‑produkcyjne, mające zapewnić właściwe podejmowanie i rozkładanie elementów odzieży w czasie produkcji oraz ich przekazywanie do następnych stanowisk roboczych.