E-materiały do kształcenia zawodowego

Rozpoznawanie zagrożeń pożarowych w podziemnych zakładach górniczych

GIW.02. Eksploatacja podziemna złóż - Technik górnictwa podziemnego 311703, Górnik eksploatacji podziemnej 811101

bg‑gold

Słownik pojęć dla e‑materiału

Aby wyszukać pojęcie lub frazę występujące w słowniku, wpisz je w poniższą ramkę.

1
akcja ratownicza przeciwpożarowa
akcja ratownicza przeciwpożarowa

wszelkie prace prowadzone w celu ratowania ludzi zagrożonych w wyniku pożaru podziemnego i w celu ograniczenia rozwoju pożaru, zlikwidowanie pożaru, otamowania wyrobisk w rejonie, których powstał pożar, zacieśnienie lub likwidacja pola pożarowego jak również usuwanie skutków pożaru powstałych w wyniku np. wybuchu metanu, pyłu węglowego lub gazów pożarowych

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

antypirogeny
antypirogeny

substancje lub środki stosowane w celu zapobiegania lub ograniczania rozprzestrzeniania się ognia. Mają za zadanie zmniejszyć palność materiałów lub utrudnić rozwój pożaru. Antypirogeny mogą być stosowane w różnych dziedzinach, takich jak przemysł, budownictwo, lotnictwo, elektronika czy chemia.

Substancje chemiczne: Istnieje wiele substancji chemicznych, które działają jako antypirogeny. Przykłady to związki bromu, fosforu lub azotu, a także związki opóźniające spalanie, takie jak związki halogenoorganiczne. Substancje te mogą być dodawane do materiałów, takich jak tworzywa sztuczne, tkaniny czy materiały budowlane, aby zmniejszyć ich palność.

Substancje chłodzące: Niektóre substancje mają właściwości chłodzące i mogą być stosowane jako antypirogeny. Przykładem jest woda, która może być używana w systemach gaśniczych do chłodzenia palących się powierzchni lub obiektów.

Środki chemiczne tłumiące palenie: Są to substancje, które oddziałują na reakcje chemiczne zachodzące podczas spalania, utrudniając rozwój pożaru. Przykładem takiego antypirogenu jest środek halonowy, który hamuje łańcuchową reakcję spalania poprzez zatrzymywanie reakcji chemicznych w ogniu.

Materiały niepalne: Niektóre materiały są naturalnie odporne na palenie i mogą być stosowane jako antypirogeny. Przykładem są niektóre specjalne tkaniny ognioodporne, które są wykorzystywane w odzieży ochronnej lub zasłonach przeciwpożarowych.

Systemy gaśnicze: Oprócz stosowania substancji chemicznych, antypirogeny mogą obejmować również specjalne systemy gaśnicze, takie jak systemy sprinklerowe, gaśnice, systemy pianowe lub gazowe. Te systemy mogą być stosowane w budynkach, pojazdach czy maszynach, aby szybko i skutecznie gasić pożary.

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

aparat tlenowy izolujący ucieczkowy
aparat tlenowy izolujący ucieczkowy

aparat regeneracyjny używany w górnictwie służący do ochrony dróg oddechowych załogi kopalni podczas wycofywania się ze strefy zagrożenia gazowego, używany tam, gdzie stężenie toksycznych gazów przewyższa zdolności pochłaniaczy lub stężenie tlenu jest zbyt niskie. Aparaty ucieczkowe różnych typów posiadają butlę tlenową lub substancje, które reagując wytwarzają tlen. Zazwyczaj okres ich działania wynosi ok. godziny

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

czynniki decydujące o skłonności węgla do samozapalenia
czynniki decydujące o skłonności węgla do samozapalenia

zbiór czynników, które decydują o skłonności węgla do samozapalenia. Wyróżnia się właściwości fizyczne węgla (stopień metamorfizmu węgla, skład petrograficzny węgla, zawartość wilgoci węgla, temperatura pierwotna węgla, rozdrobnienie węgla), warunki zalegania (miąższość pokładu, nachylenie pokładu), warunki górnicze (sposób przewietrzania ścian, sposób likwidacji zrobów, kierunek prowadzenia frontu ściany, parametry ścian) oraz warunki organizacyjno‑techniczne (koncentracja wydobycia, prowadzenie eksploatacji podpoziomowej)

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

drogi ucieczkowe
drogi ucieczkowe

w podziemnym zakładzie górniczych wyznaczone są drogi ucieczkowe a każdy pracownik wyposażony jest w aparat ucieczkowy, który przez cały czas pracy musi przy sobie posiadać

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

gaszenie pożaru
gaszenie pożaru

odpowiednie zastosowanie środków do najszybszego i najbezpieczniejszego w danych warunkach opanowania powstałego pożaru

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

granice wybuchowości
granice wybuchowości

zakresy stężeń danej substancji w roztworze gazowym, w którym pod wpływem bodźca zewnętrznego następuje wybuch. Granice wybuchowości zależą od składu roztworu gazowego (mieszaniny gazowej), jak również od temperatury gazów i ciśnienia

  • CH4 ok.515%

  • CO ok. 1272%

  • H2S ok. 446%

  • H2 ok. 472%

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

inertyzacja
inertyzacja

zamierzone działanie, w wyniku którego mieszanina palna staje się nie palną lub mieszanina wybuchowa staje się nie wybuchową. Zadaniem tego działania jest zmiana stosunku procentowego gazów

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

izolacja
izolacja

odcięcie przestrzeni z ogniskiem pożaru podziemnego od wentylacji czynnych wyrobisk lub na powierzchni kopalni za pomocą tam pożarowych, korków podsadzkowych lub gipsowych, pasów podsadzkowych, filarów węglowych, półek skalnych mających na celu przerwanie dopływu powietrza do zaognionej przestrzeni i ugaszenie pożaru sposobem pasywnym

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

klaryt
klaryt

odmiana kalcytu, występuje w formie przezroczystych kryształów bezbarwnych lub o białej barwie

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

likwidacja pożaru
likwidacja pożaru

bezpośrednie ugaszenie aktywnymi środkami gaśniczymi jak również całkowite otwarcie otamowanego pola pożarowego

Infografika „Zachowanie pracownika w trakcie wystąpienia zagrożenia pożarowego w podziemnym zakładzie górniczym”DQ2pqjzZ1Infografika „Zachowanie pracownika w trakcie wystąpienia zagrożenia pożarowego w podziemnym zakładzie górniczym”

markazyt
markazyt

odmiana pirytu. Ma podobny skład chemiczny, składając się z żelaza i siarki, jednak różni się od pirytu strukturą i wyglądem

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

metody gaszenia pożarów
metody gaszenia pożarów

sposoby gaszenia pożarów zależne od zastosowanej metody i środków gaśniczych Wyróżnia się trzy metody:

  • metoda aktywna - polegająca na użyciu podręcznego sprzętu gaśniczego np. gaśnic, piasku, wody itp. oddziałującego bezpośrednio na ognisko pożaru. Metoda ta stosowana jest do gaszenia pożarów egzogenicznych w początkowej fazie rozwoju. Aktywny sposób gaszenia pożarów należy stosować wszędzie tam, gdzie ognisko pożaru jest dostępne, a środki do aktywnego gaszenia znajdują się w dostatecznej ilości oraz tam, gdzie istnieje możliwość usunięcia palącej się substancji

  • metoda pasywna - polegająca na pośrednim oddziaływaniu na ognisko pożaru przez odcięcie dopływu powietrza tamując wyrobiska i uszczelniając caliznę w sąsiedztwie górotworu. Stosuje się ją przy gaszeniu pożarów endogenicznych (samozapalnych) oraz silnie rozwiniętych pożarów egzogenicznych

  • metoda łączna - polegająca na jednoczesnym stosowaniu metody aktywnej oraz przygotowaniu się do budowy tam pożarowych izolacyjnych. Znajduje ona zastosowanie przy szybko rozwijających się pożarach egzogenicznych, kiedy jest mała szansa opanowania pożaru tylko metodą aktywną

Infografika „Zachowanie pracownika w trakcie wystąpienia zagrożenia pożarowego w podziemnym zakładzie górniczym”DQ2pqjzZ1Infografika „Zachowanie pracownika w trakcie wystąpienia zagrożenia pożarowego w podziemnym zakładzie górniczym”

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

ocena skłonności węgla do samozapalenia
ocena skłonności węgla do samozapalenia

skłonność węgla do samozapalenia ocenia się np. w oparciu o test adiabatyczny lub zgodnie z normą PNG-04558:1993 – „Węgiel kamienny - Oznaczanie wskaźnika samozapalności” na podstawie: wskaźnika samozapalności, energii aktywacji pożaru

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

ocena zagrożenia pożarami endogenicznymi
ocena zagrożenia pożarami endogenicznymi

ocenę zagrożenia pożarami endogenicznymi rejonów wentylacyjnych należy dokonać w oparciu o prognozę, która powinna uwzględniać skłonność węgla do samozapalenia, czynniki geologiczne (zaburzenia geologiczne, skład petrograficzny, zawilgocenie pokładu, temperaturę pierwotną pokładu, nachylenie pokładu, miąższość eksploatowanego pokładu), czynniki górnicze i technologiczne (system eksploatacji, sposób przewietrzania rejonu, ilość doprowadzanego powietrza, wilgotność powietrza, postęp eksploatacji, sposób kierowania stropem, czystość wybierania - ilość węgla przedostająca się do zrobów, stan naprężeń górotworu, współwystępujące zagrożenia naturalne i profilaktykę ich zwalczania)

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

okres inkubacji węgla
okres inkubacji węgla

czas, który upłynie od chwili kontaktu węgla w caliźnie węglowej z ustabilizowanym dopływem tlenu do momentu samozapalenia

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

palenie
palenie

proces szybkiego utleniania (łączenia się tlenu z substancją utlenianą), z towarzyszeniem zjawisk światła i ciepła. Dla zapoczątkowania i podtrzymania procesu palenia dowolnej substancji palnej musi być spełniony warunek odpowiedniej ilości tlenu w otaczającym daną substancję powietrzu min. ok. 5%. Warunkiem powstawania i rozprzestrzeniania się pożaru jest obecność materiału palnego, dostateczna ilość tlenu i podniesienie temperatury do stanu, w którym proces łączenia się materiału palnego z tlenem jest już samoczynny

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

piryt
piryt

minerał, który składa się głównie z żelaza i siarki. Ma charakterystyczną złotawo‑żółtą lub miedziano‑żółtą barwę oraz metaliczny połysk. Jest stosunkowo twardy i często występuje w formie kryształów lub ziaren w skałach osadowych i magmowych

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

pożar egzogeniczny
pożar egzogeniczny

pożar podziemny powstały z przyczyn zewnętrznych np. otwartego ognia, wskutek wadliwej pracy urządzeń elektrycznych bądź mechanicznych, wywołany wybuchem gazu lub pyłu węglowego, wskutek robót strzelniczych, celowego podpalenia

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

pożar endogeniczny
pożar endogeniczny

pożar powstały z przyczyn wewnętrznych, na skutek przemian chemicznych zachodzących w ciałach palnych bądź ich domieszkach w określonych warunkach

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

pożar kopalniany
pożar kopalniany

pożar pod ziemią kopalni jak również na powierzchni w sąsiedztwie szybu wdechowego, do którego wpływają gazy pożarowe

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

pożar podziemny
pożar podziemny

wystąpienie w wyrobisku podziemnym otwartego ognia, tzn. żarzącej lub palącej się płomieniem otwartym substancji, a także stwierdzenie w powietrzu kopalnianym dymów lub ilości tlenku węgla w rejonowym prądzie powietrza większej niż 25dm3min, ale nie z przyczyn technologicznych. Pożar podziemny może być:

- nowopowstały - przyczyna jego powstania nie ma związku z pożarem dawniej powstałym,

- wznowiony - przyczyna jego powstania ma związek z pożarem dawniej powstałym

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

prąd boczny powietrza
prąd boczny powietrza

w czasie pożaru podziemnego wyróżnia się prąd boczny powietrza, którym są wszystkie inne prądy powietrza oprócz prądu głównego

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

prąd główny powietrza
prąd główny powietrza

w czasie pożaru podziemnego wyróżnia się prąd główny powietrza, który płynie od zrębu szybu wdechowego poprzez ognisko pożaru do wylotu z szybu wydechowego

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

prąd rejonowy powietrza
prąd rejonowy powietrza

rejonowy prąd powietrza w kopalni odnosi się do cyrkulacji powietrza w danym obszarze górniczym. Jest to kontrolowany przepływ powietrza, który ma kluczowe znaczenie dla utrzymania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w kopalniach. Prąd powietrza w kopalni ma kilka ważnych funkcji:

  • Wentylacja: Rejonowy prąd powietrza zapewnia skuteczną wentylację w kopalni, która ma na celu usuwanie niebezpiecznych gazów, takich jak metan i pyły, oraz utrzymanie odpowiedniej temperatury i wilgotności.

  • Dystrybucja świeżego powietrza: Prąd powietrza dostarcza świeże powietrze do obszarów roboczych, gdzie górnicy oddychają i wykonują swoje zadania. Zapewnia to dostęp do odpowiedniej ilości tlenu i minimalizuje ryzyko niedoboru tlenu.

  • Odciąganie zanieczyszczonego powietrza: Prąd powietrza usuwa zanieczyszczone powietrze, które może zawierać substancje toksyczne, szkodliwe pyły, opary czy spaliny. To pomaga utrzymać czyste i bezpieczne środowisko pracy.

  • Kontrola pożarów: Rejonowy prąd powietrza może być używany do kontrolowania rozprzestrzeniania się dymu, ciepła i ognia w przypadku pożaru. Może pomagać w izolacji obszarów zagrożonych oraz zwiększać efektywność działań gaśniczych.

Kierunek i prędkość rejonowego przepływu powietrza są ustalane na podstawie projektu wentylacji i analizy ryzyka. Są kontrolowane za pomocą wentylatorów, kanałów wentylacyjnych, zamknięć i innych elementów systemu wentylacyjnego. Monitorowanie i utrzymanie odpowiedniego rejonowego przepływu powietrza jest kluczowe dla zapewnienia bezpiecznych warunków pracy w kopalniach.

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

przybitka
przybitka

odnosi się do drewnianej lub metalowej belki lub słupa używanego do wzmocnienia stropu lub ścian w podziemnych kopalniach, jest istotnym elementem techniki górniczej, mającym na celu zapewnienie bezpieczeństwa i stabilności w miejscach, gdzie istnieje ryzyko zapadnięcia się stropu lub ścian

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

roboty strzałowe
roboty strzałowe

jedna z technik stosowanych w górnictwie do tworzenia wyrobisk lub tuneli w skałach. Proces robót strzałowych polega na wykonywaniu serii wybuchów kontrolowanych za pomocą materiałów wybuchowych w celu rozbicia skał i tworzenia przestrzeni górniczych. Roboty strzałowe są wykorzystywane do tworzenia wyrobisk górniczych, tuneli, szybów, korytarzy czy innych przestrzeni w skałach. Wybuchy kontrolowane pozwalają na skuteczne rozbicie i usunięcie skał, umożliwiając dalsze prace górnicze

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

samozagrzanie węgla
samozagrzanie węgla

odnosi się do procesu, w którym węgiel zaczyna generować i gromadzić ciepło wewnętrzne bez zewnętrznego źródła zapłonu. Jest to wynik reakcji chemicznych i procesów fizycznych zachodzących w węglu, które mogą prowadzić do wzrostu temperatury i potencjalnie doprowadzić do samozapłonu.

Przyczyny samozagrzewania: obecność substancji utleniających (na przykład siarki), wilgotność, duże stężenie gazów palnych (takich jak metan) oraz specyficzne cechy węgla, takie jak jego skład chemiczny, stopień uwęglenia i struktura.

Proces samozagrzewania: reakcje chemiczne, takie jak utlenianie węgla, uwalniają energię w postaci ciepła. Ciepło to może powodować dalsze reakcje chemiczne i wzrost temperatury wewnątrz masy węgla. Jeśli proces ten nie zostanie kontrolowany, może doprowadzić do samozapłonu.

Czynniki wpływające na samozagrzewanie: wilgotność węgla (wyższa wilgotność sprzyja procesowi), wielkość ziaren węgla (większe ziarna mogą łatwiej utrzymywać proces samozagrzewania), obecność substancji utleniających (np. siarki) i obecność gazów palnych (takich jak metan).

Wykrywanie i monitorowanie: monitorowanie temperatury węgla, badanie zmian ilościowych i jakościowych gazów emitowanych przez węgiel (dwutlenek węgla i metan) oraz regularne badania próbek w celu oceny potencjalnego samozagrzewania są stosowane w celu identyfikacji obszarów o podwyższonym ryzyku.

Zapobieganie i zarządzanie ryzykiem: właściwe wentylowanie i odprowadzanie gazów, regulacja wilgotności w kopalni, segregacja węgla o różnym stopniu zagrożenia oraz systematyczne monitorowanie i kontrola. Regularne inspekcje i szkolenia personelu są również kluczowe w zarządzaniu ryzykiem samozagrzewania się węgla. Zachodzi, gdy reakcje chemiczne w węglu generują ciepło wewnętrzne. Te reakcje mogą być reakcjami utleniania, rozkładu termicznego lub innych procesów chemicznych. Ciepło wytworzone podczas tych reakcji może z czasem spowodować wzrost temperatury w materiale węglowym, aż osiągnie punkt samozapłonu.

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

samozapłon węgla
samozapłon węgla

proces, w którym węgiel samorzutnie zapala się bez zewnętrznego źródła ognia. Jest to wynik reakcji chemicznych i procesów fizycznych zachodzących w materiale węglowym, które prowadzą do wytworzenia wystarczającej ilości ciepła, aby zapoczątkować proces spalania

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

skład petrograficzny
skład petrograficzny

odnosi się do składu mineralnego, teksturalnego i strukturalnego skał, zwłaszcza w kontekście petrografii, czyli nauki o badaniu skał pod mikroskopem. Analiza składu petrograficznego pozwala na określenie rodzaju skały, identyfikację minerałów wchodzących w jej skład oraz ocenę ich proporcji i organizacji

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

stopień czystości węgla
stopień czystości węgla

odnosi się do zawartości substancji niepalnych i nieorganicznych, takich jak popiół, siarka, wodór, azot, tlen oraz inne zanieczyszczenia w węglu. Jest to miara jakościowa, która informuje o poziomie czystości i wartości energetycznej węgla. Zawartość popiołu: Popiół jest głównym składnikiem niepalnym w węglu. Im wyższa zawartość popiołu, tym niższy stopień czystości węgla. Wartość energetyczna węgla jest obniżana przez większą ilość popiołu, co może wpływać na jego wykorzystanie w procesach spalania.

Zawartość siarki: Siarka jest jednym z głównych zanieczyszczeń węgla. Im wyższa zawartość siarki, tym wyższe są emisje związków siarki podczas spalania węgla. Węgiel o wyższym stopniu czystości ma niższą zawartość siarki, co jest korzystne z punktu widzenia ochrony środowiska.

Inne zanieczyszczenia: Oprócz popiołu i siarki, węgiel może zawierać inne zanieczyszczenia, takie jak metale ciężkie, azot i tlen. Te substancje mogą mieć negatywny wpływ na jakość powietrza i zdrowie ludzi podczas spalania węgla.

Wykorzystanie w procesach spalania: Stopień czystości węgla ma znaczenie dla jego wykorzystania w różnych procesach spalania. Węgiel o wyższym stopniu czystości może być bardziej pożądany ze względu na niższą emisję zanieczyszczeń i lepszą wydajność energetyczną.

Normy jakościowe: Węgiel podlega ocenie i klasyfikacji na podstawie norm jakościowych. Istnieją różne standardy i klasyfikacje w zależności od kraju i regionu. Przykłady to klasyfikacja ASTM (American Society for Testing and Materials) stosowana w Stanach Zjednoczonych oraz normy jakościowe obowiązujące w Unii Europejskiej.

Dokładny stopień czystości węgla może być określany za pomocą analizy laboratoryjnej, która obejmuje pomiar zawartości popiołu, siarki i innych składników. Analiza ta jest ważna dla oceny wartości energetycznej węgla, jego zastosowania w różnych branżach oraz spełniania norm środowiskowych i regulacji dotyczących emisji

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

ucieczkowy sprzęt ochrony układu oddechowego
ucieczkowy sprzęt ochrony układu oddechowego

sprzęt ucieczkowy oczyszczający wdychane powietrze, sprzęt izolujący układ oddechowy, aparat ucieczkowy regenerujący. Osoby przebywające w wyrobiskach wyposaża się w sprzęt ucieczkowy oczyszczający wdychane powietrze albo w sprzęt izolujący układ oddechowy. W drążonych wyrobiskach korytarzowych w węglu z wentylacją odrębną na długości większej niż 300 m wyposaża się załogę górniczą w sprzęt izolujący układ oddechowy. Wejście do wyrobiska lub rejonu zakładu górniczego w których wymagane jest wyposażenie osób w sprzęt izolujący układ oddechowy odpowiednio się oznakowuje. Oznakowanie tych wyrobisk nie jest wymagane, jeżeli w całym zakładzie górniczym stosuje się wyłącznie jeden typ sprzętu izolującego układ oddechowy. Wszystkie osoby są przeszkolone i kontrolowane pod względem wyposażenia w sprzęt ucieczkowy

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

utlenianie się węgla
utlenianie się węgla

odnosi się do reakcji chemicznej, w której węgiel łączy się z tlenem atmosferycznym lub innym utleniaczem, prowadząc do powstania dwutlenku węgla (CO2) lub innych związków zawierających węgiel i tlen. Reakcja ta może przebiegać w różnych warunkach, w tym pod wpływem ciepła, iskier, płomieni lub procesów spalania.

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

węgiel pierwiastkowy
węgiel pierwiastkowy

termin odnoszący się do węgla występującego w formie czystego pierwiastka w postaci grafitu lub diamentu

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

węglowodory lotne
węglowodory lotne

grupa organicznych związków chemicznych zawierających węgiel i wodór, które występują w gazowej lub lotnej formie przy normalnych warunkach temperatury i ciśnienia. Są to substancje lotne, które mogą parować i przechodzić ze stanu ciekłego lub stałego w stan gazowy. Na przykład: metan, propan, benzyna, skroplony gaz naftowy (LPG)

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

wilgoć higroskopijna
wilgoć higroskopijna

zdolność substancji chemicznych do absorbowania wilgoci z otoczenia. Oznacza to, że substancje higroskopijne mogą wchłaniać wilgoć z powietrza, zwłaszcza w warunkach wysokiej wilgotności względnej

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

wybuch
wybuch

zespół zjawisk towarzyszących bardzo szybkiemu przejściu układu z jednego stanu równowagi w drugi, z wyzwoleniem znacznej ilości energii. W górnictwie podziemnym zasadniczo dochodzi do wybuchów chemicznych, polegających na bardzo szybko przebiegającej reakcji chemicznej, połączonej z wydzieleniem bardzo dużej ilości ciepła i powstaniem dużej ilości produktów gazowych

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

zagrożenie pożarowe
zagrożenie pożarowe

stwierdzona możliwość powstania i łatwego rozprzestrzeniania się pożaru, powodowana zapalnością materiałów użytych do celów technologicznych, jak również obecnością węgla oraz metanu

Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”DaW4hrc11Film edukacyjny „Zasady postępowania w trakcie wystąpienia pożaru w podziemnym zakładzie górniczym”

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”

związki halogenoorganiczne
związki halogenoorganiczne

organiczne związki chemiczne, które zawierają atomy halogenu (fluoru, chloru, bromu, jodu) połączone z atomami węgla

Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”DLUHmzWb8Gra edukacyjna „Rodzaje pożarów w podziemnych zakładzie górniczym”