Połączenia i złącza
BUD.02. Wykonywanie robót ciesielskich - CIEŚLA 711501
Słownik pojęć dla e‑materiału
Instrukcja korzystania ze słownika
Słownik pojęć do e‑materiału zawiera hasła oraz ich definicje. Hasła zostały ułożone w kolejności alfabetycznej. Wybrane pojęcia zawierają również odsyłacze (linki) do elementów składowych e‑zasobu, w których zostały użyte. Poprawne korzystanie ze słownika pojęć pozwoli Ci opanować podstawowy zasób słownictwa branżowego oraz ułatwi przyswojenie wiedzy zawartej w e‑materiale.
Element wypukły wykonany w jednym z łączonych członów. Może mieć kształt prostokątny lub w jaskółczy ogon; osadza się go w odpowiednio dopasowanym otworze – gnieździe.
Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”
Otwór wykonany w jednym z łączonych elementów, dopasowany kształtem do czopa.
Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”
Element obcy występujący w złączach łącznikowych, używany głównie w konstrukcjach drobnych wyrobów, np. skrzynek lub do połączenia cieńszych elementów, takich jak deski lub bale. Wytwarzany jest ze stali niestopowej, może mieć trzpień okrągły lub kwadratowy, gładki lub skręcony, o grubości od 1 do 13 mm oraz długości od 8 do 300 mm. Połączenia z użyciem gwoździ są nieodwracalne, a ich trwałość jest słabsza niż w przypadku połączeń na wkręty i śruby. Sposób rozmieszczenia gwoździ w złączu określa norma PN‑81/B‑03150.
Galeria zdjęć „Klasyfikacja połączeń”Galeria zdjęć „Klasyfikacja połączeń”
Łącznik występujący w tradycyjnym budownictwie drewnianym, wykonany z pręta stalowego o średnicy od 12 do 18 mm i długości od 200 do 500 mm.
Galeria zdjęć „Klasyfikacja połączeń”Galeria zdjęć „Klasyfikacja połączeń”
Element łączący stosowany głównie w stolarstwie, w połączeniach konstrukcji mebli szkieletowych i skrzyniowych. Połączenie kołkowe wymaga wykonania otworów dopasowanych do kształtu kołków.
Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”
Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”
Element obcy w złączu, którego zadaniem jest złączenie, wzmocnienie i usztywnienie.
Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”
Element mający postać płaskiej płytki wzmacniający połączenie na styk, mocowany za pomocą śrub. Łubki mogą być wykonane z drewna lub z metalu.
Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”
Jest to wartość maksymalnego obciążenia, przy której połączenie nie ulega jeszcze zniszczeniu. Jednostkami wyrażającymi ten parametr są niutony (N) lub niutonometry (Nm).
Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”
Występujące w połączeniach elementów konstrukcyjnych w narożach części bali lub belek stropowych wystające poza obrys ścian budynku.
Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”
Metalowy element złącza łącznikowego wkładkowego; może być dwustronny – łączy dwa drewniane elementy, wczepiając się w nie zębami – lub jednostronny – łączy elementy drewniane ze stalowymi.
Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”
Element konstrukcyjny dachu ułożony równolegle do kalenicy, którego zadaniem jest podpieranie krokwi lub deskowania. Oparta jest na słupach.
Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”
Metalowy element złącza łącznikowego wkładkowego wykonany z blachy stalowej lub nierdzewnej. Łączy drewniane elementy poprzez wciskanie kolców, co wymaga użycia specjalnej prasy.
Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”
Belka układana na fundamencie lub stropie; dolna krawędź ściany drewnianej.
Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”
Element konstrukcyjny łączący przynajmniej dwa podzespoły.
Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”
Łącznik z blachy stalowej używany do łączenia elementów konstrukcyjnych (podwalin, stolców, płatwi) w płaszczyźnie pionowej, poziomej lub skośnej. Mocuje się go do drewna przy użyciu gwoździ lub wkrętów.
Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”
Element konstrukcyjny w ciesielstwie, drewniany słup pionowy spoczywający na podwalinie lub na belce wiązarowej.
Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”
Stalowy pręt o okrągłym przekroju używany do wykonywania złączy łącznikowych; przenosi obciążenia prostopadłe do swej osi. Sworznie wykonuje się ze stali węglowej walcowanej. Sposób rozmieszczenia tych elementów w złączach określa norma PN‑81/B‑03150.
Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”Galeria zdjęć „Złącza ciesielskie”
Właściwość połączenia polegająca na odporności na obciążenia zewnętrzne i wywołane nimi odkształcenia.
Galeria zdjęć „Klasyfikacja połączeń”Galeria zdjęć „Klasyfikacja połączeń”
Element złącza łącznikowego przeciwdziałający przesuwaniu się łączonych elementów. Dobór ilości śrub oraz ich średnicy zależy od łączonych elementów. W celu zamocowania tego łącznika należy przygotować otwór o średnicy równej średnicy śruby. Sposób rozmieszczenia śrub w złączu określa norma PN‑81/B‑03150.
Galeria zdjęć „Klasyfikacja połączeń”Galeria zdjęć „Klasyfikacja połączeń”
Utworzony przez czopy sposób połączenia drewnianych elementów – desek lub płyt.
Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”
Element występujący w złączach łącznikowych; składa się z główki, części nagwintowanej oraz nienagwintowanej. Mocuje się go poprzez wkręcenie w przygotowany otwór przy zachowaniu następujących parametrów: w drewnie litym twardym i płytach wiórowych otwór na wkręt powinien wynosić od 0,6 do 0,8 średnicy wkrętu, natomiast w drewnie miękkim od 0,4 do 0,7 średnicy wkrętu. Wkręty stosuje się również do mocowania stalowych nakładek oraz innych elementów konstrukcyjnych. Sposób rozmieszczenia wkrętów w złączu określa norma PN‑81/B‑03150.
Galeria zdjęć „Klasyfikacja połączeń”Galeria zdjęć „Klasyfikacja połączeń”
Podłużne wycięcie w drewnianym elemencie, do którego wsuwa się łączony element.
Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”
Jest to maksymalna wartość naprężeń, które nie powodują jeszcze zniszczenia złącza i jego elementów. Wyrażana jest w paskalach (Pa).
Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”
Element połączenia, w którym jedna część zachodzi na drugą. Zakładka może być prosta lub ukośna, może być wzmocniona czopami lub innym łącznikiem.
Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”
To część łączonych ze sobą elementów, która została w odpowiedni sposób ukształtowana, np. poprzez wyprofilowanie, wycięcie odpowiednich elementów (wpustu, wypustu, czopu, gniazda) lub wzmocniona użyciem dodatkowego elementu (np. kołka, śruby, gwoździa).
Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”Animacja 3D „Wykonywanie złączy i połączeń”