E-materiały do kształcenia zawodowego

Budowa i działanie instalacji chłodniczych

ELE.03. Wykonywanie robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła, ELE.04. Eksploatacja i organizacja robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła – Technik chłodnictwa i klimatyzacji 311929

bg‑blue

Słownik pojęć dla e‑materiału

RDnmpq2OLn2y7
Instrukcja korzystania ze słownika Słownik pojęć do e-zasobu zawiera hasła oraz ich definicje. Hasła zostały ułożone w kolejności alfabetycznej. Wybrane pojęcia zawierają również odsyłacze (linki) do elementów składowych e‑zasobu, w których zostały użyte. Poprawne korzystanie ze słownika pojęć pozwoli Ci opanować podstawowy zasób słownictwa branżowego oraz ułatwi przyswojenie wiedzy zawartej w e-zasobie.
1
agregat skraplający
agregat skraplający

jednostka podłączona do systemów chłodniczych, np. w chłodniach lub mroźniach, obniżająca temperaturę; agregat skraplający jest zbudowany ze sprężarki, skraplacza, parownika i zaworu rozprężnego

czynnik chłodniczy
czynnik chłodniczy

związek chemiczny lub ich mieszanina będąca czynnikiem termodynamicznym uczestniczącym w wymianie ciepła w instalacji chłodniczej

dochłodzenie
dochłodzenie

różnica między temperaturą nasycenia cieczy przy danym ciśnieniu oraz temperaturą rzeczywistą czynnika opuszczającego skraplacz w punkcie pomiaru ciśnienia; wartość parametru dochłodzenia wyraża się w kelwinach lub stopniach Celsjusza

R8rVHyz5ThVYs
Dochłodzenie w układzie chłodniczym
Źródło: na podstawie: Joanna Skoneczna, Włodzimierz Ciesielczyk, Analiza pracy pomp ciepła z czynnikiem roboczym R407C, „Czasopismo Techniczne Politechniki Krakowskiej” 2009, nr 4, licencja: CC BY-SA 3.0.
elementy sterujące
elementy sterujące

na przykład sterowniki, które służą do regulacji temperatury, sterują wentylatorami, zaworami elektromagnetycznymi i rozprężnymi oraz startem sprężarki; elektroniczne regulatory temperatury

filtr odwadniacz
filtr odwadniacz

służy do filtrowania czynnika i usuwania z niego wilgoci; w ten sposób osusza się instalację chłodniczą

grzałka karteru
grzałka karteru

element wyposażenia sprężarki chłodniczej, który podgrzewa miskę olejową i utrzymuje stale dodatnią temperaturę oleju. Zapobiega to skraplaniu się czynnika w oleju

komora chłodnicza
komora chłodnicza

chłodzone pomieszczenie lub ładownia samochodu, przeznaczone do magazynowania i transportu produktów wymagających przechowywania w niskich temperaturach, np. artykułów spożywczych, leków, kwiatów, niektórych podzespołów elektronicznych

odkraplacz
odkraplacz

inaczej separator kropel; urządzenie, które zmniejsza emisję szkodliwych substancji do środowiska, ale także ogranicza utratę niezbędnych do funkcjonowania urządzenia substancji chemicznych

parownik
parownik

jeden z podstawowych elementów budowy instalacji chłodniczej; wymiennik, w którym ciepło jest pobierane z otoczenia, a czynnik chłodniczy odparowuje przy niskiej temperaturze. Odpowiada za pobieranie energii ze źródła i przekazywanie jej do czynnika roboczego

pompa
pompa

urządzenie służące do wytworzenia różnicy ciśnień między stroną ssawną a tłoczną, wytworzone ciśnienie umożliwia transport czynnika chłodniczego w instalacji 

presostat
presostat

wyłącznik ciśnieniowy, który kontroluje poziom ciśnienia w układzie zamkniętym i odłącza napięcie w chwili, gdy ciśnienie osiągnie z góry ustaloną wartość; stosowany np. w sprężarkach śrubowych

przegrzanie
przegrzanie

różnica między temperaturą par nasyconych przy określonym ciśnieniu oraz temperaturą rzeczywistą pary czynnika chłodniczego opuszczającego parownik w punkcie pomiaru ciśnienia; wartość parametru przegrzania wyraża się w kelwinach lub stopniach Celsjusza

R1Ih1eSXDqgz5
Przegrzanie w układzie chłodniczym
Źródło: na podstawie: Joanna Skoneczna, Włodzimierz Ciesielczyk, Analiza pracy pomp ciepła z czynnikiem roboczym R407C, „Czasopismo Techniczne Politechniki Krakowskiej” 2009, nr 4, licencja: CC BY-SA 3.0.
rejestrator temperatury
rejestrator temperatury

urządzenie, które umożliwia zapis temperatury wewnątrz komory chłodniczej pojazdu; montowany w kabinie kierowcy

skraplacz
skraplacz

jeden z podstawowych elementów budowy instalacji chłodniczej, w którym ciepło zostaje odzyskane do obiegu grzewczego, a czynnik chłodniczy przechodzi ze stanu gazowego w stan ciekły

sprężarka
sprężarka

inaczej kompresor, jeden z podstawowych elementów budowy instalacji chłodniczej, napędzany silnikiem elektrycznym; zasysa i spręża parę pod wysokim ciśnieniem

sterownik kabinowy
sterownik kabinowy

urządzenie przeznaczone do monitorowania i regulowania temperatury w komorze chłodniczej pojazdu

system wody lodowej
system wody lodowej

instalacja chłodnicza, w której chłód wytwarzany przez agregat zasila pierwszy obieg czynnikiem chłodniczym, np. glikolem. Następnie, poprzez wymienniki ciepła, schładza drugi obieg wody lodowej. Drugi obieg dostarcza chłód do pomieszczeń. Pracą całego układu zarządza system sterowania

R1HpwJqsPH2jJ
System wody lodowej
Źródło: Aermec.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
szafa sterownicza
szafa sterownicza

szafa, której główną funkcją jest zorganizowanie i uporządkowanie komponentów elektronicznych, przekaźników, układów sterowania i innych urządzeń związanych z automatyzacją urządzeń przemysłowych. W szafie sterowniczej umieszcza się panele operatorskie, przekaźniki, sterowniki PLC oraz inne urządzenia kontrolno‑sterujące

temperatura otoczenia
temperatura otoczenia

inaczej temperatura pokojowa, zgodnie z ogólną definicją mieści się w zakresie od 15 do 25°C

temperatura parowania
temperatura parowania

temperatura, w której substancja przechodzi ze stanu ciekłego w stan gazowy (parę)

temperatura skraplania
temperatura skraplania

temperatura, w której substancja przechodzi ze stanu gazowego w stan ciekły

wibroizolator
wibroizolator

element montażowy, który minimalizuje przenoszenie drgań z agregatu na pojazd i odwrotnie

wydajność chłodnicza
wydajność chłodnicza

strumień ciepła odbierany (np. w parowniku) przez wrzący czynnik chłodniczy od środowiska chłodzonego, wyznaczana przez współczynnik wydajności chłodniczej, czyli stosunek mocy chłodniczej do mocy pobieranej przez urządzenie chłodnicze

wymiennik ciepła
wymiennik ciepła

urządzenie służące do wymiany ciepła między co najmniej dwoma płynami

wziernik
wziernik

służy do kontrolowania ilości czynnika chłodniczego w instalacji oraz stopnia zawilgocenia układu

zapotrzebowanie na moc cieplną
zapotrzebowanie na moc cieplną

ilość energii potrzebnej do schłodzenia pomieszczenia lub budynku, np. chłodni. Wyznaczając zapotrzebowanie na moc cieplną, bierze się pod uwagę takie czynniki, jak powierzchnia pomieszczenia, izolacja termiczna, temperatura zewnętrzna i wewnętrzna, liczba ludzi przebywających w pomieszczeniu, liczba pracujących w nim urządzeń

zawór bezpieczeństwa
zawór bezpieczeństwa

chroni układ przed uszkodzeniem z powodu zbyt wysokiego ciśnienia. Jeśli ciśnienie wzrośnie powyżej nastawionej wartości, zawór bezpieczeństwa otworzy się i wyrzuci czynnik na zewnątrz

R4kkaSxZMKLtO
Zawór bezpieczeństwa
Źródło: https://www.danfoss.com, licencja: CC BY-SA 3.0.
zawór rozprężny
zawór rozprężny

jeden z podstawowych elementów budowy instalacji chłodniczej; umożliwia obniżenie ciśnienia cieczy przechodzącej od skraplacza i regulowania ilości czynnika wtryskiwanego do parownika

RKSb0zIFLmrIw
Termostatyczny zawór rozprężny
Źródło: https://www.danfoss.com, licencja: CC BY-SA 3.0.