E-materiały do kształcenia zawodowego

Wykonanie form fleksograficznych

PGF.01 Realizacja procesów drukowania z użyciem fleksograficznych form drukowych - Technik procesów drukowania 311935, Drukarz fleksograficzny 732209

Słownik pojęć

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik pojęć do e‑zasobu zawiera hasła oraz ich definicje. Hasła zostały ułożone w kolejności alfabetycznej. Wybrane pojęcia zawierają również odsyłacze (linki) do elementów składowych e‑zasobu, w których zostały użyte.

Poprawne korzystanie ze słownika pojęć pozwoli Ci opanować podstawowy zasób słownictwa branżowego oraz ułatwi przyswojenie wiedzy zawartej w materiale w e‑zasobie.

1
CMYK
CMYK

(Skrót od ang. Cyan‑Magenta‑Yellow‑Black, czyli cyjan‑magenta‑żółty‑czarny)

Jest to zestaw 4 bazowych kolorów farb używanych w różnorodnych technikach drukarskich, zarówno analogowych, jak i cyfrowych. Rozszerzeniem modelu CMYK jest np. Hexachrome.

RxMmPOUrhktjI
CMYK
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
CtF
CtF

(Skrót od ang. Computer‑to‑Film)

Nazwa technologii naświetlania form drukowychforma drukowaform drukowych z zastosowaniem klisz światłoczułych. Pliki cyfrowe są naświetlane na kliszach, tworząc formy kopiowe, które następnie służą do wykonania formy drukowejforma drukowaformy drukowej z zastosowaniem kopioramy stykowej.

RkMWHFAf920cx
Naświetlarka CtF
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
CtP
CtP

(Skrót od ang. Computer‑to‑Plate)

Nazwa technologii bezpośredniego naświetlania form drukowychforma drukowaform drukowych, bez zastosowania klisz światłoczułych. W RIP‑ie na naświetlarkinaświetlarkanaświetlarki dane cyfrowe są przekształcane na obraz rastrowy o zadanej rozdzielczości, który następnie jest naświetlany laserowo na formie drukowejforma drukowaformie drukowej. W naświetlarkachnaświetlarkanaświetlarkach CtP mogą być zastosowane różne typy laserów (np. z diodą fioletową, z diodą podczerwoną, Nd‑Yag), o określonej długości fali, dostosowane do typów używanych płyt (np. fotoczułych czy termoczułych).

RPTY9mxvVuECE
Naświetlarka CtP
Źródło: https://pl.wikipedia.org/, domena publiczna.
DLE
DLE

(Skrót od ang. Direct Laser Engraving)

Nazwa technologii produkcji form drukowychforma drukowaform drukowych. Obraz jest grawerowany bezpośrednio na płycie, np. elastomerowej, przy użyciu lasera o dużej mocy. Promień wysokoenergetycznego lasera (zwykle COIndeks dolny 2), usuwa z formyforma drukowaformy materiał z miejsc niedrukujących, zostawiając na formieforma drukowaformie miejsca drukujące.

RKxrJQqrSo8rj
DLE
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
DTP
DTP

(Skrót od ang. Desktop Publishing)

Ogół operacji służących do przygotowania materiałów graficzno‑tekstowych na komputerze z wykorzystaniem odpowiedniego oprogramowania i urządzeń peryferyjnych jak np. skanery czy naświetlarkinaświetlarkanaświetlarki. Tak przygotowane materiały są następnie powielane przy użyciu analogowych bądź cyfrowych technik drukarskich.

R9aTLjoL2EgVT
DTP
Źródło: https://pl.freepik.com/, domena publiczna.
forma drukowa
forma drukowa

Zwana też matrycą drukarską. To element konwencjonalnej maszyny drukarskiej podczas drukowania, zwykle w postaci płyty z naniesionym obrazem graficznym, który jest przenoszony (pośrednio lub bezpośrednio), przy użyciu farb drukarskich, na zadrukowywane podłoże.

ReZmuEFzQU6M8
Wykonanie formy drukowej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
  • Animacja 3D – Naświetlanie i przygotowanie form drukowych we fleksografii w 3DD1CZZzecCAnimacja 3D – Naświetlanie i przygotowanie form drukowych we fleksografii w 3D

  • Źródło: Strona internetowa www.bsp.bielsko.pl, PDF, Techniki drukowania, http://www.bsp.bielsko.pl/wp-content/uploads/2014/09/ctg_kl_1_03_tech_drukowania.pdf [dostęp 21.10.2022 r.]. Plik pdf o rozmiarze 362 KB w języku polskim.

forma drukowa fleksograficzna
forma drukowa fleksograficzna

Najczęściej stosowanym materiałem do przygotowania formy fleksograficznej jest płyta fotopolimerowa o typowych grubościach: 1,14; 1,7; 2,54 i 3,94 mm. Cieńsze formy są stosowane w druku etykiet i opakowań giętkich, grubsze – w druku opakowań tekturowych. W technologii CtPCtPCtP przygotowania formy flekso stosuje się najczęściej metodę laserowo‑fotochemiczną i różne typy laserów (np. z diodą fioletową, z diodą podczerwoną, Nd‑Yag), o określonej długości fali, dostosowane do typów używanych płyt (np. fotoczułych czy termoczułych).

RGHinrvA9SG6u
Forma drukowa fleksograficzna
Źródło: https://www.flickr.com/, domena publiczna.
impozycja
impozycja

Jedna z operacji poligraficznych, służąca do cyfrowego rozmieszczenia użytków na arkuszu drukarskim. Impozycja jest stosowana wówczas, gdy na większym arkuszu (np. B2) rozmieszczamy mniejsze użytki (np. A4), które muszą być ułożone w taki sposób, aby po wydrukowaniu możliwa była dalsza właściwa obróbka, np. szycie czy złamywanie.

RQStri0OdExSS
Impozycja
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
  • Plansza interaktywna – Przygotowalnia fleksograficznaDU2JdN3anPlansza interaktywna – Przygotowalnia fleksograficzna

  • Źródło: Wojciech Pilc, Wykonanie impozycji i proofingu 311[28].Z2.04. Poradnik dla ucznia, Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007.

naświetlarka
naświetlarka

To urządzenie do naświetlania form kopiowych i drukowychforma drukowadrukowych w zależności od technologii CtFCtFCtF (skrót od ang. Computer‑to‑Film) lub CtPCtPCtP (skrót od ang. Computer‑to‑Plate). Obecnie naświetlarki są już zainstalowane w maszynach drukujących i tam bezpośrednio jest przenoszony obraz z pliku cyfrowego na formęforma drukowaformę – technologia ta nosi nazwę CtPress (skrót od ang. Computer‑to‑Press). Zależnie od budowy możemy wyróżnić: naświetlarki bębnowe – klisza lub płyta rozciągnięta jest na wycinku obwodu specjalnego bębna, a przesuwający się laser, z wirującym zwierciadłem, oświetla po obwodzie kolejne fragmenty bębna; naświetlarki liniowe – klisza/płyta jest przesuwana ze stałą prędkością pod nieruchomym laserem, którego światło naświetla fragmenty formyforma drukowaformy.

RzDIM0eSezcWk
Naświetlarka
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
montaż form drukowych fleksograficznych
montaż form drukowych fleksograficznych

Operacja zakładania formy drukowejforma drukowa fleksograficznaformy drukowej na cylinder formowy maszyny drukującej. Na ogół odbywa się poza maszyną drukującą, z wykorzystaniem specjalnych urządzeń do montażu wyposażonych w system kamer, co zapewnia precyzyjne pasowanie.

R1DHYkRF3tzlP
Montaż form drukowych fleksograficznych
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
profil barwny
profil barwny

Inaczej profil kolorystyczny. To opis przestrzeni barwnej i jej zakresu odzwierciedlany w druku. Zastosowanie profilu barwnego, przygotowanego pod konkretne urządzenie drukujące, pozwala na dopasowanie barw oryginalnych (widzianych np. na monitorze) do tych, jakie jest w stanie wydrukować określone urządzenie.

Rr9WvGPtWobqU
Zakres przestrzeni barw różnych modeli kolorów.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/, licencja: CC BY 2.5.
  • Plansza interaktywna – Przygotowalnia fleksograficznaDU2JdN3anPlansza interaktywna – Przygotowalnia fleksograficzna

  • Źródło: Strona internetowa nphoto, Małgorzata Kral, Profil kolorystyczny - do czego służy i jak z niego korzystać?, https://nphoto.com/pl/aktualnosci/profil-kolorystyczny-do-czego-sluzy-i-jak-z-niego-korzystac [dostęp 18.11.2022 r.].

promieniowanie UV/UVA/UVC
promieniowanie UV/UVA/UVC

Rodzaj promieniowania elektromagnetycznego o długości fali od 100 do 400 nm. W produkcji formforma drukowa fleksograficznaform z płyt fotopolimerowych promieniowanie jest stosowane w naświetlarkachnaświetlarkanaświetlarkach i doświetlarkach. Promieniowanie UVA (o długości fali 320‑400 nm) jest wykorzystywane do naświetlania głównego, czyli formowania elementów drukujących. Promieniowanie UVC (o długości fali 100‑280 nm) stosuje się w doświetlarkach, celem usunięcia kleistości powierzchni płyty, a końcowe naświetlanie UVA ma za zadanie doprowadzenie do ostatecznej polimeryzacji resztek fotoinicjatora.

Rsy0ayQrc4bnk
Promieniowanie UV/UVA/UVC
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
przyrost punktu rastrowego
przyrost punktu rastrowego

Niepożądany efekt polegający na tym, że punkt rastrowypunkt rastrowypunkt rastrowy, o zdefiniowanej wcześniej wielkości, ulega powiększeniu podczas drukowania. Ponieważ przyrost punktu rastrowegopunkt rastrowypunktu rastrowego powstaje praktycznie zawsze, to należy go odpowiednio kontrolować, rozpoznając uprzednio czynniki mające wpływ na to zjawisko.

R1XwxM2YhuusA
Przyrost punktu rastrowego
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.
punkt rastrowy
punkt rastrowy

Inaczej nazywany kropką czy plamką, to składowa, z której zbudowana jest drukowana grafika. Punkty rastrowe powstają w procesie przetwarzania obrazu cyfrowego widzianego na monitorze, a składającego się z pikseli, na plik zawierający obraz zbudowany właśnie z punktów rastrowych. Ich różne zagęszczenie oraz ułożenie i kształt decydują o tym, w jaki sposób widzimy daną grafikę na wydruku.

RZpvzPhe4nPqH
Punkt rastrowy
Źródło: https://pl.freepik.com/, domena publiczna.
rasteryzacja
rasteryzacja

Operacja zamiany grafik wektorowych (opisanych w krzywych) na obrazy zrastrowane, czyli składające się z małych punktów (pikseli), które są potem odwzorowywane w druku. Aby obrazy pikselowe mogły być właściwie odwzorowane w klasycznych technikach drukarskich, następnie są przekształcane na obraz rastrowy o wysokiej rozdzielczości, składający się punktów rastrowychpunkt rastrowypunktów rastrowych. Proces ten jest zwykle realizowany z wykorzystaniem profesjonalnego oprogramowania zwanego RIPem. W efekcie tej operacji wielotonalny oryginał cyfrowy jest przekształcany w jednotonalny plik 1‑bitowy, który stanowi podstawę do naświetlania formy drukowejforma drukowa fleksograficznaformy drukowej.

Ru9Jb3uLyN5Qu
Rasteryzacja
Źródło: https://pl.wikipedia.org/, domena publiczna.
  • Plansza interaktywna – Przygotowalnia fleksograficznaDU2JdN3anPlansza interaktywna – Przygotowalnia fleksograficzna

  • Źródło: Strona internetowa Print and Publishing, Encyklopedia, definicja hasła „rasteryzacja”, http://www.printernet.pl/pg/pl/encyklopedia/r.html [dostęp 18.11.2022 r.].

zalewkowanie
zalewkowanie

Metoda graficznego korygowania błędów pasowania, które powstają podczas druku. Polega na tworzeniu niewielkich nakładek, tzw. nadlewek bądź podlewek, umieszczanych między przylegającymi do siebie kolorami, nie mającymi wspólnych składowych koloru.

R16JCZcnbIa4L
Zalewkowanie
Źródło: https://pl.wikipedia.org/, licencja: CC BY-SA 3.0.