Formy drukowe – informacje podstawowe
PGF.02 Realizacja procesów drukowania z offsetowych form drukowych - Technik procesów drukowania 311935, Drukarz offsetowy 732210
Słownik pojęć
(skrót od ang. Computer‑to‑Film).
Nazwa technologii naświetlania form drukowychform drukowych z zastosowaniem klisz fotograficznych. Obraz zapisany w postaci cyfrowej jest naświetlany na kliszach, które następnie służą do wykonania formy drukowejformy drukowej z zastosowaniem kopioramy stykowej. Technologia ta jest coraz rzadziej stosowana w druku offsetowymdruku offsetowym, natomiast częściej w technologii fleksograficznejtechnologii fleksograficznej czy tampondrukowejtampondrukowej.

Infografika – Klasyczne i nowoczesne formy drukowe. Rodzaje form drukowych oraz sposoby ich wykonaniaInfografika – Klasyczne i nowoczesne formy drukowe. Rodzaje form drukowych oraz sposoby ich wykonania
(skrót od ang. Computer‑to‑Plate).
Nazwa technologii bezpośredniego naświetlania form drukowychform drukowych, bez stosowania klisz fotograficznych. Płyty offsetowe są naświetlane laserowo, z wykorzystaniem urządzeń zwanych naświetlarkaminaświetlarkami, bezpośrednio ze zripowanych plików cyfrowych.

Infografika – Klasyczne i nowoczesne formy drukowe. Rodzaje form drukowych oraz sposoby ich wykonaniaInfografika – Klasyczne i nowoczesne formy drukowe. Rodzaje form drukowych oraz sposoby ich wykonania
(skrót od ang. Direct Laser Engraving).
Nazwa technologii produkcji form drukowychform drukowych. Obraz jest grawerowany bezpośrednio na płycie, np. elastomerowej, przy użyciu lasera o dużej mocy. Promień wysokoenergetycznego lasera (zwykle COIndeks górny 22), usuwa z formyformy materiał z miejsc niedrukujących, zostawiając na formieformie miejsca drukujące.

Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
Wszelkie techniki przenoszenia obrazu na podłoże, zarówno przy użyciu klasycznych form drukowychform drukowych (techniki analogowe, np. offset, fleksografia, rotograwiura), jak i powielania bezpośrednio z komputera (techniki cyfrowe: inkjetinkjet, elektrofotografia).

Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
Popularna technika drukarska zaliczana do technik wypukłych bezpośrednich, polegająca na tym, że obraz z wypukłej elastycznej formy drukowejformy drukowej, wykonanej z fotopolimerów, w której miejsca drukujące są wyżej od miejsc niedrukujących, jest przenoszony bezpośrednio na podłoże drukowe. Fleksografia jest stosowana powszechnie w drukudruku np. etykiet, opakowań giętkich, zadruku tektury falistej, a także materiałów z bibuł (np. chusteczek czy serwetek).

Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
Popularna technika drukarska zaliczana do technik płaskich, pośrednich. Obraz z płaskiej formy drukowejformy drukowej, w której miejsca drukujące i niedrukujące są na tym samym poziomie, jest przenoszony na podłoże za pośrednictwem cylindra pośredniego z zamontowanym na nim obciągiem offsetowym.

Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
(skrót od ang. Desktop Publishing).
Ogół operacji służących do przygotowania materiałów graficzno‑tekstowych na komputerze z wykorzystaniem odpowiedniego oprogramowania i urządzeń peryferyjnych, jak np. skanery czy naświetlarkinaświetlarki. Tak przygotowane materiały są następnie powielane przy użyciu analogowych bądź cyfrowych technik drukarskich.
Infografika – Klasyczne i nowoczesne formy drukowe. Rodzaje form drukowych oraz sposoby ich wykonaniaInfografika – Klasyczne i nowoczesne formy drukowe. Rodzaje form drukowych oraz sposoby ich wykonania
Zwana też matrycą drukarską. To element konwencjonalnej maszyny drukarskiej podczas drukowania, zwykle w postaci płyty z naniesionym obrazem graficznym, który jest przenoszony (pośrednio lub bezpośrednio), przy użyciu farb drukarskich, na zadrukowywane podłoże.
Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
Najczęściej stosowanym materiałem do przygotowania formy fleksograficznejfleksograficznej jest płyta fotopolimerowa o typowych grubościach: 1,14; 1,7; 2,54 i 3,94 mm. Cieńsze formy są stosowane w drukudruku etykiet i opakowań giętkich, grubsze – w drukudruku opakowań tekturowych. W technologii CtPCtP przygotowania formy flekso stosuje się najczęściej metodę laserowo‑fotochemiczną i różne typy laserów (np. z diodą fioletową, z diodą podczerwoną, Nd‑Yag), o określonej długości fali, dostosowane do typów używanych płyt (np. fotoczułych czy termoczułych).

Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
Najczęściej stosowanym materiałem do przygotowania formy offsetowejoffsetowej jest płyta aluminiowa o ziarnowanej, anodowanej powierzchni z naniesioną warstwą kopiową. Gdy naświetlane są elementy drukujące warstwy kopiowej, wówczas mamy do czynienia z płytą negatywową, gdy z kolei miejsca niedrukujące są naświetlane, to mamy do czynienia z płytą pozytywową.

Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
Na formę sitodrukowąsitodrukową składa się tkaninowa siatka naciągnięta na ramę z tworzywa sztucznego (np. z folii), który blokuje przenikanie farby przez siatkę. Szablon ze wzorem, który ma być odwzorowany na sicie, można wykonać poprzez kopiowanie stykowe z użyciem kopioramy, bądź cyfrową metodą CtS (skrót od ang. Computer‑to‑Screen).

Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
W zależności od wysokości drukowanych nakładów i typów maszyn drukujących (płaskie bądź rotacyjne) stosowane są różne typy form tampo: fotopolimerowe, stalowe, bądź ceramiczne. Obraz graficzny na formę może być przenoszony metodą laserowego grawerowania, trawiony w urządzeniach zwanych wytrawiarkami lub wytwarzany metodą fotochemiczną.
Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
Do wytworzenia formy typooffsetowejtypooffsetowej stosuje się twarde płyty metalowe lub fotopolimerowe, poddawane obróbce fotochemicznej, w której efekcie powstaje forma z twardymi (wypukłymi) elementami drukującymi.
Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
Klisza negatywowa lub diapozytywowa zawierająca obraz drukowy tworzony poprzez naświetlenie w naświetlarkachnaświetlarkach. Obraz z formy kopiowej jest naświetlany CtFCtF.
Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
(skrót od ang. Computer‑to‑Plate).
Nazwa technologii produkcji form drukowychform drukowych, zwykle offsetowychoffsetowych, polegająca na bezpośrednim nadruku elementów drukujących metodą natryskową (inkjet) na powierzchni płyty poliestrowej lub aluminiowej.
Infografika – Klasyczne i nowoczesne formy drukowe. Rodzaje form drukowych oraz sposoby ich wykonaniaInfografika – Klasyczne i nowoczesne formy drukowe. Rodzaje form drukowych oraz sposoby ich wykonania
To urządzenie do naświetlania form kopiowych i drukowychdrukowych w zależności od technologii CtFCtF (skrót od ang. Computer‑to‑Film) lub CtPCtP (skrót od ang. Computer‑to‑Plate). Obecnie naświetlarki są już zainstalowane w maszynach drukujących i tam bezpośrednio jest przenoszony obraz z pliku cyfrowego na formę – technologia ta nosi nazwę CtPress (skrót od ang. Computer‑to‑Press). Zależnie od budowy możemy wyróżnić: naświetlarki bębnowe – klisza lub płyta rozciągnięta jest na wycinku obwodu specjalnego bębna, a przesuwający się laser, z wirującym zwierciadłem, oświetla po obwodzie kolejne fragmenty bębna; naświetlarki liniowe – klisza/płyta jest przesuwana ze stałą prędkością pod nieruchomym laserem, którego światło naświetla fragmenty formyformy.
Infografika – Klasyczne i nowoczesne formy drukowe. Rodzaje form drukowych oraz sposoby ich wykonaniaInfografika – Klasyczne i nowoczesne formy drukowe. Rodzaje form drukowych oraz sposoby ich wykonania
Technika drukudruku farboprzenikalna. W tym przypadku forma drukowaforma drukowa to szablon nałożony na siatkę napiętą na ramie, przez którą farba jest przeciskana przy użyciu rakla. Szeroko stosowana do zadruku odzieży, plakatów, opakowań, ale także dekoracji butelek i opakowań owalnych, a oraz uszlachetniania druków, wykonanych innymi technologiami.

Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
Technika drukudruku wklęsłego, pośredniego. Oznacza to, że obszary drukujące na formie drukowejformie drukowej znajdują się poniżej obszarów niedrukujących, a obraz jest przenoszony z formyformy na podłoże za pośrednictwem tamponu, zwykle silikonowego. Stosowany szeroko do nadruków na powierzchniach o różnych kształtach, jak np. nakrętki, długopisy, elementy wyposażenia samochodowego czy RTV‑AGD.
Program ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukoweProgram ćwiczeniowy do projektowania – Offsetowe formy drukowe
Technika drukudruku wypukłego, pośredniego, będąca połączeniem techniki offsetowejtechniki offsetowej i typograficznej. Obszary drukujące na formie drukowejformie drukowej znajdują się powyżej obszarów niedrukujących, a obraz jest przenoszony na podłoże za pośrednictwem zwilżonego obciągu offsetowego. Znajduje zastosowanie w zadruku opakowań, głównie cylindrycznych, jak np. tuby, puszki, kubki, opakowania do aerozoli.
Infografika – Klasyczne i nowoczesne formy drukowe. Rodzaje form drukowych oraz sposoby ich wykonaniaInfografika – Klasyczne i nowoczesne formy drukowe. Rodzaje form drukowych oraz sposoby ich wykonania