Spacer 360
Kowal

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DabHkEDpJ
Spacer trzysta sześćdziesiąt rozpoczyna się od banneru z napisem, który równocześnie można odsłuchać w formie pliku audio po naciśnięciu przycisku interaktywnego. Treść napisu:
Znajdujemy się w kuźni, w której wykonywane są niezbędne narzędzia i sprzęty żelazne, wykorzystywane przez innych rzemieślników. Za chwilę przejdziemy do pracowni oraz poszczególnych stanowisk pracy kowala.
Po wyłączeniu banneru znajdujemy się w pracowni kowalskiej, w której wszystkie miejsca opisane są punktami interaktywnymi. Po kliknięciu każdego z nich wyświetla się treść, którą również można odsłuchać w wersji audio. Są to miejsca:
Ceglany piec wmurowany w ścianę, pod którym znajduje się wnęka wypełniona węglem. Pod punktem interaktywnym znajduje się treść: Stanowisko do nagrzewania materiału, ognisko kowalskie z wyciągiem, wraz z przyborami do obsługi ogniska kowalskiego.
Pod piecem znajduje się strzałka interaktywna podpisana: do paleniska. Po jej kliknięciu następuje zbliżenie na piec i pojawiają się trzy punkty interaktywne, podpisane małą literą „i”.
Po kliknięciu pierwszego punktu wyświetla się treść, którą można również odsłuchać jako plik audio: ognisko kowalskie z wyciągiem. Palenisko kowalskie służy do nagrzewania materiału przeznaczonego do kucia. Głównym elementem paleniska kowalskiego jest kotlina, w jej dnie znajduje się okrągły otwór, przez który wdmuchiwane jest powietrze potrzebne do procesu spalania. Do kotliny przymocowany jest od spodu korpus regulacyjny wyposażony w dźwignie sterujące pracą zaworu powietrza oraz klapką popielnika. Zadaniem zaworu powietrza jest regulacja siły nadmuchu powietrza dostarczanego do spalania. Popielnik służy do usuwania resztek żużla, który wpada poprzez otwór w dnie kotliny do korpusu regulującego. Korpus regulujący kotliny, podłączony jest rurą z wentylatorem nadmuchowym. Na blacie paleniska po obu stronach kotliny umieszcza się obstawki, których zadaniem jest podniesienie strefy żaru oraz ograniczenie przesuwania się jej na boki. Nad paleniskiem znajduje się okap odprowadzający spaliny do komina. W pobliżu paleniska powinien znajdować się pojemnik z wodą służący do skraplania paliwa oraz studzenia narzędzi, a także wydzielone miejsce na zapas paliwa potrzebnego do pracy.
Po prawej stronie od paleniska znajdują się dwa wmurowane, poziome pręty, na których zawieszono kleszcze. Po kliknięciu towarzyszącego im punktu interaktywnego wyświetla się treść, którą można również odsłuchać jako plik audio: zestaw kleszczy kowalskich z różnymi szczękami. Kleszcze kowalskie służą do chwytania nagrzanego materiału.
Po lewej stronie od paleniska znajduje się imadło. Po kliknięciu towarzyszącego mu punktu interaktywnego wyświetla się treść, którą można również odsłuchać jako plik audio: imadło kowalskie. Imadła kowalskie wykonane są ze staliwa lub kutej stali. Przeznaczone są głównie do zaginania materiału bądź jego skręcania. Imadło kowalskie charakteryzuje możliwość chwytania materiałów o niewielkiej grubości, za to z bardzo dużą siłą. Imadło kowalskie posiada dwie szczęki. Szczękę stałą mocuje się do masywnego stołu, szczęka ruchoma w trakcie odkręcania śruby odchyla się po łuku, stopniowo tracąc równoległość względem szczęki stałej. Imadło posiada sprężynę, która odchyla szczękę ruchomą w trakcie odkręcania śruby.
Po kliknięciu strzałki powrotnej znajdujemy się z powrotem na stanowisku głównym.
Obok pieca znajduje się okno i kilka poziomo zamontowanych przęseł, na których wiszą narzędzia. Pod punktem interaktywnym znajduje się napis: stanowisko z narzędziami pomocniczymi: przecinaki, przebijaki i trzpienie kowalskie, żłobniki, gładziki, podstawki i nadstawki kowalskie, gwoździownice, przyrządy i nadstawki kowalskie, gwoździownice, przyrządy pomiarowe: macki, przymiary, wzorniki, cyrkle, kątowniki.
Pod tym miejscem znajduje się strzałka interaktywna, podpisana: przejdź do stanowiska z narzędziami pomocniczymi. Po jej kliknięciu następuje zbliżenie na stanowisko pomocnicze i pojawiają się cztery punkty interaktywne, podpisane małą literą „i”.
Pierwsza od lewej oznaczona została drewniana beczka wypełniona wodą. Po kliknięciu towarzyszącego jej punktu interaktywnego wyświetla się treść, którą można również odsłuchać jako plik audio: stanowisko hartowania. Woda w beczce służy do hartowania, czyli jest elementem niezbędnym w termicznej obróbce stopów. Zabieg cieplny polega na zmianie struktury wewnętrznej stali, dzięki czemu ulegają zmianie jej właściwości. Składa się z dwóch czynności: grzania i chłodzenia. Główne parametry obróbki cieplnej to temperatura i czas. Celem takiej obróbki jest utwardzenie stali na drodze rozgrzania stali do odpowiedniej temperatury, a następnie szybkim ochłodzeniu jej w wodzie, która znajduje się w beczce.
Obok beczki znajduje się metalowy stelaż wmurowany w ścianę, na którym zawieszone są narzędzia. Po kliknięciu towarzyszącego im punktu interaktywnego wyświetla się treść, którą można również odsłuchać jako plik audio: przybory do obsługi ogniska kowalskiego. Komplet przyborów do paleniska kowalskiego składa się z łopatki, gracki, kropidła oraz pogrzebacza. Łopatka służy do nakładania nowych porcji koksu do kotliny paleniska. Gracka służy do zgarniania koksu z blatu paleniska do kotliny. Kropidło służy do polewania wodą płonącego koksu, czasami używa się je także do punktowego schładzania gorącego materiału.
Obok tego miejsca, przy oknie i nad stołem, znajdują się podłużne, poziomo usadowione pręty, na których wiszą narzędzia. Po kliknięciu towarzyszącego im punktu interaktywnego wyświetla się treść, którą można również odsłuchać jako plik audio: zestaw młotków jednoręcznych i dwuręcznych. Młotki jedno i dwuręczne używane są do kucia metalu.
Naprzeciw tych wszystkich stojaków znajduje się ciężkie, niebieskie urządzenie wraz z butlą gazową. Po kliknięciu towarzyszącego mu punktu interaktywnego wyświetla się treść, którą można również odsłuchać jako plik audio: młot resorowy wraz z oprzyrządowaniem. Młot resorowy służy do kucia swobodnego materiału. Młot ma wymienne kowadło o kształcie płaskim lub zaokrąglonym. Narzędzia, jakie się czasami używa pracując na młocie to przecinaki i odsadzki maszynowe. Przecinaki służą do przecinania materiału, a odsadzki do jego odsadzenia.
Po kliknięciu strzałki powrotnej znajdujemy się z powrotem na stanowisku głównym.
Obok poprzedniego stanowiska, po prawej stronie, znajdują się tokarki. Pod punktem interaktywnym znajduje się napis: stanowisko pomocnicze – obróbka ślusarska: stół, imadło, podstawowe narzędzia ręczne, elektronarzędzia, narzędzia pomiarowe, spawarka.
Pod tym miejscem znajduje się strzałka interaktywna, podpisana: przejdź do stanowiska obróbki ślusarskiej. Po jej kliknięciu następuje zbliżenie na stanowisko pomocnicze i pojawiają się trzy punkty interaktywne, podpisane małą literą „i”.
Pierwszy z nich znajduje się na tokarce. Po kliknięciu punktu interaktywnego wyświetla się treść, którą można również odsłuchać jako plik audio: tokarka. Tokarka jest narzędziem do obróbki skrawaniem.
Drugi punkt interaktywny znajduje się na ścianie, a po jego kliknięciu pojawia się grafika przedstawiająca tablicę z zasadami B H P.
Trzeci z nich znajduje się po przeciwległej stronie, na ścianie, na której wiszą nożyce. Po kliknięciu punktu interaktywnego wyświetla się treść, którą można również odsłuchać jako plik audio: nożyce gilotynowe. Nożyce gilotynowe służą do precyzyjnego cięcia cienkich blach.
Po kliknięciu strzałki powrotnej znajdujemy się z powrotem na stanowisku głównym.
Ostatni punkt interaktywny znajduje się przy czwartej ścianie i również jest oznaczony znakiem zapytania. Po jego kliknięciu wyświetla się treść: stanowisko pomocnicze – maszyny ślusarskie i kowalskie: imadła, wiertarki, szlifierka, giętarka, nożyce gilotynowe.
Poniżej znajduje się strzałka, podpisana: przejście do stanowiska pomocniczego. Po jej kliknięciu następuje zbliżenie w stronę ściany i pojawiają się trzy punkty interaktywne, oznaczone literą „i”.
Pierwszy z nich znajduje się na statycznej wiertarce. Po jego kliknięciu wyświetla się treść, którą można również odsłuchać w wersji audio: wiertarka kolumnowa. Przeznaczona do wiercenia otworów w stali w zakresie trzy do piętnastu minimetrów. Napędzana jest silnikiem elektrycznym, posiada możliwość zmiany prędkości obrotowej poprzez przekładnię prasową.
Dalej, po prawej stronie, znajduje się szlifierka z dwoma tarczami. Po kliknięciu towarzyszącego jej punktu interaktywnego wyświetla się treść, którą można również osłuchać w formie audio: szlifierka stołowa. Szlifierka służąca do ostrzenia narzędzi oraz szlifowania różnego rodzaju materiałów.
Po prawej stronie od szlifierki widzimy przykręcone do metalowego stołu imadło. Po kliknięciu towarzyszącego mu punktu interaktywnego wyświetla się treść, którą można również osłuchać w formie audio: imadło ślusarskie. Imadło ślusarskie przeznaczone jest głównie do mocowania przedmiotów metalowych.
Po kliknięciu strzałki powrotnej znajdujemy się z powrotem na stanowisku głównym.
Oprócz wspomnianych punktów interaktywnych ze znakami zapytania i strzałkami w sekcji głównej znajdują się jeszcze trzy punkty interaktywne, podpisane literami „i”.
Pierwszy z nich znajduje się przy mniejszym imadle, również przykręconym do stalowego stołu. Po jego kliknięciu wyświetla się treść, którą można również odsłuchać w formie pliku audio: imadło kowalskie.
Drugi z nich znajduje się na małym, stalowym urządzeniu przypominającym taboret. Po jego kliknięciu wyświetla się treść, którą można również odsłuchać w formie pliku audio: dziurownica kowalska w nawiasie płyta kowalska. Dziurownica kowalska jest grubą staliwną bądź żeliwną płytą, posiadającą otwory o różnym kształcie i wymiarach służące głównie do przebijania bądź spęczania materiału. Z boków dziurownicy umieszczone są wycięcia również o różnych kształtach i wymiarach służące jako foremki do kucia materiału przy użyciu młotków profilowych tzw. nadstawek.
Trzeci z nich znajduje się na dużym imadle z podpisem firmowym: perun. Imadło stoi na masywnej kłodzie drewna. Po kliknięciu towarzyszącego mu punktu interaktywnego wyświetla się treść, którą można również odsłuchać w formie pliku audio: kowadło wraz z podstawą w nawiasie pniem kowalskim. Kowadła służą do kucia oraz formowania nagrzanego materiału. Kowadła wykonane są ze staliwa lub kutej stali. Rozróżnia się kowadła jednorożne, dwurożne oraz bezrożne. Kowadło jednorożne posiada róg okrągły natomiast w kowadle dwurożnym oprócz rogu okrągłego znajduje się także róg ostrosłupowy. Róg okrągły kowadła służy głównie do zaginania materiału według różnych promieni. Płaska część kowadła nazywana bitnią lub gładzią jest używana do kucia materiału. W bitni znajduje się otwór okrągły służący do przebijania materiału oraz kwadratowy do osadzania narzędzi trzpieniem. Kowadła mocuje się do drewnianych pni, które służą za podstawy.