Scenariusz lekcji – Sporządzanie planu, pojęcie skali

Uczeń:

• wie, co to jest plan, skala.

• wie, jakie są jednostki długości.

• wie, jak stosować skalę.

• wie, jak zamieniać jednostki długości.

• wie, jak narysować plan pomieszczenia z zaznaczeniem znajdujących się nim mebli itp.

Uczeń potrafi określać długości na różne sposoby mierząc linijką, krokami...

Uczeń potrafi wykonać orientacyjny szkic przedmiotu, pokoju wybierając najważniejsze wymiary.

Uczeń potrafi zmierzyć długość wybierając odpowiednia jednostkę.

Potrafi zamieniać jednostki długości.

Potrafi prowadzić obliczenia w zbiorze liczb naturalnych.

Po tej lekcji uczeń potrafi odczytać, jakie obiekty umieszczone zostały planie, określić ich położenie.

Umie odczytać prosty plan.

Potrafi sporządzić prosty plan z zachowaniem proporcji długości.

Analiza i odczytywanie danych podanych w różny sposób

Czytanie, analizowanie planu, mapy.

Porównywanie różnych sposobów podania skali.

Porównywanie planów wykonanych w różny sposób.

Wykonanie planu.

Metoda i forma pracy

wykład, prezentacja nauczyciela,

sterowana dyskusja,

praca własna uczniów

Środki dydaktyczne

Modele np. samochodów wykonanych w skali.

Linijki.

Plany pokoi wykonane przez uczniów.

Atlas geograficzny lub mapy wykonane w różnych skalach.

Kalkulatory.

Przebieg lekcji

Sprawy organizacyjne, sprawdzenie pracy domowej (5 minut)

Lekcję rozpoczynamy od krótkiego omówienia planów pokoi wykonanych przez uczniów w domu. Zastanawiamy się, ile razy została zmniejszona każda odległość. Zastanawiamy się, ile razy można zmniejszyć każdy wymiar sprzętów w pokoju, ale jednak tak, aby plan pokoju nadal mieścił się na kartce. (5 minut)

Określamy, co to jest skala i prosimy o wykonanie notatki np.:

Skalę stosuje się wówczas, gdy rysunek naturalnej wielkości jest zbyt mały, albo zbyt duży. Skala określa, ile razy wymiary na rysunku są powiększone, albo pomniejszone w stosunku do wymiarów w rzeczywistości. 1:2 zmniejszenie dwa razy; 12:1 powiększenie dwanaście razy. Przy tej okazji warto podyskutować, jakie obiekty będą rysowane (przedstawiane) w skali powiększającej, a które pomniejszającej. (5 minut)

Prosimy o odtworzenie prawdziwych wymiarów samochodów, których modele przynieśli uczniowie. Skale modeli są różne... 1:72, 1:52, 1:42... Prosimy o wykonanie dużego np. na całą stronę szkicu samochodu i zaznaczanie na nim rzeczywistych wymiarów poszczególnych części samochodów. Na koniec stawiamy modele obok siebie i pytamy się który samochód w rzeczywistości jest najdłuższy. Jeśli skale są różne zwrócimy uczniom uwagę na fakt, że większy model nie oznacza, że w rzeczywistości obiekt też jest większy. (10 minut)

Teraz na kartce papieru milimetrowego uczniowie wykonują plan ławki z ułożonymi przyborami w wybranej skali zaokrąglając wyniki do 1 mm. (10 minut)

Ostatnie 10 minut uczniowie samodzielnie ćwiczą robiąc zadania w których korzystają ze skali. Proponujemy im zadania typu: „Żyjąca w Polsce mrówka rudnica ma długość około 6 mm (bez nóg i czułków). Jaką długość będzie miał rysunek tej mrówki narysowany w skali .... Jaka musiałaby być skala, aby rysunek mrówki zajął prawie całą stronę w twoim zeszycie?

Rozpiętość skrzydeł orła przedniego wynosi około 2 metry. W jakiej skali sporządzony jest rysunek jeżeli skrzydła mają rozpiętość ....”

W punkcie 4 i 5 warto, aby uczniowie mogli używać kalkulatorów. Szczególnie podczas rysowania w skali przyśpieszy to pracę i usunie na plan dalszy kłopotliwe dzielenie.

W punkcie 4 i 5 warto, aby uczniowie mogli używać kalkulatorów. Szczególnie podczas rysowania w skali przyśpieszy to pracę i usunie na plan dalszy kłopotliwe dzielenie.

w pkt. 4 warto zwrócić uwagę na określenie, które rozmiary są ważniejsze dla określenia wymiarów modelu, a które mniej ważne. Można także zwrócić uwagę, że wymiary te odtwarzamy z pewną dokładnością oraz można ją z uczniami określić.

Bibliografia

Podręcznik dla klasy 4 Matematyka 2001, WSiP, Warszawa 2006,

Zeszyt Ćwiczeń część II Matematyka 2001, WSiP, Warszawa 2006

Zaplanuj i opisz trzydniową wycieczkę szkolną. Na podstawie mapy wyznacz długości kolejnych etapów podróży, spacerów....

Alternatywne Ćwiczenia A3 i B3 strona 48 i 49 Zeszyt Ćwiczeń dla klasy 4 część II Matematyka 2001