Spotkanie z przysłówkiem. Lekcja powtórzeniowa.

1. Cele

Wiadomości

- uczeń systematyzuje i utrwala swoje wiadomości o przysłówku,

Umiejętności

Uczeń:

- zna i właściwie wykorzystuje wiadomości o przysłówku,

- redaguje konkretne wypowiedzi na pytania,

- potrafi poprawnie posługiwać się odmiana pisaną języka,

- wykorzystuje teoretyczne wiadomości w praktycznym działaniu,

- planuje i organizuje pracę,

- dokonuje selekcji i analizy informacji,

- wykorzystuje teoretyczne wiadomości w praktycznym działaniu.

2. Metoda i forma pracy

Metody pracy:

- pogadanka heurystyczna,

- metoda zajęć praktycznych,

- metoda podająca.

Formy pracy:

- indywidualna,

- grupowa.

3. Środki dydaktyczne

karta pracy ucznia.

4. Przebieg lekcji

Faza przygotowawcza

1. Nauczyciel informuje uczniów, jaki jest cel zajęć. To czym się dzisiaj zajmiemy, to powtórzenie i usystematyzowanie wiadomości o przysłówku.

2. Następnie razem z uczniami powtarza wiadomości o przysłówku.

Informacje, które powinny się pojawić podczas powtórzenia:

Przysłówek to nazwa właściwości czynności lub stanu.

Przysłówek jest nieodmienną częścią mowy, odpowiada na pytania: jak?, np.: ładnie, kiepsko, gdzie?, np.: blisko, daleko, wysoko, nisko, kiedy?, np.: dziś, wczoraj, pojutrze, zimą, poprzednio.

Przysłówek może być wyrażony za pomocą wyrażenia przyimkowego, np.: od nowa, po omacku, z czasem.

Ta sama czynność może występować w różnym natężeniu. Stąd wynika właściwość przysłówka – stopniowanie.

Podobnie jak przymiotnik, przysłówek możemy stopniować na trzy sposoby.

1) Pierwszy sposób polega na dodaniu do stopnia wyższego końcówki -ej, a do stopnia najwyższego przedrostka naj- i przyrostka -ej, np.:

stopień równy: miło

stopień wyższy: mil‑ej

stopień najwyższy: naj‑mil‑ej

2) Drugi sposób to stopniowanie nieregularne, które polega na całkowitej zmianie wyrazu w stopniu wyższym oraz dodaniu do niego końcówki -ej, a w stopniu najwyższym przedrostka naj- i przyrostka –ej, np.:

stopień równy: dobrze,

stopień wyższy: lepi‑ej,

stopień najwyższy: naj‑lepi‑ej

3) Stopniowanie opisowe polega na dodaniu w stopniu wyższym przysłówka „bardziej”, a w stopniu najwyższym „najbardziej”, np.:

stopień równy: słodko

stopień wyższy: bardziej słodko

stopień najwyższy: najbardziej słodko

3. Zapisanie najważniejszych informacji w formie notatki.

Treść notatki:

Przysłówek to nazwa właściwości czynności.

Jest to nieodmienna część mowy, o którą pytamy: jak?, gdzie?, kiedy?.

Możliwe jest stopniowanie przysłówków w sposób zwykły, nieregularny i opisowy.

4. Następnie nauczyciel przypomina zasady ortograficzne dotyczące pisowni przysłówków z przeczeniem „nie”.

Przysłówki, które pochodzą od przymiotnika, pisze się łącznie z przeczeniem, ale tylko w stopniu równym, np.: przysłówek „nieładnie”, bo pochodzi on od przymiotnika „nieładny”, „niedawno” bo pochodzi on od przymiotnika „niedawny”.

ALE:

Stopień równy + przeczenie: nie szybko, nie blisko,

Stopień wyższy + przeczenie: nie szybciej, nie bliżej,

Stopień najwyższy: nie najszybciej, nie najbliżej,

Wszystkie przeczenia zapisujemy osobno, gdyż nie ma przymiotników nieszybki, niebliski, natomiast są: szybki, bliski. Innymi słowy przysłówki: nie blisko, nie szybko nie mają swoich przymiotnikowych odpowiedników.

Faza realizacyjna

Przejście do właściwej – ćwiczeniowej części zajęć. Zadania zostały zawarte w karcie pracy ucznia. Nauczyciel nadzoruje proces rozwiązywania zadań. Czynnie w nim uczestniczy.

Faza podsumowująca

Nauczyciel dokonuje podsumowania pracy na lekcji. Jeszcze raz powtarza wiadomości o przysłówku i zapowiada krótki test sprawdzający na kolejnych zajęciach.

5. Bibliografia

Nagajowa M., ABC metodyki języka polskiego, Warszawa 1995.

Nasiłkowski S., Metody nauczania, Toruń 1997,

Nagajowa M., Nauka o języku dla nauki języka, Kielce 1994.

Gawdzik W., Ortografia i gramatyka na wesoło, Warszawa 1990.

6. Załączniki

Karta pracy ucznia

7. Czas trwania lekcji

45 minut