Sprawdź się
Które z poniższych twierdzeń stanowiło punkt wyjścia dla sceptycyzmu Kartezjusza?
- Nie możemy być pewni istnienia pewnej i prawdziwej wiedzy w jakiejkolwiek kwestii, jeśli opieramy się na poglądach przyjmowanych bezkrytyczne.
- Możemy być pewni istnienia pewnej i prawdziwej wiedzy tylko wtedy, jeśli opieramy się na uznanych dogmatach i autorytetach.
- Nigdy nie możemy być pewni istnienia pewnej i prawdziwej wiedzy.
Jakie wnioski Kartezjusz wyciągnął po przyjęciu argumentów sceptyków?
- Wszystko, co odbieramy za pomocą zmysłów, może okazać się złudzeniem.
- Wiemy, czy świat jest taki, jakim go postrzegamy, ale nie widzimy, co go takim czyni.
- Nie możemy mieć pewności, czy to, co myślimy na temat świata ma jakikolwiek związek z rzeczywistością.
- Przejawy życia człowieka rozpoznajemy po tym, że są bardziej realne niż sny.
Zaznacz poprawne części twierdzeń na temat nierozróżnialności jawy i snu kolorem zielonym, zaś niepoprawne – czerwonym.
zielony czerwony
Kiedy śpimy, nie wiemy, że śpimy i sądzimy, że jesteśmy na jawie.
Kiedy śpimy, nie wiemy, że śpimy, lecz nie sądzimy, że jesteśmy na jawie.
Nie mamy pewności, że nasze życie nie jest snem.
Mamy pewność, że nasze życie nie jest snem, co może być skutkiem działania złośliwego zwodziciela.
Obraz rzeczywistości może być tylko senną fantazją.
Obraz rzeczywistości może być tylko fantazją, którą da się usunąć dzięki Kartezjańskim medytacjom.
Wybierz poprawne części twierdzeń na temat nierozróżnialności jawy i snu.
- Kiedy śpimy, nie wiemy, że śpimy i sądzimy, że jesteśmy na jawie.
- Kiedy śpimy, nie wiemy, że śpimy, lecz nie sądzimy, że jesteśmy na jawie.
- Nie mamy pewności, że nasze życie nie jest snem.
- Mamy pewność, że nasze życie nie jest snem, co może być skutkiem działania złośliwego zwodziciela.
- Obraz rzeczywistości może być tylko senną fantazją.
- Obraz rzeczywistości może być tylko fantazją, którą da się usunąć dzięki Kartezjańskim medytacjom.
Przedstaw na ilustracji obrazy wiążące się z argumentami sceptyków (złudzenia zmysłów, sen i jawa, złośliwy zwodziciel), które dotyczą niepewności poznania. Wytłumacz na tych przykładach, dlaczego wiedza nie może być pewna.
Uporządkuj elementy w ten sposób, by ukazywały kolejne kroki przełamywania sceptycyzmu.
- Ja istnieję.
- Ponieważ mogę myśleć, mogę wątpić.
- Jeśli nawet treść myśli nie odpowiada rzeczywistości, to ktoś kto myśli, istnieje.
- Jako człowiek myślę.
Według Kartezjusza człowiek składa się (tu wybierz) 1. istnienia wolnej woli łączącej ciało z duszą, 2. z substancji rozciągłej (ciała), 3. myślenie, czucie oraz posiada wolę, 4. intelektualny oraz biologiczny, 5. boski i ludzki, 6. myśli i rozumu, 7. założenia o pełnym poddaniu się Bogu, 8. wpływu ciała na umysł i odwrotnie, 9. mechanizmem, 10. zmysłów i ciała, 11. bezmyślnym zwierzęciem, 12. zbawienie, 13. sceptycyzmu metodycznego, 14. substancji myślącej oraz (tu wybierz) 1. istnienia wolnej woli łączącej ciało z duszą, 2. z substancji rozciągłej (ciała), 3. myślenie, czucie oraz posiada wolę, 4. intelektualny oraz biologiczny, 5. boski i ludzki, 6. myśli i rozumu, 7. założenia o pełnym poddaniu się Bogu, 8. wpływu ciała na umysł i odwrotnie, 9. mechanizmem, 10. zmysłów i ciała, 11. bezmyślnym zwierzęciem, 12. zbawienie, 13. sceptycyzmu metodycznego, 14. substancji myślącej. Pierwsza odpowiada za funkcje życiowe i jest zdeterminowanym przez przyrodę (tu wybierz) 1. istnienia wolnej woli łączącej ciało z duszą, 2. z substancji rozciągłej (ciała), 3. myślenie, czucie oraz posiada wolę, 4. intelektualny oraz biologiczny, 5. boski i ludzki, 6. myśli i rozumu, 7. założenia o pełnym poddaniu się Bogu, 8. wpływu ciała na umysł i odwrotnie, 9. mechanizmem, 10. zmysłów i ciała, 11. bezmyślnym zwierzęciem, 12. zbawienie, 13. sceptycyzmu metodycznego, 14. substancji myślącej. Druga jest od ciała całkowicie niezależna i odpowiada za (tu wybierz) 1. istnienia wolnej woli łączącej ciało z duszą, 2. z substancji rozciągłej (ciała), 3. myślenie, czucie oraz posiada wolę, 4. intelektualny oraz biologiczny, 5. boski i ludzki, 6. myśli i rozumu, 7. założenia o pełnym poddaniu się Bogu, 8. wpływu ciała na umysł i odwrotnie, 9. mechanizmem, 10. zmysłów i ciała, 11. bezmyślnym zwierzęciem, 12. zbawienie, 13. sceptycyzmu metodycznego, 14. substancji myślącej.
Poprzez to rozdzielenie nie można było wytłumaczyć (tu wybierz) 1. istnienia wolnej woli łączącej ciało z duszą, 2. z substancji rozciągłej (ciała), 3. myślenie, czucie oraz posiada wolę, 4. intelektualny oraz biologiczny, 5. boski i ludzki, 6. myśli i rozumu, 7. założenia o pełnym poddaniu się Bogu, 8. wpływu ciała na umysł i odwrotnie, 9. mechanizmem, 10. zmysłów i ciała, 11. bezmyślnym zwierzęciem, 12. zbawienie, 13. sceptycyzmu metodycznego, 14. substancji myślącej.
Wstaw w tekst odpowiednie słowa, by wyjaśniały, czym jest dualizm psychofizyczny.
istnienia wolnej woli łączącej ciało z duszą, bezmyślnym zwierzęciem, boski i ludzki, zbawienie, myślenie, czucie oraz posiada wolę, mechanizmem, sceptycyzmu metodycznego, substancji myślącej, zmysłów i ciała, myśli i rozumu, z substancji rozciągłej (ciała), założenia o pełnym poddaniu się Bogu, intelektualny oraz biologiczny, wpływu ciała na umysł i odwrotnie
Dualizm psychofizyczny oddzielił od siebie .................................................................................................... aspekt istnienia człowieka. Był konsekwencją przyjętego przez Kartezjusza .................................................................................................... i prowadził do istotnych trudności.
Według Kartezjusza człowiek składa się .................................................................................................... oraz ..................................................................................................... Pierwsza odpowiada za funkcje życiowe i jest zdeterminowanym przez przyrodę ..................................................................................................... Druga jest od ciała całkowicie niezależna i odpowiada za .....................................................................................................
Poprzez to rozdzielenie nie można było wytłumaczyć .....................................................................................................
Na przykładach zaczerpniętych z literatury i sztuki przedstaw przejawianie się złośliwego zwodziciela.
Zrekonstruuj Kartezjański dowód na istnienie Boga.
Praca domowa
Napisz esej, w którym zastanowisz się, czy współcześnie wciąż potrzebujemy sceptycyzmu.