Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Sprawdź się

1
Pokaż ćwiczenia:
R1VdwggHekfZe1
Ćwiczenie 1
Łączenie par. Oceń i zaznacz, czy podane stwierdzenia są prawdziwe, czy fałszywe.. Konkurencja zaliczana jest do grupy oddziaływań antagonistycznych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Im bliżej spokrewnione i posiadające podobne wymagania życiowe gatunki, tym mniejsza konkurencja pomiędzy nimi.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Konkurencja jest jedną z podstawowych czynników wpływających na dobór naturalny i ewolucję organizmów.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Konkurencja występuje jedynie między zwierzętami i nie jest spotykana wśród roślin.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz

Wskaż zdania prawdziwe i zdania fałszywe.

Prawda Fałsz
Konkurencja zaliczana jest do grupy oddziaływań antagonistycznych. □ □
Im bliżej spokrewnione i mające podobne wymagania życiowe gatunki, tym mniejsza konkurencja między nimi. □ □
Konkurencja jest jednym z podstawowych czynników wpływających na dobór naturalny i ewolucję organizmów. □ □
Konkurencja występuje jedynie między zwierzętami i nie jest spotykana wśród roślin. □ □
RfslHOOKGnCza1
Ćwiczenie 2
Połącz hasła z odpowiadającymi im definicjami. Nisza Możliwe odpowiedzi: 1. Związek organizmu z ekosystemem, taki jak jego miejsce w siatce zależności między innymi organizmami, jego oddziaływanie na inne organizmy., 2. Grupa osobników jednego gatunku żyjąca na określonym terenie, w określonym czasie, zdolnych do krzyżowania się między sobą., 3. Określone miejsce w terenie zajmowane przez daną populację., 4. Populacje wszystkich gatunków roślin, zwierząt i mikroorganizmów związanych z określonym ekosystemem., 5. Środowiskowa część ekosystemu składająca się z czynniki abiotycznych - nieożywionych takich jak wiatr, opady, ukształtowanie terenu. Siedlisko Możliwe odpowiedzi: 1. Związek organizmu z ekosystemem, taki jak jego miejsce w siatce zależności między innymi organizmami, jego oddziaływanie na inne organizmy., 2. Grupa osobników jednego gatunku żyjąca na określonym terenie, w określonym czasie, zdolnych do krzyżowania się między sobą., 3. Określone miejsce w terenie zajmowane przez daną populację., 4. Populacje wszystkich gatunków roślin, zwierząt i mikroorganizmów związanych z określonym ekosystemem., 5. Środowiskowa część ekosystemu składająca się z czynniki abiotycznych - nieożywionych takich jak wiatr, opady, ukształtowanie terenu. Biocenoza Możliwe odpowiedzi: 1. Związek organizmu z ekosystemem, taki jak jego miejsce w siatce zależności między innymi organizmami, jego oddziaływanie na inne organizmy., 2. Grupa osobników jednego gatunku żyjąca na określonym terenie, w określonym czasie, zdolnych do krzyżowania się między sobą., 3. Określone miejsce w terenie zajmowane przez daną populację., 4. Populacje wszystkich gatunków roślin, zwierząt i mikroorganizmów związanych z określonym ekosystemem., 5. Środowiskowa część ekosystemu składająca się z czynniki abiotycznych - nieożywionych takich jak wiatr, opady, ukształtowanie terenu. Biotop Możliwe odpowiedzi: 1. Związek organizmu z ekosystemem, taki jak jego miejsce w siatce zależności między innymi organizmami, jego oddziaływanie na inne organizmy., 2. Grupa osobników jednego gatunku żyjąca na określonym terenie, w określonym czasie, zdolnych do krzyżowania się między sobą., 3. Określone miejsce w terenie zajmowane przez daną populację., 4. Populacje wszystkich gatunków roślin, zwierząt i mikroorganizmów związanych z określonym ekosystemem., 5. Środowiskowa część ekosystemu składająca się z czynniki abiotycznych - nieożywionych takich jak wiatr, opady, ukształtowanie terenu. Populacja Możliwe odpowiedzi: 1. Związek organizmu z ekosystemem, taki jak jego miejsce w siatce zależności między innymi organizmami, jego oddziaływanie na inne organizmy., 2. Grupa osobników jednego gatunku żyjąca na określonym terenie, w określonym czasie, zdolnych do krzyżowania się między sobą., 3. Określone miejsce w terenie zajmowane przez daną populację., 4. Populacje wszystkich gatunków roślin, zwierząt i mikroorganizmów związanych z określonym ekosystemem., 5. Środowiskowa część ekosystemu składająca się z czynniki abiotycznych - nieożywionych takich jak wiatr, opady, ukształtowanie terenu.

Połącz terminy biologiczne z odpowiadającymi im definicjami.

Grupa osobników należąca do jednego gatunku zamieszkująca określony teren w tym samym czasie., Określone miejsce w terenie zajmowane przez daną populację., Populacje wszystkich gatunków roślin, zwierząt i mikroorganizmów związanych z określonym ekosystemem., Grupa podobnych do siebie organizmów, zdolnych do krzyżowania się i wydawania płodnego potomstwa., Związek organizmu z ekosystemem: miejsce organizmu w siatce zależności między innymi organizmami, oddziaływanie organizmu na inne organizmy.

Nisza  
Siedlisko  
Biocenoza  
Gatunek  
Populacja  
R1Kr1xQaKGQNZ1
Ćwiczenie 3
Pogrupuj sformułowania podane poniżej na odpowiadające konkurencji wewnątrz- i zewnątrzgatunkowej. Konkurencja wewnątrzgatunkowa Możliwe odpowiedzi: 1. Zachodzi pomiędzy dwoma gatunkami mającymi podobne wymagania życiowe., 2. Jest to czynnik warunkujący rozmieszczenie nisz ekologicznych gatunków., 3. Jest czynnikiem limitującym wielkość, kształt i gęstość populacji., 4. Może prowadzić do ograniczenia niszy lub nawet całkowitego wyparcia słabszego gatunku., 5. Zachodzi pomiędzy osobnikami tego samego gatunku żyjącymi w jednej populacji. Konkurencja międzygatunkowa Możliwe odpowiedzi: 1. Zachodzi pomiędzy dwoma gatunkami mającymi podobne wymagania życiowe., 2. Jest to czynnik warunkujący rozmieszczenie nisz ekologicznych gatunków., 3. Jest czynnikiem limitującym wielkość, kształt i gęstość populacji., 4. Może prowadzić do ograniczenia niszy lub nawet całkowitego wyparcia słabszego gatunku., 5. Zachodzi pomiędzy osobnikami tego samego gatunku żyjącymi w jednej populacji.

Przyporządkuj do konkurencji wewnątrzgatunkowej i konkurencji międzygatunkowej podane sformułowania.

Jest to czynnik warunkujący rozmieszczenie nisz ekologicznych gatunków., Może prowadzić do ograniczenia niszy lub nawet całkowitego wyparcia słabszego gatunku., Zachodzi między dwoma gatunkami mającymi podobne wymagania życiowe., Jest czynnikiem limitującym wielkość, kształt i gęstość populacji., Zachodzi między osobnikami tego samego gatunku żyjącymi w jednej populacji.

Konkurencja wewnątrzgatunkowa  
Konkurencja międzygatunkowa  
RSsSMQ4gFuuWA2
Ćwiczenie 4
Spośród przykładów podanych poniżej zaznacz wszystkie dotyczące konkurencji wewnątrzgatunkowej. Możliwe odpowiedzi: 1. Wyparcie Paramecium caudatum z hodowli mieszanej w jednym środowisku z pantofelkami Paramecium aurelia., 2. Walki o samicę podczas okresu godowego jeleniowatych., 3. Zachowanie ścisłej hierarchii społecznej wśród wilków żyjących w watahach., 4. Wytwarzanie przez korzenie buku substancji toksycznych hamujących rozwój innych gatunków roślin w pobliżu., 5. Przeżycie najszybciej kiełkujących siewek świerka w lesie świerkowym., 6. Rywalizacja o jedzenie przyniesione przez rodziców wśród piskląt dzięcioła czarnego., 7. Łowienie ryb i bezkręgowców przez różne gatunki kormoranów z innych poziomów zbiorników wodnych.

Spośród poniższych przykładów wybierz wszystkie dotyczące konkurencji wewnątrzgatunkowej.

  • Wyparcie z hodowli mieszanej pantofelków Paramecium caudatum przez pantofelki Paramecium aurelia
  • Walki o samicę podczas okresu godowego jeleniowatych (Cervidae)
  • Zachowanie ścisłej hierarchii społecznej wśród wilków (Canis) żyjących w watahach
  • Wytwarzanie przez korzenie buku (Fagus) substancji toksycznych hamujących rozwój w pobliżu innych gatunków roślin
  • Przeżycie najszybciej kiełkujących siewek świerka (Picea) w lesie świerkowym
  • Rywalizacja o jedzenie przyniesione przez rodziców wśród piskląt dzięcioła czarnego (Dryocopus martius)
  • Łowienie ryb i bezkręgowców przez różne gatunki kormoranów (Phalacrocorax) z innych poziomów zbiorników wodnych
R1ZJCjfS9S4OL21
Ćwiczenie 5
Uzupełnij tekst, wybierając prawidłowe sformułowania spośród podanych propozycji. Konkurencja międzygatunkowa jest zwykle słabiejmocniej wyrażona niż konkurencja wewnątrzgatunkowa. Im bliżej spokrewnione gatunkiwiększe różnice pomiędzy gatunkami, tym bardziej ich nisze ekologiczne się pokrywają i tym mniejszawiększa jest między nimi rywalizacja. Redukuje ona szybkość wzrostu populacji proporcjonalnieodwrotnie proporcjonalnie do częstości spotkań osobników różnych gatunków - im większa interakcja, tym mniejszawiększa konkurencja. Może ona dotyczyć dostępności pokarmu, światła, miejsca do życia czy podatności na choroby i drapieżnikówjedynie dostępności pokarmu i miejsc lęgowych. Obecność mechanizmów konkurencji międzygatunkowej wpłynęło na pojawienie się zjawiska separacjiasymilacji gatunków. Zasada konkurencyjnego wypierania, zwana inaczej hipotezą Gausegokrzywą Gaussa mówi, iż jeśli dwa gatunki mają identyczne nisze ekologiczne mogąnie mogą współistnieć - słabszysilniejszy gatunek wyprze słabszysilniejszy. W praktyce rzadkoczęsto dochodzi do całkowitego wyparcia jednego gatunku przez drugi - zwykle organizmy zmieniają swoje wymagania życiowezostają całkowicie zdominowane i dostosowują się wzajemnie do nowej niszywymierają.

Uzupełnij tekst, wybierając prawidłowe sformułowania spośród podanych propozycji.

Intensywność konkurencji {#zależy}{nie zależy} od stopnia nakładania się nisz ekologicznych konkurujących ze sobą osobników. Im {#bliżej spokrewnione gatunki}{większe różnice pomiędzy gatunkami}, tym bardziej ich nisze ekologiczne się pokrywają i tym {mniejsza}{#większa} jest między nimi rywalizacja. Redukuje ona szybkość wzrostu populacji {#proporcjonalnie}{odwrotnie proporcjonalnie} do częstości spotkań osobników różnych gatunków – im większa interakcja, tym {mniejsza}{#większa} konkurencja. Może ona dotyczyć {#dostępności pokarmu, światła, miejsca do życia czy podatności na choroby i ataki drapieżników}{jedynie dostępności pokarmu i miejsc lęgowych}. Obecność mechanizmów konkurencji międzygatunkowej wpłynęła na pojawienie się zjawiska {#separacji}{asymilacji} gatunków. Zasada konkurencyjnego wypierania, zwana inaczej {#zasadą Gausego}{krzywą Gaussa}, mówi, że jeśli dwa gatunki mają identyczne nisze ekologiczne, {mogą}{#nie mogą} współistnieć – {słabszy}{#silniejszy} gatunek wyprze {#słabszy}{silniejszy}. W praktyce {#rzadko}{często} dochodzi do całkowitego wyparcia jednego gatunku przez drugi – zwykle organizmy {#zmieniają swoje wymagania życiowe}{zostają całkowicie zdominowane} i {#dostosowują się wzajemnie do nowej niszy}{wymierają}.

RJRKiY2dQHTGg2
Ćwiczenie 6
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.

Uzupełnij tabelę opisującą skutki konkurencji wewnątrzgatunkowej, przeciągając w odpowiednie miejsca podane niżej sformułowania.

Rośliny, Rośliny, Zwierzęta, Zwierzęta, Zwierzęta, Zwierzęta, Samoprzerzedzenie, Migracja, Samoregulacja, Migracja, Hierarchia, Terytorializm

Królestwo Zjawisko Mechanizm
Rośliny Samoprzerzedzenie  
Rośliny Migracja  
Zwierzęta Samoregulacja  
Zwierzęta Migracja  
Zwierzęta Hierarchia  
Zwierzęta Terytorializm  
31
Ćwiczenie 7
REIWZxkesBRrt
Grafika przedstawia konkurencję. Schemat podzielony jest na trzy części. Na pierwszej, z lewej strony znajduje się drzewo. Na nim znajdują się owady, którymi pożywiają się żółte ptaki. Na drugiej, środkowej części obok ptaków żółtych poluje podobna liczba ptaków czerwonych. Na ostatniej części grafiki, najbardziej z prawej ptaki czerwone wyparły niemal wszystkie ptaki żółte. Również liczba owadów uległa zmniejszeniu.
Ilustracja przedstawia konkurencję.
Źródło: EnglishSquare.pl Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1CJiJyuZ4qgq
Na podstawie ilustracji wyjaśnij, jaki rodzaj konkurencji został przedstawiony na schemacie. Odpowiedź uzasadnij, uwzględniając także skutek tej konkurencji. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

W Encyklopedii PWN można przeczytać, że konkurencja „może mieć charakter bezpośredni (gdy organizmy wchodzą ze sobą w kontakt fizyczny) lub pośredni (gdy rywalizują tylko o te same zasoby); konkurencja jest jednym z zasadniczych czynników doboru naturalnego”.

Indeks górny Źródło: Konkurencja [hasło], [w:] Encyklopedia PWN, www.encyklopedia.pwn.pl Indeks górny koniec

RUfQ8gqZjibp5
Na podstawie przedstawionego tekstu oraz wiedzy własnej oceń prawidłowość sformułowania: “Konkurencja bezpośrednia jest oddziaływaniem antagonistycznym, natomiast konkurencję pośrednią należy zaliczać do oddziaływań nieantagonistycznych, gdyż na drodze doboru naturalnego przynosi korzyść całej populacji”. (Uzupełnij).
Film
Dla nauczyciela