Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:
R7kwWfTdAFxs51
Ćwiczenie 1
Czy można obserwować bezpośrednio czarną dziurę? Odpowiedź: tak / nie

Czy można obserwować bezpośrednio czarną dziurę?

Odpowiedź: {tak} / {#nie}

RDvmDoUiTXQmP1
Ćwiczenie 2
Wybierz z poniższych sposoby obserwacji czarnych dziur. Możliwe odpowiedzi: 1. Bezpośrednie obrazowanie, 2. Obserwacja akrecji materii, 3. Obserwacja wysokoenergetycznych jetów, 4. Ruch ciał wokół środka masy, 5. Zdjęcia rentgenowskie, 6. Soczewkowanie grawitacyjne

Wybierz z poniższych sposoby obserwacji czarnych dziur.

  • Bezpośrednie obrazowanie
  • Obserwacja akrecji materii
  • Obserwacja wysokoenergetycznych jetów
  • Ruch ciał wokół środka masy
  • Zdjęcia rentgenowskie
  • Soczewkowanie grawitacyjne
R6vcf8LMOzEjC1
Ćwiczenie 3
Wybierz odpowiednie uzupełnienie zdań w tekście. Słońce ściśnięte do kuli o promieniu mniejszym / większym od promienia Schwarzschilda stałoby się czarną dziurą. Promień Schwarzschilda dla Jowisza wynosi zaledwie 2,82 metry, a dla Ziemi niecałe 9 milimetrów. Każdy obiekt, którego promień jest większy / mniejszy niż promień Schwarzschilda definiowany jest jako czarna dziura / gwiazda-olbrzym, której horyzont zdarzeń ma promień równy promieniowi Schwarzschilda / dwa razy większy niż promień Schwarzschilda.

Wybierz odpowiednie uzupełnienie zdań w tekście.

Słońce ściśnięte do kuli o promieniu {#mniejszym} / {większym} od promienia Schwarzschilda stałoby się czarną dziurą. Promień Schwarzschilda dla Jowisza wynosi zaledwie 2,82 metry, a dla Ziemi niecałe 9 milimetrów. Każdy obiekt, którego promień jest {większy} / {#mniejszy} niż promień Schwarzschilda definiowany jest jako {#czarna dziura} / {gwiazda-olbrzym}, której horyzont zdarzeń ma promień {#równy promieniowi Schwarzschilda} / {dwa razy większy niż promień Schwarzschilda}.

2
Ćwiczenie 4
R16WdXEsbEhrP
Oszacuj rozmiar, do jakiego musiałby skurczyć się człowiek, aby zostać czarną dziurą. Przyjmij, że przeciętna masa człowieka to 70 kg. Promień czarnej dziury o masie przeciętnego człowieka jest rzędu 10Tu uzupełnij m.

Oszacuj rozmiar, do jakiego musiałby skurczyć się człowiek, aby stać się czarną dziurą. Przyjmij, że przeciętna masa człowieka to 70 kg.

Promień czarnej dziury o masie przeciętnego człowieka jest rzędu 10............ m.

1
Ćwiczenie 5
R1345oltRCaIf
Przeczytaj poniższy tekst. Na jego podstawie oblicz, jaką prędkość miał zauważony przez naukowców gaz w pobliży czarnej dziury – Sgr A*. Wynik podaj w zaokrągleniu do pełnych km/s.

„W artykule opublikowanym 31 października 2018 r. ogłoszono odkrycie rozstrzygających dowodów na to, że Sgr A* jest czarną dziurą. Wykorzystując interferometr GRAVITY i cztery teleskopy Very Large Telescope (VLT) do stworzenia wirtualnego teleskopu o średnicy 130 metrów, astronomowie wykryli kępy gazu poruszające się z prędkością około 30% prędkości światła. Emisja z wysokoenergetycznych elektronów bardzo blisko czarnej dziury była widoczna jako trzy wyraźne jasne rozbłyski. Dokładnie pasują one do teoretycznych prognoz dotyczących gorących punktów krążących blisko czarnej dziury o masie czterech milionów mas Słońca. Uważa się, że rozbłyski powstają w wyniku interakcji magnetycznych w bardzo gorącym gazie krążącym bardzo blisko Sagitarrius A*.” Odpowiedź: Tu uzupełnij km/s

Przeczytaj poniższy tekst. Na jego podstawie oblicz, jaką prędkość miał zauważony przez naukowców gaz w pobliży czarnej dziury – Sgr A*. Wynik podaj w zaokrągleniu do pełnych km/s.

„W artykule opublikowanym 31 października 2018 r. ogłoszono odkrycie rozstrzygających dowodów na to, że Sgr A* jest czarną dziurą. Wykorzystując interferometr GRAVITY i cztery teleskopy Very Large Telescope (VLT) do stworzenia wirtualnego teleskopu o średnicy 130 metrów, astronomowie wykryli kępy gazu poruszające się z prędkością około 30% prędkości światła. Emisja z wysokoenergetycznych elektronów bardzo blisko czarnej dziury była widoczna jako trzy wyraźne jasne rozbłyski. Dokładnie pasują one do teoretycznych prognoz dotyczących gorących punktów krążących blisko czarnej dziury o masie czterech milionów mas Słońca. Uważa się, że rozbłyski powstają w wyniku interakcji magnetycznych w bardzo gorącym gazie krążącym bardzo blisko Sagitarrius A*.”

Odpowiedź: ............ km/s

R15azDiYHPUaD2
Ćwiczenie 6
Szacuje się, że w naszej Galaktyce jest ... czarnych dziur, mimo że odkryto ich zaledwie kilkadziesiąt. Wybierz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 103, 2. 104, 3. 106, 4. 108, 5. 1012

Szacuje się, że w naszej Galaktyce jest ... czarnych dziur, mimo że odkryto ich zaledwie kilkadziesiąt. Wybierz prawidłową odpowiedź.

  • 103
  • 104
  • 106
  • 108
  • 1012
R1H3saj8fX1BB2
Ćwiczenie 7
Odpowiedz na pytania lub uzupełnij tekst. 1. Nazwisko amerykańskiego astronoma XX wieku, którego nazwiskiem nazwano wielki Kosmiczny teleskop – HST. Teleskop ten wykonuje zdjęcia odległego kosmosu, na których widać soczewkowanie grawitacyjne galaktyk., 2. Nasza galaktyka to Droga …, 3. Obiekt, który nie świeci i nie odbija promieniowania to ….. dziura., 4. Często przy pomocy masy tej gwiazdy określa się masę różnych obiektów w kosmosie., 5. Opadanie materii na powierzchnię ciała niebieskiego w wyniku działania grawitacji tego ciała., 6. Nazwisko naukowca, którego nazwiskiem określa się promień wyrażony wzorem: Rschw=2GMc2, 7. Jak nazywa się obszar wokół czarnej dziury, który można zdefiniować promieniem Schwarzschilda?, 8. Mogą być aktywne lub spokojne. Najnowsze hipotezy zakładają, że w każdej z nich jest supermasywna czarna dziura., 9. Granicę wokół czarnej dziury, po przekroczeniu której żadne ciało ani promieniowanie nie będzie w stanie opuścić pola grawitacyjnego czarnej dziury po angielsku nazywa się event horizon. Jak po polsku tłumaczy się w tej nazwie słowo „event”?

Rozwiąż krzyżówkę.

  1. Nazwisko amerykańskiego astronoma XX wieku, którego nazwiskiem nazwano wielki Kosmiczny teleskop – HST. Teleskop ten wykonuje zdjęcia odległego kosmosu, na których widać soczewkowanie grawitacyjne galaktyk.
  2. Nasza galaktyka to Droga …
  3. Obiekt, który nie świeci i nie odbija promieniowania to ….. dziura.
  4. Często przy pomocy masy tej gwiazdy określa się masę różnych obiektów w kosmosie.
  5. Opadanie materii na powierzchnię ciała niebieskiego w wyniku działania grawitacji tego ciała.
  6. Nazwisko naukowca, którego nazwiskiem określa się promień wyrażony wzorem: Rschw=2GMc2
  7. Jak nazywa się obszar wokół czarnej dziury, który można zdefiniować promieniem Schwarzschilda?
  8. Mogą być aktywne lub spokojne. Najnowsze hipotezy zakładają, że w każdej z nich jest supermasywna czarna dziura.
  9. Granicę wokół czarnej dziury, po przekroczeniu której żadne ciało ani promieniowanie nie będzie w stanie opuścić pola grawitacyjnego czarnej dziury po angielsku nazywa się event horizon. Jak po polsku tłumaczy się w tej nazwie słowo „event”?
1
2
3
4
5
6
7
8
9
3
Ćwiczenie 8

Czy czarne dziury mogą mieć dowolne masy? Czy istnieją czarne dziury wielkości pośrednich?

uzupełnij treść
Film edukacyjny
Dla nauczyciela