1
Pokaż ćwiczenia:
RkTzhgvanmq8U1
Ćwiczenie 1
Wybierz wszystkie stwierdzenia będące poprawnym dokończeniem zdania.
Wektory genetyczne stosuje się w celu... Możliwe odpowiedzi: 1. fragmentacji DNA., 2. przenoszenia i klonowania zrekombinowanego DNA., 3. otrzymywania organizmów transgenicznych., 4. pozyskiwania materiału genetycznego wykorzystywanego do tworzenia kolistych cząsteczek DNA.
Ruht7kOjer7Ow1
Ćwiczenie 2
Przyporządkuj wektory genetyczne wykorzystywane do wprowadzania obcego DNA do wymienionych organizmów. Bakterie Możliwe odpowiedzi: 1. fagi, 2. kosmidy, 3. wektory wirusowe, 4. plazmidy Zwierzęta Możliwe odpowiedzi: 1. fagi, 2. kosmidy, 3. wektory wirusowe, 4. plazmidy
RHiK8zXMA9Z0O2
Ćwiczenie 3
Wskaż prawdziwe stwierdzenia. Możliwe odpowiedzi: 1. Zrekombinowany materiał genetyczny powielany jest w wektorach., 2. Przyłączanie fragmentów DNA z wektorami katalizowane jest przez ligazę DNA., 3. Ligaza DNA odpowiedzialna jest za powstawanie wiązań glikozydowych pomiędzy przyłączanym fragmentem DNA a wektorem., 4. Proces wprowadzania obcego DNA do komórek bakteryjnych nosi nazwę transfekcji.
RFR3ePq5ttVbq2
Ćwiczenie 3
Zaznacz prawdziwe stwierdzenia. Możliwe odpowiedzi: 1. Zrekombinowany materiał genetyczny powielany jest w wektorach., 2. Przyłączanie fragmentów DNA z wektorami katalizowane jest przez ligazę DNA., 3. Ligaza DNA odpowiedzialna jest za powstawanie wiązań glikozydowych pomiędzy przyłączanym fragmentem DNA a wektorem., 4. Proces wprowadzania obcego DNA do komórek bakteryjnych nosi nazwę transfekcji.
RfRTX7Wy8dL9w2
Ćwiczenie 4
Wskaż nazwy wirusów wykorzystywanych obecnie jako wektory genetyczne. Możliwe odpowiedzi: 1. SV40, 2. Adenowirusy, 3. Retrowirusy, 4. Wirus mozaiki kalafiora
Rrdqrx8iRpphY2
Ćwiczenie 4
Zaznacz nazwy wirusów wykorzystywanych obecnie jako wektory genetyczne. Możliwe odpowiedzi: 1. SV40, 2. Adenowirusy, 3. Retrowirusy, 4. Wirus mozaiki kalafiora
R1E8PGkN5XA3k2
Ćwiczenie 5
Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe. Proces wprowadzania obcego DNA do komórek bakterii nosi nazwę transformacji genetycznej. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Proces wprowadzania obcego DNA do komórek eukariotycznych nosi nazwę transfekcji. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Kosmidy mają cechy plazmidów i bakteriofagów. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Sztuczny chromosom drożdżowy wykorzystywany jest do terapii chorób układu pokarmowego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
RPjN2CYjjr5Yj2
Ćwiczenie 6
Uzupełnij tekst za pomocą odpowiednich wyrazów spośród podanych. 1. Sztuczny chromosom wirusowy, 2. Sztuczny chromosom bakteryjny, 3. w terapii chorób, 4. wirusowych, 5. w badaniach nad genomem, 6. drożdży, 7. sztucznego chromosomu ludzkiego i sztuczny chromosom drożdżowy wykorzystuje się odpowiednio do klonowania zrekombinowanego DNA w komórkach bakteryjnych i 1. Sztuczny chromosom wirusowy, 2. Sztuczny chromosom bakteryjny, 3. w terapii chorób, 4. wirusowych, 5. w badaniach nad genomem, 6. drożdży, 7. sztucznego chromosomu ludzkiego. Osiągnięcia te spowodowały podjęcie prób skonstruowania 1. Sztuczny chromosom wirusowy, 2. Sztuczny chromosom bakteryjny, 3. w terapii chorób, 4. wirusowych, 5. w badaniach nad genomem, 6. drożdży, 7. sztucznego chromosomu ludzkiego, który mógłby zostać wykorzystany 1. Sztuczny chromosom wirusowy, 2. Sztuczny chromosom bakteryjny, 3. w terapii chorób, 4. wirusowych, 5. w badaniach nad genomem, 6. drożdży, 7. sztucznego chromosomu ludzkiego.
31
Ćwiczenie 7

W laboratorium przeprowadzono eksperyment klonowania DNA za pomocą wektora II – beta‑galaktozydazy.

„Marker II pozwala odróżnić bakterie, które pobrały plazmid bez wstawki, od takich, które otrzymały plazmid zrekombinowany, czyli zawierający wstawkę. Cięcie enzymem restrykcyjnym musi być wykonane w obrębie markera II. Takim markerem jest gen kodujący beta‑galaktozydazę. Na wektorze znajduje się N‑końcowy fragment genu lacZ kodującego ten enzym (nazywany fragmentem Z′ lub alfa) wraz z sekwencją promotorową, a w genomie szczepu biorcy znajduje się część C‑końcowa wraz z sekwencjami niezbędnymi dla jej ekspresji. Po wprowadzeniu plazmidu do komórki biorcy produkty białkowe obydwu fragmentów genu lacZ łączą się, tworząc funkcjonalny enzym. Jest to tzw. alfa‑komplementacja. Jeśli w obrębie fragmentu Z′ wstawiony zostanie odcinek DNA, w komórce nie będzie powstawał aktywny enzym. Obecność beta‑galaktozydazy wykrywa się w komórkach E. coli poprzez dodanie do podłoża X‑gal, który po przecięciu beta‑galaktozydazą przybiera niebieskie zabarwienie”.

Indeks górny Źródło: Materiały do bloku „inżynieria genetyczna”, Instytut Genetyki i Biotechnologii Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Indeks górny koniec

Na zdjęciu przedstawiono hodowlę bakterii na podłożu zawierającym X‑gal.

R144IiSuF4yid
Wektor genetyczny.
Źródło: Stefan Walkowski, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 4.0.
RIoeO9OxsS2la
Wyjaśnij pojawienie się kolonii bakterii o różnych barwach. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Istnieją dwa sposoby walki z koronawirusem. Po pierwsze, leki mogą atakować białka wirusa, uniemożliwiając im wykonywanie zadań, takich jak wchodzenie do komórki gospodarza i kopiowanie wirusowego materiału genetycznego, gdy znajdą się w środku pneumocytu. Tak działa np. remdesivir - będący obecnie w fazie badań klinicznych COVID‑19. Problem z tym podejściem polega na tym, że wirusy mutują i zmieniają się w czasie. W przyszłości koronawirus może ewoluować w taki sposób, że lek ten będzie bezużyteczny. Ten wyścig zbrojeń między lekami a wirusami jest powodem, dla którego każdego roku pojawia się potrzeba nowej szczepionki przeciw grypie. Alternatywnie lek może działać, blokując dostęp białka wirusowego służącego interakcji z białkiem ludzkim, którego potrzebuje dla efektywnego namnożenia się. To podejście blokady «zamków» gospodarza – zasadniczo chroniące maszynerię gospodarza – ma dużą zaletę nad pierwszym podejściem opisanym powyżej, tj. wyłączeniem samego wirusa poprzez atakowanie jego białek, ponieważ ludzka komórka nie zmienia się tak szybko. Gdy znajdzie się zatem dobry lek, powinien on dalej działać. Co więcej, może także działać przeciwko innym wirusom.

Indeks górny Źródło: Magdalena Gabig‑Cimińska, Lek coraz bliżej. Setki naukowców próbują zrozumieć koronawirusa,2020. Indeks górny koniec

R1Uu0I0puExOa
Na podstawie powyższego tekstu wyjaśnij, na czym może polegać wykorzystanie wektorów genetycznych w badaniach nad opracowaniem leków przeciw wirusowi wywołującemu COVID‑19. (Uzupełnij).