Sprawdź się
Podaj nazwę warstwy stanu szlacheckiego, widoczną na obrazie Jana Matejki. Odpowiedź uzasadnij.
Uzasadnienie:
Na podstawie wykresu wskaż prawdziwe stwierdzenia.
- 1. zestaw danych:
- Państwo: Prusy Królewskie
- Udział procentowy królewszczyzny w stosunku do powierzchni dzielnic I Rzeczypospolitej: 60
- 2. zestaw danych:
- Państwo: Podlasie
- Udział procentowy królewszczyzny w stosunku do powierzchni dzielnic I Rzeczypospolitej: 50
- 3. zestaw danych:
- Państwo: woj. bełskie; podolskie; ruskie
- Udział procentowy królewszczyzny w stosunku do powierzchni dzielnic I Rzeczypospolitej: 33
- 4. zestaw danych:
- Państwo: Małopolska
- Udział procentowy królewszczyzny w stosunku do powierzchni dzielnic I Rzeczypospolitej: 33
- 5. zestaw danych:
- Państwo: Wielkopolska
- Udział procentowy królewszczyzny w stosunku do powierzchni dzielnic I Rzeczypospolitej: 16
- 6. zestaw danych:
- Państwo: Mazowsze
- Udział procentowy królewszczyzny w stosunku do powierzchni dzielnic I Rzeczypospolitej: 14
Królewszczyzny po unii lubelskiej
-
państwo : Prusy Królewskie
udział_procentowy_królewszczyzny_w stosunku_do_powierzchni_dzielnic_i rzeczypospolitej : 60
-
państwo : Podlasie
udział_procentowy_królewszczyzny_w stosunku_do_powierzchni_dzielnic_i rzeczypospolitej : 50
-
państwo : woj. bełskie; podolskie; ruskie
udział_procentowy_królewszczyzny_w stosunku_do_powierzchni_dzielnic_i rzeczypospolitej : 33
-
państwo : Małopolska
udział_procentowy_królewszczyzny_w stosunku_do_powierzchni_dzielnic_i rzeczypospolitej : 33
-
państwo : Wielkopolska
udział_procentowy_królewszczyzny_w stosunku_do_powierzchni_dzielnic_i rzeczypospolitej : 16
-
państwo : Mazowsze
udział_procentowy_królewszczyzny_w stosunku_do_powierzchni_dzielnic_i rzeczypospolitej : 14
- Najmniejszy udział majątków królewskich w stosunku do całkowitej powierzchni występował w województwach, przyłączonych do Korony w 1569 r.
- Największym udziałem królewszczyzn w stosunku do całkowitej powierzchni charakteryzowały się ziemie, odzyskane na mocy II pokoju toruńskiego.
- Udział królewszczyzn w ogólnej powierzchni dzielnicy, będącej kolebką polskiej państwowości, nie przekraczał 20%.
Wyjaśnij, w jaki sposób cele polityki zagranicznej ostatniego z męskich Jagiellonów wpłynęły na zmianę jego polityki wewnętrznej.
Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów źródłowychZygmunt August realizował swą politykę bałtycką podczas swej nieobecności w Koronie, co powodowało wielkie niezadowolenie wśród szlachty. Po pierwsze oczekiwano na realizację programu egzekucji, zapowiedzianego na sejmie w 1559 r., po drugie nieobecność monarchy powodowała zahamowanie prac wymiaru sprawiedliwości (…). Zygmunt August zwołał do Łomży zjazd senatorski, na którym uzyskał poparcie dla swojej polityki bałtyckiej i zgodę na zwołanie sejmu tylko w celu przyjęcia Inflant pod zwierzchnictwo polskie. (…) Zygmunt August zdecydował się stanąć na czele ruchu egzekucyjnego i realizować jego postulaty, a symbolem tego była zmiana stroju monarchy i jego dworu – przybranie szat o szarej, „ziemiańskiej” barwie.
Źródło: M.J. Ptak, M. Kinstler, Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów źródłowych, Wrocław 1999, s. 22.
Wykaż związek pomiędzy postanowieniami z Hadziacza a treścią mapy.
Historia RzymuWszystka Rzeczpospolita Narodu Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego i Ruskiego i prowincji do nich należących restituantur in integrum (przywrócona w całości), tak jako było przed wojną, to jest, aby te narody w granicach swoich i swobodach zostawały nienaruszone, jako były przed wojną, i wedle praw opisanych w radach, sądach i wolnej elekcji panów swoich, królów polskich i wielkich książąt litewskich i ruskich. A jeśli pod ciężarem wojny z postronnymi pany na ujmę granic, albo wolności tych narodów stanęło co, to ma to być nieważnym i pustym, a przy swobodach swoich narody wyżej pomienione stawać mają bona fide (w dobrej wierze) jako jedno ciało jednej i nierozdzielnej Rzeczypospolitej. (…) Spólna rada i spólne siły być mają tych narodów przeciw każdemu nieprzyjacielowi. Starać się mają te trzy narody wspólne wszelkimi sposobami, aby wolna była nawigacja na Czarne Morze Rzeczypospolitej.
Źródło: A. Ziółkowski, Historia Rzymu, Poznań 2008, s. 38–46.
Rozstrzygnij, czy oba źródła odnoszą się do tego samego wydarzenia. Odpowiedź uzasadnij.
Historia RzymuMożna uznać, że największym problemem księcia było to, że... zmarł. Zmarł i nie miał możliwości, by się zrehabilitować. Zdrajca Radziejowski, gdy był potrzebny Janowi Kazimierzowi w jego planach wprowadzenia kandydata francuskiego na polski tron (…), został przywrócony do łask i zmarł jako wojewoda inflancki (…). Jan Sobieski, który przeszedł na szwedzką stronę, został później hetmanem i marszałkiem, a następnie królem. Oni potop przeżyli i mogli dalej działać. (…)
Działał nielegalnie, to jasne, zerwał unię lubelską. Ale właśnie to zatrzymało moskiewską ofensywę; Moskale czekali i patrzyli, co się wydarzy. Umożliwiło to później podpisanie rozejmu i sojuszu antyszwedzkiego. (…) Czy bylibyśmy w stanie przetrwać, gdyby w 1655 roku podjęto wojnę i z Moskwą, i ze Szwecją? Na to pytanie nie da się odpowiedzieć jednoznacznie (…). Próbował ratować to, co jeszcze zostało. Mógł zginąć z szablą w ręku, broniąc Wilna przed Moskalami i Szwedami, ale – zapytam za Henrykiem Wisnerem – jaka byłaby z tego korzyść?
Źródło: A. Ziółkowski, Historia Rzymu, Poznań 2008, s. 159.
Imię i nazwisko księcia, który dopuścił się zdrady Rzeczpospolitej to ............ .......................
Rozstrzygnij, czy godło odnosi się do panowania władcy, scharakteryzowanego w przytoczonym tekście. Odpowiedź uzasadnij.
Francuski poseł o Stanisławie LeszczyńskimKról Stanisław nie ma tu prawie żadnego autorytetu. Nie przyznaje mu się niemal nic z tego, o co prosi; w żadnej sprawie nie zasięga się jego rady. Jest on bardzo ruchliwy, ale mało solidny, niezdolny do rządzenia samym sobą i stałego kierowania się dobrymi sądami. Drży, ilekroć przyjdzie mu mówić z królem szwedzkim lub z jego ministrem o swoich interesach i zazwyczaj składa ten ciężar na barki kogoś innego.
Źródło: Marcin Suszkiewicz, Francuski poseł o Stanisławie Leszczyńskim, dostępny w internecie: Wikipedia commons.
Uzasadnienie:
Odwołując się do elementów graficznych satyry, wyjaśnij, jaki był stosunek Wielkiej Brytanii do I rozbioru Rzeczpospolitej.
