Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Pokaż ćwiczenia:
Rr43q3puMJO672
Ćwiczenie 1
Określ właściwą chronologię szkół i uczelni, w których uczył się, pracował i zdobywał kolejne tytuły Wilhelm Conrad Roentgen. Na przedostatnim miejscu umieść uczelnię, z której Roentgen dostał propozycję pracy, ale jej nie przyjął. Na ostatnim umieść uczelnię, z którą Roentgen nie miał żadnych kontaktów. Elementy do uszeregowania: 1. Uniwersytet w Giessen (Niemcy), 2. Uniwersytet w Zurychu (Szwajcaria), 3. Szkoła Techniczna w Utrechcie (Holandia), 4. Uniwersytet w Strasburgu (Niemcy, obecnie Francja), 5. Uniwersytet w Würzburgu (ponownie), 6. Uniwersytet w Berlinie (Niemcy), 7. Uniwersytet w Monachium (Niemcy), 8. Uniwersytet w Würzburgu (Niemcy), 9. ETH (Szwajcaria), 10. Uniwersytet w Bonn (Niemcy)
R7o3jpEeAuOti
Ćwiczenie 1
Wskaż właściwe uzupełnienia zdań. Pierwszą szkołą, uczelnią, w której uczył się Wilhelm Conrad Roentgen był }/{. Uczelnię, z której Roentgen dostał propozycję pracy, ale jej nie przyjął była }/{#. Uczelnią, z którą Roentgen nie miał żadnych kontaktów jest }/{#.
RFUr2AVOQuybf3
Ćwiczenie 2
Zapoznaj się z podstawowymi elementami życiorysu Wilhelma II, cesarza Niemiec i króla Prus. Wskaż właściwe uzupełnienia poniższych zdań. Wilhelm II był od Roentgena młodszy starszy o kilka lat kilkanaście lat całe pokolenie. Został on cesarzem niewiele około dekady ćwierć wieku wcześniej, nim później, po tym jak Roentgen otrzymał swe pierwsze stanowisko profesorskie w Zurychu Würzburgu Strasburgu Giessen.

Obaj panowie spotkali się w 1900 r., podczas uroczystego obiadu w Weilheim w Bawarii, kończącego polowanie W Sztokholmie, w 1901 r., na ceremonii wręczenia Roentgenowi nagrody Nobla w 1902 r., w Monachium, na ceremonii wręczenia Roentgenowi Orderu Zasługi Korony Bawarskiej, po otrzymaniu przezeń nagrody Nobla w 1896 r., na dworze cesarskim podczas prezentacji nowoodkrytych promieni X.

Cesarz Wilhelm II abdykował wkrótce po zakończeniu I Wojny Światowej nieudanej interwencji wojsk Ententy w Rosji Radzieckiej II Wojny Światowej, zaś Roentgen przeszedł na emeryturę niecałe dwa lata wcześniej niecałe dwa lata później ponad piętnaście lat później, w związku z dojściem nazistów do władzy zmarł przed przejściem na emeryturę. Friedrich Wilhelm Albert Victor Hohenzollern, były cesarz Niemiec Wilhelm II, resztę życia spędził w Holandii i zmarł ledwie rok kilka lat prawie dwadzieścia lat po Wilhelmie Conradzie Roentgenie.
R1ex10oxya4mn2
Ćwiczenie 3
Dostępne opcje do wyboru: marzec 1896 r., wrzesień 1898 r., maj 1900 r., kwiecień 1896 r., styczeń 1986 r., listopad – grudzień 1985 r., grudzień 1901 r., lipiec 1897 r., koniec marca 1895 r., koniec grudnia 1985 r., początek listopada 1895 r.. Polecenie: Przypisz właściwe opisy dat poszczególnym wydarzeniom związanym z odkryciem i badaniem promieni X. Odkrycie zjawiska świecenia niektórych przedmiotów w pobliżu aparatury do badania wyładowań w gazach. luka do uzupełnienia
Badanie prawidłowości związanych z generowaniem i rozchodzeniem się nowoodkrytych promieni. luka do uzupełnienia
Przedstawienie odkrycia do wiadomości światu naukowemu w artykule „O nowym rodzaju promieni”. luka do uzupełnienia
Pierwsze zastosowania promieni X w diagnostyce medycznej. luka do uzupełnienia
Kolejny artykuł Roentgena o właściwościach promieni X. luka do uzupełnienia
Wyróżnienie Roentgena nagrodą Nobla za odkrycie promieni X. luka do uzupełnienia
Rt5ELHrWzj9hQ
Ćwiczenie 3
Zaznacz zdania prawdziwe: Możliwe odpowiedzi: 1. Odkrycie zjawiska świecenia niektórych przedmiotów w pobliżu aparatury do badania wyładowań w gazach to początek listopada 1895 r., 2. Badanie prawidłowości związanych z generowaniem i rozchodzeniem się nowoodkrytych promieni to listopad – grudzień 1985 r., 3. Przedstawienie odkrycia do wiadomości światu naukowemu w artykule „O nowym rodzaju promieni” to koniec grudnia 1985 r., 4. Pierwsze zastosowania promieni X w diagnostyce medycznej to grudzień 1901 r., 5. Wyróżnienie Roentgena nagrodą Nobla za odkrycie promieni X to styczeń 1986 r.
Wspólny wstęp do zadań 4 – 8

Odsłuchaj ponownie fragment audiobooka, w którym mowa jest o stwierdzeniach i uwagach, jakie „W pierwszej pracy podał Roentgen”, a które dotyczyły „właściwości nowych promieni.”. Wskaż najbardziej trafną wersję współczesnych poglądów na temat wybranych spostrzeżeń Roentgena.

Podpowiedź: Uwzględnij, że dziś wiemy, iż promienie X to fale elektromagnetyczne o długościach fali krótszych od światła widzialnego o trzy do pięciu rzędów wielkości. W opisie korpuskularnym oznacza to, że energie fotonów promieni X są rzędu od tysięcy do setek tysięcy elektronowoltów.

Podpowiedź: Niezbędne informacje o falach elektromagnetycznych oraz o właściwościach promieni X możesz znaleźć w e‑materiałach: „Natura falowa promieniowania elektromagnetycznego”, „Natura korpuskularna promieniowania elektromagnetycznego”, „Widmo fal elektromagnetycznych”, „Promieniowanie rentgenowskie – charakterystyka”, „Promieniowanie rentgenowskie – zastosowania”.

RUsXrz0aDKOqC1
Ćwiczenie 4
Zasada prostoliniowego rozchodzenia się promieni X. Możliwe odpowiedzi: 1. Nie potwierdzamy tego przekonania, Roentgen nie dość uważnie prowadził obserwacje w tej kwestii., 2. Potwierdzamy w całej rozciągłości - nie udało się dotąd zaobserwować odstępstw od tej zasady., 3. Potwierdzamy, podobnie jak dla światła, ograniczoną stosowalność tej zasady. W czasach Roentgena nie wiedziano, że promienie X mogą - w określonych warunkach - ulegać odbiciu, załamaniu oraz dyfrakcji.
Rs8FkwZx2uDnE1
Ćwiczenie 5
Zdolność promieni X do przenikania przez różne substancje. Możliwe odpowiedzi: 1. Nie potwierdzamy, by ta zdolność istotnie różniła się od analogicznej zdolności dla światła widzialnego., 2. Potwierdzamy, że promienie X są bardziej przenikliwe niż światło: warstwa materiału o ustalonej grubości zatrzymuje znacznie większą część padającego światła niż padających promieni X. Innych różnic jednak nie ma., 3. Potwierdzamy nie tylko większą przenikliwość promieni X, ale także zupełnie inną, niż w przypadku światła, zależność tej przenikliwości od rodzaju materiału: im pierwiastki zawarte w materiale mają większą liczbę atomową Z, tym materiał jest mniej przenikliwy.
RT9NS2V6C1dXW1
Ćwiczenie 6
Zdolność promieni X do zaczerniania kliszy fotograficznej. Potwierdzamy dziś tę właściwość, … …choć nadal nie wiemy, na czym ona polega.
…wyprowadzając ją ze specyficznych właściwości celuloidu, materiału będącego podłożem klisz fotograficznych.
...wiążąc ją ze zdolnością fotonów promieniowania X do wywoływania reakcji chemicznych.
…wiążąc ją ze zdolnością fotonów promieniowania X do wywoływania reakcji jądrowych.
R1K3omNB0pyZ72
Ćwiczenie 7
Brak interferencji promieni X. Potwierdzamy, że promienie X nie ulegają interferencji
w żadnych znanych warunkach. Roentgen przeoczył to zjawisko, choć dysponował odpowiednimi
warunkami i sprzętem do jego wykrycia. Roentgen nie miał możliwości wykrycia tego zjawiska, gdyż interferencja
promieni X zachodzi wyłącznie na strukturach krystalicznych i wymaga
prowadzenia specyficznych badań.
R8c1zVYBNZE4r2
Ćwiczenie 8
Nowe promienie mogą być drganiami podłużnymi w eterze. Ta hipoteza… Możliwe odpowiedzi: 1. ...się nie potwierdziła. Rozchodzenie się promieni nie może być związane z jakimikolwiek drganiami, w jakimkolwiek ośrodku., 2. ...się nie potwierdziła. Nie tylko nie używamy dziś pojęcia eteru jako ośrodka, w którym rozchodzą się fale elektromagnetyczne (rozchodzą się one w próżni). Wiemy przede wszystkim, że wszystkie one, w tym promienie X, są falami poprzecznymi., 3. ...potwierdziła się tylko częściowo, gdyż nie używamy dziś pojęcia eteru jako ośrodka, w którym rozchodzą się fale elektromagnetyczne (rozchodzą się one w próżni). Wiemy jednak, że promienie X są falami podłużnymi, co czyni z nich wyjątek wśród fal elektromagnetycznych.
R15WljEGffw2V2
Ćwiczenie 9
Diagnostyka rentgenowska wykorzystuje promienie X do tworzenia obrazów wewnętrznych struktur w organizmach żywych. Wskaż te struktury, które mogą być widoczne na klasycznym rentgenogramie, powstającym na kliszy fotograficznej: Możliwe odpowiedzi: 1. jądro pojedynczej komórki, 2. komórka, 3. tkanka, 4. narząd, 5. zwapnienie w płucach (odpowiednich rozmiarów), 6. obce ciało w organizmie (odpowiednich rozmiarów)
RYM7INwnV5jJQ2
Ćwiczenie 10
Diagnostyka rentgenowska była na początku XX wieku pierwszą metodą obrazowania wewnętrznych struktur w organizmach żywych. Wykorzystywane są przy tym promienie X. Wskaż nowoczesną metodę obrazowania, która pod tym względem jest najbardziej podobna do rentgenografii: Możliwe odpowiedzi: 1. obrazowanie techniką magnetycznego rezonansu jądrowego (tzw. MRI), 2. obrazowanie techniką rezonansu pozytonowo-elektronowego (tzw. PET), 3. tomografia komputerowa (tzw. CT), 4. ultrasonografia (tzw. USG), 5. żadna z wymienionych nie wykorzystuje promieni X, 6. wszystkie wymienione wykorzystują promienie X
31
Ćwiczenie 11

Jednym z istotniejszych aspektów diagnostyki rentgenowskiej na początku XX wieku był jej bezinwazyjny charakter. Opracuj kilkupunktowy konspekt wypowiedzi, oceniającej trafność stosowania takiego określenia w odniesieniu do promieni X. Zapisz swój konspekt w przygotowanym polu i porównaj z wzorcową propozycją takiego konspektu.

uzupełnij treść