Tekst do ćwiczeń

Bolesław Leśmian Śnigrobek

Kiedy las od ukąszeń zmór drzewnych pożółciał,
Śnigrobek, błękitnawo zapatrzony w paproć –
Wędrownie się zazłocił – z dali w dal – po dwakroć,
Aż się wsunął do krainy półduchów i półciał.

Tam ukochał przestwornie mgłę – nierozeznawkę,
Co się na wznak – uśmiecha, a na klęczkach – ginie,
Albo się wysmukla – podobna dziewczynie,
Która się w snach zgubiła, jak pustą zabawkę.

Mgła rzekła: „Ust mych przyszłość – z bzu się nie wyzwoli!
Prócz deszczu – nie mam w kwiatach innego dorobku...
Kochaj mnie w mej pośmiertnej za grobem niedoli,
Bom bez niej – nie ta sama... Sprawdź mój czar, Śnigrobku!”...

I rzekł na to Śnigrobek: „Niech nicość nam sprzyja!
Tak mi modro dziś z tobą!... Łzy oddaj aniołom.
Wszelka radość jest w końcu tyleż, co niczyja...
W urojonych ogrodach znajdź mnie i oszołom!”

Szołomiła mu usta, obłąkała ręce,
A on tulił cud chwiejny i czar jej nieścisły –
I patrzał w zakochane mglistości dziewczęce,
Gdzie obok żądzy śmierci – wrą pieszczot domysły.

I ginąc od nadmiaru mgły w czujnym objęciu
Wpośród złotawych przyćmień i błękitnych zadym –
Skonał wreszcie – posłuszny temu wniebowzięciu,
Które przez sen zawdzięczał – fioletom bladym.

Czas się włóczył po drzewach. Noc przyszła – żałobna.
Cienie wszystkie umarłych – ubożuchno szare –
Pochowały Śnigrobka na wieczną niewiarę –
We wszystkich grobach naraz i w każdym – z osobna.

Mgła mu w trumnę skrzystego nawrzucała nieba,
A wszechświat, co już stał się czymś w rodzaju mitu –
Ożywiony pogrzebem – pomyślał, że trzeba
Zmienić cel nieistnienia i miejsce niebytu.

Więc – choć ktoś go do mgławic i dróg mlecznych przykuł –
On, wstrząsając łańcuchy przeznaczeń bez treści –
Śnił, że w drogę wyrusza, jak rdzawy wehikuł,
Zbłąkany w złotym wnętrzu zamierzchłej powieści.

(Napój cienisty, 1936)

sni Źródło: Bolesław Leśmian, Śnigrobek.
1
Pokaż ćwiczenia:
R1e2Z4rJOGBT81
Ćwiczenie 1
Zaznacz te sformułowania, które dotyczą wymowy wiersza Śnigrobek Bolesława Leśmiana: Możliwe odpowiedzi: 1. nie wiadomo, po co i czy w ogóle bohater istnieje, 2. rzeczywistość to świat marzeń o ukrytych skarbach, 3. rzeczywistość jest w wierszu rozpoznawalna i oswojona, 4. bohater próbuje zaistnieć w różnych formach bytu, 5. rzeczywistość ulega w wierszu unicestwieniu i zapomnieniu
11
Ćwiczenie 2

Bolesław Leśmian to mistrz poetyckich neologizmów. Uzasadnij to stwierdzenie, analizując wiersz Śnigrobek.

RVFSWtMkWwYCX
(Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 3

Wyjaśnij znaczenie tytułu utworu.

R1M27Ms1dB3HS
(Uzupełnij).
1
Ćwiczenie 4

Kto w wierszu Bolesława Leśmiana opowiada historię Śnigrobka?
Zaznacz odpowiedź spośród podanych.

RQbJtVYXW4dSe
Możliwe odpowiedzi: 1. Stylizowany bajarz ludowy., 2. Ktoś pozbawiony imienia., 3. Ktoś bawiący się fabułą., 4. Poeta sam dla siebie.
1
Ćwiczenie 5

Połącz w pary cytaty z wiersza dotyczące mgły i funkcje, jakie one pełnią.

R19qzj3jD75ff
antropomorfizacja Możliwe odpowiedzi: 1. uśmiecha się, rzekła, 2. sprawdź mój czar, 3. kochaj mnie w mej pośmiertnej za grobem niedoli kuszenie Możliwe odpowiedzi: 1. uśmiecha się, rzekła, 2. sprawdź mój czar, 3. kochaj mnie w mej pośmiertnej za grobem niedoli tajemniczość Możliwe odpowiedzi: 1. uśmiecha się, rzekła, 2. sprawdź mój czar, 3. kochaj mnie w mej pośmiertnej za grobem niedoli
21
Ćwiczenie 6

Wyjaśnij na podstawie tekstu, dokąd zaprowadziła Śnigrobka wędrówka przez las.

RtbujVQC11V3Q
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 7

Opisz dwa wykreowane w wierszu światy.

RltXXU29zOlP0
(Uzupełnij).
2
Ćwiczenie 8

Przeczytaj wiersz i dokończ zdanie. Zaznacz w tabeli PRAWDA, jeśli spostrzeżenie o tekście jest zgodne z jego wymową, albo FAŁSZ, jeśli nie zawiera informacji wynikającej z lektury wiersza.

Zapoznaj się z wierszem i dokończ zdanie. Zaznacz w tabeli PRAWDA, jeśli spostrzeżenie o tekście jest zgodne z jego wymową, albo FAŁSZ, jeśli nie zawiera informacji wynikającej z lektury wiersza.

R8OPeiv4DrY5v
Bohater wiersza Bolesława Leśmiana „Śnigrobek” to postać, która: należy do świata innobytów. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. balansuje na skraju dwóch światów. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. wywodzi się wyłącznie świata rzeczywistego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 9

Postaw tezę interpretacyjną do wiersza Śnigrobek Bolesława Leśmiana.

RNnM4WnOZntjO
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 10

Na czym polega zerwanie z zasadą mimesis w wierszu Bolesława Leśmiana?

Odpowiedz na pytanie: na czym polega zerwanie z zasadą mimesis w wierszu Bolesława Leśmiana?

R1b8oyasH0dgG
(Uzupełnij).
Praca domowa

Zaprojektuj tabelę. Wypisz z wiersza Śnigrobek Bolesława Leśmiana pary sformułowań metaforycznych, oznacz je literami od A do D i zapisz spostrzeżenia objaśniające ich znaczenie, oznacz cyframi od 1 do 4. Następnie połącz w pary sformułowania metaforyczne (A – D) ze spostrzeżeniami objaśniającymi ich znaczenie (1 – 4). Skorzystaj ze wzoru takiej tabeli opracowanej dla wiersza Bolesława Leśmiana Znikomek.

Wypisz z wiersza Śnigrobek Bolesława Leśmiana sformułowania metaforyczne i zapisz spostrzeżenia objaśniające ich znaczenie. Przykład takiego zestawienia dla wiersza Bolesława Leśmiana Znikomek znajdziesz poniżej.

RfEEdEmzg7Jzr
(Uzupełnij).

l.p.

Sformułowanie metaforyczne

Objaśnienie metafory

 A. 

Dwie dusze tai w swej piersi

dwoistość istnienia, dwa sposoby myślenia o sobie i bytach

 B.

I w dłoniach – nadmiar istnienia, a w oczach – okruchy nocy!

nieumiejętność rozpoznania tego, co rzeczywiste i pojedynczego bytu

 C. 

spożył kęs nieba

kęs nieba jak fragment rzeczywistości, w której zacierają się granice

 D.

i miesza złotą mątewką /

Cień własny z cieniem brzóz kilku

magiczność w obrazie świata zastanego i tworzonego