Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Tekst do ćwiczeń

Bolesław Leśmian Śnigrobek

Kiedy las od ukąszeń zmór drzewnych pożółciał,
Śnigrobek, błękitnawo zapatrzony w paproć –
Wędrownie się zazłocił – z dali w dal – po dwakroć,
Aż się wsunął do krainy półduchów i półciał.

Tam ukochał przestwornie mgłę – nierozeznawkę,
Co się na wznak – uśmiecha, a na klęczkach – ginie,
Albo się wysmukla – podobna dziewczynie,
Która się w snach zgubiła, jak pustą zabawkę.

Mgła rzekła: „Ust mych przyszłość – z bzu się nie wyzwoli!
Prócz deszczu – nie mam w kwiatach innego dorobku...
Kochaj mnie w mej pośmiertnej za grobem niedoli,
Bom bez niej – nie ta sama... Sprawdź mój czar, Śnigrobku!”...

I rzekł na to Śnigrobek: „Niech nicość nam sprzyja!
Tak mi modro dziś z tobą!... Łzy oddaj aniołom.
Wszelka radość jest w końcu tyleż, co niczyja...
W urojonych ogrodach znajdź mnie i oszołom!”

Szołomiła mu usta, obłąkała ręce,
A on tulił cud chwiejny i czar jej nieścisły –
I patrzał w zakochane mglistości dziewczęce,
Gdzie obok żądzy śmierci – wrą pieszczot domysły.

I ginąc od nadmiaru mgły w czujnym objęciu
Wpośród złotawych przyćmień i błękitnych zadym –
Skonał wreszcie – posłuszny temu wniebowzięciu,
Które przez sen zawdzięczał – fioletom bladym.

Czas się włóczył po drzewach. Noc przyszła – żałobna.
Cienie wszystkie umarłych – ubożuchno szare –
Pochowały Śnigrobka na wieczną niewiarę –
We wszystkich grobach naraz i w każdym – z osobna.

Mgła mu w trumnę skrzystego nawrzucała nieba,
A wszechświat, co już stał się czymś w rodzaju mitu –
Ożywiony pogrzebem – pomyślał, że trzeba
Zmienić cel nieistnienia i miejsce niebytu.

Więc – choć ktoś go do mgławic i dróg mlecznych przykuł –
On, wstrząsając łańcuchy przeznaczeń bez treści –
Śnił, że w drogę wyrusza, jak rdzawy wehikuł,
Zbłąkany w złotym wnętrzu zamierzchłej powieści.

(Napój cienisty, 1936)

sni Źródło: Bolesław Leśmian, Śnigrobek.
1
Pokaż ćwiczenia:
R1e2Z4rJOGBT81
Ćwiczenie 1
Zaznacz te sformułowania, które dotyczą wymowy wiersza Śnigrobek Bolesława Leśmiana: Możliwe odpowiedzi: 1. nie wiadomo, po co i czy w ogóle bohater istnieje, 2. rzeczywistość to świat marzeń o ukrytych skarbach, 3. rzeczywistość jest w wierszu rozpoznawalna i oswojona, 4. bohater próbuje zaistnieć w różnych formach bytu, 5. rzeczywistość ulega w wierszu unicestwieniu i zapomnieniu
11
Ćwiczenie 2

Bolesław Leśmian to mistrz poetyckich neologizmów. Uzasadnij to stwierdzenie, analizując wiersz Śnigrobek.

RVFSWtMkWwYCX
(Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 3

Wyjaśnij znaczenie tytułu utworu.

R1M27Ms1dB3HS
(Uzupełnij).
1
Ćwiczenie 4

Kto w wierszu Bolesława Leśmiana opowiada historię Śnigrobka?
Zaznacz odpowiedź spośród podanych.

RQbJtVYXW4dSe
Możliwe odpowiedzi: 1. Stylizowany bajarz ludowy., 2. Ktoś pozbawiony imienia., 3. Ktoś bawiący się fabułą., 4. Poeta sam dla siebie.
1
Ćwiczenie 5

Połącz w pary cytaty z wiersza dotyczące mgły i funkcje, jakie one pełnią.

R19qzj3jD75ff
antropomorfizacja Możliwe odpowiedzi: 1. uśmiecha się, rzekła, 2. sprawdź mój czar, 3. kochaj mnie w mej pośmiertnej za grobem niedoli kuszenie Możliwe odpowiedzi: 1. uśmiecha się, rzekła, 2. sprawdź mój czar, 3. kochaj mnie w mej pośmiertnej za grobem niedoli tajemniczość Możliwe odpowiedzi: 1. uśmiecha się, rzekła, 2. sprawdź mój czar, 3. kochaj mnie w mej pośmiertnej za grobem niedoli
21
Ćwiczenie 6

Wyjaśnij na podstawie tekstu, dokąd zaprowadziła Śnigrobka wędrówka przez las.

RtbujVQC11V3Q
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 7

Opisz dwa wykreowane w wierszu światy.

RltXXU29zOlP0
(Uzupełnij).
2
Ćwiczenie 8

Przeczytaj wiersz i dokończ zdanie. Zaznacz w tabeli PRAWDA, jeśli spostrzeżenie o tekście jest zgodne z jego wymową, albo FAŁSZ, jeśli nie zawiera informacji wynikającej z lektury wiersza.

Zapoznaj się z wierszem i dokończ zdanie. Zaznacz w tabeli PRAWDA, jeśli spostrzeżenie o tekście jest zgodne z jego wymową, albo FAŁSZ, jeśli nie zawiera informacji wynikającej z lektury wiersza.

R8OPeiv4DrY5v
Bohater wiersza Bolesława Leśmiana „Śnigrobek” to postać, która: należy do świata innobytów. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. balansuje na skraju dwóch światów. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. wywodzi się wyłącznie świata rzeczywistego. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 9

Postaw tezę interpretacyjną do wiersza Śnigrobek Bolesława Leśmiana.

RNnM4WnOZntjO
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 10

Na czym polega zerwanie z zasadą mimesis w wierszu Bolesława Leśmiana?

Odpowiedz na pytanie: na czym polega zerwanie z zasadą mimesis w wierszu Bolesława Leśmiana?

R1b8oyasH0dgG
(Uzupełnij).
Praca domowa

Zaprojektuj tabelę. Wypisz z wiersza Śnigrobek Bolesława Leśmiana pary sformułowań metaforycznych, oznacz je literami od A do D i zapisz spostrzeżenia objaśniające ich znaczenie, oznacz cyframi od 1 do 4. Następnie połącz w pary sformułowania metaforyczne (A – D) ze spostrzeżeniami objaśniającymi ich znaczenie (1 – 4). Skorzystaj ze wzoru takiej tabeli opracowanej dla wiersza Bolesława Leśmiana Znikomek.

Wypisz z wiersza Śnigrobek Bolesława Leśmiana sformułowania metaforyczne i zapisz spostrzeżenia objaśniające ich znaczenie. Przykład takiego zestawienia dla wiersza Bolesława Leśmiana Znikomek znajdziesz poniżej.

RfEEdEmzg7Jzr
(Uzupełnij).

l.p.

Sformułowanie metaforyczne

Objaśnienie metafory

 A. 

Dwie dusze tai w swej piersi

dwoistość istnienia, dwa sposoby myślenia o sobie i bytach

 B.

I w dłoniach – nadmiar istnienia, a w oczach – okruchy nocy!

nieumiejętność rozpoznania tego, co rzeczywiste i pojedynczego bytu

 C. 

spożył kęs nieba

kęs nieba jak fragment rzeczywistości, w której zacierają się granice

 D.

i miesza złotą mątewką /

Cień własny z cieniem brzóz kilku

magiczność w obrazie świata zastanego i tworzonego