Sprawdź się
Homo mensura to głoszony przez Protagorasa pogląd, który oznacza, że człowiek jest...
- doskonały.
- rozumny.
- miarą wszechrzeczy.
- centrum Wszechświata.
Poglądy filozoficzne sofistów cechował...
- praktycyzm.
- absolutyzm.
- humanizm.
- intelektualizm.
Połącz pojęcia z definicjami.
stanowisko w teorii poznania, które za jedyne źródło wiedzy uznaje wrażenia dostarczane umysłowi za pośrednictwem zmysłów, stanowisko w teorii poznania, zgodnie z którym prawdziwość (zdania lub sądu) jest cechą niezmienną i niezależną od tego, kto i w jakich okolicznościach ją uznaje, umiejętność dochodzenia do prawdy poprzez ujawnianie i pokonywanie sprzeczności w rozumowaniu przeciwnika, stanowisko filozoficzne, zgodnie z którym poznanie ludzkie jest względne i subiektywne; neguje ono istnienie obiektywnego kryterium prawdy, która jest względna i zależy od cech umysłu oraz narządów zmysłowych podmiotów poznających, środowiska społecznego lub warunków historycznych
| sensualizm | |
| dialektyka | |
| relatywizm epistemologiczny | |
| absolutyzm epistemologiczny |
Tekst A
PrawdaSprawiedliwość polega na tym, żeby nie przekroczyć praw państwa, którego jest się obywatelem. Najkorzystniejszy dla siebie stosunek do sprawiedliwości ma taki człowiek, który wobec świadków przestrzega praw stanowionych, bez świadków praw natury. Prawa stanowione są bowiem wprowadzane przez ludzi, prawa natury zaś konieczne. Prawa stanowione są wynikiem umowy. Jeśli ktoś zatem, przekraczając prawa stanowione, pozostanie niezauważony, uniknie hańby i kary; zauważony – nie uniknie.
Źródło: Antyfon, Prawda, [w:] Barbara Markiewicz, Od filozofów jońskich do Pascala. Wybór tekstów, Warszawa 1999, s. 25.
Wskaż poglądy sofistów, które zostały opisane w tekście A.
- Sensualizm.
- Relatywizm epistemologiczny.
- Relatywizm etyczny.
- Konwencjonalizm.
Zdecyduj, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe.
| Twierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Według Protagorasa wiedza jest tym samym, co spostrzeżenie. | □ | □ |
| Eleaci byli uczniami sofistów. | □ | □ |
| Sofiści głosili absolutyzm epistemologiczny. | □ | □ |
| Sofiści są zaliczani do twórców greckiej filozofii humanistycznej. | □ | □ |
Rogów nie zgubiłeś, a czegoś nie zgubił, to posiadasz, więc posiadasz rogi.
a. Jak nazywa się powyższe rozumowanie?
b. Na czym polega zasada tego rozumowania?
Reductio ad absurdum to chwyt retoryczny, który polega na wykazaniu fałszywości pewnej tezy poprzez wyprowadzenie z niej jawnie fałszywych konsekwencji, własnego zaprzeczenia lub po prostu – zdań wzajemnie sprzecznych. Doprowadź do absurdu następujące twierdzenia Protagorasa:
a. Wiedza jest tym samym, co spostrzeżenie.
b. Człowiek jest miarą wszechrzeczy.
Oceń konsekwencje stosowania w codziennym życiu społecznym zasady proponowanej przez Antyfona. W odpowiedzi możesz odwołać się do innych znanych ci koncepcji etycznych.