Nauczycielem Szostakowicza w Konserwatorium był... Możliwe odpowiedzi: 1. Aleksander Głazunow, 2. Mikołaj Rymski-Korsakow, 3. Sergiusz Prokofiew, 4. Aleksander Borodin, 5. Piotr Czajkowski, 6. Karol Szymanowski, 7. Witold Lutosławski
RoSZnj45X2Nwq1
Ćwiczenie 1
Wybierz poprawne dokończenie zdania. Nauczycielem Szostakowicza w Konserwatorium był... Możliwe odpowiedzi: 1. Aleksander Głazunow., 2. Mikołaj Rymski-Korsakow., 3. Sergiusz Prokofiew., 4. Aleksander Borodin., 5. Piotr Czajkowski., 6. Karol Szymanowski., 7. Witold Lutosławski.
RmQGYCRwOadKA1
Ćwiczenie 2
Wskaż cechy charakterystyczne twórczości Szostakowicza. Możliwe odpowiedzi: 1. operowanie dwuznacznością, 2. nawiązania do utworów klasycznych, np. autorstwa Beethovena, Bizeta, Mahlera, 3. różnorodność środków, 4. nawiązania do rosyjskiej muzyki ludowej, 5. realizacja założeń socrealizmu
R12tPZoNH9bHT1
Ćwiczenie 2
Zaznacz cechy charakterystyczne twórczości Szostakowicza. Możliwe odpowiedzi: 1. operowanie dwuznacznością, 2. nawiązania do utworów klasycznych, np. autorstwa Beethovena, Bizeta, Mahlera, 3. różnorodność środków, 4. nawiązania do tematów pochodzących z rosyjskiej twórczości ludowej, 5. realizacja założeń socrealizmu
RiN7qt1mavlI91
Ćwiczenie 3
Wyjaśnij pojęcie ketmana Możliwe odpowiedzi: 1. To ktoś, kto ukrywa swoje prawdziwe poglądy., 2. Dobry duszek z muzułmańskiej tradycji., 3. Postać z powieści Czesława Miłosza „Dolina Issy”.
R1AVo90EZE7BT1
Ćwiczenie 3
Kim jest Ketman? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. To ktoś, kto ukrywa swoje prawdziwe poglądy, zwłaszcza w sytuacji przymusu lub zagrożenia., 2. Dobry duch z muzułmańskiej tradycji., 3. Postać z powieści Czesława Miłosza Dolina Issy., 4. To ktoś, kto podporządkowuje się władzy w celu zyskania osobistych korzyści.
R1YmjxOD6PNL12
Ćwiczenie 4
Kim mieli być artyści w socrealizmie? Możliwe odpowiedzi: 1. Niezależnymi artystami., 2. Inżynierami ludzkich dusz., 3. Pomostem między wschodem a zachodem., 4. Piewcami sztuki ludowej.
RImUFjL7HgUSP2
Ćwiczenie 4
Kim mieli być artyści według założeń socrealizmu? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. niezależnymi artystami, 2. inżynierami ludzkich dusz, 3. pomostem między Wschodem a Zachodem, 4. piewcami sztuki ludowej
Rh7v1TKQlv7902
Ćwiczenie 5
W Piątej Symfonii Szostakowicz nawiązuje do kilku kompozytorów. Do którego z wymienionych niżej kompozytorów nie nawiązuje? Możliwe odpowiedzi: 1. Ludwig van Beethoven, 2. Modest Musorgski, 3. Georges Bizet, 4. Ryszard Wagner, 5. Anton Bruckner, 6. Gustav Mahler
RfpmNHv8f8ukS2
Ćwiczenie 5
W Piątej Symfonii Szostakowicz nawiązuje do utworów innych kompozytorów. Do których z wymienionych niżej kompozytorów nie nawiązuje? Zaznacz poprawne odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. Ludwig van Beethoven, 2. Modest Musorgski, 3. Georges Bizet, 4. Ryszard Wagner, 5. Anton Bruckner, 6. Gustav Mahler
R18d6AX81ZhOz21
Ćwiczenie 6
Uzupełnij zdania tak, aby powstał prawdziwy opis strategii Ketmana. „Należy wyjaśnić, że ketman to nie słowo magiczne ani neologizm w rodzaju nowomowa czy mowa-trawa. W językach tureckich Azji środkowej ketim znaczy tajemnica, (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy, ketmetek – udawać, symulować, ketum – utajony, nie do przeniknięcia, a ketman – to myśl (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy. Ogólna metoda ketmanu znajduje zastosowanie w poszczególnych dziedzinach. Miłosz opisuje ketman (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy, który polega na popisywaniu się upodobaniem do literatury rosyjskiej, wyrażaniu (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy dla rosyjskich kosmonautów, noszeniu pod pachą rosyjskich gazet, (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy rosyjskich sportowców itp., a wszystko to po to tylko, by (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy pogardę dla wszystkiego, co rosyjskie.
Ketman (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy wywodzi się z zasady, że wszystko winno być (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy wymaganiom rewolucji komunistycznej, państwa sowieckiego i zwycięstwa „nowej wiary”. W wypadku starcia między linią partyjną a rzeczywistością winna być zastosowana linia (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy. Wyjątkowo toleruje się pewne indywidualne tendencje zasadniczo potępione, jak np. życie (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy czy pijaństwo, ale tylko w odniesieniu do ludzi wybitnych, wpływowych i popularnych, którzy w zamian zgadzają się (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy popierać partię w swoich wystąpieniach publicznych.”
/Ryszard K. Lewański, Czesław Miłosz i jego Europa, w: "Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza", 28/1993,s. 88-89/
Uzupełnij zdania tak, aby powstał prawdziwy opis strategii Ketmana. „Należy wyjaśnić, że ketman to nie słowo magiczne ani neologizm w rodzaju nowomowa czy mowa-trawa. W językach tureckich Azji środkowej ketim znaczy tajemnica, (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy, ketmetek – udawać, symulować, ketum – utajony, nie do przeniknięcia, a ketman – to myśl (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy. Ogólna metoda ketmanu znajduje zastosowanie w poszczególnych dziedzinach. Miłosz opisuje ketman (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy, który polega na popisywaniu się upodobaniem do literatury rosyjskiej, wyrażaniu (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy dla rosyjskich kosmonautów, noszeniu pod pachą rosyjskich gazet, (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy rosyjskich sportowców itp., a wszystko to po to tylko, by (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy pogardę dla wszystkiego, co rosyjskie.
Ketman (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy wywodzi się z zasady, że wszystko winno być (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy wymaganiom rewolucji komunistycznej, państwa sowieckiego i zwycięstwa „nowej wiary”. W wypadku starcia między linią partyjną a rzeczywistością winna być zastosowana linia (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy. Wyjątkowo toleruje się pewne indywidualne tendencje zasadniczo potępione, jak np. życie (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy czy pijaństwo, ale tylko w odniesieniu do ludzi wybitnych, wpływowych i popularnych, którzy w zamian zgadzają się (tu wybierz) 1. etyczny, 2. w luksusie, 3. w biedzie, 4. partii, 5. krytykowaniu, 6. podporządkowane, 7. jawna, 8. niechętnie, 9. symulacja, 10. zamanifestować, 11. dezaprobaty, 12. rzeczywistości, 13. podziwu, 14. zamaskować, 15. społeczny, 16. utajona, 17. oportunistycznie, 18. oklaskiwaniu, 19. prawda, 20. narodowy popierać partię w swoich wystąpieniach publicznych.”
/Ryszard K. Lewański, Czesław Miłosz i jego Europa, w: "Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza", 28/1993,s. 88-89/
31
Ćwiczenie 7
Wyjaśnij, dlaczego i w jakim celu Szostakowicz stosował strategię Ketmana.
RzcgvYfBEfnWx
(Uzupełnij).
Przypomnij sobie, na czym polegała strategia Ketmana. Dlaczego stosowali ją często artyści?
Z jednej strony Szostakowicz założył oficjalną maskę – popierał program partii i Stalina, a z drugiej strony w dziełach muzycznych na różne sposoby starał się przemycać krytykę rzeczywistości i mówić o terrorze, który spotkał jego i społeczeństwo, w którym żył. Stosowanie strategii Ketmana pozwalało artystom tworzyć, przy czym, dzięki różnym zabiegom (w literaturze np. ironia, język ezopowy) mogli także wyrazić swoje stanowisko.
31
Ćwiczenie 8
Napisz esej na temat: Czy Ketman to cżłowiek bez twarzy?
R17ZCVZll1yLd
(Uzupełnij).
Wskazówki dotyczące pisania eseju filozoficznego znajdziesz w materiale „Jak napisać esej filozoficzny”P15HFoklf„Jak napisać esej filozoficzny”
Zadania dodatkowe do wykonania po wysłuchaniu fragmentów V symfonii Dymitra Szostakowicza
1
Ćwiczenie 9
Wysłuchaj I części V symfonii Szostakowicza. Pomyśl o obrazach, jakie wywołuje w tobie ta muzyka. Poszukaj odpowiednich ilustracji lub (jeśli masz takie zdolności) narysuj je. Postaraj się przyporządkować obrazy poszczególnym fragmentom.
RQohtypP4JDk7
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
ROspLszKLRxoD
(Uzupełnij).
2
Ćwiczenie 10
Poszukaj w internecie i w innych dostępnych źródłach recenzji i informacji na temat V Symfonii Szostakowicza. Wraz z innymi uczniami postaraj się zanalizować i znaleźć punkty wspólne wszystkich wypowiedzi. Następnie wypisz główne tropy interpretacyjne muzyki Szostakowicza.
RPkVzT6XhRd3j
(Uzupełnij).
1
Ćwiczenie 11
Słuchając V Symfonii Szostakowicza, zapisuj swoje wrażenia. Po wysłuchaniu przedstaw własną interpretację tego dzieła – na bazie skojarzeń i swojej wiedzy spróbuj opracować „nową” współczesną interpretację tej muzyki. Pamiętaj, że jest to możliwe, bowiem muzyka ze swojej natury jest asemantyczna, czyli nie niesie ze sobą określonych treści.
Na bazie skojarzeń i pomysłów spróbuj opracować „nową” współczesną interpretację V Symfonii Szostakowicza. Pamiętaj, że jest to możliwe, bowiem muzyka ze swojej natury jest asemantyczna, czyli nie niesie ze sobą określonych treści. Możesz więc pod muzykę Szostakowicza podłożyć własne treści.
RMtisVakQy3xA
(Uzupełnij).
3
Ćwiczenie 12
Wykorzystując fragmenty V symfonii, wspólnie z kolegami i koleżankami napisz i odegraj krótkie scenki. Postaraj się napisać je tak, by dotyczyły twoich realnych problemów i doświadczeń. Czy w twoim życiu też występuje takie zjawisko, jak Ketman opisany przez Czesława Miłosza?