Wskaż nazwę nicienia będącego organizmem modelowym w badaniach rozwoju zwierząt. Możliwe odpowiedzi: 1. Caenorhabditis elegans, 2. Turbatrix aceti, 3. Globodera rostochiensis, 4. Trichuris trichiura
RZrUx3hoTookc1
Ćwiczenie 2
Zaznacz poprawną odpowiedź. Narządem wydalniczym nicieni jest: Możliwe odpowiedzi: 1. metanefrydium, 2. układ w kształcie litery H, 3. cewka Malphigiego, 4. nicienie nie mają narządów wydalniczych
RCbuLoyZOiQfE11
Ćwiczenie 3
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Źródło: Palyanov A., Khayrulin S., Larson S. D., Dibert A., Towards a virtual C. elegans: a framework for simulation and visualization of the neuromuscular system in a 3D physical environment, In Silico Biol. 2011-2012;11(3-4):137-47, licencja: CC BY-SA 4.0.
1
Ćwiczenie 3
RZFKp1plcgmNT
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Uwzględnij w opisie takie elementy budowy jak: otwór gębowy, jama gardzieli, jelito środkowe, jelito tylne, odbyt.
Nicienie posiadają wydłużony, obły kształt. Przez ich całe ciało przechodzi układ pokarmowy. Z przodu znajduje się otwór gębowy, a za nim jama gardzieli. W środkowym biegu układu pokarmowego u góry znajduje się jelito środkowe, dalej jelito tylne. Miejsce z tyłu ciała nicienia, gdzie kończy się układ pokarmowy i pokarm jest wydalany to odbyt.
Tekst do ćwiczeń 4 i 5
Łaźbiec Achroia grisella to owad z rzędu motyli, który jest szkodnikiem siejącym spustoszenie w ulach pszczelich. Poniższe zdjęcie przedstawia martwą larwę łaźbca i dużą liczbę osobników nicienia Heterorhabditis bacteriophora. Gatunek ten należy do tzw. „przydatnych nicieni”. Osobniki H. bacteriophora potrafią wykrywać zwiększone stężenie dwutlenku węgla i podwyższoną temperaturę w otoczeniu, dzięki czemu znajdują larwy łaźbca, do których wnikają przez otwór gębowy lub odbytowy. Bardzo szybko zaczynają pożywiać się jeszcze żywą larwą – po pewnym czasie dochodzi do inwazji larwy bakteriami z rodzaju Photorhabdus bytującymi w jelicie nicienia. Bakterie te rozkładają tkanki larwy łaźbca, co ułatwia nicieniom pobieranie pokarmu. Na podstawie: https://www.gardeninsects.com/beneficialNematodes.asp
R16I8h0XJ1Mrq2
Ćwiczenie 4
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Źródło: Peggy Greb, licencja: CC BY 3.0.
R10P37CR0adUT2
Ćwiczenie 5
Na podstawie tekstu do zadania 4 i własnej wiedzy, uzupełnij poniższy tekst tak, żeby stanowił poprawną informację. Nicienie z gatunku Heterorhabditis bacteriophora mogą być stosowane w zastępstwie
insektycydówherbicydów. Cechą tych nicieni, pozwalającą im na skuteczne wnikanie do
larw jest umiejętność wykrywania zwiększonego stężenia CO2{zdolność do trawienia
tkanek larwy}. Dzięki działaniu {enzymów trawiennych Heterorhabditis
bacteriophora}bakterii z rodzaju Photorhabditis tkanki owada upłynniają się, co
umożliwia ich sprawne pobranie przez nicienia. Nicienie Heterorhabditis bacteriophora
odżywiają się związkami organicznyminieorganicznymi pochodzącymi z tkanek larw
Achroia grisella.
Na podstawie tekstu do zadania 4 i własnej wiedzy, uzupełnij poniższy tekst tak, żeby stanowił poprawną informację. Nicienie z gatunku Heterorhabditis bacteriophora mogą być stosowane w zastępstwie
insektycydówherbicydów. Cechą tych nicieni, pozwalającą im na skuteczne wnikanie do
larw jest umiejętność wykrywania zwiększonego stężenia CO2{zdolność do trawienia
tkanek larwy}. Dzięki działaniu {enzymów trawiennych Heterorhabditis
bacteriophora}bakterii z rodzaju Photorhabditis tkanki owada upłynniają się, co
umożliwia ich sprawne pobranie przez nicienia. Nicienie Heterorhabditis bacteriophora
odżywiają się związkami organicznyminieorganicznymi pochodzącymi z tkanek larw
Achroia grisella.
Informacje do ćwiczeń 6, 7 i 8
R1Qy0PuK5kd6U
Zdjęcie mikroskopowe przedstawia nicienia. Jest on podłużny, półprzezroczysty, jego końce są zaostrzone.
Źródło: Kbradnam, licencja: CC BY-SA 2.5.
Powyższe zdjęcie przedstawia nicienia z gatunku Caenorhabditis elegans. Jest to gatunek modelowy, na którym już od początku XX w. prowadzi się badania podstawowe. Ich wyniki mają często zastosowanie w innych badaniach, także tych dotyczących fizjologii i genetyki człowieka. Jedną z właściwości Caenorhabditis elegans, oraz niektórych innych nicieni, jest eutelia, czyli zjawisko występowania stałej liczby komórek somatycznych organizmu przez całe jego życie (od osiągnięcia dojrzałości). Obojnacze osobniki nicienia Caenorhabditis elegans składają się z 1031 komórek somatycznych i około 2000 komórek rozrodczych, podczas gdy samce mają dokładnie 959 komórek somatycznych i około 1000 rozrodczych. W gatunku Caenorhabditis elegans samice nie istnieją. Chociaż Caenorhabditis elegans nazywany jest gatunkiem eutelicznym, to liczba komórek somatyczych w dojrzałym osobniku ulega pewnym zmianom. Hermafrodyta (obojnak) Caenorhabditis elegans traci w ciągu swojego życia dokładnie 131 komórek somatycznych na drodze apoptozy (programowanej śmierci komórki). Kolejność śmierci poszczególnych komórek jest dobrze poznana i niezmienna.
Indeks górny B. Alberts i wsp., Caenorhabditis Elegans: Development from the Perspective of the Individual Cell, Molecular Biology of the Cell. 4th edition, 2002 Indeks górny koniecB. Alberts i wsp., Caenorhabditis Elegans: Development from the Perspective of the Individual Cell, Molecular Biology of the Cell. 4th edition, 2002
2
Ćwiczenie 6
Na podstawie powyższego tekstu i własnej wiedzy oceń poniższe zdania jako prawdziwe lub fałszywe.
Rr3EwfKt8sCLY
Łączenie par. . Caenorhabditis elegans posiada zarówno formy rozmnażające się bezpłciowo (obojnaki), jak i płciowo.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Od momentu zapłodnienia przez osobnika dorosłego obojnaczego Caenorhabditis elegans w jego ciele występuje 1030 komórek somatycznych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Apoptoza dotyczy tylko tych komórek ciała Caenorhabditis elegans, które – w wyniku działania czynników zewnętrznych – ulegają uszkodzeniu.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Organizm samca Caenorhabditis elegans składa się zawsze z mniej niż 960 komórek.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. . Caenorhabditis elegans posiada zarówno formy rozmnażające się bezpłciowo (obojnaki), jak i płciowo.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Od momentu zapłodnienia przez osobnika dorosłego obojnaczego Caenorhabditis elegans w jego ciele występuje 1030 komórek somatycznych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Apoptoza dotyczy tylko tych komórek ciała Caenorhabditis elegans, które – w wyniku działania czynników zewnętrznych – ulegają uszkodzeniu.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Organizm samca Caenorhabditis elegans składa się zawsze z mniej niż 960 komórek.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 7
R11zdjuEqEMHA
Na podstawie powyższej informacji i własnej wiedzy wyjaśnij, dlaczego hermafrodytyczne osobniki Caenorhabditis elegans mają około dwukrotnie większą liczbę komórek rozrodczych niż samce. (Uzupełnij).
Zastanów się nad tym, skąd wzięła się nazwa „obojnak”.
Osobniki hermafrodytyczne mają około dwukrotnie większą liczbę komórek rozrodczych niż samce Caenorhabditis elegans, ponieważ wytwarzają dwa ich rodzaje. Samce produkują jedynie ok. 1000 plemników, obojnaki – 1000 plemników i 1000 komórek jajowych niezbędnych do zapłodnienia krzyżowego.
31
Ćwiczenie 8
Rozmiary Caenorhabditis elegans ulegają zmianom w trakcie życia dorosłego osobnika. Młody, niebędący larwą obojnak, ma długość 900–940 mikrometrów, ale kiedy może już składać jaja, osiąga długość do 1150 mikrometrów.
Edycja: S. Malloy i wsp., Brenner's Encyclopedia of Genetics. 2nd Edition, 2013
R15LMttdw5yAN
Na podstawie informacji z tekstu do zadania 6, powyższego tekstu i własnej wiedzy wyjaśnij, skąd biorą się różnice w wielkości pomiędzy dwoma obojnaczymi osobnikami Caenorhabditis elegans. W odpowiedzi uwzględnij zjawisko eutelii. (Uzupełnij).
Czy wielkość jednokomórkowej ameby może ulec zmianie?
Różnice w wielkości dwóch dorosłych obojnaczych osobników Caenorhabditis elegans (niezależnie od wieku tych osobników) wynikają z objętości komórek budujących ich organizmy. Pomimo że liczba komórek somatycznych dorosłego Caenorhabditis elegans nie ulega zmianom (poza komórkami utraconymi na drodze apoptozy), co nazywa się eutelią, to komórki te mogą rosnąć, a to skutkuje także wzrostem całego organizmu.