Sprawdź się
Zaznacz, które z poniższych stwierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe.
Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
Aleksander Wielki przegrał tylko jedną bitwę. | □ | □ |
Dariusz III ani razu nie uciekł z pola bitwy. | □ | □ |
Aleksander zawsze traktował z pogardą pobitych Persów. | □ | □ |
Aleksander wymagał proskynesis wyłącznie od poddanych perskich. | □ | □ |
Aleksander, aby uzupełnić braki w wojsku, szkolił Persów na modłę macedońską. | □ | □ |
Aleksander wprowadził całkiem nowy sposób zarządzania terenami, które przed podbojem były pod wodzą Dariusza III. | □ | □ |
Zapoznaj się z fragmentami tekstów źródłowych, a następnie wykonaj polecenie.
Tekst A
AleksanderAleksander […] udawał, że robi to ze względu na swoich sprzymierzeńców, czyniąc zadość skargom, jakie przeciw Tebom zanosili od niego mieszkańcy Fokidy i Platejczycy. Ludność całą, łącznie około 30 tysięcy, sprzedał w niewolę, z wyjątkiem kapłanów i wszystkich związanych z Macedończykami […], a nadto z wyjątkiem potomków Pindara [wielkiego poety] oraz ludzi, którzy sprzeciwili się uchwale o zerwaniu związków z Macedonią. Zabitych było ponad sześć tysięcy.
Tekst B
Wyprawa Aleksandra WielkiegoAleksander pozwolił sprzymierzeńcom [ze Związku Korynckiego], którzy uczestniczyli w walce, rozstrzygnąć losy Teb. Postanowili więc […] kobiety i dzieci, i pozostałych przy życiu mężczyzn tebańskich oprócz kapłanów i kapłanek i prócz tych, co reprezentowali sprawy Filipa czy Aleksandra, czy też byli orędownikami Macedończyków, postanowili sprzedać w niewolę. Dom poety Pindara i jego potomków kazał rzekomo Aleksander zachować, gdyż wysoko cenił poetę.
Źródło A
Źródło B
Encyklopedia PWNIssos, gr. Issós, łac. Issus, starożytna miejscowość w Azji Mniejszej, w Cylicji (obecnie Dörtyol w Turcji, nad zatoką İskenderun); w jej pobliżu XI 333 p.n.e. Aleksander III Wielki odniósł zwycięstwo nad armią perską pod wodzą Dariusza III Kodomanusa; prawe skrzydło perskie zostało rozbite przez jazdę tesalską, a następnie sam Aleksander Wielki rozbił skrzydło lewe; duża część armii perskiej zdołała się jednak wycofać; według niektórych autorów późnoantycznych Issos przemianowano po bitwie na Nikopolis.
Źródło C
Encyklopedia PWNGaugamela, m. w starożytnej Asyrii, na północny zachód od Arbeli; obecnie miejscowość Gumal w północnym Iraku; 1 X 331 p.n.e. Aleksander III Wielki zadał tu klęskę królowi perskiemu Dariuszowi III Kodomanusowi, która zadecydowała o ostatecznym upadku królestwa Achemenidów.
Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenie.
Wyprawa Aleksandra WielkiegoA Dariusz, gdy tylko ujrzał, że jego lewe skrzydło zostało rozbite […], natychmiast tak, jak stał, uciekł na swym wozie jako jeden z pierwszych. Dopóki podczas ucieczki mknął po równinach, ratował się na wozie. Gdy jednak natknął się na wąwozy i inne przeszkody terenowe, zostawił wóz i tarczę, i swą wierzchnią szatę i porzucił nawet łuk na wozie, i uciekał dalej na koniu.
Zapoznaj się z tekstami, a następnie wykonaj polecenie.
Tekst A
Wyprawa Aleksandra WielkiegoOdesłał [Aleksander] do Aten trzysta kompletnych zbroic perskich jako dar dla bogini Ateny, opiekunki miasta. Do tego kazał dołączyć taki napis: «Aleksander, syn Filipa, i Grecy, oprócz Spartan, od barbarzyńców zamieszkujących Azję».
Tekst B
Historia starożytnych Greków. Okres hellenistycznyW zdaniu tym [które przesłał Aleksander jako komentarz do daru] zawarta została podstawowa myśl propagandy stosowanej przez Macedończyka na użytek świata greckiego.
Zapoznaj się z tekstami, a następnie wykonaj polecenie.
Tekst A
AleksanderW ten sposób Aleksander przebył wreszcie tę pustynię i dotarł do celu wędrówki. Tutaj miejscowy kapłan‑prorok Ammona [utożsamianego przez Greków z Zeusem] powitał go pozdrowieniem od boga jako ojca. Na to Aleksander spytał, czy któryś z winnych śmierci ojca uszedł kary. Kapłan jednak kazał mu nie wypowiadać słów złowieszczych, ponieważ ojcem jego nie jest żaden śmiertelnik! Wtedy Aleksander zmieniając wyrażenie zapytał o morderców Filipa: czy wszystkich już ukarał. Następnie pytał o władzę, czy mu dane będzie zostać panem wszystkich ludzi. W odpowiedzi bóg przepowiedział, że i to osiągnie, i Filip zostanie w pełni pomszczony. Złożył więc bogu wspaniałe dary, a ludzi obdarował pieniędzmi. Tak pisze o tych wydarzeniach boga część pisarzy. Aleksander w liście do matki donosi jednak, że otrzymał tajne wyrocznie, które po powrocie opowie jedynie jej samej.
Tekst B
Historia starożytnych Greków. Okres hellenistycznyMożna podejrzewać, że wiadomości owe [o tym, co miał usłyszeć Aleksander od wyroczni] są w większości efektem pisarskiej fantazji.
Źródło A
Źródło B
Aleksander WielkiBaran był świętym zwierzęciem Ammona.