Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
RLYANNMZVebVU1
Ćwiczenie 1
Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
Współczesne ptaki są potomkami... Możliwe odpowiedzi: 1. dinozaurów gadziomiednicznych., 2. dinozaurów ptasiomiednicznych., 3. dinozaurów płazomiednicznych.
R17hIJLRGzvZg1
Ćwiczenie 2
Zaznacz zdanie dotyczące dinozaurów gadziomiednicznych. Możliwe odpowiedzi: 1. Wśród przedstawicieli tej grupy były zarówno gatunki czworonożne, jak i dwunożne, roślinożerne i drapieżne., 2. Ich miednice miały identyczny układ jak miednice współczesnych ptaków., 3. Były one roślinożerne.
RzC2Wea7qBfoc1
Ćwiczenie 3
Zaznacz zdania zawierające nieprawdziwe informacje. Możliwe odpowiedzi: 1. Grupę Pygostylia zalicza się do gadów na podstawie przeprowadzonych badań tkanek miękkich, takich jak serce., 2. Pióra nie zachowują się w zapisie kopalnym., 3. W toku ewolucji teropody redukowały rozmiary swojego ciała oraz zatraciły zęby., 4. Z maniraptorami spokrewniony był także turanozaur (według jednych badaczy należał do tej grupy, według innych był ich przodkiem).
RNciObRN4doQ82
Ćwiczenie 4
Uzupełnij poniższy tekst odpowiednimi sformułowaniami.
R15gtQnL1YI1M2
Ćwiczenie 5
Rysunek przedstawia mezozoicznego ptaka. Zwierzę to miało charakterystyczną wydłużoną budowę ciała. Ogon w kształcie wachlarza był pokryty długimi piórami. Jego przeciwstawnie ułożone kończyny dolne miały kształt haczykowaty. Na każdej z nich były trzy palce z pazurami. Kończyny pokryte były łuskami. Na grzbiecie i długiej szyi Hesperornis były wyraźne białe plamki i pasy. Ptaki z rodzaju Hesperornis były przystosowane do życia w wodzie. Dlatego kształt ich ciała był opływowy. Miały długi, ostry, szary dziób. Szczątkowe skrzydła tego mezozoicznego ptaka miały niewielką rozpiętość. Długa szyja od spodu miała białe pióra.
Źródło: Nobu Tamura, Wikipedia Commons, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5
RgogPeS7TEfTC
Rysunek przedstawia mezozoicznego ptaka. Zwierzę to miało charakterystyczną wydłużoną budowę ciała. Ogon w kształcie wachlarza był pokryty długimi piórami. Jego przeciwstawnie ułożone kończyny dolne miały kształt haczykowaty. Na każdej z nich były trzy palce z pazurami. Kończyny pokryte były łuskami. Na grzbiecie i długiej szyi Hesperornis były wyraźne białe plamki i pasy. Ptaki z rodzaju Hesperornis były przystosowane do życia w wodzie. Dlatego kształt ich ciała był opływowy. Miały długi, ostry, szary dziób. Szczątkowe skrzydła tego mezozoicznego ptaka miały niewielką rozpiętość. Długa szyja od spodu miała białe pióra.

Zaznacz opisy pasujące do opisanego powyżej dinozaura. Możliwe odpowiedzi: 1. Grupę, do której należy przedstawiony na ilustracji dinozaur, często określa się mianem „mezozoicznych ptaków"., 2. Dinozaur przedstawiony na ilustracji miał małe zęby oraz prowadził tryb życia podobny do dinozaurów gadziomiednicznych., 3. Grupa, do której należy przedstawiony na ilustracji dinozaur, wyginęła pod koniec mezozoiku., 4. Dinozaur przedstawiony na ilustracji był przystosowany do życia w wodzie.
R17hN3ZZzZNb12
Ćwiczenie 6
Praptak Archeopteryx, wykazuje w swojej budowie mieszankę cech gadzich i ptasich. Spośród wymienionych cech wybierz i zaznacz te, które świadczą o ewolucyjnym pokrewieństwie z gadami Możliwe odpowiedzi: 1. ogon zbudowany z wielu kręgów, 2. zrośnięte obojczyki, 3. obecność kości skokowej, 4. niezrośnięte kości śródręcza, 5. żebra pozbawione haczykowatych wyrostków
31
Ćwiczenie 7

Przeanalizuj poniższą ilustrację, przedstawiającą budowę miednicy dinozaurów ptasiomiednicznych i budowę miednicy ptaków, a następnie wskaż podobieństwa w ich budowie. Zwróć uwagę, że podobieństwa te są wynikiem ewolucji równoległej.

Przeanalizuj opis poniższej ilustracji, przedstawiającej budowę miednicy dinozaurów ptasiomiednicznych i budowę miednicy ptaków, a następnie wskaż podobieństwa w ich budowie. Zwróć uwagę, że podobieństwa te są wynikiem ewolucji równoległej.

RwVk0ACuunpWg
Grafika interaktywna przedstawia podobieństwa i różnice pomiędzy miednicami dinozaurów ptasiomiednicznych i ptaków. Na obydwie miednice składają się trzy kości: łonowa, kulszowa i biodrowa. Kości miedniczne dinozaurów ptasiomiednicznych są podobne do budowy miednicy u ptaków, gdzie część kości łonowej biegnie ukośnie do tyłu, równolegle do kości kulszowej. Kość kulszowa ma charakterystyczny pofalowany kształt w przypadku dinozaurów ptasiomiednicznych. To najmniejsza z kości miednicy. U ptaków współczesnych kość kulszowa to największa z kości miednicy. Kość łonowa w obu przypadkach ma podłużny kształt. Znaczna różnica dotyczy kości biodrowej. W przypadku ptaków jest to kość połączona w sposób zwarty z pozostałymi kośćmi. Ma trójkątny kształt. U dinozaurów ptasiomiednicznych kość biodrowa jest połączona z każdą z pozostałych kości punktowo. Dzięki rewolucji równoległej i podobnemu trybowi życia można wskazać na szereg podobieństw. Podobieństwa nie stanowią dowodu na to, że ptaki współczesne są potomkami dinozaurów ptasiomiednicznych. Paleontolodzy są zgodni co do tego, że ptaki wyewoluowały z dwunożnych tekodontów.
Budowa miednicy dinozaurów ptasiomiednicznych oraz współczesnych ptaków.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., Fredrik, licencja: CC BY-SA 3.0.
RbJgRK7OWVci1
Na podstawie informacji w tekście podaj założenie, z którym zgadzają się wszyscy paleontolodzy. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Naukowców od dawna interesuje, w jaki sposób wyewoluowała zdolność do lotu u tetrapodów (Tetrapoda). Istnieją dwie przeciwstawne hipotezy. Według pierwszej, pióra umożliwiały dwunożnym tekodontom (Thecodontia) pogoń za ofiarą oraz ucieczkę przed drapieżnikiem metodą podskoków z wykorzystaniem dodatkowej siły nośnej. Druga hipoteza zakłada, że dwunożne drapieżniki wspinały się na drzewa i skały, z których „zlatywały” lotem ślizgowym w pogoni za ofiarą lub uciekając przed drapieżnikiem (np. innym silniejszym tekodontem). Jednak problem, jak doszło do rozwoju aktywnego lotu, dalej pozostaje nierozwiązany.

R1bNwOODl4nm9
Na podstawie informacji w tekście podaj założenie, z którym zgadzają się wszyscy paleontolodzy. (Uzupełnij).