Sprawdź się
Przyporządkuj podanym niżej postawom filozoficznym owady, do których porównał je Francis Bacon.
mrówki, pająki, pszczoły
Racjonalizm | |
---|---|
Empiryzm | |
Nowa nauka |
Dwu odmianom empiryzmu przyporządkuj ich cechy.
wyjaśnianie zjawisk, doświadczenie jako narzędzie, obserwacja, wyjaśnianie praw, eksperyment, doświadczenie jako źródło
Empiryzm genetyczny | |
---|---|
Empiryzm metodologiczny |
Które z idei filozoficznych J. Locke’a zawierają się w poniższym fragmencie?
Rozważania dotyczące rozumu ludzkiegoZałóżmy zatem, że umysł jest, jak się to mówi, czystą kartą, nie zapisaną żadnymi znakami, że nie ma on idei; jak się dochodzi do tego, że je zdobywa? Skąd ten ogromny zapas obrazów, niemal nieskończenie różnorodnych, którymi nieustannie czynna, nieograniczona wyobraźnia ludzka zapełniła umysł. Skąd bierze się w umyśle cały materiał dla rozumu i wiedzy. Odpowiadam, na to jednym słowem: z doświadczenia; na nim oparta jest cała nasza wiedza i z niego ostatecznie się wyprowadza.
Określ, którą z odmian empiryzmu ilustruje poniższy cytat z Johna Locke’a.
Rozważania dotyczące rozumu ludzkiegoZmysły nasze, zwrócone ku poszczególnym przedmiotom zmysłowym, dostarczają umysłowi różnorakich postrzeżeń rzeczy, zależnie od tego, jak te rzeczy na różne sposoby działają na nie; tak dochodzimy do idei żółtości i białości, tego, co gorące i zimne, co miękkie i twarde, co gorzkie i słodkie, oraz do wszystkich tych, które nazywamy jakościami zmysłowymi.
Opisz, jakie pojęcie, według D. Hume’a, wytwarza się w ludzkim umyśle wskutek przyzwyczajenia dotyczącego obserwacji następstwa zdarzeń? Użyj sformułowania zawartego w poniższym fragmencie.
Badania dotyczące rozumu ludzkiegoTen więc związek, który umysł nasz czuje, to nawykowe przenoszenie się wyobraźni z jednego przedmiotu na drugi, który tamtemu stale towarzyszy – oto owo odczucie, oto impresja, na podstawie której tworzymy ideę siły czy koniecznego związku. Niczego więcej tu nie ma.
Zinterpretuj fragment tekstu G. Berkeleya w kontekście założeń jego idealizmu subiektywnego.
Traktat o zasadach poznaniaDoprawdy dziwnie jest rozpowszechnione wśród ludzi mniemanie, jakoby domy, góry, rzeki, słowem wszelkie przedmioty zmysłowe, miały przyrodzone, czyli realne istnienie, odmienne od tego, że umysł je postrzega. Ale bez względu na to, z jakim zaufaniem świat tę zasadę przyjmuje i udziela na nią zgody, to przecież każdy, kto się zdobędzie na podanie jej w wątpliwość, może, jeśli się nie mylę, dostrzec, iż zawiera w sobie jawną sprzeczność. Czymże bowiem są wyżej wymienione przedmioty, jeśli nie rzeczami, które postrzegamy przez zmysły? A czyż postrzegamy coś innego oprócz własnych swych idei, czy wrażeń zmysłowych?