Sprawdź się
Zaznacz prawidłowe sformułowania dotyczące zwierząt stenotermicznych.
- Występują jedynie w wąskim zakresie temperatur.
- Dzieją się na politermy i oligotermy.
- Należą do nich na przykład kozice, szympanse, słonie i niedźwiedzie polarne.
- Tolerują duże wahanie temperatur.
- Zasiedlają strefy od tropików do obszarów polarnych.
Dopasuj podane poniżej sformułowania do odpowiedniej grupy zwierząt.
Temperatura ich ciała jest ściśle uzależniona od temperatury otoczenia., Są zdolne do okresowego obniżania temperatury swojego ciała i przejście w stan hibernacji., Zaliczamy do nich bezkręgowce, ryby, płazy i gady., To inaczej zwierzęta homotermiczne., Posiadają dobrze wykształcone mechanizmy termoregulacji, w stanie zdrowia nastawione zawsze na tą samą temperaturę., W określonych warunkach długotrwałe wychłodzenie jest dla nich korzystne., To inaczej zwierzęta heterotermiczne., Dobowe wahania temperatury ich ciała są zwykle większe od 1 st. C., Są zdolne do utrzymanie stałej temperatury wewnętrznej organizmu niezależnie od temperatury otoczenia., Przykładami tych zwierząt są niedźwiedź brunatny, świstak alpejski, nietoperz., To inaczej zwierzęta poikilotermiczne., Zaliczamy do nich ptaki, ssaki, niektóre owady i niektóre ryby.
| Zwierzęta zmiennocieplne | |
|---|---|
| Zwierzęta stałocieplne | |
| Zwierzęta przemiennocieplne |
Uzupełnij poniższy tekst, wybierając odpowiednie sformułowania.
płytki, zatrzymania akcji serca, lądowych oraz wodnych, analogicznych, spowolnieniu, mocno wyczuwalne i miarowe, pogorszenia, odwrotnych efektów, zwolnione i słabo wyczuwalne, zmniejszenia, jedynie wodnych, hipowentylacji oraz spowolnienia wewnątrzkomórkowej przemiany materii, zwiększenia, przyspieszenia, pogłębiony, przyspiesza, przyspieszeniu, silnego pobudzenia i agresji, spowalnia, wzrostu częstości pracy serca oraz hiperwentylacji
Temperatura w znacznym stopniu wpływa na przebieg licznych procesów fizjologicznych zwierząt ............................................................................................................................................... W pewnych granicach, wzrost temperatury .............................................................................................................................................. większość procesów życiowych organizmów i ich metabolizm. Prowadzi to do ............................................................................................................................................... Spadek temperatury prowadzi do ............................................................................................................................................... W niskich temperaturach przepływ krwi ulega ............................................................................................................................................... W wyniku tej zmiany może dojść do .............................................................................................................................................. utlenowania tkanek i .............................................................................................................................................. funkcji mózgu. Tętno jest wtedy .............................................................................................................................................., a oddech staje się ............................................................................................................................................... W organizmach silnie wychłodzonych może wręcz dojść do ...............................................................................................................................................
Oceń i zaznacz, czy podane stwierdzenia są prawdziwe, czy fałszywe.
| Prawda | Fałsz | |
| Wzrost temperatury wody o 10 st. C prowadzi do wzrostu tempa metabolizmu większości ryb wodnych o 10 proc. | □ | □ |
| Temperatura powyżej 35 st. C może inaktywować enzymy komórkowe, zmniejszając ich funkcję katalityczną, a tym samym metabolizm i czynności życiowe organizmu. | □ | □ |
| Zbyt niska temperatura zbiorników wodnych nigdy nie prowadzi do śmierci ryb, a jedynie do ich hibernacji. | □ | □ |
| Oprócz szybkości metabolizmu, temperatura środowiska zewnętrznego nie ma wpływu na inne aspekty funkcjonowania zwierząt. | □ | □ |
| Punkt krytyczny determinacji płci u zwierząt, np. u niektórych żółwi, jaszczurek i krokodyli, to taki zakres temperatury, w którym z jaj wykluwają się osobniki obu płci. | □ | □ |
Tabela pokazuje, jaki jest wpływ temperatury otoczenia na płeć rozwijających się zarodków u zwierzęcia przedstawionego na zdjęciu powyżej. Zaznacz prawidłową płeć, przy odpowiednich zakresach temperatur.
| Schemat typu: | Ia □ | Ib □ | II □ |
| Temperatura niska | ♂ □ | ♀ □ | ♀/♂ □ |
| Temperatura pośrednia | ♀/♂ □ | ♀ □ | ♂ □ |
| Temperatura wysoka | ♀ □ | ♂ □ | ♀/♂ □ |
Uzupełnij tabelę, przedstawiającą wpływ temperatury otoczenia na płeć rozwijających się zarodków u zwierzęcia pokazanego na zdjęciu powyżej.
| Schemat typu | Ia □ | Ib □ | II □ |
| Temperatura niska | ♂ □ | ♀ □ | ♀/♂ □ |
| Temperatura pośrednia | ♀/♂ □ | ♀ □ | ♂ □ |
| Temperatura wysoka | ♀ □ | ♀/♂ □ | ♂ □ |
Uzupełnij tabelę wpływu temperatury otoczenia na płeć rozwijających się zarodków powyższego zwierzęcia.
| Schemat typu | Ia □ | Ib □ | II □ |
| Temperatura niska | ♂ □ | ♀ □ | ♀/♂ □ |
| Temperatura pośrednia | ♀/♂ □ | ♀ □ | ♂ □ |
| Temperatura wysoka | ♀ □ | ♀/♂ □ | ♂ □ |
W przeżywaniu niekorzystnych warunków można wyróżnić wśród zwierząt dwie strategie hibernacji: obligatoryjną i fakultatywną. Pierwszą stosują np. kolczatki, susły, świstaki i jeże; nazywamy ich hibernatorami właściwymi (obligatoryjnymi). (…) Wystąpienie hibernacji u wymienionych zwierząt zależne jest przede wszystkim od wewnętrznych czynników związanych z okołorocznymi zmianami w fizjologii organizmu, w mniejszym stopniu wpływają na nie zmiany zachodzące w środowisku. Hibernatorami fakultatywnymi są np. chomikowate i oposy karłowate. Ich hibernacja wywoływana jest w dużej mierze przez szereg czynników środowiskowych, takich jak: fotoperiod, niska temperatura, dostępność i rodzaj pokarmu. Gromadzą one w norach duże ilości pożywienia, z którego korzystają podczas hibernacyjnych wybudzeń
.
Indeks górny Źródło: Paweł Kowalczyk, Co to jest hibernacja?, „Kosmos” 2001, t. 50, nr 1‑2 (250‑251), s. 77–87. Indeks górny koniecŹródło: Paweł Kowalczyk, Co to jest hibernacja?, „Kosmos” 2001, t. 50, nr 1‑2 (250‑251), s. 77–87.
O zdrowiu i życiu człowieka, jak i innych ssaków, decyduje głęboka temperatura ciała. Jest to temperatura wewnątrz klatki piersiowej i jamy brzusznej. Najbardziej dokładny wynik można uzyskać, wykonując pomiar w uchu na poziomie błony bębenkowej bądź w przełyku. Prawidłowa wartość temperatury głębokiej wynosi 36−38°C. Do udaru dochodzi wtedy, gdy głęboka temperatura ciała przekracza 40°C. Jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia. Wywołany jest uszkodzeniem hemostatycznych mechanizmów termoregulacyjnych, co skutkuje znacznym wzrostem temperatury. W następstwie może rozwinąć się niewydolność wielonarządowa
.
Indeks górny Źródło: Daria Schetz, Jerzy Foerster, Przyczyny, rodzaje i zasady postępowania w hipertermii, „Borgis − Nowa Medycyna” 2010, nr 4, s. 138‑143, www.czytelniamedyczna.pl/3855,przyczyny‑rodzaje‑i-zasady‑postepowania‑w-hipertermii.html [dostęp: 12.02.2023]. Indeks górny koniecŹródło: Daria Schetz, Jerzy Foerster, Przyczyny, rodzaje i zasady postępowania w hipertermii, „Borgis − Nowa Medycyna” 2010, nr 4, s. 138‑143, www.czytelniamedyczna.pl/3855,przyczyny‑rodzaje‑i-zasady‑postepowania‑w-hipertermii.html [dostęp: 12.02.2023].