Sprawdź się
Umieść w pustych polach odpowiednie nazwy w języku kaszubskim.tooltipid30Umieść w pustych polach odpowiednie nazwy w języku kaszubskim.
Wykonaj memory według instrukcji umieszczonej w podpowiedzi.tooltipid31Wykonaj memory według instrukcji umieszczonej w podpowiedzi.
Zagraj w memory z koleżankami i kolegami z klasy.tooltipid32Zagraj w memory z koleżankami i kolegami z klasy.
Potrzebne materiały:tooltipid32.1Potrzebne materiały:
brystol biały,tooltipid32.2brystol biały,
nożyczki,tooltipid32.3nożyczki,
kredki,tooltipid32.4kredki,
flamastry.tooltipid32.5flamastry.
Wykonanie:tooltipid32.6Wykonanie:
Wytnij z białego brystolu 20 kwadratów o boku 5 centymetrów. W ten sposób powstanie 10 par kwadratów.tooltipid32.7Wytnij z białego brystolu 20 kwadratów o boku 5 centymetrów. W ten sposób powstanie 10 par kwadratów.
Na jednym kwadracie z pary narysuj obrazek przedstawiający np. świnkę, a na drugim napisz słowo „buczka” (nazwa świnki w języku kaszubskim).tooltipid32.8Na jednym kwadracie z pary narysuj obrazek przedstawiający np. świnkę, a na drugim napisz słowo „buczka” (nazwa świnki w języku kaszubskim).
W taki sam sposób przygotuj dziewięć pozostałych par.tooltipid32.9W taki sam sposób przygotuj dziewięć pozostałych par.
Memory jest grą, która polega na zapamiętywaniu pozycji rozłożonych kart. Celem gry jest utrwalenie znajomości wyrazów w języku kaszubskim. Grę wygrywa gracz, który zgromadzi najwięcej par kartoników.tooltipid32.10Memory jest grą, która polega na zapamiętywaniu pozycji rozłożonych kart. Celem gry jest utrwalenie znajomości wyrazów w języku kaszubskim. Grę wygrywa gracz, który zgromadzi najwięcej par kartoników.
Etapy gry:tooltipid32.11Etapy gry:
Rozłóż kartoniki obrazkami i napisami do dołu np. w dwóch rzędach po 10 kartoników.tooltipid32.12Rozłóż kartoniki obrazkami i napisami do dołu np. w dwóch rzędach po 10 kartoników.
Grę zaczyna najmłodszy gracz, który odkrywa dwa dowolne kartoniki i pokazuje je innym. Jeśli uda mu się odkryć parę, zabiera ją i odkrywa dwa kolejne kartoniki. Jeśli nie znajdzie pary, odkłada kartoniki na miejsce.tooltipid32.13Grę zaczyna najmłodszy gracz, który odkrywa dwa dowolne kartoniki i pokazuje je innym. Jeśli uda mu się odkryć parę, zabiera ją i odkrywa dwa kolejne kartoniki. Jeśli nie znajdzie pary, odkłada kartoniki na miejsce.
Te same czynności wykonują po kolei pozostali gracze.tooltipid32.14Te same czynności wykonują po kolei pozostali gracze.
Grę wygrywa osoba, która zgromadzi podczas gry najwięcej par kartoników.tooltipid32.15Grę wygrywa osoba, która zgromadzi podczas gry najwięcej par kartoników.
Ułóż z koleżankami i kolegami z klasy krótkie zagadki ze słowami w języku kaszubskim, np. buczka – świnka.
Zgadujcie po kolei znaczenie kaszubskich słów. Za odgadnięcie zagadki przysługuje 1 punkt. Zgadywanki wygrywa osoba, która zdobędzie najwięcej punktów.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Na mapie Polski zaznacz Kaszuby.tooltipid33Na mapie Polski zaznacz Kaszuby.
Kaszuby znajdują się:
Porównaj tradycje świąteczne w twoim regionie z tradycjami Świąt Bożego Narodzenia na Kaszubach.tooltipid34Porównaj tradycje świąteczne w twoim regionie z tradycjami Świąt Bożego Narodzenia na Kaszubach.
Kaszubi określają święta Bożego Narodzenia mianem Gòdë (czytaj: Głede).tooltipid34.1Kaszubi określają święta Bożego Narodzenia mianem Gòdë (czytaj: Głede).
Kaszubi na święta przystrajają choinkę ręcznie wykonanymi dekoracjami: słomianymi i papierowymi łańcuchami, serduszkami, aniołkami i ptaszkami. Popularnymi ozdobami choinki są też: rajskie jabłuszka, cukierki i ciastka, „anielskie włosy” oraz bombki. Ubrana choinka ma zapewnić pomyślność w nadchodzącym roku.tooltipid34.2Kaszubi na święta przystrajają choinkę ręcznie wykonanymi dekoracjami: słomianymi i papierowymi łańcuchami, serduszkami, aniołkami i ptaszkami. Popularnymi ozdobami choinki są też: rajskie jabłuszka, cukierki i ciastka, „anielskie włosy” oraz bombki. Ubrana choinka ma zapewnić pomyślność w nadchodzącym roku.
Pod obrus wkłada się sianko, zaś w dawnych czasach stawiano w kącie izby snopki słomy.tooltipid34.3Pod obrus wkłada się sianko, zaś w dawnych czasach stawiano w kącie izby snopki słomy.
W święta drzewka owocowe obwiązywano powrozem bądź opukiwano siekierą, co miało zapewnić dobre plony.tooltipid34.4W święta drzewka owocowe obwiązywano powrozem bądź opukiwano siekierą, co miało zapewnić dobre plony.
Od Wigilii do święta Trzech Króli mieszkańców Kaszub odwiedzają kolędnicy zwani Gwiôzdkami. Są oni przebrani za różne postacie i zwierzęta. Wśród kolędników są: Dziad, Baba, Panna Młoda, Kominiarz, Żyd, Policjant, Diabeł, Śmierć, małpy, koza, niedźwiedź, baran, byk, bocian prowadzone przez Cygana, Kolędnikom przewodzi Gwiżdż znany Gwiazdorem.tooltipid34.5Od Wigilii do święta Trzech Króli mieszkańców Kaszub odwiedzają kolędnicy zwani Gwiôzdkami. Są oni przebrani za różne postacie i zwierzęta. Wśród kolędników są: Dziad, Baba, Panna Młoda, Kominiarz, Żyd, Policjant, Diabeł, Śmierć, małpy, koza, niedźwiedź, baran, byk, bocian prowadzone przez Cygana, Kolędnikom przewodzi Gwiżdż znany Gwiazdorem.
Gwiazdor ubrany jest w kożuch, korbacz, czapkę „mucę”, kalosze „skorznie” i larwę, czyli maskę z cielęcej skóry, którą zakłada na twarz.tooltipid34.6Gwiazdor ubrany jest w kożuch, korbacz, czapkę „mucę”, kalosze „skorznie” i larwę, czyli maskę z cielęcej skóry, którą zakłada na twarz.
Gwiazdor obdarowuje dzieci prezentami w nagrodę za poprawnie odmówiony pacierz.tooltipid34.7Gwiazdor obdarowuje dzieci prezentami w nagrodę za poprawnie odmówiony pacierz.
Domy odwiedzają również Trzej Królowie z Gwiazdą i kolędnicy z szopką, składając domownikom życzenia świąteczne. W zamian otrzymywali prezenty, np. słodycze.tooltipid34.8Domy odwiedzają również Trzej Królowie z Gwiazdą i kolędnicy z szopką, składając domownikom życzenia świąteczne. W zamian otrzymywali prezenty, np. słodycze.
Do kolacji wigilijnej Kaszubi siadają wraz z pojawieniem się na niebie pierwszej gwiazdki.tooltipid34.9Do kolacji wigilijnej Kaszubi siadają wraz z pojawieniem się na niebie pierwszej gwiazdki.
Potrawy wigilijne to przede wszystkim dania z ryb, np. śledzie w sosie śmietanowym z jabłkami i cebulą oraz ziemniakami „w mundurkach”, kapusta z suszonymi grzybami, kluski z makiem, zupa z suszu owocowego i tzw. orzechy z marchwi.tooltipid34.10Potrawy wigilijne to przede wszystkim dania z ryb, np. śledzie w sosie śmietanowym z jabłkami i cebulą oraz ziemniakami „w mundurkach”, kapusta z suszonymi grzybami, kluski z makiem, zupa z suszu owocowego i tzw. orzechy z marchwi.
Resztki ze stołu wigilijnego zjadały zwierzęta, aby były posłuszne. Zwierzęta kropi się święconą wodą.tooltipid34.11Resztki ze stołu wigilijnego zjadały zwierzęta, aby były posłuszne. Zwierzęta kropi się święconą wodą.
Na Kaszubach wierzono, że w Wigilię zwierzęta przemawiają ludzkim głosem.tooltipid34.12Na Kaszubach wierzono, że w Wigilię zwierzęta przemawiają ludzkim głosem.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Wstaw nazwy elementów stroju kaszubskiego w odpowiednie miejsca.tooltipid35Wstaw nazwy elementów stroju kaszubskiego w odpowiednie miejsca.
Wykonaj karty do gry „Kaszubski Piotruś” według instrukcji umieszczonej w podpowiedzi.tooltipid36Wykonaj karty do gry „Kaszubski Piotruś” według instrukcji umieszczonej w podpowiedzi.
przygotuj 12 par kart do gry,tooltipid36.1przygotuj 12 par kart do gry,
na jednej karcie z pary napisz i narysuj wyraz w języku polskim, na drugiej napisz i narysuj wyraz w języku kaszubskim,tooltipid36.2na jednej karcie z pary napisz i narysuj wyraz w języku polskim, na drugiej napisz i narysuj wyraz w języku kaszubskim,
jedną kartę pozostaw bez pary – będzie ona Piotrusiem.tooltipid36.3jedną kartę pozostaw bez pary – będzie ona Piotrusiem.
Mając tak przygotowane karty, zaproś do zabawy koleżankę lub kolegę. Potasuj i rozdaj uczestnikom gry po tyle samo kart. Wygrywa osoba, która najszybciej pozbędzie się swoich kart. Gracz, który zostanie z kartą bez pary, otrzymuje miano „Piotrusia”.tooltipid36.4Mając tak przygotowane karty, zaproś do zabawy koleżankę lub kolegę. Potasuj i rozdaj uczestnikom gry po tyle samo kart. Wygrywa osoba, która najszybciej pozbędzie się swoich kart. Gracz, który zostanie z kartą bez pary, otrzymuje miano „Piotrusia”.
Wyszukaj w dostępnych źródłach informacji zasady gry w „Piotrusia”. Opisz, jakie kaszubskie wyrazy umieściłbyś/umieściłabyś na kartach do gry „Kaszubski Piotruś”.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie

Wstaw w tekst odpowiednie wyrazy.tooltipid37Wstaw w tekst odpowiednie wyrazy.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D8ipLwz1a
Nagranie