Sprawdź się
Każdej grupie organizmów wymienionych w tabeli przyporządkuj właściwe substancje zapasowe.
skrobia, tłuszcze, sacharoza, skrobia, tłuszcze, glikogen, skrobia, glikogen, tłuszcze, tłuszcze, −, −, glikogen, tłuszcze, −, −
| Rośliny | Bakterie | Protisty | Zwierzęta | Grzyby |
|---|---|---|---|---|
| skrobia | skrobia | skrobia | glikogen | |
| tłuszcze | tłuszcze | glikogen | tłuszcze | tłuszcze |
| glikogen | tłuszcze | − | − | |
| sacharoza | − | − |
Oceń i zaznacz, czy poniższe zdania opisujące charakter chemiczny substancji zapasowych są prawdziwe czy fałszywe.
| Prawda | Fałsz | |
| Wielocukry – pełniące funkcję zapasową u pieczarki dwuzarodnikowej (Agaricus bisporus) i marchwi zwyczajnej (Daucus carota) – mają budowę nierozgałęzioną. | □ | □ |
| Inulina to jeden z cukrów zapasowych roślin. | □ | □ |
| Glikogen i skrobia wykazują wiele podobieństw strukturalnych, ale nie składają się z tych samych monomerów. | □ | □ |
| Substancją zapasową niektórych protistów jest mannitol – alkohol cukrowy. | □ | □ |
Związek ten w przeciwieństwie dotak jak w przypadku większości substancji zapasowych jest związkiem osmotycznie czynnym. <br.Właściwość ta wynika z budowy tej substancji, która jest dwucukrempolisacharydem.
Opisywana substancja magazynowana jest, w komórkach buraka cukrowego, w amyloplastachwakuoli.
Uzupełnij poniższy tekst, tak aby przedstawiał prawdziwe informacje. W każdym zdaniu wybierz właściwe sformułowanie.
Związkiem chemicznym będącym głównym materiałem zapasowym w korzeniach buraka cukrowego (Beta vulgaris) jest {skrobia}{#sacharoza}.
Związek ten, {#w przeciwieństwie do}{tak jak w przypadku} większości substancji zapasowych, jest związkiem osmotycznie czynnym. Ponadto jest on {#główną formą transportową cukru u roślin}{substratem reakcji oddechowych}.
Substancja ta wśród wszystkich głównych materiałów zapasowych jest jedynym związkiem nieorganicznym. W jej składzie pierwiastkowym nie występuje węgiel. Substancja ta jest polimerem, a między jej monomerami występują wysokoenergetyczne wiązania. Nie jest magazynowana w żadnej organelli komórkowej.
Indeks górny Na podstawie: T. Albi, A. Serrano, Inorganic Polyphosphate in the Microbial World. Emerging Roles for a Multifaceted Biopolymer, „World Journal od Microbiology and Biotechnology” 2016, nr 32(2), s. 27. Indeks górny koniecNa podstawie: T. Albi, A. Serrano, Inorganic Polyphosphate in the Microbial World. Emerging Roles for a Multifaceted Biopolymer, „World Journal od Microbiology and Biotechnology” 2016, nr 32(2), s. 27.
Na podstawie powyższego tekstu i własnej wiedzy wskaż wszystkie zdania przedstawiające prawdziwe informacje na temat opisywanej substancji.
- Powyższy opis dotyczy nierozgałęzionych łańcuchów nieorganicznych fosforanów, magazynowanych w komórkach bakteryjnych.
- Opisywany polimer magazynowany jest w postaci ziaren wolutyny.
- Opisywanym polimerem może być laminaryna, magazynowana przez komórki niektórych protistów.
- Monomerem opisywanego polimeru jest reszta kwasu ortofosforowego, występująca również w ATP.
W komórkach liścieni nasion słonecznika znajdują się oleosomy i glioksysomy. Pierwsza z wymienionych organelli pełni funkcję magazynu substancji lipidowych, a druga jest niezbędna do przekształcenia magazynowanych związków do formy transportowanej przez łyko (floem) roślin.
W glioksysomach znajdują się enzymy cyklu glioksalanowego. Aktywność tych enzymów w nasionach słonecznika zdecydowanie rośnie w czasie kiełkowania. Reakcje chemiczne zachodzące podczas cyklu glioksalanowego skutkują przekształceniem większości lipidów zapasowych w sacharozę. Mała część lipidów ulega utlenieniu biologicznemu z wykształceniem ATP.
Indeks górny Na podstawie: N.A. Campbell i in., Biologia, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2012. Indeks górny koniecNa podstawie: N.A. Campbell i in., Biologia, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2012.
Wskaż wniosek, jaki można sformułować na podstawie powyższego tekstu.
- W kiełkujących nasionach słonecznika wzrasta ilość i wielkość glioksysomów.
- Im większa aktywność enzymów znajdujących się w glioksysomach, tym większy procent magazynowanych lipidów ulegnie przemianie w skrobię.
- Glioksysomy komórek liścieni słonecznika wykazują aktywność jedynie podczas kiełkowania.
- Związkiem organicznym transportowanym w soku floemowym słonecznika jest sacharoza.
Indeks górny Na podstawie: M.E. Furze i in., Whole‑tree Nonstructural Carbohydrate Storage and Seasonal Dynamics in Five Temperate Species, „The New Phytologist” 2019, nr 221(3), s. 1466–1477. Indeks górny koniecNa podstawie: M.E. Furze i in., Whole‑tree Nonstructural Carbohydrate Storage and Seasonal Dynamics in Five Temperate Species, „The New Phytologist” 2019, nr 221(3), s. 1466–1477.
Powyższe wykresy przedstawiają zawartość węglowodanów rozpuszczalnych oraz skrobi w pojedynczych okazach pięciu gatunków drzew występujących w klimacie umiarkowanym (stan Massachusetts, USA).
Na podstawie przedstawionych danych i własnej wiedzy oceń, czy poniższe stwierdzenia można sformułować na podstawie któregoś z powyższych wykresów.
Stosunek masy materiałów zapasowych do masy drzewa jest w listopadzie najniższy w przypadku sosny wejmutki, a najwyższy − w przypadku dębu czerwonego., Zachodzące w ciągu roku zmiany mas węglowodanów zależą od tego, czy drzewo należy do roślin nagonasiennych czy okrytonasiennych., Zachodzące w ciągu roku zmiany mas węglowodanów rozpuszczalnych i skrobi są ze sobą powiązane w przypadku wszystkich badanych gatunków.
| Na podstawie żadnego z powyższych wykresów | |
|---|---|
| Na podstawie obu powyższych wykresów |
Inulinaza to enzym hydrolizujący wiązania beta‑2,1−glikozydowe między fruktozowymi monomerami budującymi inulinę. Enzym ten jest obecny w komórkach bakterii probiotycznych w jelicie człowieka. Inulina to substancja osmotycznie czynna i nierozgałęziony materiał zapasowy niektórych roślin. Sacharyd ten ma szerokie zastosowanie w dietetyce, pomimo braku możliwości rozłożenia inuliny przez enzymy komórek ludzkich.
Indeks górny Na podstawie: M. Shoaib i in., Inulin: Properties, health benefits and food applications, „Carbohydrate Polymers” 2016, nr 20(147), s. 444–454. Indeks górny koniecNa podstawie: M. Shoaib i in., Inulin: Properties, health benefits and food applications, „Carbohydrate Polymers” 2016, nr 20(147), s. 444–454.