Dopasuj pojęcia z ich definicjami. ekson Możliwe odpowiedzi: 1. geny komórek bakteryjnych w których sekwencja kodująca nie jest poprzedzielana odcinkami niekodującymi, 2. geny eukariontów zawierające na sobie zarówno sekwencje kodujące jak i nie kodujące, 3. fragment DNA zawierający sekwencję nie kodującą informacji genetycznej, 4. fragment DNA zawierający sekwencję kodującą informacje genetyczną intron Możliwe odpowiedzi: 1. geny komórek bakteryjnych w których sekwencja kodująca nie jest poprzedzielana odcinkami niekodującymi, 2. geny eukariontów zawierające na sobie zarówno sekwencje kodujące jak i nie kodujące, 3. fragment DNA zawierający sekwencję nie kodującą informacji genetycznej, 4. fragment DNA zawierający sekwencję kodującą informacje genetyczną geny ciągłe Możliwe odpowiedzi: 1. geny komórek bakteryjnych w których sekwencja kodująca nie jest poprzedzielana odcinkami niekodującymi, 2. geny eukariontów zawierające na sobie zarówno sekwencje kodujące jak i nie kodujące, 3. fragment DNA zawierający sekwencję nie kodującą informacji genetycznej, 4. fragment DNA zawierający sekwencję kodującą informacje genetyczną geny nieciągłe Możliwe odpowiedzi: 1. geny komórek bakteryjnych w których sekwencja kodująca nie jest poprzedzielana odcinkami niekodującymi, 2. geny eukariontów zawierające na sobie zarówno sekwencje kodujące jak i nie kodujące, 3. fragment DNA zawierający sekwencję nie kodującą informacji genetycznej, 4. fragment DNA zawierający sekwencję kodującą informacje genetyczną
Dopasuj pojęcia z ich definicjami. ekson Możliwe odpowiedzi: 1. geny komórek bakteryjnych w których sekwencja kodująca nie jest poprzedzielana odcinkami niekodującymi, 2. geny eukariontów zawierające na sobie zarówno sekwencje kodujące jak i nie kodujące, 3. fragment DNA zawierający sekwencję nie kodującą informacji genetycznej, 4. fragment DNA zawierający sekwencję kodującą informacje genetyczną intron Możliwe odpowiedzi: 1. geny komórek bakteryjnych w których sekwencja kodująca nie jest poprzedzielana odcinkami niekodującymi, 2. geny eukariontów zawierające na sobie zarówno sekwencje kodujące jak i nie kodujące, 3. fragment DNA zawierający sekwencję nie kodującą informacji genetycznej, 4. fragment DNA zawierający sekwencję kodującą informacje genetyczną geny ciągłe Możliwe odpowiedzi: 1. geny komórek bakteryjnych w których sekwencja kodująca nie jest poprzedzielana odcinkami niekodującymi, 2. geny eukariontów zawierające na sobie zarówno sekwencje kodujące jak i nie kodujące, 3. fragment DNA zawierający sekwencję nie kodującą informacji genetycznej, 4. fragment DNA zawierający sekwencję kodującą informacje genetyczną geny nieciągłe Możliwe odpowiedzi: 1. geny komórek bakteryjnych w których sekwencja kodująca nie jest poprzedzielana odcinkami niekodującymi, 2. geny eukariontów zawierające na sobie zarówno sekwencje kodujące jak i nie kodujące, 3. fragment DNA zawierający sekwencję nie kodującą informacji genetycznej, 4. fragment DNA zawierający sekwencję kodującą informacje genetyczną
1
Ćwiczenie 2
R15xLFpieeB8R
Prokarionta Możliwe odpowiedzi: 1. element 1 grupy 2, 2. element 4 grupy 1, 3. element 2 grupy 2, 4. element 3 grupy 2, 5. element 2 grupy 1, 6. element 1 grupy 1, 7. element 3 grupy 1 Eukarionta Możliwe odpowiedzi: 1. element 1 grupy 2, 2. element 4 grupy 1, 3. element 2 grupy 2, 4. element 3 grupy 2, 5. element 2 grupy 1, 6. element 1 grupy 1, 7. element 3 grupy 1
Prokarionta Możliwe odpowiedzi: 1. element 1 grupy 2, 2. element 4 grupy 1, 3. element 2 grupy 2, 4. element 3 grupy 2, 5. element 2 grupy 1, 6. element 1 grupy 1, 7. element 3 grupy 1 Eukarionta Możliwe odpowiedzi: 1. element 1 grupy 2, 2. element 4 grupy 1, 3. element 2 grupy 2, 4. element 3 grupy 2, 5. element 2 grupy 1, 6. element 1 grupy 1, 7. element 3 grupy 1
2
Ćwiczenie 3
R1Wz04sNXFjO6
Elementy do uszeregowania: 1. Powstające mRNA wydłuża się., 2. Inicjacja., 3. Elongacja., 4. Matrycowe RNA jest gotowe do kolejnego etapu biosyntezy białka., 5. Następuje odczytanie sekwencji terminatora., 6. Następuje synteza krótkich odcinków RNA., 7. Polimeraza RNA przesuwa się wzdłuż DNA i rozplatając helisę syntetyzuje kolejne nukleotydy., 8. Terminacja., 9. Polimeraza RNA rozpoznaje miejsce inicjacji., 10. Nić DNA zostaje rozpleciona przez polimerazę RNA na długości kilku nukleotydów., 11. Dochodzi do oddzielenia się transkryptu i polimerazy od DNA.
Elementy do uszeregowania: 1. Powstające mRNA wydłuża się., 2. Inicjacja., 3. Elongacja., 4. Matrycowe RNA jest gotowe do kolejnego etapu biosyntezy białka., 5. Następuje odczytanie sekwencji terminatora., 6. Następuje synteza krótkich odcinków RNA., 7. Polimeraza RNA przesuwa się wzdłuż DNA i rozplatając helisę syntetyzuje kolejne nukleotydy., 8. Terminacja., 9. Polimeraza RNA rozpoznaje miejsce inicjacji., 10. Nić DNA zostaje rozpleciona przez polimerazę RNA na długości kilku nukleotydów., 11. Dochodzi do oddzielenia się transkryptu i polimerazy od DNA.
RDhQxuMeBiclQ
Uporządkuj poniższe etapy w odpowiedniej kolejności w taki sposób, aby prawidłowo opisywały poszczególne fazy transkrypcji u organizmów eukariotycznych. Elementy do uszeregowania: 1. Uwolnienie nici RNA, 2. Odczytanie sekwencji terminalnych, 3. Odłączenie polimerazy RNA od DNA, 4. Rozplatanie nici DNA przez polimerazę RNA, 5. Lokalizacja promotora przez polimerazę RNA, 6. Wydłużanie pre-mRNA, 7. Synteza pierwotnego transkryptu
Uporządkuj poniższe etapy w odpowiedniej kolejności w taki sposób, aby prawidłowo opisywały poszczególne fazy transkrypcji u organizmów eukariotycznych. Elementy do uszeregowania: 1. Uwolnienie nici RNA, 2. Odczytanie sekwencji terminalnych, 3. Odłączenie polimerazy RNA od DNA, 4. Rozplatanie nici DNA przez polimerazę RNA, 5. Lokalizacja promotora przez polimerazę RNA, 6. Wydłużanie pre-mRNA, 7. Synteza pierwotnego transkryptu
2
Ćwiczenie 4
RypeZ0AWTJTZ6
Łączenie par. Zaznacz prawdziwą odpowiedź na temat transkrypcji u eukariontów.. Transkrypcji podlega odcinek DNA zawierający się pomiędzy promotorem a terminatorem.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Matryca jest odczytywana w kierunku 3' → 5', a nowa cząsteczka RNA powstaje w kierunku 5' → 3'.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. DNA zawarte jest w otoczonym kariolemmą jądrze komórkowym.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Geny eukariotyczne mają budowę ciągłą.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Etapy transkrypcji są takie same jak u prokariontów: inicjacja, elongacja, terminacja.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Pierwotny transkrypt pre-mRNA zawiera odcinki kodujące introny oraz odcinki niekodujące eksony.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Zaznacz prawdziwą odpowiedź na temat transkrypcji u eukariontów.. Transkrypcji podlega odcinek DNA zawierający się pomiędzy promotorem a terminatorem.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Matryca jest odczytywana w kierunku 3' → 5', a nowa cząsteczka RNA powstaje w kierunku 5' → 3'.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. DNA zawarte jest w otoczonym kariolemmą jądrze komórkowym.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Geny eukariotyczne mają budowę ciągłą.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Etapy transkrypcji są takie same jak u prokariontów: inicjacja, elongacja, terminacja.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Pierwotny transkrypt pre-mRNA zawiera odcinki kodujące introny oraz odcinki niekodujące eksony.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
21
Ćwiczenie 5
RVQwbe6lDoBsM
(Uzupełnij).
Zastanów się, jak przebiega inicjacja transkrypcji w przypadku każdej z tych polimeraz oraz jakie są produkty ich aktywności.
Polimeraza prokariotyczna syntetyzuje różne rodzaje RNA (mRNA, rRNA, tRNA) i sama rozpoznaje miejsca wiązania na DNA, podczas gdy polimeraza II występująca u eukariotów syntetyzuje jedynie pre‑mRNA i wymaga obecności czynników transkrypcyjnych.
31
Ćwiczenie 6
RIAihTqyYk4u3
(Uzupełnij).
Zwróć uwagę na różnice w powstającym w wyniku transkrypcji mRNA.
Transkrypcja jest bardziej kosztowna energetycznie w komórkach eukariotycznych ponieważ przepisaniu ulegają również introny, czyli fragmenty niekodujące, a ponadto pre‑mRNA powstające w wyniku transkrypcji wymaga dodatkowej obróbki potranskrypcyjnej.
Tekst do ćwiczeń 7 i 8
„Transkrypcja u Eukaryota jest o wiele bardziej złożona niż u Prokaryota. Obecność otoczonego błoną jądra komórkowego warunkuje rozdzielenie transkrypcji i translacji w czasie i przestrzeni, co umożliwia wielostopniową regulację ekspresji genów. Powstały łańcuch jest poddawany dalszym obróbkom – dodaniu kapu na końcu 5’, ogona Poli(A) na końcu 3’ oraz splicingowi. U Prokaryota oba procesy są ze sobą powiązane – translacja rozpoczyna się, gdy transkrypt jest jeszcze syntetyzowany”.
Indeks górny Źródło: Anna Kurcek, Transkrypcja, tekst dostępny na stronie internetowej: www.e‑biotechnologia.pl. Indeks górny koniecŹródło: Anna Kurcek, Transkrypcja, tekst dostępny na stronie internetowej: www.e‑biotechnologia.pl.
31
Ćwiczenie 7
R1CwinSIsKmpH
Wymień trzy różnice w przebiegu transkrypcji między organizmami prokariotycznymi a eukariotycznymi. (Uzupełnij).
Zastanów się nad różnicami w lokalizacji DNA w komórkach prokariotycznych i eukariotycznych, przypominając sobie także budowę ich komórek.
Pierwszą różnicą jest lokalizacja transkrypcji – u eukariontów zachodzi ona w jądrze, natomiast u prokariontów w cytozolu, co jest związane z brakiem tego organellum w ich przypadku.
Kolejna różnica to liczba rodzajów polimerazy RNA. Bezjądrowce mają tylko jeden jej rodzaj, natomiast organizmy eukariotyczne aż trzy.
Produkt powstały w wyniku transkrypcji u bakterii może od razu posłużyć jako matryca do tworzenia białka, ponieważ występują u nich geny ciągłe. W przypadku eukariontów aby prawidłowa translacja była możliwa, musi zajść dodatkowo obróbka potranskrypcyjna, co tłumaczy się występowaniem u tych organizmów genów nieciągłych, zawierających sekwencje niekodujące.
W inicjacji transkrypcji u prokariontów bierze udział tylko polimeraza, a u eukariontów niezbędne są dodatkowo czynniki transkrypcyjne.
Terminacja transkrypcji u prokariontów następuje po dotarciu polimerazy RNA do terminatora i polega na uwolnieniu transkryptu i odłączeniu enzymu od DNA, natomiast w przypadku komórek eukariotycznych transkrypcja kończy się na sekwencji terminalnej i poza uwolnieniem mRNA od polimerazy terminacja obejmuje również proces poliadenylacji.
31
Ćwiczenie 8
RNxmeNWx1G0Sd
Wyjaśnij, dlaczego u organizmów eukariotycznych niezbędna jest modyfikacja potranskrypcyjna, a u bakterii nie. (Uzupełnij).
Zastanów się, jakie rodzaje genów występują u wymienionych organizmów – ciągłe czy nieciągłe?
W przeciwieństwie do bakterii, u eukariontów występują geny nieciągłe, czyli takie, które zawierają zarówno sekwencje kodujące (eksony), jak i niekodujące (introny). Introny nie zawierają informacji o sekwencji aminokwasów, więc muszą być usunięte z pierwotnego transkryptu, aby w procesie translacji powstało białko o prawidłowej sekwencji. Ma to miejsce podczas obróbki potranskrypcyjnej, zwanej procesem dojrzewania.