1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1
RgvXFe0yt7Brd
Połącz w pary terminy z ich objaśnieniami. potencjał wody Możliwe odpowiedzi: 1. stopień uwodnienia komórki i wynikającego z niego nacisku organelli komórkowych na ścianę komórkową, 2. wartość wyrażająca ciśnienie, z jakim cząsteczki wody przepływają przez błonę półprzepuszczalną. Także wartość ciśnienia, którym należy działać na roztwór bardziej stężony, aby przestała napływać do niego woda z roztworu mniej stężonego, 3. energia potencjalna cząsteczek wody, czyli zdolność do wykonania pracy przy przechodzeniu z obszaru o wyższym potencjale do obszaru o potencjale niższym; miara zdolności cząsteczek wody zawartych w komórce do wywołania ruchu przez błonę komórkową, 4. selektywnie przepuszczalna błona otaczająca w komórkach roślinnych wakuole, regulująca wymianę jonów i cząsteczek między cytoplazmą a wakuolą, 5. kanały umożliwiające transport różnego rodzaju cząsteczek przez półprzepuszczalną błonę komórki lub błonę organellum komórkowego turgor komórki Możliwe odpowiedzi: 1. stopień uwodnienia komórki i wynikającego z niego nacisku organelli komórkowych na ścianę komórkową, 2. wartość wyrażająca ciśnienie, z jakim cząsteczki wody przepływają przez błonę półprzepuszczalną. Także wartość ciśnienia, którym należy działać na roztwór bardziej stężony, aby przestała napływać do niego woda z roztworu mniej stężonego, 3. energia potencjalna cząsteczek wody, czyli zdolność do wykonania pracy przy przechodzeniu z obszaru o wyższym potencjale do obszaru o potencjale niższym; miara zdolności cząsteczek wody zawartych w komórce do wywołania ruchu przez błonę komórkową, 4. selektywnie przepuszczalna błona otaczająca w komórkach roślinnych wakuole, regulująca wymianę jonów i cząsteczek między cytoplazmą a wakuolą, 5. kanały umożliwiające transport różnego rodzaju cząsteczek przez półprzepuszczalną błonę komórki lub błonę organellum komórkowego kanały przezbłonowe Możliwe odpowiedzi: 1. stopień uwodnienia komórki i wynikającego z niego nacisku organelli komórkowych na ścianę komórkową, 2. wartość wyrażająca ciśnienie, z jakim cząsteczki wody przepływają przez błonę półprzepuszczalną. Także wartość ciśnienia, którym należy działać na roztwór bardziej stężony, aby przestała napływać do niego woda z roztworu mniej stężonego, 3. energia potencjalna cząsteczek wody, czyli zdolność do wykonania pracy przy przechodzeniu z obszaru o wyższym potencjale do obszaru o potencjale niższym; miara zdolności cząsteczek wody zawartych w komórce do wywołania ruchu przez błonę komórkową, 4. selektywnie przepuszczalna błona otaczająca w komórkach roślinnych wakuole, regulująca wymianę jonów i cząsteczek między cytoplazmą a wakuolą, 5. kanały umożliwiające transport różnego rodzaju cząsteczek przez półprzepuszczalną błonę komórki lub błonę organellum komórkowego tonoplast Możliwe odpowiedzi: 1. stopień uwodnienia komórki i wynikającego z niego nacisku organelli komórkowych na ścianę komórkową, 2. wartość wyrażająca ciśnienie, z jakim cząsteczki wody przepływają przez błonę półprzepuszczalną. Także wartość ciśnienia, którym należy działać na roztwór bardziej stężony, aby przestała napływać do niego woda z roztworu mniej stężonego, 3. energia potencjalna cząsteczek wody, czyli zdolność do wykonania pracy przy przechodzeniu z obszaru o wyższym potencjale do obszaru o potencjale niższym; miara zdolności cząsteczek wody zawartych w komórce do wywołania ruchu przez błonę komórkową, 4. selektywnie przepuszczalna błona otaczająca w komórkach roślinnych wakuole, regulująca wymianę jonów i cząsteczek między cytoplazmą a wakuolą, 5. kanały umożliwiające transport różnego rodzaju cząsteczek przez półprzepuszczalną błonę komórki lub błonę organellum komórkowego potencjał osmotyczny Możliwe odpowiedzi: 1. stopień uwodnienia komórki i wynikającego z niego nacisku organelli komórkowych na ścianę komórkową, 2. wartość wyrażająca ciśnienie, z jakim cząsteczki wody przepływają przez błonę półprzepuszczalną. Także wartość ciśnienia, którym należy działać na roztwór bardziej stężony, aby przestała napływać do niego woda z roztworu mniej stężonego, 3. energia potencjalna cząsteczek wody, czyli zdolność do wykonania pracy przy przechodzeniu z obszaru o wyższym potencjale do obszaru o potencjale niższym; miara zdolności cząsteczek wody zawartych w komórce do wywołania ruchu przez błonę komórkową, 4. selektywnie przepuszczalna błona otaczająca w komórkach roślinnych wakuole, regulująca wymianę jonów i cząsteczek między cytoplazmą a wakuolą, 5. kanały umożliwiające transport różnego rodzaju cząsteczek przez półprzepuszczalną błonę komórki lub błonę organellum komórkowego
1
Ćwiczenie 2
RyoqAKEtpHfNU
Przyporządkuj odpowiednie informacje do nazw roztworów. Roztwór hipotoniczny Możliwe odpowiedzi: 1. Potencjał osmotyczny roztworu jest taki sam jak potencjał osmotyczny roztworu, 2. ponieważ woda wypływa z niej do roztworu., 3. Komórka roślinna umieszczona w tym roztworze ulega deplazmolizie i zwiększa turgor, ponieważ woda napływa do niej z roztworu., 4. wewnątrz komórki, która jest w nim umieszczona., 5. wewnątrz komórki, która jest w nim umieszczona., 6. Komórka umieszczona w tym roztworze nie straci turgoru jeśli go ma, ale też nie zyska go, jeśli go nie ma., 7. Komórka umieszczona w tym roztworze pozostaje w równowadze – napływa do niej tyle samo wody, ile ją opuszcza., 8. Komórka roślinna umieszczona w tym roztworze ulega plazmolizie i traci turgor,, 9. Potencjał osmotyczny roztworu jest niższy od potencjału osmotycznego roztworu, 10. Potencjał osmotyczny roztworu jest wyższy od potencjału osmotycznego roztworu wewnątrz komórki, która jest w nim umieszczona. Roztwór hipertoniczny Możliwe odpowiedzi: 1. Potencjał osmotyczny roztworu jest taki sam jak potencjał osmotyczny roztworu, 2. ponieważ woda wypływa z niej do roztworu., 3. Komórka roślinna umieszczona w tym roztworze ulega deplazmolizie i zwiększa turgor, ponieważ woda napływa do niej z roztworu., 4. wewnątrz komórki, która jest w nim umieszczona., 5. wewnątrz komórki, która jest w nim umieszczona., 6. Komórka umieszczona w tym roztworze nie straci turgoru jeśli go ma, ale też nie zyska go, jeśli go nie ma., 7. Komórka umieszczona w tym roztworze pozostaje w równowadze – napływa do niej tyle samo wody, ile ją opuszcza., 8. Komórka roślinna umieszczona w tym roztworze ulega plazmolizie i traci turgor,, 9. Potencjał osmotyczny roztworu jest niższy od potencjału osmotycznego roztworu, 10. Potencjał osmotyczny roztworu jest wyższy od potencjału osmotycznego roztworu wewnątrz komórki, która jest w nim umieszczona. Roztwór izotoniczny Możliwe odpowiedzi: 1. Potencjał osmotyczny roztworu jest taki sam jak potencjał osmotyczny roztworu, 2. ponieważ woda wypływa z niej do roztworu., 3. Komórka roślinna umieszczona w tym roztworze ulega deplazmolizie i zwiększa turgor, ponieważ woda napływa do niej z roztworu., 4. wewnątrz komórki, która jest w nim umieszczona., 5. wewnątrz komórki, która jest w nim umieszczona., 6. Komórka umieszczona w tym roztworze nie straci turgoru jeśli go ma, ale też nie zyska go, jeśli go nie ma., 7. Komórka umieszczona w tym roztworze pozostaje w równowadze – napływa do niej tyle samo wody, ile ją opuszcza., 8. Komórka roślinna umieszczona w tym roztworze ulega plazmolizie i traci turgor,, 9. Potencjał osmotyczny roztworu jest niższy od potencjału osmotycznego roztworu, 10. Potencjał osmotyczny roztworu jest wyższy od potencjału osmotycznego roztworu wewnątrz komórki, która jest w nim umieszczona.
1
Ćwiczenie 3

Woda jest dla komórki roślinnej jedną z substancji niezbędnych do życia. Trafia do rośliny z gleby: korzenie pobierają ją z podłoża. Dzięki różnicy potencjałów wodnych w roztworze glebowym w różnych częściach rośliny oraz w atmosferze powstaje siła, która powoduje zasysanie wody do góry. Potencjał wody spada w poszczególnych organach rośliny − od korzenia w górę.

RvXWvNDI7KCQb
Na podstawie poniższej informacji uporządkuj wymienione elementy według ich potencjału wody – od największego potencjału do najmniejszego. Elementy do uszeregowania: 1. Roztwór glebowy, 2. Korzeń, 3. Atmosfera, 4. Liść, 5. Łodyga
2
Ćwiczenie 4
RmgEpy6DcX2j5
Wstaw odpowiednie wyrażenia w tekst. Główną funkcją wakuoli jest magazynowanie wody i substancji mineralnych. Poprzez zmiany ich stężenia dochodzi do regulowania 1. bilansu wodnego, 2. potencjału osmotycznego, 3. potencjał wodny, 4. osmozy, 5. przepuszczania wody, 6. dyfuzja, 7. bilans osmotyczny komórki - tonoplast musi przepuszczać w obie strony wodę oraz cząsteczki rozmaitych substancji. Ruch wody do wakuoli i z wakuoli przebiega – z wyjątkiem akwaporyn – na drodze 1. bilansu wodnego, 2. potencjału osmotycznego, 3. potencjał wodny, 4. osmozy, 5. przepuszczania wody, 6. dyfuzja, 7. bilans osmotyczny. Podobnie wygląda to w przypadku błony komórkowej. Gdyby wspomniane organella nie posiadały zdolności 1. bilansu wodnego, 2. potencjału osmotycznego, 3. potencjał wodny, 4. osmozy, 5. przepuszczania wody, 6. dyfuzja, 7. bilans osmotyczny, komórka nie byłaby w stanie regulować 1. bilansu wodnego, 2. potencjału osmotycznego, 3. potencjał wodny, 4. osmozy, 5. przepuszczania wody, 6. dyfuzja, 7. bilans osmotyczny.
2
Ćwiczenie 5
R11xyR5lu6IVI
Wskaż błędną informację o potencjale osmotycznym. Możliwe odpowiedzi: 1. wyraża ciśnienie, jakie musi mieć roztwór, aby zaczęła napływać do niego woda z roztworu sąsiedniego oddzielonego błoną półprzepuszczalną, 2. wyraża ciśnienie, z jakim cząsteczki wody przepływają przez błonę półprzepuszczalną, 3. wartość liczbowo równa ciśnieniu osmotycznemu, ale z przeciwnym znakiem, 4. wyraża ciśnienie, jakie musi mieć roztwór, aby przestała napływać do niego woda z roztworu sąsiedniego oddzielonego błoną półprzepuszczalną
RxQ2Jqg1QumV02
Ćwiczenie 6
Łączenie par. Oceń, czy podane stwierdzenia na temat komórki roślinnej są prawdziwe czy fałszywe.. Obecność akwaporyn sprawia, że dyfuzja wody przez błony komórkowe zachodzi wolniej niż transport jonów lub cząsteczek.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Odpływ wody z komórki powoduje, że traci ona turgor. W niektórych miejscach błona komórkowa stopniowo przestaje przylegać do ściany komórkowej.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Im większe jest stężenie substancji rozpuszczonej w danym roztworze, tym mniejsze jest jego ciśnienie osmotyczne.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W roztworze izotonicznym komórka naprzemiennie traci turgor oraz go zyskuje.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 7

„Przenikanie wody przez półprzepuszczalne błony biologiczne – możliwe jest dzięki obecności błonowych białek, akwaporyn. Obecność akwaporyn w błonie plazmatycznej zwiększa od 10 do 100 razy przepuszczalność cząsteczek wody. Pojedynczy kanał transportuje ok. 2–3 miliardów cząsteczek wody w ciągu sekundy. (…) akwaporyny roślinne podzielone zostały na podstawie subkomórkowej lokalizacji kanałów i homologii na (…) rodziny: akwaporyny błony komórkowej (…) i akwaporyny tonoplastu (…)”.

Indeks górny Paweł M. Mordaka, Grażyna Dąbrowska, Różnorodność i regulacja kanałów wodnych w świecie roślin, „Postępy Biochemii” 2007, t. 53, nr 1, s. 84–90. Indeks górny koniec

R15wFEIXR0EgZ
Na podstawie powyższej informacji wyjaśnij, dlaczego bilans wodny rośliny, czyli gospodarowanie przez nią posiadaną wodą, jest regulowany głównie przez tonoplast i błonę komórkową. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8
Rhk49mfbCY9dx
{duzepole@.