Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia:

Ćwiczenie 1

Podaj maksymalną liczbę stereoizomerów poniższego związku.

Podaj maksymalną liczbę stereoizomerów opisanego związku.

RvteQevkcd8XZ

Na ilustracji jest wzór. Dwa połączone atomy węgla. Pierwszy z nich łączy się u góry z H O H 2 C . Drugi z grupą metylową. Każdy z atomów węgla łączy się wiązaniem klinowym rysowanym linią przerywaną z atomem wodoru oraz wiązaniem przypominającym klin z grupą OH. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

REEpLkTWJPO5V

Ćwiczenie 2

Poniżej przedstawiono wzory izomerów 2,3‑dibromopentanu. Przyjrzyj się poniższym cząsteczkom, a następnie uzupełnij tekst, wstawiając odpowiednie wyrażenia w puste pola.

Przedstawiono wzory izomerów 2,3‑dibromopentanu. Zapoznaj się z opisem cząsteczek, a następnie uzupełnij tekst, wstawiając odpowiednie wyrażenia w puste pola.

RtdsQyIgoLo2i

Na ilustracji są cztery wzory przestrzenne A, B, C i D. We wszystkich wzorach są połączone ze sobą dwa atomy węgla. We wzorze A pierwszy atom węgla łączy się z grupą metylową, drugi węgiel łączy się z C H 2 C H 3 . We wzorach B, C i D układ jest odwrotny. We wzorach A i B każdy atom węgla łączy się na dole wiązaniem klinowym narysowanym linią przerywaną z atomem wodoru i wiązaniem klinowym z atomem bromu. We wzorach C i D przy drugim atomie węgla miejsca H i Br są zamienione. Wodór łączy się wiązaniem klinowym, a brom klinowym rysowanym linią przerywaną. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

R1UcJjuu0MNAy

D, diastereoizomerami, takie same, B, diastereoizomerów, stereoizomery, enanancjomerów, C

2,3-dibromopentan tworzy dwie pary ..................................... Są to związki A oraz B, a także C i .....................................
Pary te posiadają .................................... właściwości fizyczne. Skręcają płaszczyznę światła spolaryzowanego o ten sam kąt, ale w przeciwną stronę. Pary A i ...................................., A i D, .................................... i C oraz B i D są ..................................... Są to ...................................., które nie są własnymi odbiciami lustrzanymi. Pary .................................... różnią się między sobą m.in. temperaturą topnienia oraz kątem skręcania płaszczyzny polaryzacji.

Ćwiczenie 3

Poniżej przedstawiono wzory stereoizomerów 1,3‑dichloro‑2-metylobutanu. Określ, które z nich są względem siebie diastereoizomerami.

Przedstawiono wzory stereoizomerów 1,3‑dichloro‑2-metylobutanu. Zapoznaj się z opisami wzorów. Określ, które z nich są względem siebie diastereoizomerami.

RUSenB15nlWCP

Na ilustracji są cztery wzory A, B, C i D. Łańcuch główny zbudowany jest z czterech atomów węgla. Pierwszy atom węgla wchodzi w skład grupy C H 2 C l , ostatni w skład grupy metylowej. We wzorze A i D drugi atom węgla łączy się po lewej stronie z H, po prawej z grupą metylową. We wzorze B i C drugi atom węgla łączy się po lewej stronie z grupą metylową, a po prawej z H. We wzorze A i C trzeci atom węgla łączy się po lewej stronie z Cl, a po prawej H. We wzorze B i D trzeci atom węgla łączy się po lewej stronie z H, po prawej z Cl. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

RrwYy6AzdUC8X

A, C
A, B
C, D
A, D
B, D

211

Ćwiczenie 4

Oceń, który z poniższych związków może tworzyć diastereoizomery. Odpowiedź uzasadnij.

Oceń, który z opisanych związków może tworzyć diastereoizomery. Odpowiedź uzasadnij.

RJ3Owsbw2qbkk

Na ilustracji są cztery wzory. Wzór A: opis od lewej do prawej strony - grupa metylowa łączy się z grupą metylenową. Ta łączy się z atomem węgla. Atom węgla na górze i na dole łączy się z atomem chloru, po prawej stronie z grupą metylową. Wzór B: opis od lewej strony do prawej strony - grupa metylowa łączy się z grupę metylenową. Ta łączy się z atomem tlenu. Atom tlenu łączy się z atomem fosforu. Ten łączy się u góry wiązaniem podwójnym z atomem tlenu, na dole z grupą O C H 3 , po prawej stronie z atomem wodoru. Wzór C: dwa połączone ze sobą atomy węgla. Atom węgla leżący po lewej stronie wzoru łączy się u góry z atomem wodoru, na dole z atomem chloru, po lewej stronie z grupą metylową. Kolejny atom węgla łączy się u góry z atomem bromu, na dole z atomem wodoru, po prawej stronie z grupą metylową. Wzór D: dwa połączone ze sobą atomy węgla. Każdy z nich łączy się u góry z atomem wodoru, na dole z grupą hydroksylową. Atom węgla zlokalizowany po lewej stronie wzoru łączy się z boku z grupą metylową, zaś kolejny atom węgla łączy się z boku z grupą karboksylową. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

RaBq0FnJGq9me

Odpowiedź:

211

Ćwiczenie 5

Dwóch uczniów postawiło hipotezę dotyczącą stereoizomerów poniższego związku.

Dwóch uczniów postawiło hipotezę dotyczącą stereoizomerów związku. Zapoznaj się z jego opisem.

R1UwzUTQkY6Dx

Na ilustracji jest wzór przestrzenny. Atom węgla łączy się u góry z CHO, na dole po lewej stronie z grupą H indeks dolny 3 C, po prawej wiązaniem klinowym narysowanym liniami przerywanymi z grupą OH, poniżej wiązaniem klinowym z atomem wodoru. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Uczeń A: związek posiada diastereoizomery, ale nie ma enancjomerów.

Uczeń B: związek posiada parę enancjomerów, ale nie ma diastereoizomerów.

Zdecyduj, która hipoteza jest słuszna. Odpowiedź uzasadnij.

R1KdnSwamIdDh

Odpowiedź:

Ćwiczenie 6

Na postawie budowy związku, o podanym poniżej wzorze, oceń, które zdanie jest prawdziwe, a które fałszywe.

Na postawie budowy związku, o opisanym wzorze, oceń, które zdanie jest prawdziwe, a które fałszywe.

R1IZfGP9Gzmcs

Na ilustracji jest wzór. Dwa pierścienie aromatyczne łączą się za pośrednictwem atomu tlenu. Pierścień leżący po prawej stronie łączy się z atomem węgla. Ten łączy się u góry z wiązaniem pojedynczym, a po prawej stronie z grupą COOH. — Ketoprofen ( kwas (3-benzoilofenylo) propionowy)
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

R1atfHhtudD5u

Zdanie	Prawda	Fałsz
Związek posiada dwa asymetryczne atomy węgla.	□	□
Stereoizomery tego związku posiadają tę samą temperaturę wrzenia.	□	□
Związek tworzy dwa stereoizomery, zwane enancjomerami.	□	□
Związek posiada jedną parę diastereoizomerów.	□	□

311

Ćwiczenie 7

Narysuj wzory stereoizomerów poniższego związku. Wskaż parę enancjomerów.

R1KrrOLCQCOdK

Ilustracja — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

R1BTpx9ZoJ8bU

Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.

Ćwiczenie 7

RW1Sieeb8fAuc

311

Ćwiczenie 8

Poniżej przedstawiono wzory stereoizomerów 2,3‑dichlorobutanu.

Przedstawiono wzory stereoizomerów 2,3‑dichlorobutanu. Zapoznaj się z opisami wzorów.

R1a81IUduIUNd

Na ilustracji są trzy wzory pionowe oznaczone jako A, B i C. Każdy z nich zbudowany jest z czterech atomów węgla. Pierwszy i czwarty atom węgla jest częścią grupy metylowej. We wzorze A drugi atom węgla łączy się po lewej stronie z H, po prawej z Cl. Trzeci atom węgla łączy się po lewej stronie z Cl, po prawej z H. We wzorze B rugi atom węgla łączy się po lewej stronie z Cl, po prawej z H. Trzeci atom węgla łączy się po lewej stronie z H, po prawej z Cl. We wzorze C rugi atom węgla łączy się po lewej stronie z H, po prawej z Cl. Trzeci atom węgla łączy się po lewej stronie z H, po prawej z Cl. — Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Wyjaśnij, ile frakcji zostanie otrzymanych w wyniku destylacji mieszaniny związków A, B, C, zmieszanych w stosunku 1:1:1.

RUWO4WgVI3Uaj

Odpowiedź:

Animacja

Dla nauczyciela