1
Pokaż ćwiczenia:
RgwMPZMYmSvFT1
Ćwiczenie 1
Uzupełnij luki w tekście, dobierając właściwe pojęcia. Zmienność biologiczna jest wynikiem zróżnicowania 1. genotypów i fenotypów, 2. mutacyjna, 3. grupowa, 4. rekombinacyjna, 5. genotypowych, 6. wewnątrzosobnicza, 7. indywidualna organizmów. Występowanie różnic między populacjami to zmienność 1. genotypów i fenotypów, 2. mutacyjna, 3. grupowa, 4. rekombinacyjna, 5. genotypowych, 6. wewnątrzosobnicza, 7. indywidualna. Zmienność 1. genotypów i fenotypów, 2. mutacyjna, 3. grupowa, 4. rekombinacyjna, 5. genotypowych, 6. wewnątrzosobnicza, 7. indywidualna dotyczy różnic między osobnikami należącymi do tej samej populacji, a zmienność 1. genotypów i fenotypów, 2. mutacyjna, 3. grupowa, 4. rekombinacyjna, 5. genotypowych, 6. wewnątrzosobnicza, 7. indywidualna odnosi się do cech tego samego osobnika, które mogą ulegać zmianom w czasie.
RtWZzN4hsqlSJ1
Ćwiczenie 2
Połącz w pary rodzaje zmienności z przykładami. Zmienność genetyczna ciągła Możliwe odpowiedzi: 1. Występowanie różnego odcienia skóry u rodzeństwa, 2. Pojawienie się nadwagi u jednego z braci, 3. Zmiana koloru włosów starszej osoby z brązowego na siwe, 4. Wystąpienie albinizmu u dziecka rodziców o ciemnej karnacji, 5. Występowanie czterech grup krwi u ludzi Zmienność mutacyjna Możliwe odpowiedzi: 1. Występowanie różnego odcienia skóry u rodzeństwa, 2. Pojawienie się nadwagi u jednego z braci, 3. Zmiana koloru włosów starszej osoby z brązowego na siwe, 4. Wystąpienie albinizmu u dziecka rodziców o ciemnej karnacji, 5. Występowanie czterech grup krwi u ludzi Zmienność środowiskowa Możliwe odpowiedzi: 1. Występowanie różnego odcienia skóry u rodzeństwa, 2. Pojawienie się nadwagi u jednego z braci, 3. Zmiana koloru włosów starszej osoby z brązowego na siwe, 4. Wystąpienie albinizmu u dziecka rodziców o ciemnej karnacji, 5. Występowanie czterech grup krwi u ludzi Zmienność genetyczna nieciągła Możliwe odpowiedzi: 1. Występowanie różnego odcienia skóry u rodzeństwa, 2. Pojawienie się nadwagi u jednego z braci, 3. Zmiana koloru włosów starszej osoby z brązowego na siwe, 4. Wystąpienie albinizmu u dziecka rodziców o ciemnej karnacji, 5. Występowanie czterech grup krwi u ludzi Zmienność wewnątrzosobnicza Możliwe odpowiedzi: 1. Występowanie różnego odcienia skóry u rodzeństwa, 2. Pojawienie się nadwagi u jednego z braci, 3. Zmiana koloru włosów starszej osoby z brązowego na siwe, 4. Wystąpienie albinizmu u dziecka rodziców o ciemnej karnacji, 5. Występowanie czterech grup krwi u ludzi
R1Jo0UmavDPMo1
Ćwiczenie 3
Przyporządkuj podane sformułowania do odpowiedniego typu zmienności dziedzicznej. Zmienność mutacyjna Możliwe odpowiedzi: 1. W warunkach fizjologicznych zachodzi zawsze podczas rozmnażania płciowego., 2. Może być samoistna lub powstawać w wyniku działania czynników zewnętrznych., 3. W jej wyniku powstają nowe allele istniejących genów lub nowe geny., 4. Jest to pierwotne źródło zmienności., 5. Może być spowodowana crossing-over, losową segregacją chromosomów do gamet i losowym łączeniem się gamet., 6. Powoduje powstawanie przypadkowych i różnorodnych kombinacji genów., 7. Zachodzi w wyniku losowej zmiany materiału genetycznego (DNA). Zmienność rekombinacyjna Możliwe odpowiedzi: 1. W warunkach fizjologicznych zachodzi zawsze podczas rozmnażania płciowego., 2. Może być samoistna lub powstawać w wyniku działania czynników zewnętrznych., 3. W jej wyniku powstają nowe allele istniejących genów lub nowe geny., 4. Jest to pierwotne źródło zmienności., 5. Może być spowodowana crossing-over, losową segregacją chromosomów do gamet i losowym łączeniem się gamet., 6. Powoduje powstawanie przypadkowych i różnorodnych kombinacji genów., 7. Zachodzi w wyniku losowej zmiany materiału genetycznego (DNA).
R18Zrilj1vuuO2
Ćwiczenie 4
Zaznacz wszystkie prawidłowe sformułowania dotyczące zmienności środowiskowej. Możliwe odpowiedzi: 1. Inaczej jest nazywana zmiennością fluktuacyjną., 2. Jest podtypem zmienności genetycznej., 3. Wynika z bezpośredniego wpływu środowiska na organizm., 4. Jej przykładem wśród ludzi jest czasowy wzrost liczby erytrocytów we krwi na skutek dłuższego przebywania na dużych wysokościach nad poziomem morza., 5. Jej przykładem wśród ludzi jest obecność grupy krwi AB u dziecka, którego matka ma grupę B, a ojciec grupę A., 6. Jej przykładem wśród roślin jest redukcja powierzchni liści i występowanie grubej uwodnionej łodygi wśród roślin rosnących w klimacie pustynnym., 7. Jej przykładem wśród roślin jest zjawisko heterofilii – różnolistności lub różnobarwności kwiatów zależnie od podłoża.
RtYnysTFHZfmQ2
Ćwiczenie 5
Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe. Bliźnięta jednojajowe są identyczne, dlatego nie podlegają żadnemu typowi zmienności. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Zmienności genetycznej nie obserwuje się wśród potomstwa organizmów rozmnażających się wyłącznie bezpłciowo. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Zmienność środowiskowa stanowi kluczowy element w dostosowaniu organizmu do zmieniających się warunków otoczenia, ale nie zwiększa jego szans na przeżycie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
31
Ćwiczenie 6

Antropogeniczne zanieczyszczenia środowiska mogą przyczyniać się do globalnego ocieplenia klimatu poprzez wzrost stężenia gazów cieplarnianych, ale mogą także wywierać bezpośredni wpływ na żywotność i strukturę genetyczną populacji drzew leśnych. Wyniki wielu badań wskazują, że w drzewostanach znajdujących się pod długotrwałym oddziaływaniem zanieczyszczeń przemysłowych często następuje selekcja faworyzująca heterozygoty. Obserwacje te pozostają w zgodzie z generalnym stwierdzeniem, że różnorodność genetyczna zwiększa szansę populacji na przetrwanie stresów środowiskowych poprzez większe możliwości adaptacji (…). Należy także zwrócić uwagę na uszkodzenia warstwy ozonowej przez antropogeniczne emisje freonów i potencjalny wzrost tempa mutacji na skutek zwiększonego dopływu promieniowania ultrafioletowego.

Indeks górny Źródło: Elżbieta Chomicz, Czynniki kształtujące zmienność genetyczną drzew leśnych, „Kosmos” 2013; nr 4(62), s. 597–605. Indeks górny koniec

R1M5DY2EyA6u1
Na podstawie przedstawionego tekstu oraz własnej wiedzy określ, na jakie rodzaje zmienności populacji drzew leśnych ma wpływ działalność człowieka. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Plastyczny genom gatunku Escherichia coli funkcjonuje na zasadzie utrzymywania dynamicznej równowagi między rdzeniem genomu a ruchomą pulą genów. Rdzeń genomu to stabilny zestaw genów, zabezpieczających podstawowe procesy życiowe bakterii. Natomiast ruchoma pula genów to wymienny zestaw, który umożliwia bakterii przystosowanie do bardzo różnych środowisk (organizm gospodarza/środowisko zewnętrzne) oraz warunkujący zasiedlanie zróżnicowanych niszy w organizmie gospodarza. Ruchoma pula genów może być wymieniana zarówno między spokrewnionymi, jak i odległymi systematycznie bakteriami, w wyniku horyzontalnego transferu genów, w którym platformami niosącymi geny adaptacyjne są ruchome elementy genetyczne.

Indeks górny Źródło: Katarzyna Baldy‑Chudzik, Ewa Bok, Justyna Mazurek, Znane i nowe warianty patogennych Escherichia coli jako konsekwencja plastycznego genomu, „Postepy Hig Med Dosw (online)” 2015; 69: 345‑361. Indeks górny koniec

REovv3K2UDQZZ
Na podstawie informacji zawartych w tekście oraz własnej wiedzy wyjaśnij, w jaki sposób rozdzielenie puli genów stabilnych od ruchomych wpływa na mniejsze ryzyko niekorzystnych mutacji, a jednocześnie zwiększa szanse przeżycia bakterii. (Uzupełnij).