Sprawdź się
Dopasuj przykłady oddziaływania do odpowiedniego rodzaju sygnalizacji.
Hamowanie przez insulinę jej wydzielania przez komórki B, Oddziaływanie somatostatyny na trzustkowe komórki A oraz B, Pobudzanie wydzielania kortykotropiny przez kortykoliberynę
| Sygnalizacja autokrynna | |
| Sygnalizacja parakrynna | |
| Sygnalizacja neurokrynna |
Zaznacz wszystkie hormony, które nie biorą udziału w sygnalizacji neurokrynnej.
- Tyroksyna
- Wazopresyna
- Adrenalina
- Kortyzol
- Insulina
- Glukagon
- Kortykoliberyna
- Oksytocyna
Uzupełnij poniższy tekst, tak aby przedstawiał prawdziwe informacje. W każdym zdaniu wybierz właściwe określenie.
Homeostaza to zdolność organizmu do utrzymania stałych parametrów środowiska {zewnętrznego}{#wewnętrznego}, przy ciągłych zmianach zachodzących w środowisku {#zewnętrznym}{wewnętrznym}. W utrzymaniu homeostazy biorą udział m.in. hormony, które zazwyczaj {zapoczątkowują przebieg}{#nie zapoczątkowują przebiegu} nowych czynności lub funkcji komórek. Hormony mogą wykazywać działanie autokrynne, parakrynne czy neurokrynne. Sygnalizacja autokrynna zachodzi wtedy, gdy komórki wysyłają sygnały do {przylegającej komórki}{#siebie samych}. W sygnalizacji parakrynnej dyfuzja hormonu do komórek docelowych zachodzi poprzez płyn {wewnątrzkomórkowy}{#zewnątrzkomórkowy}.
Przyporządkuj podane informacje do odpowiednich układów.
Krótszy czas działania na komórki docelowe, Niewielka szybkość przekazywania informacji, Działanie za pośrednictwem impulsów, Działanie za pośrednictwem przekaźników chemicznych, Krótkotrwały efekt, Dłuższy czas działania na komórki docelowe, Efekt utrzymujący się do kilku tygodni, Bardzo duża szybkość przekazywania informacji
| Układ hormonalny | |
|---|---|
| Układ nerwowy |
Oceń i zaznacz, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.
| Prawda | Fałsz | |
| Większość hormonów oddziałuje na komórki docelowe na drodze sygnalizacji endokrynnej. | □ | □ |
| W przypadku sygnalizacji neurokrynnej neurohormony mogą wywierać efekty hormonalne tylko na najbliższe narządy. | □ | □ |
| Do głównych neurohormonów należy zaliczyć adrenalinę, wazopresynę oraz przysadkowe hormony regulujące uwalnianie hormonów z innych narządów. | □ | □ |
Stres jest zaprzeczeniem homeostazy i stwarza dysharmonię procesów biologicznych oraz psychicznych. Aktywuje on dwa komponenty systemu stresowego organizmu, jakimi są układ podwzgórzowo‑przysadkowy (komponenta centralna) oraz układ sympatyczny i parasympatyczny (komponenta obwodowa). Niewątpliwie największą rolę w stresie odgrywa układ podwzgórzowo‑przysadkowy, a głównymi efektorami układu stresowego są: kortykoliberyna (CRH), arginina−wazopresyna (AVP), endorfiny, glukokortykosteroidy oraz katecholaminy − adrenalina i noradrenalina. Prawidłowe reakcje stresowe warunkują dobrą jakość życia, a nadto pozytywne zachowania społeczne. (…) Adaptacja organizmu do zmienionych w stresie warunków homeostazy ma doprowadzić do powrotu do stanu równowagi, a jeśli się to nie udaje, wytwarza się stan długotrwałej allostazy, czyli braku równowagi ustrojowej.
Zaburzenia homeostazy wywołują szereg negatywnych reakcji ustrojowych. Wpływają na proces wzrastania, fizjologię rozrodu, są przyczynami różnych endokrynopatii, zaburzeń metabolicznych, zaburzeń układu immunologicznego oraz chorób psychicznych.
Indeks górny Źródło: Bogusław Pawlaczyk, Rola hormonów w regulacji homeostazy organizmu człowieka, „Homines Hominibus” 2010, vol. 6, s. 7–20. Indeks górny koniecŹródło: Bogusław Pawlaczyk, Rola hormonów w regulacji homeostazy organizmu człowieka, „Homines Hominibus” 2010, vol. 6, s. 7–20.
Hormony są roznoszone przez płyny ustrojowe po całym organizmie i przyłączają się do swoistych receptorów. Receptory te zlokalizowane są albo na powierzchni komórek (receptory błonowe), albo wewnątrz (receptory cytoplazmatyczne lub jądrowe). Rodzaj hormonu ma wpływ na to, z jakim receptorem będzie się on w stanie połączyć. Hormony peptydowe i białkowe są rozpuszczalne w wodzie, natomiast hormony steroidowe są związkami rozpuszczalnymi w tłuszczach.