Roczniki Królestwa Franków

Wysłano biskupa Burgharda z Würzburga i kapelana Folrada do papieża Zachariasza, aby zapytali w sprawie królów frankońskich którzy w owym czasie nie posiadali władzy królewskiej, czy jest to rzeczą słuszną, czy nie. A papież Zachariasz kazał powiedzieć Pepinowi, że byłoby rzeczą lepszą, aby [raczej] ten mienił się królem, kto posiada władzę, niż ten, który bez królewskiej pozostaje władzy; aby zaś ład nie doznał wstrząśnięcia, rozkazał na mocy swej powagi apostolskiej, by Pepin został królem.

cRozwój dążeń uniwersalistycznych, walka papiestwa z cesarstwem wyprawy krzyżowe. Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, Nr 6, oprac. J. Żuławiński, Warszawa 1959, s. 5.

Einhard, Życie Karola Wielkiego

Karol przybył więc do Rzymu i spędził tam całą zimę, aby wnieść ład w stosunki kościelne, które znalazły się w wielkim zamęcie. Wtedy właśnie przyjął miano cesarza i Augusta. Z początku tak mu to było przykre, że zapewniał, iż w tym dniu, chociaż to było wielkie święto, nie byłby wszedł do kościoła, gdyby wcześniej znał zamiary papieża. Z wielką jednak cierpliwością znosił zawiść, która szła za tym tytułem, spotęgowana zwłaszcza oburzeniem cesarzy rzymskich. Pokonał ich zaciętość wielkodusznością, w czym ich bez wątpienia znacznie przewyższał; wyprawiał do nich częste poselstwa i w listach nazywał ich braćmi.

c1Rozwój dążeń uniwersalistycznych, walka papiestwa z cesarstwem wyprawy krzyżowe. Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, Nr 6, oprac. J. Żuławiński, Warszawa 1959, s. 7.