Sprawdź się
Sprawdź, czy dobrze zapamiętałeś podział nauk Arystotelesa. Przyporządkuj dyscypliny do dziedzin.
matematyka, retoryka, sztuka, logika, polityka, metafizyka, rzemiosło, etyka, fizyka, poetyka, psychologia
nauki czyste | |
---|---|
nauki wychowawcze | |
nauki wytwórcze | |
nauki pozostałe |
Krótko opisz, czym zajmują się według Arystotelesa poniższe dziedziny nauki.
Arystoteles wymienia tylko dwie nauki praktyczne, które różnią się od siebie, choć są do siebie pod pewnym względem podobne. Opisz, na czym polega różnica między nimi.
Zastanów się, o których naukach traktują poszczególne cytaty. Swoje odpowiedzi uzasadnij.
FizykaPewne rozważania nasuwają podejrzenie, iż czas albo w ogóle nie istnieje, albo jest pojęciem bardzo mglistym i niewyraźnym. Bo oto jedna jego część przeminęła i już jej nie ma podczas gdy inna dopiero będzie i jeszcze jej nie ma. Z takich to części składa się wszelki czas.(…) Jednakże może się wydawać, iż to, co się składa z nieistniejących części, nie może uczestniczyć w bycie.
PolitykaNa to, by obywatele stawali się dobrymi i cnotliwymi, wpływają trzy czynniki; są nimi: natura, przyzwyczajenie, rozum. Przede wszystkim bowiem trzeba się urodzić człowiekiem, a nie jakąś inną istotą żyjącą, z odpowiednimi właściwościami ciała i duszy. Co do pewnych cech i urodzenie niczego nie przesądza, bo przyzwyczajenie powoduje ich zmianę. Są mianowicie pewne właściwości przyrodzone, które przez przyzwyczajenie ulegają zmianie tak w jedną, jak i w drugą stronę: na gorsze i na lepsze. Inne istoty żyjące przeważnie wedle swej natury, niektóre w drobniejszych szczegółach urabia i przyzwyczajenie, ale tylko człowiek kształtuje się pod wpływem rozumu, bo on tylko rozum posiada. Toteż wszystkie te trzy czynniki muszą być u niego zharmonizowane.
PoetykaPrzez naśladowanie zdobywa podstawy swej wiedzy, a dzieła sztuk naśladowczych sprawiają mu prawdziwą przyjemność.
Analityki PierwszeSylogizm jest to wypowiedź, w której, gdy coś się założy, coś innego, niż się założyło, musi wynikać dlatego, że się założyło.
Arystoteles wymienia trzy nauki, których nie uwzględnia w swoim podziale, gdyż mają one służyć wszystkim pozostałym naukom, bez względu na ich rodzaj. W przypadku jednej z nich to się jednak nie sprawdza, gdyż służy jedynie naukom wytwórczym. Wskaż, o której z trzech nauk mowa, i napisz, dlaczego tak jest.