Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby udostępnić materiał Dodaj całą stronę do teczki

Sprawdź się

1
Pokaż ćwiczenia:
RamhgdJEMURFy1
Ćwiczenie 1
Wybierz odpowiedni ciąg chronologiczny. Możliwe odpowiedzi: 1. Inkorporacja Prus, powstanie antykrzyżackie, bitwa z udziałem kaprów, klęska pospolitego ruszenia, odzyskanie dostępu do morza., 2. Powstanie antykrzyżackie, inkorporacja Prus, klęska pospolitego ruszenia, bitwa z udziałem kaprów, odzyskanie dostępu do morza., 3. Powstanie antykrzyżackie, inkorporacja Prus, bitwa z udziałem kaprów, klęska pospolitego ruszenia, odzyskanie dostępu do morza.

Wybierz właściwy ciąg chronologiczny.

  • Inkorporacja Prus, powstanie antykrzyżackie, bitwa z udziałem kaprów, klęska pospolitego ruszenia, odzyskanie dostępu do morza.
  • Powstanie antykrzyżackie, inkorporacja Prus, klęska pospolitego ruszenia, bitwa z udziałem kaprów, odzyskanie dostępu do morza.
  • Powstanie antykrzyżackie, inkorporacja Prus, bitwa z udziałem kaprów, klęska pospolitego ruszenia, odzyskanie dostępu do morza.
311
Ćwiczenie 2

Przeczytaj oba źródła a następnie rozstrzygnij, czy mają one związek z wojną trzynastoletnią.

Źródło 1

Skargi poddanych na zakon krzyżacki [1453 r.]

11. Również w Gdańsku dużo dobrych patrycjuszów pozostało zamordowanych wbrew Bogu i prawu bez winy. Którzy w dobrej wierze udali się na zamek i tam zostali oszukani […].
21. Również zabierano dobra na Pomorzu posiadane na prawie magdeburskim ziemskim i prawie dziedzicznym rycerzom, którzy po sobie nie pozostawili potomków męskich, mimo że mieli braci rodzonych i stryjecznych, którzy [przez to] nie mieli możności dziedziczenia. […]
34. Również łokieć flamandzki uległ skróceniu, a więc gdzie się po staremu mierzyło po cztery łany, teraz się liczy pięć łanów, aby Zakon mógł obciążyć ludzi większym czynszem. […]
40. Także mieszkańcom Elbląga dano przywileje, że oni nie powinni na Pomorzu płacić żadnego cła, i ta wolność została również złamana.

Skargi Źródło: Skargi poddanych na zakon krzyżacki [1453 r.], [w:] Jakub Rudnicki, Artykuł Wojna trzynastoletnia z zakonem krzyżackim, portal Historia Polski.

Źródło 2

Mowa Jana Bażyńskiego, przywódcy Związku Pruskiego do Kazimierza Jagiellończyka, Kraków 1454 r

Przyciśnieni tak wielką niedolą, uczyniliśmy wszyscy między sobą związek, abyśmy się od tylu cierpień zasłonić mogli. […] cesarz […] unieważniwszy wyrokiem swoim nasz związek, skazał nas […] na wieczne poddaństwo mistrzowi i zakonowi […]. Ten więc wyrok cesarza spowodował nas do wypowiedzenia posłuszeństwa Krzyżakom i podniesienia przeciw nim oręża […]. W ciągu kilku dni orężem naszym przeszło dwadzieścia zdobyliśmy zamków, jako: Toruń, Gdańsk, Elbląg, Grudziądz, Lidzbark, Golub, Kowalewo, Gniew, Świecie, Papowo, Tucholę, Pasłęk, Królewiec […], Brodnicę, Chełmno, Działdowo, […], które naszej uległy władzy. […] przeto udajemy się do Majestatu twego z prośbą, abyś raczył przyjąć za twoich i królestwa twego wieczystych poddanych i hołdowników, i wcielił do Królestwa Polskiego, od którego jesteśmy oderwani.

Mowa Źródło: Mowa Jana Bażyńskiego, przywódcy Związku Pruskiego do Kazimierza Jagiellończyka, Kraków 1454 r.
R1KJdKkwW9mlu
Rozstrzygnij, czy oba źródła tekstowe mają związek z wojną trzynastoletnią. Uzasadnij odpowiedź, przytaczając argumenty z obu źródeł. (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 3
Zapoznaj się z opisem obrazu Mariana Jaroczyńskiego II pokój toruński. Jakie postaci znajdujące się na obrazie mogły pełnić, twoim zdaniem, kluczową rolę podczas podpisywania tego pokoju?
Zapoznaj się z opisem obrazu Mariana Jaroczyńskiego II pokój toruński. Jakie postaci znajdujące się na obrazie mogły pełnić, twoim zdaniem, kluczową rolę podczas podpisywania tego pokoju?
ROQpSVLFeWb2O
Obraz przedstawia scenę rodzajową. W sali tronowej znajduje się duża grupa mężczyzn. Są wśród nich Krzyżacy (między innymi wielki mistrz krzyżacki), liczni Polacy (między innymi królewski kronikarz, Jan Długosz) oraz wysłannicy papieża (między innymi legat papieski). Mężczyźni są zgromadzeni przy stole, dyskutują, gestykulują. Wielki mistrz krzyżacki trzyma w ręku pióro. Waha się. Stojący przy stole Polacy pokazują mu miejsce, w którym ma podpisać traktat. Nieopodal nich, na podwyższeniu, na tronie siedzi król Kazimierz Jagiellończyk, który przygląda się całej sytuacji. Jest spokojny. Wokół niego zgromadzeni są możnowładcy, szlachcice i członkowie jego dworu.
Źródło: Marian Jaroczyński, II pokój toruński, domena publiczna.
R7MdlXJ9OyjEC
Wyjaśnij przekaz symboliczny malowidła. (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 4

Na podstawie ilustracji z ćwiczenia 3 wyjaśnij, dlaczego w rokowaniach pokojowych brał udział legat papieski.

RzrnffCd042IQ
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 5

Określ, czy podane niżej stwierdzenia odnoszą się do Prus Zakonnych czy Królewskich.

R1TNuZuuVjmOP
Mapa przedstawia państwo zakonu krzyżackiego po 1466 roku. Ukazane są na niej ziemie będące pod władaniem Polski oraz Zakonu Krzyżackiego. Po 1466 roku Zakon przekazał Polsce: Pomorze Gdańskie z Gdańskiem (jako Prusy Królewskie), ziemię chełmińską i ziemię michałowską oraz Warmię i Powiśle z Żuławami, a w ich obrębie miasta pruskie, m.in. Malbork i Elbląg. Ziemie te określone zostały mianem Prusów Królewskich. Z kolei okrojone państwo zakonne obejmowało głównie ziemie Prusów (wybrzeże Bałtyku między dolną Wisłą a dolnym Niemnem oraz Niwą), a po przejęciu zakonu kawalerów mieczowych także Inflanty (Łotwę i Estonię). Ziemie te nazwane zostały mianem Prusów Zakonnych.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o. na podstawie S. Bollmann, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1VG5lkSHVRoz
1. Prusy Zakonne- Możliwe odpowiedzi: 1. znajdowało się tam miasto zajęte przez wojska najemne, którym zakon krzyżacki zalegał z wypłatą żołdu, 2. znajdowało się tam miasto, w którym zawarto pokój kończący wojnę, 3. ich częścią była Warmia, 4. obszary zamieszkiwane niegdyś przez lud Prusów, 5. było to lenno polskie, 6. została tam stoczona większość bitew wojny trzynastoletniej. 2. Prusy Królewskie- Możliwe odpowiedzi: 1. znajdowało się tam miasto zajęte przez wojska najemne, którym zakon krzyżacki zalegał z wypłatą żołdu, 2. znajdowało się tam miasto, w którym zawarto pokój kończący wojnę, 3. ich częścią była Warmia, 4. obszary zamieszkiwane niegdyś przez lud Prusów, 5. było to lenno polskie, 6. została tam stoczona większość bitew wojny trzynastoletniej.

obszary zamieszkiwane niegdyś przez lud Prusów, znajdowało się tam miasto, w którym zawarto pokój kończący wojnę, ich częścią była Warmia, było to lenno polskie, znajdowało się tam miasto zajęte przez wojska najemne, którym zakon krzyżacki zalegał z wypłatą żołdu, została tam stoczona większość bitew wojny trzynastoletniej

Prusy Zakonne  
Prusy Królewskie  
31
Ćwiczenie 6

Przeanalizuj wykres przedstawiający wywóz głównych towarów z Polski w latach 1370‑1520, a następnie wykonaj polecenia.

R1QIhGY1IBkVL
Wykres przedstawia wywóz głównych towarów z Polski w latach 1370-1520. W roku 1370: nie wywożono z Polski wołów (0%), nieznaczny był także eksport zboża (5%) i drewna (10%), natomiast zanotowano wysoki eksport wyrobów przemysłowych (30%) i futer (55%). W roku 1420: w nieznacznym stopniu zaczęto eksportować woły (około 1%), na podobnym poziomie 20% był eksport wyrobów przemysłowych, zboża i drewna, a najwyższy (40%) eksport futer. W roku 1470: 10% wynosił eksport wyrobów przemysłowych i futer, 20% stanowił eksport wołów i po 30% eksport zboża i drewna. W roku 1520: eksport futer wynosił około 2%, eksport wyrobów przemysłowych 5%, 10% stanowił eksport drewna, natomiast eksport wołów wynosił 38%, a eksport zboża 45%.
ContentPlus.sp.z o.o. na podstawie:
Źródło: H. Samsonowicz, J. Tazbir, T. Nałęcz, T. Łepkowski, Polska. Dzieje państwa i narodu, 1992.
R1d8YWRrTjTg9
Określ, eksport których towarów wzrósł najbardziej w latach 1370–1520 i jaka była tego przyczyna. (Uzupełnij). Określ, jaka była tendencja w wywozie wyrobów przemysłowych z Polski w latach 1370–1520. Na podstawie wiedzy pozaźródłowej wskaż tego przyczynę. (Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 7
Zapoznaj się z ilustracją przedstawiającą herby na Bramie Straganiarskiej w Gdańsku i wykonaj polecenia.
Zapoznaj się z ilustracją przedstawiającą herby na Bramie Straganiarskiej w Gdańsku i wykonaj polecenia.
RreeTiEf3paJT
Zdjęcie przedstawia wmurowaną w ceglaną ścianę tablicę z trzema herbami. W środku znajduje się herb królestwa polskiego z orłem w koronie. Ponad tym herbem widoczna duża korona obejmująca cały herb. Po lewej stronie znajduje się herb Prus. To orzeł bez korony trzymający miecz. Na jego szyi widnieje korona. Po prawej stronie widoczny jest herb Gdańska. Na hiszpańskiej tarczy (z zaokrąglonym dołem znanym z XV wieku), widoczna jest na górze otwarta korona, a pod nią umieszczone są dwa równoramienne krzyże, niewchodzące w koronę.
Herby na Bramie Straganiarskiej w Gdańsku z ok. 1483 r. Środkowy jest to herb Królestwa Polskiego, po lewej stronie herb Prus Królewskich, a po prawej herb Gdańska.
Źródło: Andrzej Otrębski, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
RHtLK4qX6c4Mj
Wyjaśnij, do jakich wydarzeń nawiązuje przedstawienie. (Uzupełnij) Wyjaśnij, co oznacza korona na szyi orła w herbie Prus Królewskich. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Zamieszczone poniżej konsekwencje wojny trzynastoletniej posegreguj według kategorii: na konsekwencje społeczne, gospodarcze i polityczne. Następnie wybierz jedną z kategorii i rozwiń w formie wypracowania.

RsjH56h9wD6w5
Konsekwencje społeczne: Konsekwencje gospodarcze: Konsekwencje polityczne: wzrost znaczenia szlachty | włączenie dolnego biegu Wisły do Polski – odzyskanie dostępu do morza | złamanie potęgi zakonu krzyżackiego | upadek znaczenia mieszczaństwa i chłopstwa | wzrost ekonomicznej i politycznej roli Gdańska jako głównego portu | powstanie Prus Zakonnych i Prus Królewskich | wzrost eksportu zboża |rozwój gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej | zmiany w strukturze eksportu i importu|

Społeczeństwo Gospodarka Polityka
     
     
     
     
     
R5Xzyji2PdfYm
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
Symulacja interaktywna
Dla nauczyciela
Aplikacje dostępne w
Pobierz aplikację ZPE - Zintegrowana Platforma Edukacyjna na androida

Na stronie znajdują się materiały, które powstały ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007−2013 oraz Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014−2020)

Fundusze Europejskie - Wiedza Edukacja Rozwój; Rzeczpospolita Polska; Ministerstwo Edukacji i Nauki; Unia Europejska - Europejski Fundusz Społeczny