Sprawdź się
Zapoznaj się z plakatem filmu Duże zwierzę, a następnie zinterpretuj jego symbolikę.
Zapoznaj się z wypowiedzią Jerzego Stuhra pochodzącą z książki Myśmy się uodpornili. Rozmowy o dojrzałości. Oceń postawę: Burmistrza Rimini (z tekstu) oraz przewodniczącego rady miasta, urzędniczek i urzędników, strażaków oraz kierownika orkiestry z filmu Duże zwierzę. Uzasadnij swoje zdanie, powołując się na konkretne sceny filmowe.
Myśmy się uodpornili. Rozmowy o dojrzałościWiedziałem jednak, że scenariusz i opowiadanie Orłosia dokładnie trafiają w mój problem – tolerancję. Jestem tolerancyjny, tak mi się wydaje, tak mnie w domu nauczyli, ale jakby mi Cyganie namiot pod domem zrobili? Może by się skurczyła ta moja tolerancja, nie wiem. Dwa przykłady. Pierwszy: w Czechach ileś lat temu wybudowano mur w jedną noc z obawy przed Cyganami, nie pamiętam nazwy tej miejscowości. No i afera, tu się burzy mur berliński, a Czesi stawiają mur. A mój czeski przyjaciel Mirek Donutil, który dubbinguje moje filmy, aktor Teatru Narodowego w Pradze, mówi do mnie: “Jerzyczku, tam był jeden błąd, że oni ten mur na granicy postawili, gdyby cofnęli się o dwadzieścia centymetrów na swoje, już by nie było afery”. “Co ty gadasz, Mirek, opanuj się! Na swoim, to nie ma sprawy?!”. Zażartowałem, że to “czeskie myślenie”. Drugi przykład: Rimini, główny deptak, Grand Hotel, niedaleko plaża. Cyganie rozbili sobie w pobliżu namioty. Jak to załatwił burmistrz Rimini? Inaczej – każdemu dał po sto euro. Na drugi dzień już ich nie było, bo dostali pieniądze za wyprowadzkę. Przekupił, ale problemu nie rozwiązał. I to był mój trop przy realizacji Dużego zwierzęcia.
Moi bohaterowie, pan Sawicki i jego żona, w tym wielbłądzie się zakochują. Chyba wyszedł mi film o tym, że masz prawo kochać, kogo chcesz; nie wtrącaj się w wybory drugiego człowieka, jeżeli nie narusza twojej wolności. Ale w miasteczku szok, ten wielbłąd zaczyna ludzi coraz bardziej denerwować. Pan Sawicki paraduje z nim po ulicach. Niechęć do zwierzęcia zaczyna przenosić się na właściciela; inność pana Sawickiego zaczyna drażnić, rozumie go tylko żona. Urzędnik z magistratu mówi: “Ale panie Sawicki, na co panu wielbłąd? A nie może to być jakieś nasze, zwykłe, ludzkie zwierzę? Jakiś pies, kot albo koń?”. “Ale to nie jest koń” - mówi Sawicki. Urzędnik: “No dobra zarejestruję panu jako konia. W końcu trzeba płacić jakiś podatek, prawda?”. Ludzie zaczynają gadać: “A może ten wielbłąd będzie roznosicielem niebezpiecznych chorób wenerycznych albo jakiś innych afrykańskich cholerstw”.
U Krzyśka [Kieślowskiego - przyp. redakcji] scenarisz był ewidentnie o tolerancji. Masz prawo do miłości, trzeba walczyć o uczucie, potrafisz znosić dla niego ostracyzm społeczności. Taki temat wyszedł. Krzysiu Gierat był moim dystrybutorem i zrobił piękną rzecz, rozpisał konkurs wśród młodzieży szkolnej. Mieli napisać pracę na temat: Czy masz swojego wielbłąda? Co dla ciebie jest wielbłądem? Wygrała dziewczynka, która napisała, że ma swojego wielbłąda, jest nim fortepian, ona go bardzo kocha i uczy się na nim grać. I o to chodziło dokładnie w tym filmie: żeby sobie znaleźć w życiu coś, co cię pociągnie, co będzie twoją pasją.
Źródło: Jerzy Sthur, ks. Andrzej Luter, Myśmy się uodpornili. Rozmowy o dojrzałości, Kraków 2019, s. 112–118.
Przeanalizuj poniższe kadry filmowe. Wybierz trzy z nich i zastanów się, jakie znaczenie zyskuje historia Sawickiego dzięki zastosowanym rozwiązaniom formalnym. Zapisz swoje wnioski w formie notatki.
Postaw diagnozę etyczno‑moralną społeczności miasteczka ukazanego w filmie Duże zwierzę. Zapisz trzy tematy warsztatów dla mieszkańców miasteczka, które poprawiłyby ich kondycję etyczno‑moralną.
Przeczytaj tekst piosenki zespołu Myslovitz pt. Polowanie na wielbłąda. Wybierz te tagi (słowa klucze), które łączą piosenkę i film Duże zwierzę.
Zapoznaj się z tekstem piosenki zespołu Myslovitz pt. Polowanie na wielbłąda. Wybierz te tagi (słowa klucze), które łączą piosenkę i film Duże zwierzę.
Polowanie na wielbłądaW moim domu mieszka ktoś
Niepotrzebny nikomu
Gdzieś z daleka, nie wiem skąd
Inność rodzi złośćW moim domu mieszka ktoś
Kogo każdy chce dotknąć
Tak niewielu rozumie, gdy On
Ucieka tam, gdzie nikt nie pyta
O to skąd jesteś, jak się nazywasz
Gdzie każdy z nas może poczuć się taki samW moim domu mieszkał ktoś
Kto przynosił szczęście
Został sam, więc wziąłem go
Szczęścia było więcejUcieka tam, gdzie nikt nie pyta
O to skąd jesteś, jak się nazywasz
Gdzie każdy z nas może poczuć się taki samUcieka tam, gdzie to nieważne
Jakiego koloru są nasze twarze
Gdzie możesz kochać kogo zechcesz
Jak mocno chceszUcieka tam, gdzie nikt nie pyta
O to skąd jesteś, jak się nazywasz
Gdzie każdy z nas może poczuć się taki samUcieka tam, gdzie nikt nie pyta
O to skąd jesteś, jak się nazywasz
Gdzie każdy z nas może poczuć się taki samŹródło: Myslovitz, Polowanie na wielbłąda.
Wysłuchaj audiobooka Perykles o ustroju ateńskim w zapisach Tukidydesa. Na podstawie słuchowiska oraz własnych wniosków obal tezę: „Społeczeństwo ukazane w Dużym zwierzęciu jest demokratyczne”. Podaj trzy argumenty wynikające z treści filmu.
Zapoznaj się z tekstem Perykles o ustroju ateńskim w zapisach Tukidydesa. Na podstawie słuchowiska oraz własnych wniosków obal tezę: „Społeczeństwo ukazane w Dużym zwierzęciu jest demokratyczne”. Podaj trzy argumenty wynikające z treści filmu.
Perykles o ustroju ateńskim w zapisach Tukidydesa
Nasz ustrój polityczny nie jest naśladownictwem obcych praw, a my sami raczej jesteśmy wzorem dla innych niż inni dla nas. Nazywa się ten ustrój demokracją, ponieważ opiera się na większości obywateli, a nie na mniejszości. W sporach prywatnych każdy obywatel jest równy w obliczu prawa; jeśli zaś chodzi o znaczenie, to jednostkę ceni się nie ze względu na jej przynależność do pewnej grupy, lecz ze względu na talent osobisty, jakim się wyróżnia; nikomu też, kto jest zdolny służyć ojczyźnie, ubóstwo albo nieznane pochodzenie nie przeszkadza w osiągnięciu zaszczytów. W naszym życiu państwowym kierujemy się zasadą wolności. W życiu prywatnym nie wglądamy z podejrzliwą ciekawością w zachowanie się naszych współobywateli, nie odnosimy się z niechęcią do sąsiada, jeśli się zajmuje tym, co mu sprawia przyjemność, i nie rzucamy w jego stronę owych pogardliwych spojrzeń, które wprawdzie nie wyrządzają szkody, ale ranią. Kierując się wyrozumiałością w życiu prywatnym, szanujemy prawa w życiu publicznym; jesteśmy posłuszni każdoczesnej władzy i prawom, zwłaszcza tym nie pisanym, które bronią pokrzywdzonych i których przekroczenie przynosi powszechną hańbę.
Przeczytaj fragment tekstu na temat kina moralnego niepokoju. Wypisz trzy cechy wspólne charakterystyczne dla tego nurtu i filmu Duże zwierzę.
Zapoznaj się z fragmentem tekstu na temat kina moralnego niepokoju. Wypisz trzy cechy wspólne charakterystyczne dla tego nurtu i filmu Duże zwierzę.
Kino moralnego niepokojuDramatyczne wydarzenia w stoczniach Wybrzeża w grudniu 1970 roku doprowadziły do zmiany w kierownictwie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Jej przewodniczącym został Edward Gierek, od którego nazwiska określenie przebrała cała dekada. Okres gierkowski to kolejny czas zawiedzionych nadziei, gdyż ówczesne „otwarcie” władzy na kontakty z Zachodem nie przyniosło spodziewanej, głównie pod względem ekonomicznym, zmiany sytuacji w kraju.
Kino polskie, szczególny barometr społecznych nastrojów, zaczęło – tak jak wcześniej, po Październiku 1956 roku – żywo reagować na bieżące problemy. Nowe pokolenie reżyserów przedstawiało widzom w drugiej połowie lat siedemdziesiątych filmy nazwane przez krytykę kinem moralnego niepokoju. (...)
Tymczasem jego koledzy z nurtu kina moralnego niepokoju podjęli głównie problemy osadzone w społecznej rzeczywistości Polski tamtych lat. Byli to między innymi Krzysztof Kieślowski (Amator, 1979), Feliks Falk (Wodzirej, 1977), Agnieszka Holland (Aktorzy prowincjonalni, 1978; Kobieta samotna, 1981), Janusz Kijowski (Indeks, 1977). Andrzej Wajda, ówczesny patron kina młodych, skupiający ich w Zespole Filmowym “X”, sam uległ intencjom i poetyce tych filmów (Bez znieczulenia, 1978; Dyrygent, 1980). Ważnymi filmami tego nurtu są także Barwy ochronne Krzysztofa Zanussiego (1977) i Paciorki jednego różańca Kazimierza Kutza (1980). Choć do kina moralnego niepokoju zalicza się kilka bardzo interesujących filmów, to całość jego dorobku i ogólna tendencja budzą pewne uwagi krytyczne. Często nie były to filmy satysfakcjonujące pod względem artystycznym. Dominowała w nich postawa publicystyczna, wynikająca skądinąd ze szlachetnej intencji demaskowania i krytyki moralnego stanu społeczeństwa – upadku więzi międzyludzkich, egoizmu, korupcji, nadużywania władzy. Jakkolwiek by surowo oceniać skazy filmów tego nurtu, pozostaje on wyrazem społecznych odczuć poprzedzających wydarzenia Sierpnia 1980 roku. Kino polskie po raz kolejny w powojennych dziejach ujawniło swój ścisły związek z życiem i doświadczeniami Polaków.
Źródło: Ewelina Nurczyńska-Fidelska, Kino moralnego niepokoju, [w:] Konrad Klejsa, Tomasz Kłys, Ewelina Nurczyńska-Fidelska, Piotr Sitarski, Kino bez tajemnic, Warszawa 2013, s. 237–240.