Sprawdź się
Pogrupuj elementy poprawnie i niepoprawnie opisujące filozofię nowożytną.
krytycyzm, humanizm, postawy relatywistyczne, jednolity nurt, teizm, połączenie religii i nauki, dogmatyzm, nawiązania do filozofii starożytnej
| niepoprawne | |
|---|---|
| poprawne |
Dopasuj pojęcia filozofii nowożytnej do definicji.
pogląd, wedle którego prawdziwość wypowiedzi można oceniać wyłącznie w kontekście, w której wypowiedź powstała, kierunek uważający ducha za czynnik poprzedzający materię, nurt filozoficzny próbujący wyjaśnić istotę rzeczywistości w sposób niezależny od nauki, stanowisko żądające racjonalnego uzasadnienia prawdziwości kategorycznych twierdzeń
| filozofia spekulatywna | |
| relatywizm | |
| antydogmatyzm | |
| idealizm |
Jak ewoluowała europejska myśl filozoficzna w okresie nowożytności? Przyporządkuj nazwiska filozofów do etapów rozwoju.
<strong>oświecenie i krytyka:</strong> Immanuel Kant, <strong>systemy nowożytne:</strong> <span lang="fr">René Descartes</span>, <span lang="fr">Nicolas Malebranche</span>, <span lang="en">Thomas Hobbes</span>, Benedykt Spinoza, <span lang="de">Gottfried Wilhelm Leibniz</span>, <span lang="en">Isaac Newton</span>, <strong>idealizm i odnowienie metafizyki:</strong> <span lang="de">Johann Gottlieb Fichte</span>, <span lang="de">Friedrich Schelling</span> oraz <span lang="de">Georg Wilhelm Hegel</span>, <strong>odrodzenie:</strong> <span lang="it">Giordano Bruno</span>, <span lang="en">Francis Bacon</span>, <span lang="fr">Michel de Montaigne</span>, Mikołaj Kopernik
| XV–XVI w. | |
| XVII w. | |
| XVIII w. | |
| XIX w. |
Filozofia nowożytna do 1830 roku Filozofia nowożytna chciała zerwać z Tu uzupełnij bezpośrednio minioną. Stąd jej ton polemiczny. Wielu było filozofów Tu uzupełnij, których życie przeszło w walce ze Tu uzupełnij i których dorobek naukowy pozostał negatywny. Tu uzupełnij w polemicznym zapale potępiał w czambuł scholastykę, nie bacząc, że w ostatnim okresie głosiła już idee podobne do nowożytnych. Bolączką tej akcji renesansowej było, że bojownicy zwalczali Tu uzupełnij, ale sami nie umieli jej się wyzbyć. Olbrzymią, rozrośniętą Tu uzupełnij mieli za niepotrzebny balast, ale zrzucić Tu uzupełnij nie umieli; nie przestawali myśleć scholastycznymi Tu uzupełnij. Niejeden filozof renesansowy więcej głosił poglądów Tu uzupełnij niż Tu uzupełnij, choć uważał myślicieli starożytnych za swych Tu uzupełnij. Źródło: Władysław Tatarkiewicz, Historia filozofii. Filozofia nowożytna do 1830 roku, Warszawa 2014, s. 3–4
Uzupełnij tekst podanymi wyrazami. Pamiętaj o zastosowaniu poprawnej formy gramatycznej.
tradycja • scholastyka • sprzymierzeńcy • średniowieczny • przeszłość • balast • Renesans • wiedza scholastyczna • starożytny • Odrodzenie • kategoria
Władysław Tatarkiewicz
Historia filozofii.
Filozofia nowożytna do 1830 roku
Filozofia nowożytna chciała zerwać z .............................. bezpośrednio minioną. Stąd jej ton polemiczny. Wielu było filozofów ...................., których życie przeszło w walce ze ........................ i których dorobek naukowy pozostał negatywny. ................ w polemicznym zapale potępiał w czambuł scholastykę, nie bacząc, że w ostatnim okresie głosiła już idee podobne do nowożytnych. Bolączką tej akcji renesansowej było, że bojownicy zwalczali .................., ale sami nie umieli jej się wyzbyć. Olbrzymią, rozrośniętą ............................................ mieli za niepotrzebny balast, ale zrzucić .............. nie umieli; nie przestawali myśleć scholastycznymi ....................... Niejeden filozof renesansowy więcej głosił poglądów .................................. niż .........................., choć uważał myślicieli starożytnych za swych ...................................
Źródło: Władysław Tatarkiewicz, Historia filozofii. Filozofia nowożytna do 1830 roku, Warszawa 2014, s. 3–4
Kant w Krytyce czystego rozumu zawarł rozdział O niemożliwości ontologicznego dowodu na istnienie Boga. Na czym polegała krytyka Kanta?
- Kant poddał krytyce ideę o doskonałości Boga, gdyż twierdzenie to jest syntetyczne, a nie analityczne, i nie można mu przypisywać koniecznej prawdziwości.
- Kant twierdził, że pomylono twierdzenie o własnościach Boga z twierdzeniem o konkretnym obiekcie posiadającym te własności.
- Kant twierdził, że nie można pomyśleć niczego większego od Boga.
Rozwiąż krzyżówkę, wpisując hasła powiązane z obrazkami i pojęciami związanymi z lekcją. Jaki widzisz związek hasła głównego z filozofią nowożytną?
| 1 | |||||||||||||||||||
| 2 | |||||||||||||||||||
| 3 | |||||||||||||||||||
| 4 |
Jakie było znaczenie antydogmatyzmu i krytycyzmu dla rozwoju filozofii nowożytnej? Przedstaw w formie rozmowy argumenty za jego rolą w kształtowaniu się filozofii nowożytnej.
Jakie było znaczenie antydogmatyzmu i krytycyzmu dla rozwoju filozofii nowożytnej? Przedstaw w formie rozmowy argumenty za jego rolą w kształtowaniu się filozofii nowożytnej. Uczestnikami dialogu uczyń filozofa średniowiecznego i filozofa nowożytnego. Rozmowę rozpoczyna filozof średniowieczny następującą wypowiedzią: Bóg nie może chcieć rzeczy sprzecznych ze sobą (czyli np. nie może sprawić, aby jedno zadanie matematyczne miało dwa różne i zarazem oba poprawne rozwiązania), jest On bowiem istotą rozumną i działa zgodnie z zasadami logiki.
Praca domowa
Napisz esej filozoficzny na temat: Na czym polegała wstrzemięźliwość filozofii nowożytnej?