Sprawdź się
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Edukacja na rzecz globalnego obywatelstwa: historia idei i wybrane współczesne problemyOświadczenie Amerykańskiego Towarzystwa Antropologicznego z 1947 roku
Normy i wartości są względne, zależne od kultury, z której pochodzą, więc każda próba formułowania postulatów wyrastających z przekonań czy norm moralnych jednej kultury musi w tej mierze uniemożliwić objęcie jakąkolwiek deklaracją praw człowieka całej ludzkości. To, co w jednym społeczeństwie uważa się za prawa człowieka, w innym albo w tym samym, lecz w innych czasach, uchodzić może za antyspołeczne.
Źródło: Katarzyna Jasikowska, Edukacja na rzecz globalnego obywatelstwa: historia idei i wybrane współczesne problemy, „Kultura – Historia – Globalizacja” 2013, nr 14.
Zapoznaj się z linią chronologiczną i wykonaj polecenie.

W państwach członkowskich Unii Europejskiej... Możliwe odpowiedzi: 1. wykonuje się karę śmierci tylko za zbrodnie przeciwko ludzkości., 2. nie orzeka się i nie wykonuje kary śmierci., 3. orzeka się, ale nie wykonuje kary śmierci., 4. decyzja o wprowadzeniu kary śmierci do Kodeksu karnego nie jest elementem umów wewnątrz Unii Europejskiej.
Dokończ zdanie.
W państwach członkowskich Unii Europejskiej...
- wykonuje się karę śmierci tylko za zbrodnie przeciwko ludzkości.
- nie orzeka się i nie wykonuje kary śmierci.
- orzeka się, ale nie wykonuje kary śmierci.
- decyzja o wprowadzeniu kary śmierci do Kodeksu karnego nie jest elementem umów wewnątrz Unii Europejskiej.
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Japonia: 40 lat w celi śmierciMarcowy wieczór 1961 roku w miejscowości Kuzuo, w centrum Japonii. Masaru Okunishi, rolnik przed czterdziestką, poszedł na spotkanie w lokalnym domu kultury. (…) Wszystkim paniom podano tego wieczoru wino, które na spotkanie przyniósł Okunishi Masaru. Mężczyźni pili sake i wszyscy wznieśli toast za sukces dalszego rozwijania przyjaznych kontaktów.
Nagle stało się coś niepokojącego. Po paru kieliszkach wina, żona Okunishiego, jego kochanka oraz trzy inne kobiety poczuły się źle. Szybko wezwano lekarza, ale 5 kobiet zmarło wkrótce. Dwanaście innych kobiet było poważnie chorych.
Następnego dnia rolnik został zabrany na miejscowy posterunek policji. Podczas intensywnego przesłuchania, trwającego 5 godzin, nie było żadnego prawnika. Wczesnym rankiem 3 kwietnia policja wymusiła na Okunishim przyznanie się do rzekomej winy. Masaru został oficjalnie oskarżony o zamordowanie pięciu kobiet.
Badania wykazały, że wino było zatrute rolniczymi chemikaliami, nie znaleziono jednak żadnych dowodów potwierdzających, że to właśnie Masaru je zatruł. Masaru wycofał później swoje zeznania, twierdząc, że został do nich zmuszony.
W roku 1964 Sąd Rejonowy w Tsu uniewinnił Okunishiego, powołując się na brak dowodów. Jednakże prokuratura odwołała się od tego wyroku. Sąd wyższej instancji w Nagoja uchylił decyzję sądu niższej instancji i skazał go na karę śmierci w 1969 roku. Tę decyzję uchylił z kolei Sąd Najwyższy w 1972 roku.
Dzisiaj Okunishi przebywa w więziennej izolatce w więzieniu w Nagoja. Ma ponad 80 lat, 45 lat spędził w więzieniu, z czego 40 w celi śmierci. Jego sześć apelacji o ponowne rozpatrzenie sprawy zostało odrzuconych.
W kwietniu 2005 roku sąd wyższej instancji w Nagoja zdecydował się ponownie rozpatrzyć sprawę, powołując się na dowody o jego niewinności.
Jednakże prokuratura podważyła ten wyrok, w związku z czym sąd wyższej instancji w Nagoja uchylił swoją poprzednią decyzję w grudniu 2006 r. Sąd Najwyższy następnie przekazał sprawę do sądu w Nagoja, który zlecił przebadanie chemicznych dowodów w październiku 2011 roku i oczekuje się, że przychyli się do prośby o ponowne rozpatrzenie sprawy.
– Jeżeli sąd rzeczywiście zgodzi się na ponowny proces, szanse Okunishiego na uniewinnienie są duże – twierdzi jego prawnik, Kazuko Ito, w rozmowie z Amnesty International z Tokio.
Oczyszczenie z zarzutów
Ito, która pełni jednocześnie funkcję Sekretarza Generalnego japońskiej organizacji pozarządowej Human Rights Now, wierzy, że przypadek jej klienta jest typowym przykładem niewinnej jednostki uwikłanej w pełen wad japoński system prawny.
– Został aresztowany na 49 godzin bez możliwości odpoczynku czy snu. Panowały tam ciężkie warunki. Został zmuszony do złożenia fałszywego zeznania i to zeznanie jest jedynym dowodem w sprawie przeciwko niemu.
Wielu więźniów w japońskich celach śmierci miało być zmuszonych do „przyznania się” do popełnienia przestępstwa podczas przesłuchań. Pomimo tego tylko cztery osoby osadzone w celi śmierci zostały oczyszczone z zarzutów i uwolnione.
Japoński wymiar sprawiedliwości jest znany ze swojej powolności, przez co większość więźniów skazanych na śmierć musi spędzić resztę kary w nieludzkich warunkach. Piątego marca 132 więźniów oczekiwało na karę śmierci w Japonii – wszyscy byli trzymani w więziennych izolatkach.
Wielu więźniów podobno może przetrwać izolację tylko dzięki tabletkom nasennym, a wielu innych cierpi na zaburzenia psychiczne wywołane warunkami, w jakich ich osadzono. (…)
Źródło: Amnesty International, Japonia: 40 lat w celi śmierci, 27.03.2012 r., dostępny w internecie: amnesty.org.pl [dostęp 26.06.2020 r.].
Zaznacz, które stwierdzenie jest prawdziwe, a które fałszywe.
Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
Kazus Okunishi może być argumentem za całkowitym zniesieniem kary śmierci. | □ | □ |
W Japonii naruszano prawo do sprawiedliwego procesu sądowego. | □ | □ |
Zgodnie z Powszechną deklaracją praw człowieka długie przebywanie w celi śmierci może zostać uznane za naruszenie zakazu tortur i nieludzkiego traktowania. | □ | □ |
Długotrwałość procedur sądowych w przypadku Okunishiego mogła wynikać z rozwoju technik kryminalistycznych. | □ | □ |
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Brak edukacji, brak szansyTanzania – kopaczka zamiast książek
Do obowiązków części dzieci należy praca na polu nauczyciela, jako że tamtejsze państwo nie jest w stanie płacić pensji. Pedagodzy w szkołach otwarcie mówią: „jeśli chcecie, żebym was uczył, to musicie mi obrobić pole, bo i ja muszę z czegoś żyć”. Uczniowie wędrują więc kilometrami do szkoły nie z tornistrem i książkami, ale z kopaczką czy maczetą do wycinania buszu.
Źródło: Polska Fundacja dla Afryki, Brak edukacji, brak szansy, dostępny w internecie: pomocafryce.org [dostęp 18.04.2012 r.].
W Tanzanii jest naruszane prawo do edukacji, ponieważ... Możliwe odpowiedzi: 1. istnieje kulturowa niechęć do rozwoju intelektualnego., 2. nakłady na edukację są niskie., 3. nauczyciele utrzymują się z pracy na roli i potrzebują pomocników., 4. chodzenie do szkoły i nauka nie są obowiązkowe.
Dokończ zdanie.
W Tanzanii jest naruszane prawo do edukacji, ponieważ...
- istnieje kulturowa niechęć do rozwoju intelektualnego.
- nakłady na edukację są niskie.
- nauczyciele utrzymują się z pracy na roli i potrzebują pomocników.
- chodzenie do szkoły i nauka nie są obowiązkowe.
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
HebanGłód wśród tych dzieci jest czymś stałym, jest formą życia, drugą naturą. A jednak to, o co proszą, nie jest prośbą o chleb czy owoc, nie jest nawet prośbą o pieniądze. Proszą o ołówek. Ołówek kulkowy, cena 10 centów. Tak, ale skąd wziąć dziesięć centów? A oni wszyscy chcieliby chodzić do szkoły, chcieliby się uczyć.
Źródło: Ryszard Kapuściński, Heban, dostępny w internecie: pomocafryce.org [dostęp 3.03.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
W Arabii Saudyjskiej kobietom wstęp wzbroniony – na konferencję pt. „Kobieta w społeczeństwie''W Arabii Saudyjskiej konferencje na temat kobiet są organizowane przez mężczyzn i dla mężczyzn. Spotkanie pt. „Kobieta w społeczeństwie” odbyło się rok temu, ale zdjęcie, na którym widać wyłącznie obradujących mężczyzn, obiegło świat kilka dni temu. Konferencja odbyła się na Uniwersytecie Qassim, a uczestnicy byli reprezentantami 15 różnych krajów.
Źródło: W Arabii Saudyjskiej kobietom wstęp wzbroniony – na konferencję pt. „Kobieta w społeczeństwie'', 29.06.2013 r., dostępny w internecie: codziennikfeministyczny.pl [dostęp 21.03.2020 r.].
Zapoznaj się ze zdjęciem i wykonaj ćwiczenie.

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.Art. 41
2. Każdy pozbawiony wolności nie na podstawie wyroku sądowego ma prawo odwołania się do sądu w celu niezwłocznego ustalenia legalności tego pozbawienia. O pozbawieniu wolności powiadamia się niezwłocznie rodzinę lub osobę wskazaną przez pozbawionego wolności.
3. Każdy zatrzymany powinien być niezwłocznie i w sposób zrozumiały dla niego poinformowany o przyczynach zatrzymania. Powinien on być w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania przekazany do dyspozycji sądu. Zatrzymanego należy zwolnić, jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania do dyspozycji sądu nie zostanie mu doręczone postanowienie sądu o tymczasowym aresztowaniu wraz z przedstawionymi zarzutami.
4. Każdy pozbawiony wolności powinien być traktowany w sposób humanitarny.
5. Każdy bezprawnie pozbawiony wolności ma prawo do odszkodowania.
Źródło: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 26.06.2020 r.].