Sprawdź się
Podziel podane cechy na te, które dotyczą adaptacji, oraz na te, które dotyczą preadaptacji.
Zwiększa przystosowanie danego osobnika do nowych warunków środowiska., Umożliwia przetrwanie i rozmnażanie w danych warunkach., Przystosowanie przyszłościowe do zadania, do którego cecha ta nie została celowo wytworzona., Celowe przystosowanie do warunków środowiska.
| Adaptacja | |
|---|---|
| Preadaptacja |
Które zdania opisują preadaptację, a które adaptację? Zdania dotyczące preadaptacji zaznacz kolorem czerwonym, a zdania dotyczące adaptacji – kolorem zielonym.
{zielony}Pióra wyewoluowały u nielotnego przodka ptaków, aby ulepszyć ich termoregulację.{/zielony}
{czerwony}Pióra te posłużyły później jako powierzchnia nośna niezbędna do szybowania i lotu.{/czerwony}
{zielony}Kończyny czworonogów służyły początkowo do kroczenia po dnie zbiorników wodnych.{/zielony}
{czerwony}Kończyny stały się narządami krocznymi wykorzystywanymi w środowisku lądowym.{/czerwony}
Które zdania opisują preadaptację, a które adaptację? Pogrupuj je.
Pióra wyewoluowały u nielotnego przodka ptaków, aby ulepszyć ich termoregulację., Kończyny czworonogów służyły początkowo do kroczenia po dnie zbiorników wodnych., Kończyny stały się narządami krocznymi wykorzystywanymi w środowisku lądowym., Pióra te posłużyły później jako powierzchnia nośna niezbędna do szybowania i lotu.
| Preadaptacja | |
|---|---|
| Adaptacja |
Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.
| Prawda | Fałsz | |
| Dinozaury z grupy teropodów można uznać za przodków ptaków. | □ | □ |
| Duży mózg przodków Homo sapiens stworzył możliwość rozwoju pamięci i zdolności uczenia się przez człowieka rozumnego; jest to przykład adaptacji. | □ | □ |
| Ambystoma meksykańska jest gatunkiem, u którego występuje pedomorfoza. | □ | □ |
Zaznacz przykład, który jako jedyny nie przedstawia preadaptacji.
- Chwytna kończyna górna u przodków Homo sapiens, służąca do lokomocji wśród koron drzew przed zejściem na ziemię i przyjęciem wyprostowanej postawy.
- Obecność piór na tułowiu dinozaurów, które zostały wykorzystane na kolejnych etapach ewolucyjnych do lotu.
- Chwytna kończyna górna u przodków Homo sapiens, która na kolejnym etapie została wykorzystana m.in. do zdobywania pożywienia.
- Obecność pustych kości u dinozaurów z grupy teropodów, które zostały na kolejnych etapach ewolucji wykorzystane do lotu.
Połącz pojęcia z ich definicją.
Jedna z postaci heterochronii. Zjawisko ewolucyjne polegające na występowaniu cech form młodocianych u osobników dojrzałych, zdolnych do rozmnażania się., Przemiana ewolucyjna prowadząca do przesunięcia momentu powstania jakiegoś narządu w stosunku do jego przodków ewolucyjnych., Stan rozwoju osobniczego – charakterystyczne wodne stadium larwalne kilku różnych gatunków płazów (niektóre źródła przypisują ten stan tylko jednemu gatunkowi – ambystomie meksykańskiej).
| Heterochronia | |
| Pedomorfoza | |
| Aksolotl |
Korzystając z własnej wiedzy oraz powyższych fotografii, uzupełnij poniższy tekst, tak aby przedstawiał prawdziwe informacje. W każdym zdaniu wybierz właściwe określenie.
Na fotografiach widoczny jest słodkowodny gatunek drapieżnego {gada}{#płaza} ogoniastego z rodziny ambystomowatych. Jest to postać zwana {#aksolotlem}{ambystomą}. Jego ciało jest spłaszczone grzbietobrzusznie, a na szerokiej głowie {#obecne są trzy pary}{#obecnych jest sześć par} skrzeli zewnętrznych, położonych po obu stronach głowy. Występuje wysoka {grzbietowo}{#bocznie} spłaszczona płetwa ogonowa oraz długi, wysoki i masywny ogon. Larwa ambystomy meksykańskiej {nie jest}{#jest} zdolna do rozrodu. W środowisku naturalnym ambystoma {#nie przekształca}{przekształca} się w postać lądową. Powodem jest {nadmiar}{#brak} tyroksyny produkowanej przez tarczycę.
Nestor notabilis to gatunek wszystkożernej i drapieżnej papugi z rodziny kakapowatych (Strigopidae), będący endemitem Nowej Zelandii. Ptaki te mają długi, mocno zakrzywiony, wąski i ostry dziób. Do czasu sprowadzenia przez ludzi owiec na Nową Zelandię papugi Nestor notabilis żywiły się głównie roślinami. Do ich diety należały również padlina, larwy chrząszczy, ptaki, drobne ssaki oraz nektar. W momencie przybycia owiec ostry i zakrzywiony dziób papug okazał się sprawnym narzędziem do przecinania futra i skóry tych zwierząt oraz wydziobywania tłuszczu.
„Należy (...) wspomnieć, że u traszki górskiej stwierdzono powiązane niekiedy z zimowaniem zjawisko pedomorfozy, czyli zachowania cech larwalnych u osobników dojrzałych płciowo. Formy pedomorficzne mają otwarte szpary skrzelowe oraz/lub obecne skrzela zewnętrzne, które to cechy normalnie zanikają w trakcie pełnego przeobrażenia. Pedomorfoza u traszki górskiej występuje w południowej części zasięgu geograficznego gatunku, głównie we Włoszech i na Półwyspie Bałkańskim (...). Na Bałkanach odkryto kilka izolowanych, pedomorficznych populacji traszki górskiej w wysokogórskich jeziorach lodowcowych i przyznano im status podgatunków (I. alpestris montenegrinus, I. a. piperianus, I. a. serdarus i I. a. reiseri)”.
Indeks górny Źródło: A. Osikowski, Zimujące larwy traszki górskiej Ichthyosaura alpestris w Gorcach, [w:] „Chrońmy Przyrodę Ojczystą”, 2014, t. 70, nr 1, s. 79–82. Indeks górny koniecŹródło: A. Osikowski, Zimujące larwy traszki górskiej Ichthyosaura alpestris w Gorcach, [w:] „Chrońmy Przyrodę Ojczystą”, 2014, t. 70, nr 1, s. 79–82.

