Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
R1U1Hy44tNoJ31
Ćwiczenie 1
Poniższe pojęcia połącz z odpowiednimi opisami. ciśnienie hydrostatyczne Możliwe odpowiedzi: 1. siła wywoływana przez grawitację, 2. siła działająca przeciwnie do siły grawitacji, 3. określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy, 4. zjawisko parowania z powierzchni rośliny (na przykład z powierzchni kutykuli) transpiracja Możliwe odpowiedzi: 1. siła wywoływana przez grawitację, 2. siła działająca przeciwnie do siły grawitacji, 3. określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy, 4. zjawisko parowania z powierzchni rośliny (na przykład z powierzchni kutykuli) potencjał wody w roślinie Możliwe odpowiedzi: 1. siła wywoływana przez grawitację, 2. siła działająca przeciwnie do siły grawitacji, 3. określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy, 4. zjawisko parowania z powierzchni rośliny (na przykład z powierzchni kutykuli) parcie korzeniowe Możliwe odpowiedzi: 1. siła wywoływana przez grawitację, 2. siła działająca przeciwnie do siły grawitacji, 3. określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy, 4. zjawisko parowania z powierzchni rośliny (na przykład z powierzchni kutykuli)
RNEVjRiiunBWA1
Ćwiczenie 2
Uporządkuj w odpowiedniej kolejności etapy transportu wody z gleby do liścia rośliny zgodnie z założeniami teorii kohezyjno – transpiracyjnej. Elementy do uszeregowania: 1. Wytworzenie się podciśnienia w ksylemie., 2. Obniżenie potencjału wodnego w komórkach liścia., 3. Parowanie wody z powierzchni liścia., 4. Pobieranie wody z roztworu glebowego do komórek korzenia i dalej do ksylemu., 5. Przepływ wody z ksylemu do komórek liścia.
1
Ćwiczenie 3
RnLsaq1OMr6N7
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powyższy rysunek przedstawia zasadę działania komory ciśnieniowej Scholandera. Z pewnymi ulepszeniami jest ona stosowana do oceny potencjału wodnego roślin uprawnych. Do komory tłoczony jest sprężony gaz (powietrze lub azot) o coraz wyższym ciśnieniu. Ciśnienie gazu, przy którym zaczyna się wyciek płynu z ogonka liściowego, jest równe potencjałowi wodnemu badanej rośliny.

Komora ciśnieniowa Scholandera z pewnymi ulepszeniami jest stosowana do oceny potencjału wodnego roślin uprawnych. Do komory tłoczony jest sprężony gaz (powietrze lub azot) o coraz wyższym ciśnieniu. Ciśnienie gazu, przy którym zaczyna się wyciek płynu z ogonka liściowego, jest równe potencjałowi wodnemu badanej rośliny.

Rolnik zbierał z pewnej rośliny po jednym liściu o różnych porach dnia. Każdy z liści poddał badaniu potencjału wodnego za pomocą komory ciśnieniowej.

RvSPKTRUKRE5r
Na podstawie powyższych informacji i własnej wiedzy, uzupełnij poniższy tekst podanymi poniżej określeniami tak, aby stanowił poprawną całość. Potencjał wodny liścia zerwanego godzinę po wschodzie słońca był 1. przeciwny niż, 2. wyższy, 3. mniej intensywnie, 4. taki sam jak, 5. bardzo niska, 6. bardzo wysoka, 7. intensywniej, 8. niższyniż w przypadku liścia zerwanego w momencie maksymalnego nasłonecznienia. Wartość ciśnienia gazu, zmierzona dla każdego z liści ma znak 1. przeciwny niż, 2. wyższy, 3. mniej intensywnie, 4. taki sam jak, 5. bardzo niska, 6. bardzo wysoka, 7. intensywniej, 8. niższy ciśnienie wywołane przez transpirację. Proces transpiracji zachodzi 1. przeciwny niż, 2. wyższy, 3. mniej intensywnie, 4. taki sam jak, 5. bardzo niska, 6. bardzo wysoka, 7. intensywniej, 8. niższy w okolicy południa niż późnym wieczorem. W okolicy południa szybkość przewodzenia wody przez ksylem jest 1. przeciwny niż, 2. wyższy, 3. mniej intensywnie, 4. taki sam jak, 5. bardzo niska, 6. bardzo wysoka, 7. intensywniej, 8. niższy.
RYdXnWT1pVRbu2
Ćwiczenie 4
Spośród poniższych, wybierz wszystkie zdania dotyczące kohezji. Możliwe odpowiedzi: 1. Jej siły stawiają opór przed rozerwaniem słupa wody w roślinie., 2. Zjawisko to wynika z występowania wiązań wodorowych między polarnymi cząsteczkami wody., 3. Dzięki temu zjawisku, ciśnienie wywierane przez słup wody w roślinie jest wyższe., 4. Wraz z adhezją, wystarczają do podciągnięcia słupa wody na wysokość 30 metrów.
Informacje do ćwiczeń od 5 do 8
R17pOB8ZUaAzT
Na podstawie: Morgan E. Furze i wsp., Whole-Tree Nonstructural Carbohydrate Storage and Seasonal Dynamics in Five Temperate Species, „The New Phytologist” 2019, nr 221, s. 1466–1477.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1Yon3cU2pq9n
Na podstawie: Morgan E. Furze i wsp., Whole-Tree Nonstructural Carbohydrate Storage and Seasonal Dynamics in Five Temperate Species, „The New Phytologist” 2019, nr 221, s. 1466–1477.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Powyższe wykresy przedstawiają zawartość cukrów rozpuszczalnych oraz skrobi w poszczególnych okazach pięciu gatunków drzew występujących w klimacie umiarkowanym (stan Massachusetts, USA).

Indeks dolny Drzewa liściaste klimatu umiarkowanego zrzucają liście każdej jesieni, w przeciwieństwie do drzew iglastych, nazywanych wiecznie zielonymi (ang. evergreens). Wyjaśnienie przyczyn takiej różnicy jest dość złożone. Podstawową kwestią jest wysoki koszt odtworzenia liści na wiosnę. Rośliny liściaste rezygnują z utrzymywania liści przez jesień i zimę, ale ponoszą wysokie koszty energetyczne odtwarzania pokrywy liściowej na wiosnę. Niezbędne jest więc wcześniejsze zmagazynowanie odpowiedniej ilości substancji zapasowych. Rośliny iglaste rosnące w klimacie umiarkowanym nie ponoszą wiosną takich kosztów, ale utrzymują liście (igły) przez całą zimę, nawet wtedy, gdy nie przeprowadzają one fotosyntezy (ze względu na niską temperaturę i nasłonecznienie). Indeks dolny koniec

Indeks dolny Woda transportowana jest za pomocą drewna zarówno w przypadku drzew liściastych, jak i iglastych. Jednak ze względu na różną budowę komórek przewodzących wodę odbywa się to w innym tempie u nagonasiennych i okrytonasiennych. Za transport wody odpowiedzialne mogą być dwa mechanizmy: transpiracyjno‑kohezyjny i parcia korzeniowego (aktywny). Indeks dolny koniec

Indeks górny Na podstawie: Barry Logan, Why Don’t Evergreens Change Color and Drop Their Leaves Every Fall?, serwis „The Conversation”, 21 października 2019. Indeks górny koniec

Roa6N1H0KyCc72
Ćwiczenie 5
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
2
Ćwiczenie 5
R17Yggtof5QeB
Łączenie par. Wyszukaj w źródłach internetowych informacje dotyczące sosny wejmutki, a następnie, korzystając z informacji wyszukanych w dostępnych źródłach, oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń.. Liście sosny wejmutki pokryte są grubą warstwą kutykuli, co ogranicza transpirację. W związku z tym przez cały rok głównym mechanizmem transportu wody u sosny wejmutki jest parcie korzeniowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Niewielka powierzchnia pojedynczego liścia sosny wejmutki ogranicza transpirację.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Igły sosny wejmutki nigdy nie opadają.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Aparaty szparkowe obecne w skórce igieł sosny wejmutki znajdują się we wgłębieniach, co usprawnia transpirację i transport wody w górę rośliny.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
R1YZUfTqeXysG2
Ćwiczenie 6
Na podstawie powyższych informacji i własnej wiedzy, uzupełnij poniższe zdanie tak, żeby stanowiło poprawna całość. W każdym nawiasie wybierz odpowiednie określenie. Transport wody w drewnie sosny wejmutki jest wolniejszyszybszy niż w przypadku brzozy papierowej, ponieważ jej drewno składa się posiadających pola sitowe w ścianach poprzecznych naczyńcewek.
2
Ćwiczenie 6
R204sBK41alba
Na podstawie własnej wiedzy uzupełnij poniższy tekst, tak aby stanowił poprawną całość. W każdym miejscu wybierz odpowiednie określenie. Woda transportowana jest za pomocą drewnałyka zarówno w przypadku drzew liściastych, jak i iglastych. Ze względu na różnątaką samą budowę komórek przewodzących wodę odbywa się to w innympodobnym tempie u nagonasiennych i okrytonasiennych. Transport wody w drewnie sosny wejmutki jest wolniejszyszybszy niż w przypadku brzozy papierowej, ponieważ jej drewno składa się naczyńcewek zawierających jamki w ścianach poprzecznych.
31
Ćwiczenie 7

Dane są dwa drzewa o identycznej wysokości i rosnące w tych samych warunkach środowiskowych. Jedno z nich to dąb czerwony, a drugie – sosna wejmutka. Załóżmy, że na początku jesieni mają one identyczne ilości materiałów zapasowych. Wyobraźmy też sobie, że sztucznie usunięto wszystkie igły sosny wejmutki w czasie, w którym liście dębu opadły naturalnie.

RYTupPuZn5UNT
Wyjaśnij, dlaczego pod koniec zimy, zaobserwowalibyśmy odwodnienie i obumieranie komórek znajdujących się na szczycie sosny, a w przypadku dębu czerwonego – nie? W odpowiedzi odnieś się do działania mechanizmu transpiracyjno–kohezyjnego. Skorzystaj z informacji do zadania 5. (Uzupełnij).
R18tCZhdhfqIH
Wyjaśnij, dlaczego pod koniec zimy zaobserwowalibyśmy odwodnienie i obumieranie komórek znajdujących się na szczycie sosny, a w przypadku dębu czerwonego tak by się nie stało. W odpowiedzi odnieś się do działania mechanizmu transpiracyjno–kohezyjnego. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Jedno z drzew opisywanych w ćwiczeniu nr 7 zachowało na wiosnę taką ilość materiałów zapasowych, że możliwe było ponowne wytworzenie liści. Drugie z drzew nie wytworzyło wystarczająco dużo liści i obumarło w kolejnym sezonie.

RpvBNYjash7Mm
Na podstawie własnej wiedzy, informacji do zadania 5, oceń i uzasadnij które z opisywanych drzew (sosna wejmutka czy dąb czerwony) zdołała wytworzyć na wiosnę wystarczającą ilość liści. W odpowiedzi uwzględnij mechanizmy transportu wody w tych drzewach. (Uzupełnij).

Jedno z drzew zachowało na wiosnę taką ilość materiałów zapasowych, że możliwe było ponowne wytworzenie liści. Drugie z drzew nie wytworzyło wystarczająco dużo liści i obumarło w kolejnym sezonie.

R19uneoHr3dH0
Na podstawie własnej wiedzy oraz informacji z lekcji oceń, które z opisywanych drzew (sosna wejmutka czy dąb czerwony) zdołało wytworzyć na wiosnę wystarczającą ilość liści. Odpowiedź uzasadnij. Uwzględnij mechanizmy transportu wody w tych drzewach. (Uzupełnij).