Poniższe pojęcia połącz z odpowiednimi opisami. ciśnienie hydrostatyczne Możliwe odpowiedzi: 1. siła wywoływana przez grawitację, 2. siła działająca przeciwnie do siły grawitacji, 3. określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy, 4. zjawisko parowania z powierzchni rośliny (na przykład z powierzchni kutykuli) transpiracja Możliwe odpowiedzi: 1. siła wywoływana przez grawitację, 2. siła działająca przeciwnie do siły grawitacji, 3. określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy, 4. zjawisko parowania z powierzchni rośliny (na przykład z powierzchni kutykuli) potencjał wody w roślinie Możliwe odpowiedzi: 1. siła wywoływana przez grawitację, 2. siła działająca przeciwnie do siły grawitacji, 3. określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy, 4. zjawisko parowania z powierzchni rośliny (na przykład z powierzchni kutykuli) parcie korzeniowe Możliwe odpowiedzi: 1. siła wywoływana przez grawitację, 2. siła działająca przeciwnie do siły grawitacji, 3. określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy, 4. zjawisko parowania z powierzchni rośliny (na przykład z powierzchni kutykuli)
Poniższe pojęcia połącz z odpowiednimi opisami. ciśnienie hydrostatyczne Możliwe odpowiedzi: 1. siła wywoływana przez grawitację, 2. siła działająca przeciwnie do siły grawitacji, 3. określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy, 4. zjawisko parowania z powierzchni rośliny (na przykład z powierzchni kutykuli) transpiracja Możliwe odpowiedzi: 1. siła wywoływana przez grawitację, 2. siła działająca przeciwnie do siły grawitacji, 3. określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy, 4. zjawisko parowania z powierzchni rośliny (na przykład z powierzchni kutykuli) potencjał wody w roślinie Możliwe odpowiedzi: 1. siła wywoływana przez grawitację, 2. siła działająca przeciwnie do siły grawitacji, 3. określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy, 4. zjawisko parowania z powierzchni rośliny (na przykład z powierzchni kutykuli) parcie korzeniowe Możliwe odpowiedzi: 1. siła wywoływana przez grawitację, 2. siła działająca przeciwnie do siły grawitacji, 3. określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy, 4. zjawisko parowania z powierzchni rośliny (na przykład z powierzchni kutykuli)
Połącz pojęcia z ich definicją.
Siła przypadająca na jednostkę pola powierzchni cieczy, skierowana prostopadle do tej powierzchni, wywoływana przez siły grawitacji., Siła działająca przeciwnie do siły grawitacji., Określa zdolność komórki roślinnej (lub tkanki) do pochłaniania wody na drodze osmozy., Zjawisko parowania wody z powierzchni rośliny (np. z powierzchni kutykuli).
Ciśnienie hydrostatyczne
Transpiracja
Potencjał wody w roślinie
Parcie korzeniowe
RNEVjRiiunBWA1
Ćwiczenie 2
1
Ćwiczenie 3
RnLsaq1OMr6N7
Powyższy rysunek przedstawia zasadę działania komory ciśnieniowej Scholandera. Z pewnymi ulepszeniami jest ona stosowana do oceny potencjału wodnego roślin uprawnych. Do komory tłoczony jest sprężony gaz (powietrze lub azot) o coraz wyższym ciśnieniu. Ciśnienie gazu, przy którym zaczyna się wyciek płynu z ogonka liściowego, jest równe potencjałowi wodnemu badanej rośliny.
Komora ciśnieniowa Scholandera z pewnymi ulepszeniami jest stosowana do oceny potencjału wodnego roślin uprawnych. Do komory tłoczony jest sprężony gaz (powietrze lub azot) o coraz wyższym ciśnieniu. Ciśnienie gazu, przy którym zaczyna się wyciek płynu z ogonka liściowego, jest równe potencjałowi wodnemu badanej rośliny.
Rolnik zbierał z pewnej rośliny po jednym liściu o różnych porach dnia. Każdy z liści poddał badaniu potencjału wodnego za pomocą komory ciśnieniowej.
RvSPKTRUKRE5r
RYdXnWT1pVRbu2
Ćwiczenie 4
Informacje do ćwiczeń od 5 do 8
R17pOB8ZUaAzT
R1Yon3cU2pq9n
Powyższe wykresy przedstawiają zawartość cukrów rozpuszczalnych oraz skrobi w poszczególnych okazach pięciu gatunków drzew występujących w klimacie umiarkowanym (stan Massachusetts, USA).
Indeks dolny Drzewa liściaste klimatu umiarkowanego zrzucają liście każdej jesieni, w przeciwieństwie do drzew iglastych, nazywanych wiecznie zielonymi (ang. evergreens). Wyjaśnienie przyczyn takiej różnicy jest dość złożone. Podstawową kwestią jest wysoki koszt odtworzenia liści na wiosnę. Rośliny liściaste rezygnują z utrzymywania liści przez jesień i zimę, ale ponoszą wysokie koszty energetyczne odtwarzania pokrywy liściowej na wiosnę. Niezbędne jest więc wcześniejsze zmagazynowanie odpowiedniej ilości substancji zapasowych. Rośliny iglaste rosnące w klimacie umiarkowanym nie ponoszą wiosną takich kosztów, ale utrzymują liście (igły) przez całą zimę, nawet wtedy, gdy nie przeprowadzają one fotosyntezy (ze względu na niską temperaturę i nasłonecznienie). Indeks dolny koniecDrzewa liściaste klimatu umiarkowanego zrzucają liście każdej jesieni, w przeciwieństwie do drzew iglastych, nazywanych wiecznie zielonymi (ang. evergreens). Wyjaśnienie przyczyn takiej różnicy jest dość złożone. Podstawową kwestią jest wysoki koszt odtworzenia liści na wiosnę. Rośliny liściaste rezygnują z utrzymywania liści przez jesień i zimę, ale ponoszą wysokie koszty energetyczne odtwarzania pokrywy liściowej na wiosnę. Niezbędne jest więc wcześniejsze zmagazynowanie odpowiedniej ilości substancji zapasowych. Rośliny iglaste rosnące w klimacie umiarkowanym nie ponoszą wiosną takich kosztów, ale utrzymują liście (igły) przez całą zimę, nawet wtedy, gdy nie przeprowadzają one fotosyntezy (ze względu na niską temperaturę i nasłonecznienie).
Indeks dolny Woda transportowana jest za pomocą drewna zarówno w przypadku drzew liściastych, jak i iglastych. Jednak ze względu na różną budowę komórek przewodzących wodę odbywa się to w innym tempie u nagonasiennych i okrytonasiennych. Za transport wody odpowiedzialne mogą być dwa mechanizmy: transpiracyjno‑kohezyjny i parcia korzeniowego (aktywny). Indeks dolny koniecWoda transportowana jest za pomocą drewna zarówno w przypadku drzew liściastych, jak i iglastych. Jednak ze względu na różną budowę komórek przewodzących wodę odbywa się to w innym tempie u nagonasiennych i okrytonasiennych. Za transport wody odpowiedzialne mogą być dwa mechanizmy: transpiracyjno‑kohezyjny i parcia korzeniowego (aktywny).
Indeks górny Na podstawie: Barry Logan, Why Don’t Evergreens Change Color and Drop Their Leaves Every Fall?, serwis „The Conversation”, 21 października 2019. Indeks górny koniecNa podstawie: Barry Logan, Why Don’t Evergreens Change Color and Drop Their Leaves Every Fall?, serwis „The Conversation”, 21 października 2019.
Roa6N1H0KyCc72
Ćwiczenie 5
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wyszukaj w źródłach internetowych informacje dotyczące sosny wejmutki, a następnie, korzystając z tych materiałów oraz informacji do ćwiczeń 5–8, oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń.
Prawda
Fałsz
Liście sosny wejmutki pokryte są grubą warstwą kutykuli, co ogranicza transpirację. W związku z tym przez cały rok głównym mechanizmem transportu wody u sosny wejmutki jest parcie korzeniowe.
□
□
Niewielka powierzchnia pojedynczego liścia sosny wejmutki ogranicza transpirację.
□
□
Igły sosny wejmutki nigdy nie opadają.
□
□
Aparaty szparkowe obecne w skórce igieł sosny wejmutki znajdują się we wgłębieniach, co usprawnia transpirację i transport wody w górę rośliny.
□
□
2
Ćwiczenie 5
R17Yggtof5QeB
Łączenie par. Wyszukaj w źródłach internetowych informacje dotyczące sosny wejmutki, a następnie, korzystając z informacji wyszukanych w dostępnych źródłach, oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń.. Liście sosny wejmutki pokryte są grubą warstwą kutykuli, co ogranicza transpirację. W związku z tym przez cały rok głównym mechanizmem transportu wody u sosny wejmutki jest parcie korzeniowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Niewielka powierzchnia pojedynczego liścia sosny wejmutki ogranicza transpirację.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Igły sosny wejmutki nigdy nie opadają.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Aparaty szparkowe obecne w skórce igieł sosny wejmutki znajdują się we wgłębieniach, co usprawnia transpirację i transport wody w górę rośliny.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Wyszukaj w źródłach internetowych informacje dotyczące sosny wejmutki, a następnie, korzystając z informacji wyszukanych w dostępnych źródłach, oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń.. Liście sosny wejmutki pokryte są grubą warstwą kutykuli, co ogranicza transpirację. W związku z tym przez cały rok głównym mechanizmem transportu wody u sosny wejmutki jest parcie korzeniowe.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Niewielka powierzchnia pojedynczego liścia sosny wejmutki ogranicza transpirację.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Igły sosny wejmutki nigdy nie opadają.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Aparaty szparkowe obecne w skórce igieł sosny wejmutki znajdują się we wgłębieniach, co usprawnia transpirację i transport wody w górę rośliny.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Wyszukaj w źródłach internetowych informacje dotyczące sosny wejmutki, a następnie, korzystając z tych materiałów oraz informacji do ćwiczeń 5–8, oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń.
Prawda
Fałsz
Liście sosny wejmutki pokryte są grubą warstwą kutykuli, co ogranicza transpirację. W związku z tym przez cały rok głównym mechanizmem transportu wody u sosny wejmutki jest parcie korzeniowe.
□
□
Niewielka powierzchnia pojedynczego liścia sosny wejmutki ogranicza transpirację.
□
□
Igły sosny wejmutki nigdy nie opadają.
□
□
Aparaty szparkowe obecne w skórce igieł sosny wejmutki znajdują się we wgłębieniach, co usprawnia transpirację i transport wody w górę rośliny.
□
□
R1YZUfTqeXysG2
Ćwiczenie 6
2
Ćwiczenie 6
R204sBK41alba
31
Ćwiczenie 7
Dane są dwa drzewa o identycznej wysokości i rosnące w tych samych warunkach środowiskowych. Jedno z nich to dąb czerwony, a drugie – sosna wejmutka. Załóżmy, że na początku jesieni mają one identyczne ilości materiałów zapasowych. Wyobraźmy też sobie, że sztucznie usunięto wszystkie igły sosny wejmutki w czasie, w którym liście dębu opadły naturalnie.
RYTupPuZn5UNT
R18tCZhdhfqIH
Zwróć uwagę na różnicę w budowie cewek sosny i naczyń dębu. Zastanów się, jak wpływa to na wydajność transportu wody.
W przypadku obu drzew po usunięciu (lub opadnięciu) liści nie dochodzi do transpiracji, a zatem woda nie może być transportowana w górę na zasadzie mechanizmu transpiracyjno‑kohezyjnego. Główną siłą transportującą wodę w górę rośliny pozostaje więc parcie korzeniowe, które wymaga aktywnego transportu. Transport ten będzie zużywał tym więcej energii, im trudniejsze jest przepychanie wody w ksylemie rośliny. Sosna wejmutka ma ksylem zbudowany z cewek, mających (w przeciwieństwie do naczyń dębu) ściany poprzeczne. Parcie korzeniowe zachodzące u sosny wejmutki zużyje znacznie więcej materiałów zapasowych niż w przypadku dębu czerwonego. Skrobi nie wystarczy na transport wody w górę rośliny przez całą zimę i komórki górnej części rośliny odwodnią się, a w konsekwencji obumrą.
31
Ćwiczenie 8
Jedno z drzew opisywanych w ćwiczeniu nr 7 zachowało na wiosnę taką ilość materiałów zapasowych, że możliwe było ponowne wytworzenie liści. Drugie z drzew nie wytworzyło wystarczająco dużo liści i obumarło w kolejnym sezonie.
RpvBNYjash7Mm
Jedno z drzew zachowało na wiosnę taką ilość materiałów zapasowych, że możliwe było ponowne wytworzenie liści. Drugie z drzew nie wytworzyło wystarczająco dużo liści i obumarło w kolejnym sezonie.
R19uneoHr3dH0
Na co zużywane są materiały zapasowe sosny wejmutki i dębu czerwonego podczas zimy?
Wystarczającą ilość liści na wiosnę zdołał wytworzyć dąb czerwony. W przypadku tego drzewa zostało zużyte mniej skrobi na potrzeby aktywnego transportu wody w górę rośliny, pozostały więc materiały zapasowe niezbędne do regeneracji pokrywy liściowej na wiosnę.