Zaznacz prawidłową odpowiedź. Koncepcja prawdy Anzelma z Canterbury ma swoje źródło w... Możliwe odpowiedzi: 1. Platońskiej koncepcji anamnezy., 2. Platońskiej teorii idei., 3. koncepcji prawdy Arystotelesa., 4. logice Arystotelesa.
Zaznacz prawidłową odpowiedź. Koncepcja prawdy Anzelma z Canterbury ma swoje źródło w...
Platońskiej koncepcji anamnezy.
Platońskiej teorii idei.
koncepcji prawdy Arystotelesa.
logice Arystotelesa.
1
RJiA9FiEGBvJG1
Ćwiczenie 2
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Przeciągnij elementy w odpowiednie miejsce, by uzupełnić tabelę.
Wiedza jest niezależna od doświadczenia, Wiedza ma swoje źródło w doświadczeniu, tak, nie
Stanowisko
Opis
Przedstawiciel
Czy człowiek może posiadać pojęcie Boga, tak jak posiada pojęcia innych rzeczy?
Wiedza jest niezależna od doświadczenia
Wiedza ma swoje źródło w doświadczeniu
1
Ćwiczenie 2
RFy6pPAAo8kOh
Uzupełnij informacje. 1. Opis: Wiedza jest niezależna od doświadczenia. Stanowisko: (tu wybierz) 1. nie, 2. aprioryzm, 3. empiryzm genetyczny, 4. Anzelm z Canterbury, 5. Gaunilon, 6. tak. Przedstawiciel: (tu wybierz) 1. nie, 2. aprioryzm, 3. empiryzm genetyczny, 4. Anzelm z Canterbury, 5. Gaunilon, 6. tak. Czy człowiek może posiadać pojęcie Boga, tak jak posiada pojęcia innych rzeczy? (tu wybierz) 1. nie, 2. aprioryzm, 3. empiryzm genetyczny, 4. Anzelm z Canterbury, 5. Gaunilon, 6. tak.
2. Opis: Wiedza ma swoje źródło w doświadczeniu. Stanowisko: (tu wybierz) 1. nie, 2. aprioryzm, 3. empiryzm genetyczny, 4. Anzelm z Canterbury, 5. Gaunilon, 6. tak. Przedstawiciel: (tu wybierz) 1. nie, 2. aprioryzm, 3. empiryzm genetyczny, 4. Anzelm z Canterbury, 5. Gaunilon, 6. tak. Czy człowiek może posiadać pojęcie Boga, tak jak posiada pojęcia innych rzeczy? (tu wybierz) 1. nie, 2. aprioryzm, 3. empiryzm genetyczny, 4. Anzelm z Canterbury, 5. Gaunilon, 6. tak.
Uzupełnij informacje. 1. Opis: Wiedza jest niezależna od doświadczenia. Stanowisko: (tu wybierz) 1. nie, 2. aprioryzm, 3. empiryzm genetyczny, 4. Anzelm z Canterbury, 5. Gaunilon, 6. tak. Przedstawiciel: (tu wybierz) 1. nie, 2. aprioryzm, 3. empiryzm genetyczny, 4. Anzelm z Canterbury, 5. Gaunilon, 6. tak. Czy człowiek może posiadać pojęcie Boga, tak jak posiada pojęcia innych rzeczy? (tu wybierz) 1. nie, 2. aprioryzm, 3. empiryzm genetyczny, 4. Anzelm z Canterbury, 5. Gaunilon, 6. tak.
2. Opis: Wiedza ma swoje źródło w doświadczeniu. Stanowisko: (tu wybierz) 1. nie, 2. aprioryzm, 3. empiryzm genetyczny, 4. Anzelm z Canterbury, 5. Gaunilon, 6. tak. Przedstawiciel: (tu wybierz) 1. nie, 2. aprioryzm, 3. empiryzm genetyczny, 4. Anzelm z Canterbury, 5. Gaunilon, 6. tak. Czy człowiek może posiadać pojęcie Boga, tak jak posiada pojęcia innych rzeczy? (tu wybierz) 1. nie, 2. aprioryzm, 3. empiryzm genetyczny, 4. Anzelm z Canterbury, 5. Gaunilon, 6. tak.
Uzupełnij informacje.
empiryzm genetyczny, Anzelm z Canterbury, tak, aprioryzm, nie, Gaunilon
1. Opis: Wiedza jest niezależna od doświadczenia. Stanowisko: ......................................... Przedstawiciel: ......................................... Czy człowiek może posiadać pojęcie Boga, tak jak posiada pojęcia innych rzeczy? .........................................
2. Opis: Wiedza ma swoje źródło w doświadczeniu. Stanowisko: ......................................... Przedstawiciel: ......................................... Czy człowiek może posiadać pojęcie Boga, tak jak posiada pojęcia innych rzeczy? .........................................
2
Ćwiczenie 3
RNOOI4VqFE3T2
Możliwe odpowiedzi: 1. Bóg istnieje, 2. Nie można pomyśleć nic większego od Boga, 3. Człowiek posiada w swoim intelekcie pojęcie Boga, 4. Człowiek obserwuje skutki działalności Boga
Wskaż dwie przesłanki dowodu ontologicznego spośród wymienionych propozycji, a następnie zaznacz na żółto odpowiadające im fragmenty tekstu źródłowego.
Bóg istnieje.
Nie można pomyśleć nic większego od Boga.
Człowiek posiada w swoim intelekcie pojęcie Boga.
Człowiek obserwuje skutki działalności Boga.
RjUDiHE4waeDC
Spośród wymienionych propozycji zaznacz dwie przesłanki dowodu ontologicznego. Możliwe odpowiedzi: 1. Bóg istnieje., 2. Nie można pomyśleć nic większego od Boga., 3. Człowiek posiada w swoim intelekcie pojęcie Boga., 4. Człowiek obserwuje skutki działalności Boga.
RPxsqLo6nbHYR
O Panie, który dajesz rozumienie wiatry, pozwól mi zrozumieć w stopniu, w jakim uznasz za korzystne dla mnie, że istniejesz, jak wierzymy, i że jesteś tym, w kogo wierzymy. Otóż wierzymy, że jesteś czymś, od czego nic większego nie można pomyśleć. A może nie istnieje taki byt, bo „mówi głupi w swoim sercu: nie ma Boga”. Ale z pewnością ten sam głupiec, gdy słyszy to, co mówię, to znaczy określenie: „coś, od czego nic większego nie można pomyśleć”, pojmuje to, co słyszy; a to, co pojmuje, jest w jego intelekcie, mimo iż nie pojmuje on, że ta rzecz istnieje. Źródło: Św. Anzelm z Canterbury, Monologion. Proslogion, tłum. Leszek Kuczyński, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2007, s. 199-201.
O Panie, który dajesz rozumienie wiatry, pozwól mi zrozumieć w stopniu, w jakim uznasz za korzystne dla mnie, że istniejesz, jak wierzymy, i że jesteś tym, w kogo wierzymy. Otóż wierzymy, że jesteś czymś, od czego nic większego nie można pomyśleć. A może nie istnieje taki byt, bo „mówi głupi w swoim sercu: nie ma Boga”. Ale z pewnością ten sam głupiec, gdy słyszy to, co mówię, to znaczy określenie: „coś, od czego nic większego nie można pomyśleć”, pojmuje to, co słyszy; a to, co pojmuje, jest w jego intelekcie, mimo iż nie pojmuje on, że ta rzecz istnieje. Źródło: Św. Anzelm z Canterbury, Monologion. Proslogion, tłum. Leszek Kuczyński, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2007, s. 199-201.
żółty
O Panie, który dajesz rozumienie wiatry, pozwól mi zrozumieć w stopniu, w jakim uznasz za korzystne dla mnie, że istniejesz, jak wierzymy, i że jesteś tym, w kogo wierzymy. Otóż wierzymy, że jesteś czymś, od czego nic większego nie można pomyśleć. A może nie istnieje taki byt, bo „mówi głupi w swoim sercu: nie ma Boga”. Ale z pewnością ten sam głupiec, gdy słyszy to, co mówię, to znaczy określenie: „coś, od czego nic większego nie można pomyśleć”, pojmuje to, co słyszy; a to, co pojmuje, jest w jego intelekcie, mimo iż nie pojmuje on, że ta rzecz istnieje.
Źródło: Św. Anzelm z Canterbury, Monologion. Proslogion, tłum. Leszek Kuczyński, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2007, s. 199-201.
Zapoznaj się z poniższym tekstem źródłowym. Wymień te fragmenty, które odpowiadają powyższym przesłankom dowodu ontologicznego.
O Panie, który dajesz rozumienie wiatry, pozwól mi zrozumieć w stopniu, w jakim uznasz za korzystne dla mnie, że istniejesz, jak wierzymy, i że jesteś tym, w kogo wierzymy. Otóż wierzymy, że jesteś czymś, od czego nic większego nie można pomyśleć. A może nie istnieje taki byt, bo „mówi głupi w swoim sercu: nie ma Boga”. Ale z pewnością ten sam głupiec, gdy słyszy to, co mówię, to znaczy określenie: „coś, od czego nic większego nie można pomyśleć”, pojmuje to, co słyszy; a to, co pojmuje, jest w jego intelekcie, mimo iż nie pojmuje on, że ta rzecz istnieje.
Źródło: Św. Anzelm z Canterbury, Monologion. Proslogion, tłum. Leszek Kuczyński, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2007, s. 199‑201.
Rva6wr7LLRK4w
(Uzupełnij).
Wybierz dwie przesłanki dowodu ontologicznego spośród wymienionych propozycji.
11
Ćwiczenie 4
Na podstawie tekstu A uzupełnij brakujące elementy rozumowania Anzelma.
Św. Anzelm z CanterburyMonologion. Proslogion
Z pewnością jednak to, od czego czegoś większego nie można pomyśleć, nie może istnieć jedynie w intelekcie. Gdyby bowiem istniało wyłącznie w intelekcie, można by pomyśleć, że istnieje również w rzeczywistości, a to byłoby jeszcze większe. Jeśli zatem to, od czego coś większego nie da się pomyśleć, istnieje tylko w intelekcie, to to, od czego coś większego nie można pomyśleć, jest tym, od czego coś większe da się pomyśleć. A to oczywiście jest niemożliwe. Bez wątpienia zatem istnieje coś, od czego coś większego nie da się pomyśleć, i to w intelekcie i w rzeczywistości.
cw Źródło: Św. Anzelm z Canterbury, Monologion. Proslogion, tłum. Leszek Kuczyński, Kęty 2007, s. 199–201.
R15yzdoDeRXwJ
Przesłanka 1: Człowiek posiada w intelekcie ideę Boga (Uzupełnij).
R1cxT7YyCfiV4
Przesłanka 2: Nie można pomyśleć nic większego od Boga (Uzupełnij).
Przesłanka 1: Człowiek posiada w intelekcie ideę Boga. Załóż, że Bóg istnieje tylko w intelekcie, a nie realnie, a następnie wyciągnij konsekwencje.
Przesłanka 2: Nie można pomyśleć nic większego od Boga. Czy Bóg może istnieć tylko w intelekcie? Co z tego wynika?
Przesłanka 1: Człowiek posiada w intelekcie ideę Boga. Gdyby Bóg istniał tylko w intelekcie, można by pomyśleć o czymś większym od Boga, czyli o czymś największym, co w dodatku istnieje realnie. To zaś byłoby niemożliwe.
Przesłanka 2: Nie można pomyśleć nic większego od Boga. Aby coś było największym, co można pomyśleć, musi istnieć realnie, a zatem Bóg istnieje nie tylko w intelekcie, ale również w rzeczywistości.
21
Ćwiczenie 5
Rozpoznaj i podaj filozofa, który napisał przytoczone poniżej słowa i zdecyduj, które stwierdzenia go dotyczą.
Jeżeli tedy biorę podmiot (Boga) wraz ze wszystkimi Jego orzeczeniami […] i powiadam „Bóg istnieje” lub też „istnieje jakiś Bóg”, to nie dodaję żadnego nowego orzeczenia do pojęcia Boga, lecz tylko uznaję w istnieniu podmiot sam w sobie ze wszystkimi jego orzeczeniami, a mianowicie przedmiot w jego stosunku do mego pojęcia. Obydwa muszą zawierać całkiem dokładnie to samo, i do pojęcia, które wypowiada tylko możliwość, nie może się przeto nic dołączyć dzięki temu, że myślę o jego przedmiocie jako bezwzględnie danym (poprzez wyrażenie: on jest). To, co rzeczywiste, nie zawiera nic więcej niż to, co jedynie możliwe. Sto rzeczywistych talarów nie zawiera nic więcej niż sto możliwych.
R1aWHnTx4MKFL
Kto jest autorem cytatu? (Uzupełnij).
R3ZXE9I5vrpsf
Zaznacz poprawne odpowiedzi. Autor cytatu: Możliwe odpowiedzi: 1. Wprowadził nazwę „dowód ontologiczny”., 2. Krytykował dowód ontologiczny., 3. Stworzył dowód ontologiczny., 4. Żył współcześnie z Anzelmem z Canterbury.
Autor cytatu:
Wprowadził nazwę „dowód ontologiczny”.
Krytykował dowód ontologiczny.
Stworzył dowód ontologiczny.
Żył współcześnie z Anzelmem z Canterbury.
Immanuel Kant
21
Ćwiczenie 6
Zapoznaj się z czterema stwierdzeniami, które odnoszą się do krytyki dowodu ontologicznego przeprowadzonej przez mnicha Gaunilona i zdecyduj, które z nich są prawdziwe, a które fałszywe.
R1AkZGkldVcei
Zapoznaj się z czterema stwierdzeniami, które odnoszą się do krytyki dowodu ontologicznego przeprowadzonej przez mnicha Gaunilona i zdecyduj, które z nich są prawdziwe, a które fałszywe. Według Gaunilona Bóg jest bytem fikcyjnym. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Istnienie pojęcia pewnej rzeczy nie pozwala stwierdzić, czy ta rzecz istnieje realnie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Niemożliwe jest, aby Bóg istniał realnie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Gdyby zgodzić się z rozumowaniem Anzelma, musielibyśmy przyjąć, że byty fikcyjne istnieją realnie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Zapoznaj się z czterema stwierdzeniami, które odnoszą się do krytyki dowodu ontologicznego przeprowadzonej przez mnicha Gaunilona i zdecyduj, które z nich są prawdziwe, a które fałszywe. Według Gaunilona Bóg jest bytem fikcyjnym. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Istnienie pojęcia pewnej rzeczy nie pozwala stwierdzić, czy ta rzecz istnieje realnie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Niemożliwe jest, aby Bóg istniał realnie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Gdyby zgodzić się z rozumowaniem Anzelma, musielibyśmy przyjąć, że byty fikcyjne istnieją realnie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Przeczytaj cztery stwierdzenia, które odnoszą się do krytyki dowodu ontologicznego przeprowadzonej przez mnicha Gaunilona i zdecyduj, które z nich są prawdziwe, a które fałszywe.
Stwierdzenie
Prawda
Fałsz
Według Gaunilona Bóg jest bytem fikcyjnym.
□
□
Istnienie pojęcia pewnej rzeczy nie pozwala stwierdzić, czy ta rzecz istnieje realnie.
□
□
Niemożliwe jest, aby Bóg istniał realnie.
□
□
Gdyby zgodzić się z rozumowaniem Anzelma, musielibyśmy przyjąć, że byty fikcyjne istnieją realnie.
□
□
31
Ćwiczenie 7
Wyjaśnij, w jaki sposób Gaunilon krytykuje dowód Anzelma. Wskaż zarzut, który wysuwa wobec przesłanki i konkluzji dowodu.
Wyjaśnij, w jaki sposób Gaunilon krytykuje dowód Anzelma. Przedstaw zarzut, który wysuwa wobec przesłanki i konkluzji dowodu.
R1IJiQXIfBTIk
(Uzupełnij).
Zastanów się, dlaczego Gaunilon rozważa w swojej krytyce ideę człowieka oraz ideę najszczęśliwszej wyspy. Jak odnosi te dwa przykłady do rozumowania Anzelma?
Odpowiedź powinna zawierać następujące elementy: (1) Gaunilon krytykuje przesłankę, zgodnie z którą człowiek posiada pojęcie Boga w swoim intelekcie; (2) oraz konkluzję, zgodnie z którą z faktu istnienia idei Boga w intelekcie wynika Jego realne istnienie. W odniesieniu do (1) zauważa, że człowiek nie może mieć pojęcia Boga, ponieważ źródłem pojęć jest doświadczenie; oraz, że człowiek posiada zarówno idee rzeczy realnych, jak i fikcyjnych. W związku z tym (2) twierdzi, że nawet jeśli posiadamy ideę Boga w intelekcie, nie wystarczy to do wykazania, że Bóg istnieje realnie.
31
Ćwiczenie 8
Anzelm odpowiedział na krytykę Gaunilona uściślając swój dowód. Jak referuje jego odpowiedź filozof Stefan Świeżawski: Wyspa lub każde inne pojęcie rzeczy najdoskonalszej dopuszcza możliwość nieistnienia w rzeczywistości, natomiast całkiem inaczej jest w wypadku istnienia Boga. Tu muszą być spełnione wszystkie doskonałości w stopniu absolutnym. Przedstaw własnymi słowami kontrargument, którego używa Anzelm oraz oceń, czy twoim zdaniem jego obrona przed zarzutami Gaunilona jest skuteczna.
R1KxKqI3iEFhZ
(Uzupełnij).
Jak rozumiesz sformułowanie „doskonałość w stopniu absolutnym”? Czy Boga – istotę najdoskonalszą – można w ogóle porównać do innych doskonałości, jak np. doskonała wyspa czy doskonałe dzieło sztuki? Czy jest on bytem innego rzędu, górującym nad wszystkim, co istnieje?
Odpowiedź powinna zawierać: (1) parafrazę kontrargumentu Anzelma oraz (2) twoją ocenę. Odnośnie do (1), Anzelm przedstawia kontrargument, który traktuje Boga jako przypadek szczególny. Krytyka Gaunilona jest zasadna w odniesieniu do wszystkich bytów możliwych, lecz Bóg, jako byt konieczny nie może nie istnieć. W odniesieniu do punktu (2), nie ma tu jednej poprawnej odpowiedzi. Możesz zarówno przyjąć, jak i odrzucić zastrzeżenie, które czyni Anzelm. Należy wyjaśnić jednak, dlaczego wybierasz tę, a nie inną, możliwość. Istotnym walorem odpowiedzi byłoby wskazanie, że zastrzeżenie Anzelma (Bóg jest przypadkiem szczególnym) wymaga uprzedniego założenia, że Bóg istnieje. Innymi słowy, wiara w Boga jest u Anzelma punktem wyjścia dowodu na Jego istnienie.