Sprawdź się
Wskaż, w którym roku został opublikowany Kandyd:
- 1759
- 1757
- 1762
- 1765
Odwołując się do wiadomości zdobytych podczas lekcji, wskaż trzy cechy powiastki filozoficznej:
Zaznacz elementy obecne w Kandydzie Woltera:
- ironiczne, humorystyczne przedstawienie kondycji człowieka
- idealizacja bohaterów
- szkicowy opis osób i zdarzeń
- utwór napisany wierszem
- polemika z filozofią optymizmu
- podniosły styl
Oceń prawdziwość wypowiedzi. Zaznacz w tabeli P, jeśli wypowiedź prawdziwa, lub F – jeśli jest fałszywa.
| Prawda | Fałsz | |
| Wolter to wybitny przedstawiciel niemieckiego oświecenia. | P □ | F □ |
| Wolter deklarował wolność od autorytetów oraz instytucji społecznych i religijnych. | P □ | F □ |
| Za właściwe narzędzie poznawania i oceny świata Wolter uznawał rozum. | P □ | F □ |
| Wolter nie pozostawił po sobie tekstów publicystycznych. | P □ | F □ |
Znajdź w poniższym fragmencie elementy humorystyczne i zastanów się, w jakim celu zostały użyte:
KandydNazajutrz po obiedzie, kiedy wstawano od stołu, Kunegunda i Kandyd znaleźli się za parawanem; Kunegunda upuściła chusteczkę. Kandyd ją podniósł; wzięła go niewinnie za rękę; chłopiec ucałował niewinnie rękę panienki z żywością, uczuciem, wdziękiem nie do opisania; usta ich się spotkały, oczy zapłonęły, kolana zaczęły drżeć, ręce zabłąkały się. Baron Thunder‑ten‑tronckh przechodził koło parawanu i widząc tę przyczynę i ten skutek, wypędził Kandyda z zamku paroma kopniakami w pośladki. Kunegunda zemdlała; kiedy przyszła do siebie, otrzymała silny policzek od baronowej; tak wszystko zmąciło się w najpiękniejszym i najmilszym z możebnych zamków.
Źródło: Wolter, Kandyd, [w:] Powiastki filozoficzne, tłum. T. Żeleński (Boy), Warszawa 1985, s. 92–93.
KandydCała gromadka dostroiła się do tego chwalebnego zamiaru; każdy zaczął rozwijać swe talenty. Mały kawałek ziemi przyniósł nadspodziewany dochód. Kunegunda była po prawdzie bardzo brzydka, ale stała się doskonałą gospodynią; Pakita haftowała, stara krzątała się koło bielizny. Nawet brat Żyrofla nie jadł darmo chleba; wykształcił się na doskonałego stolarza, a nawet stał się uczciwym człowiekiem; Pangloss zaś powiadał niekiedy do Kandyda: – Wszystkie wydarzenia wiążą się z sobą na tym najlepszym z możebnych światów; ostatecznie, gdyby cię nie wykopano z zamku nogą za afekt do panny Kunegundy, gdybyś nie popadł w ręce inkwizycji, nie zwędrował pieszo Ameryki, nie postradał wszystkich baranów z krainy Eldorado, nie jadłbyś teraz tutaj kandyzowanych cedratów i pistacji. – Masz słuszność – odparł Kandyd – ale trzeba uprawiać nasz ogródek.
Źródło: Kandyd, [w:] Wolter, Powiastki filozoficzne, tłum. T. Żeleński (Boy), Warszawa 1985, s. 172.
Napisz krótką powiastkę filozoficzną odwołującą się do myśli Kandyda, że optymizm to „obłęd dowodzenia, że wszystko jest dobrze, kiedy nam się dzieje źle”.
Czy zgadzasz się z Leibnizem, że żyjemy w najlepszym z możliwych światów? Napisz rozprawkę na 300 słów, w której uzasadnisz swoje stanowisko.