Pomyśl, jaką rolę odgrywa u ryb narząd wypełniony powietrzem.
Funkcje pęcherza pławnego:
jest narządem hydrostatycznym (umożliwia regulowanie głębokości zanurzenia);
pośredniczy w odbieraniu dźwięków ze środowiska (wzmacnia je);
pośredniczy w wydawaniu dźwięków.
21
Ćwiczenie 6
RfWIsKHAcxhss
Przypomnij sobie, jaką funkcję pełni ślina.
Ryby pobierają pokarm do wnętrza jamy gębowej wraz z wodą, dlatego pokarm nie wymaga dodatkowego nawilżenia.
31
Ćwiczenie 7
RXqMhQ4XaLIG7
Zastanów się, jaka w dotyku jest skóra ryb. Czym różni się od skóry kręgowców lądowych? W jaki sposób cechy skóry ryb mogą stanowić przystosowanie do życia w wodzie?
Skóra ryb wytwarza łuski oraz zawiera liczne gruczoły, które produkują śluz. Pozwala to na zmniejszenie tarcia ciała w kontakcie z wodą, co usprawnia poruszanie się.
31
Ćwiczenie 8
„Piskorz preferuje siedliska właściwie mało dostępne dla innych ryb. Żyje w pobliżu dna, może zagrzebywać się w mule w momencie zagrożenia. Także podczas dnia piskorze leżą zagrzebane w mule. (…) Gorsze warunki tlenowe nie zmuszają piskorza do wykonywania szybszych ruchów wieczek skrzelowych, jak czynią to inne ryby, tylko częściej podpływa pod powierzchnię i połyka powietrze. Powietrze, przechodząc przez bogato unaczynione partie jelita, oddaje tlen, następnie zużyte powietrze jest usuwane przez odbyt. Podobnie w przypadku okresowego braku wody w zbiorniku – ryba zagrzebuje się w mule i wykorzystuje powietrze atmosferyczne do oddychania. Piskorze reagują na zmiany ciśnienia atmosferycznego. Gdy spada, są zaniepokojone i podpływają ku górze”.
Indeks górny Źródło: P. Adamski i in. (red.), Gatunki zwierząt (z wyjątkiem ptaków). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, tom 6, wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2004, s. 246. Indeks górny koniecŹródło: P. Adamski i in. (red.), Gatunki zwierząt (z wyjątkiem ptaków). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, tom 6, wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2004, s. 246.
„W razie niedoboru tlenu w wodzie piskorz połyka powietrze, które przechodzi przez przewód pokarmowy i wydalane jest otworem odbytowym. W tym czasie przez cienką, silnie pofałdowaną i unaczynioną śluzówkę jelita wchłaniany jest tlen i wydalany dwutlenek węgla”.
Indeks górny Źródło: F. Terofal, C. Militz, Leksykon przyrodniczy. Ryby słodkowodne, wyd. Świat Książki, Warszawa 1997. Indeks górny koniecŹródło: F. Terofal, C. Militz, Leksykon przyrodniczy. Ryby słodkowodne, wyd. Świat Książki, Warszawa 1997.
R13mCBbeAwAhk
Zwróć uwagę na szczególną cechę budowy umożliwiającą piskorzowi pobieranie tlenu atmosferycznego.
Piskorz (Misgurnus fossilis) jest rybą denną. Żyje w płytkich, stojących (lub powoli płynących) zbiornikach wodnych o mulistym dnie.
Przystosowania piskorza do życia w takim środowisku to:
cienka, silnie pofałdowana i unaczyniona śluzówka jelita, która umożliwia wymianę gazową w jelicie;
możliwość „oddychania jelitowego” dająca odporność na małą zawartość tlenu w wodzie, co umożliwia zagrzebywanie się w mule w momencie zagrożenia;
podpływanie ku górze zbiornika wodnego w celu połykania powietrza, co zapewnia wystarczającą ilość tlenu w warunkach niskiego ciśnienia atmosferycznego (gdy nasycenie wody tlenem jest niskie).