Sprawdź się
2. W sporze o powszechniki Platon zajął stanowisko (tu wybierz) 1. starożytnej Grecji, 2. istnienia powszechników, 3. skrajnego realizmu, 4. umiarkowanego realizmu.
3. W sporze o powszechniki Arystoteles zajął stanowisko (tu wybierz) 1. starożytnej Grecji, 2. istnienia powszechników, 3. skrajnego realizmu, 4. umiarkowanego realizmu.
4. Przedmiotem sporu o powszechniki jest kwestia (tu wybierz) 1. starożytnej Grecji, 2. istnienia powszechników, 3. skrajnego realizmu, 4. umiarkowanego realizmu.
1. Przeczytaj tekst.
1. Zapoznaj się z tekstem.
PaństwoA ze sprawiedliwością i z niesprawiedliwością, z dobrem i złem, i ze wszystkimi postaciami ta sama sprawa. Każde z osobna jest czymś jednym, ale dzięki temu, że się to wiąże z działaniami i z ciałami, i ze sobą nawzajem, wszędzie się każde z nich naszej wyobraźni przedstawia jako wiele rzeczy.
Źródło: Platon, Państwo, tłum. W. Witwicki, s. 476.
3. Sprawdź swoje odpowiedzi. Po sprawdzeniu odpowiedz na pytanie – Jakie stanowisko w sporze o powszechniki zajmuje autor? Odpowiedź uzasadnij.
1. Przeczytaj tekst.
1. Zapoznaj się z tekstem.
Suma logicznaNależy więc twierdzić, że każdy powszechnik jest jedną rzeczą jednostkową i stąd nie jest on powszechnikiem w innym sensie, jak tylko dzięki funkcji oznaczania, a mianowicie dzięki temu, że jest znakiem wielu. (…) Powszechnik jest jednostkowym pojęciem umysłu zdolnym do orzekania o wielu i to tak, że dzięki temu właśnie, iż jest ono zdolne do orzekania nie o sobie samym, lecz o wielu, nazywa się ono powszechnikiem; natomiast z tej racji, że jest to jedna forma istniejąca w umyśle, powszechnik jest czymś jednostkowym.
Źródło: Wilhelm Ockham, Suma logiczna, tłum. T. Włodarczyk, Warszawa 1971, s. 63–64.
2. Odpowiedz na pytania:
Wysłuchaj nagrania śledząc jednocześnie tekst pisany. Pamiętaj, że w terminologii autora idea oznacza treść umysłu.
1. Zapoznaj się z treścią nagrania. Pamiętaj, że w terminologii autora idea oznacza treść umysłu.
David Hume
Traktat o naturze ludzkiej
... jest przyjętą ogólnie w filozofii zasadą, że wszelka rzecz w naturze jest indywidualna i że całkowicie niedorzeczne jest przypuszczać, iż istnieje realnie trójkąt, który nie ma określonej proporcji boków i kątów. Jeśli zaś jest to niedorzeczne w sferze faktów rzeczywistych, to musi być również niedorzeczne w sferze idei (…) Otóż teraz, skoro niepodobna utworzyć idei rzeczy, która by posiadała ilość i jakość, lecz nie posiadała ich w ściśle określonym stopniu, to stąd wynika, że w równym stopniu niepodobna utworzyć idei, która by nie była ściśle określona co do stopnia ilości i jakości. Oderwane idee przeto same w sobie są indywidualne, choć mogą się stać ogólne przez to, iż reprezentują wiele rzeczy. Obraz w umyśle jest tylko obrazem określonej rzeczy indywidualnej, choć zastosowanie tego obrazu w naszym rozumowaniu będzie takie same, jak gdyby był on powszechnikiem (…).
Źródło: David Hume, Traktat o naturze ludzkiej, t. I, tłum. Cz. Znamierowski.
3. Zapoznaj się z odpowiedziami, a następnie określ stanowisko autora w sporze o powszechniki.