Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
RaxjDzdvB98Lw1
Ćwiczenie 1
Zaznacz fałszywe stwierdzenie. Możliwe odpowiedzi: 1. Komórki macierzyste występują tylko w organizmie człowieka., 2. Każda komórka macierzysta, dzieląc się, wytwarza dwie komórki potomne., 3. Liczba komórek macierzystych w organizmie jest względnie stała., 4. Komórki macierzyste mają liczne mitochondria.
1
Ćwiczenie 2
R1VqIohXOSleM
Z poniższych źródeł wybierz te, z których można pozyskać komórki multipotencjalne. Możliwe odpowiedzi: 1. Krew pępowinowa, 2. Wątroba, 3. Łożysko, 4. Nabłonek, 5. Kość
1
Ćwiczenie 3
R1QCkaidb7W9r
Dopasuj pojęcia do definicji. Komórki macierzyste totipotencjalne Możliwe odpowiedzi: 1. Komórki zdolne do różnicowania w każdy typ komórek dorosłego organizmu, z wyjątkiem komórek łożyska., 2. Komórki, które mogą dać początek tylko jednemu rodzajowi komórek., 3. Komórki zdolne do różnicowania się we wszystkie typy komórek w obrębie listka zarodkowego, z którego pochodzą., 4. Komórki, które mogą różnicować się we wszystkie rodzaje komórek, także komórek łożyska. Komórki macierzyste pluripotencjalne Możliwe odpowiedzi: 1. Komórki zdolne do różnicowania w każdy typ komórek dorosłego organizmu, z wyjątkiem komórek łożyska., 2. Komórki, które mogą dać początek tylko jednemu rodzajowi komórek., 3. Komórki zdolne do różnicowania się we wszystkie typy komórek w obrębie listka zarodkowego, z którego pochodzą., 4. Komórki, które mogą różnicować się we wszystkie rodzaje komórek, także komórek łożyska. Komórki macierzyste unipotencjalne Możliwe odpowiedzi: 1. Komórki zdolne do różnicowania w każdy typ komórek dorosłego organizmu, z wyjątkiem komórek łożyska., 2. Komórki, które mogą dać początek tylko jednemu rodzajowi komórek., 3. Komórki zdolne do różnicowania się we wszystkie typy komórek w obrębie listka zarodkowego, z którego pochodzą., 4. Komórki, które mogą różnicować się we wszystkie rodzaje komórek, także komórek łożyska. Komórki macierzyste multipotencjalne Możliwe odpowiedzi: 1. Komórki zdolne do różnicowania w każdy typ komórek dorosłego organizmu, z wyjątkiem komórek łożyska., 2. Komórki, które mogą dać początek tylko jednemu rodzajowi komórek., 3. Komórki zdolne do różnicowania się we wszystkie typy komórek w obrębie listka zarodkowego, z którego pochodzą., 4. Komórki, które mogą różnicować się we wszystkie rodzaje komórek, także komórek łożyska.
2
Ćwiczenie 4
R8FROPgZgNL3Z
Uzupełnij poniższy tekst tak, aby przedstawiał prawdziwe informacje. W każdym zdaniu wybierz właściwe określenie. Komórki macierzyste występują w tkankach dorosłego człowieka w bardzo dużej / ograniczonej ilości. Dotychczas zostały wyizolowane m.in. ze szpiku kostnego, który najczęściej pobierany jest za pomocą biopsji / cytologii. Tak uzyskane komórki mają zdolność do przekształcania się w tylko jeden rodzaj / każdy rodzaj komórek morfotycznych krwi. Właściwość tę wykorzystuje się w leczeniu nowotworów krwi, takich jak białaczka / mięsak / kostniak.
2
Ćwiczenie 5
Rp3EJywWZ3Q4r
Oceń, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe. Dzięki przechowywaniu krwi pępowinowej możliwe jest późniejsze wykorzystanie występujących w niej komórek pluripotencjalnych. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Komórki macierzyste wyizolowane z tkanek dorosłego człowieka są w stanie przekształcić się w każdą inną komórkę ludzkiego ciała. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste uzyskuje się ze zróżnicowanych komórek somatycznych poprzez aktywację odpowiednich genów. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
2
Ćwiczenie 6
R19PjnbZq2qgz
Przyporządkuj podane cechy do rodzaju komórek macierzystych, którego dotyczą. Komórki totipotencjalne Możliwe odpowiedzi: 1. Powstają podczas kolejnego etapu rozwoju zygoty, w blastocyście., 2. Występują w krwi pępowinowej., 3. Mogą różnicować się tylko w komórki mezodermy, ektodermy i endodermy., 4. Występują w tkankach dorosłego człowieka., 5. Przykładem tej komórki jest zygota., 6. Mogą powstać przez indukowane odróżnicowanie komórek somatycznych pobranych z tkanek dorosłego człowieka., 7. Mogą przekształcić się we wszystkie typy komórek w obrębie listka zarodkowego, z którego pochodzą., 8. Różnią się od komórek dojrzałych tym, że są zdolne do podziału., 9. Może przekształcić się w każdą komórkę człowieka., 10. Mogą przekształcić się tylko w jeden typ komórek. Komórki pluripotencjalne Możliwe odpowiedzi: 1. Powstają podczas kolejnego etapu rozwoju zygoty, w blastocyście., 2. Występują w krwi pępowinowej., 3. Mogą różnicować się tylko w komórki mezodermy, ektodermy i endodermy., 4. Występują w tkankach dorosłego człowieka., 5. Przykładem tej komórki jest zygota., 6. Mogą powstać przez indukowane odróżnicowanie komórek somatycznych pobranych z tkanek dorosłego człowieka., 7. Mogą przekształcić się we wszystkie typy komórek w obrębie listka zarodkowego, z którego pochodzą., 8. Różnią się od komórek dojrzałych tym, że są zdolne do podziału., 9. Może przekształcić się w każdą komórkę człowieka., 10. Mogą przekształcić się tylko w jeden typ komórek. Komórki multipotencjalne Możliwe odpowiedzi: 1. Powstają podczas kolejnego etapu rozwoju zygoty, w blastocyście., 2. Występują w krwi pępowinowej., 3. Mogą różnicować się tylko w komórki mezodermy, ektodermy i endodermy., 4. Występują w tkankach dorosłego człowieka., 5. Przykładem tej komórki jest zygota., 6. Mogą powstać przez indukowane odróżnicowanie komórek somatycznych pobranych z tkanek dorosłego człowieka., 7. Mogą przekształcić się we wszystkie typy komórek w obrębie listka zarodkowego, z którego pochodzą., 8. Różnią się od komórek dojrzałych tym, że są zdolne do podziału., 9. Może przekształcić się w każdą komórkę człowieka., 10. Mogą przekształcić się tylko w jeden typ komórek. Komórki unipotencjalne Możliwe odpowiedzi: 1. Powstają podczas kolejnego etapu rozwoju zygoty, w blastocyście., 2. Występują w krwi pępowinowej., 3. Mogą różnicować się tylko w komórki mezodermy, ektodermy i endodermy., 4. Występują w tkankach dorosłego człowieka., 5. Przykładem tej komórki jest zygota., 6. Mogą powstać przez indukowane odróżnicowanie komórek somatycznych pobranych z tkanek dorosłego człowieka., 7. Mogą przekształcić się we wszystkie typy komórek w obrębie listka zarodkowego, z którego pochodzą., 8. Różnią się od komórek dojrzałych tym, że są zdolne do podziału., 9. Może przekształcić się w każdą komórkę człowieka., 10. Mogą przekształcić się tylko w jeden typ komórek.
31
Ćwiczenie 7

„Allogeniczna transplantacja szpiku polega na pobraniu krwiotwórczych komórek macierzystych od dawcy rodzinnego lub niespokrewnionego i przeszczepieniu ich biorcy. Po zabiegu krwiotwórcze komórki dojrzewają w organizmie pacjenta, przekształcając się w leukocyty, erytrocyty oraz trombocyty.”

Indeks górny Źródło: Monika Majewska, Przeszczep szpiku wykorzystuje się w leczeniu ponad 70 chorób, serwis „Puls Medycyny”, 26.01.2020. Indeks górny koniec

R12H8qmrjAvUX
Na podstawie tekstu i własnej wiedzy wyjaśnij, jaka właściwość komórek szpiku kostnego umożliwia wykorzystanie ich w leczeniu nowotworów krwi. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

„Przełomem było udane reprogramowanie komórek skóry, fibroblastów, do komórek pluripotencjalnych, z wykorzystaniem zaledwie czterech z wielu poznanych czynników odpowiedzialnych za pluripotencjalność. Dokonał tego zespół japońskiego naukowca Shin’yi Yamanaki: po raz pierwszy w 2006 roku na komórkach mysich, w roku 2007 natomiast na ludzkich fibroblastach. Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste (iPS), bo tak je nazwano, przypominają zarodkowe komórki macierzyste nie tylko morfologicznie, ale także pod względem szeregu cech charakterystycznych dotąd tylko dla tych drugich. Co najistotniejsze, wykazują pluripotencjalność i w warunkach in vitro mogą różnicować do różnych typów komórek występujących w dorosłym organizmie.”

Indeks górny Źródło: Monika Maleszewska, Co dalej z iPS?, serwis „BioTechnolog”, 13.05.2008. Indeks górny koniec

R1V9UlbOHYMmI
Wyjaśnij, w jaki sposób ze zróżnicowanych komórek somatycznych otrzymuje się indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste. (Uzupełnij).