Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1H39uroNxwr9
Odpowiedź: (Uzupełnij).
Odpowiedź:
Zwróć uwagę na produkty obu reakcji.
Hydrolizę zasadową estrów przedstawia zaznaczone równanie, ponieważ otrzymane produkty to sól kwasu karboksylowego i alkohol.
RhMgXiJWzXB2Q
(Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 2
RlEFyg6EuknfJ11
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1WUWIj98vVXB
Uzupełnij poniższy tekst dotyczący mechanizmu hydrolizy zasadowej estrów, wykorzystując podane słownictwo. Mechanizm hydrolizy 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu estrów składa się z trzech etapów. W pierwszym z nich biorą udział 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu oraz 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu. Anion atakuje centrum 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu obecne w cząsteczce estru. W wyniku ataku dochodzi do zmiany hybrydyzacji atomu węgla z 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu w pierwotnym estrze na 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu obecnego w produkcie pierwszego etapu hydrolizy. W drugim etapie dochodzi do przeniesienia 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu z atomu tlenu, odtworzenie 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu i uwolnienie anionu alkoholanowego oraz cząsteczki kwasu karboksylowego. W ostatnim etapie dochodzi do transferu 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu, co prowadzi do ostatecznych produktów reakcji, to jest cząsteczki 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu oraz 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu.
Uzupełnij poniższy tekst dotyczący mechanizmu hydrolizy zasadowej estrów, wykorzystując podane słownictwo. Mechanizm hydrolizy 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu estrów składa się z trzech etapów. W pierwszym z nich biorą udział 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu oraz 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu. Anion atakuje centrum 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu obecne w cząsteczce estru. W wyniku ataku dochodzi do zmiany hybrydyzacji atomu węgla z 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu w pierwotnym estrze na 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu obecnego w produkcie pierwszego etapu hydrolizy. W drugim etapie dochodzi do przeniesienia 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu z atomu tlenu, odtworzenie 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu i uwolnienie anionu alkoholanowego oraz cząsteczki kwasu karboksylowego. W ostatnim etapie dochodzi do transferu 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu, co prowadzi do ostatecznych produktów reakcji, to jest cząsteczki 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu oraz 1. , 2. ester, 3. elektrofilowe, 4. karboksylanu, 5. alkoholu, 6. zasadowej, 7. , 8. anion hydroksylowy, 9. pary elektronowej, 10. wiązania podwójnego, 11. protonu.
21
Ćwiczenie 3
Na podstawie wzorów estrów i ich nazw, podaj, jakie produkty zostaną otrzymane w wyniku hydrolizy zasadowej, przeprowadzanej z udziałem wodorotlenku potasu jako reagenta i katalizatora.
R11vBjLRFWvfB
Ilustracja przedstawiająca wzory mrówczanu etylu (metanianu etylu) i maślanu etylu (butanianu etylu). Metanian etylu zbudowany jest z atomu węgla połączonego za pomocą wiązań pojedynczych z atomem wodoru, z atomem tlenu podstawiony grupą etylową oraz za pomocą wiązania podwójnego z atomem tlenu. Maślan etylu zbudowany jest z atomu węgla połączonego za pomocą wiązań pojedynczych z grupą propylową oraz z atomem tlenu podstawionym grupą etylową , a także za pomocą wiązania podwójnego węgiel ten łączy się z atomem tlenu.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RlYs3hUp1VJjJ
Odpowiedź: (Uzupełnij).
Odpowiedź:
W wyniku każdej z reakcji powstanie alkohol i sól.
Alkohole:
alkohol etylowy (etanol);
alkohol etylowy (etanol).
Sole kwasu karboksylowego:
mrówczan potasu (metanian potasu);
maślan potasu (butanian potasu).
R1gq4Pk90OY6H2
Ćwiczenie 4
Na podstawie otrzymanych produktów, podaj nazwę estru, który został poddany reakcji hydrolizy zasadowej, w której wykorzystano wodorotlenek sodu. Podaj nazwę systematyczną oraz zwyczajową estru. Metanian sodu (mrówczan sodu) i metanol, nazwa estru poddanego hydrolizie zasadowej: Tu uzupełnij Tu uzupełnij. Metanian sodu (mrówczan sodu) i butan--ol, nazwa estru poddanego hydrolizie zasadowej: Tu uzupełnij Tu uzupełnij. Propanian sodu (propionian sodu) i etanol, nazwa estru poddanego hydrolizie zasadowej: Tu uzupełnij Tu uzupełnij. Butanian sodu (maślan sodu) i propan--ol, nazwa estru poddanego hydrolizie zasadowej: Tu uzupełnij Tu uzupełnij.
Na podstawie otrzymanych produktów, podaj nazwę estru, który został poddany reakcji hydrolizy zasadowej, w której wykorzystano wodorotlenek sodu. Podaj nazwę systematyczną oraz zwyczajową estru. Metanian sodu (mrówczan sodu) i metanol, nazwa estru poddanego hydrolizie zasadowej: Tu uzupełnij Tu uzupełnij. Metanian sodu (mrówczan sodu) i butan--ol, nazwa estru poddanego hydrolizie zasadowej: Tu uzupełnij Tu uzupełnij. Propanian sodu (propionian sodu) i etanol, nazwa estru poddanego hydrolizie zasadowej: Tu uzupełnij Tu uzupełnij. Butanian sodu (maślan sodu) i propan--ol, nazwa estru poddanego hydrolizie zasadowej: Tu uzupełnij Tu uzupełnij.
Na podstawie otrzymanych produktów, podaj nazwę estru, który został poddany reakcji hydrolizy zasadowej, w której wykorzystano wodorotlenek sodu. Podaj nazwę systematyczną oraz zwyczajową estru.
Metanian sodu (mrówczan sodu) i metanol, nazwa estru poddanego hydrolizie zasadowej: .............................. .................................
Metanian sodu (mrówczan sodu) i butan-1-ol, nazwa estru poddanego hydrolizie zasadowej: .............................. .................................
Propanian sodu (propionian sodu) i etanol, nazwa estru poddanego hydrolizie zasadowej: .............................. .................................
Butanian sodu (maślan sodu) i propan-1-ol, nazwa estru poddanego hydrolizie zasadowej: ................................ ...............................
R1SPS4fMQTKgF2
Ćwiczenie 5
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Na podstawie nazwy estru podaj, jakie produkty zostaną otrzymane w wyniku hydrolizy zasadowej z wodorotlenkiem potasu. Uzupełnij odpowiednio tabelę.
Nazwa estru
Nazwa systematyczna soli
Nazwa zwyczajowa soli
Nazwa alkoholu
etanian butylu (octan butylu)
butanian etylu (maślan etylu)
metanian propylu (mrówczan propylu)
etanian propylu (octan propylu)
21
Ćwiczenie 6
Napisz słownie równanie reakcji hydrolizy zasadowej z wodorotlenkiem potasu:
butanian propylu (maślan propylu);
metanian butylu (mrówczan butylu).
RGsfZdEbeuCG2
Odpowiedź: (Uzupełnij).
Odpowiedź:
W wyniku każdej z reakcji powstanie alkohol i sól.
RaFkaWGccVtjx3
Ćwiczenie 7
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Uczeń planuje porównać hydrolizę kwasową i zasadową estrów. Pomóż mu w tym zadaniu, uzupełniając tabelę. Pamiętaj o porównaniu danego zagadnienia w jednym wierszu tabeli.
odwracalność, produkty, rola kwasu/wodorotlenku
Hydroliza kwasowa estrów
Hydroliza zasadowa estrów
odwracalność
produkty
rola kwasu/wodorotlenku
1
31
Ćwiczenie 8
Zapisz produkty uzyskane podczas reakcji zmydlania podanej poniżej.
RDqlpTR9E6R9r
Ilustracja
Źródło: GroMar Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1BSvrCXy00dE1
Równanie reakcji zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.
Równanie reakcji zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.
Zmydlanie tłuszczów to zasadowa hydroliza estrów glicerolu i wyższych kwasów tłuszczowych. To także proces, w którym uzyskuje się np. mydła sodowe, jeśli wykorzysta się wodorotlenek sodu .
RtuT1JdsRsaAm
Ilustracja
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
3
Ćwiczenie 8
Zasadowa hydroliza tłuszczów – estrów glicerolu i wyższych kwasów tłuszczowych ma szczególne znaczenie, ponieważ pozwala na otrzymanie mydeł sodowych, jeśli wykorzysta się wodorotlenek sodu . Wymień, jakie najczęściej sole sodowe kwasów powstają podczas zmydlania tłuszczów.