Uzupełnij tekst prawidłowymi sformułowaniami. Trawienie to proces rozkładania pokarmu na związki 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany, umożliwiający ich wykorzystanie jako materiał energetyczny i budulec. Jest to proces 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany zachodzący 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany. Dzielimy go ogólnie na trawienie wewnątrz- i zewnątrzkomórkowe. Do trawienia zewnątrzkomórkowego zalicza się trawienie jelitowe zachodzące m.in. u 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany i 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany charakterystyczne dla 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany. Końcowymi produktami trawienia cukrów są 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany, białek – 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany, a tłuszczów – 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany.
Uzupełnij tekst prawidłowymi sformułowaniami. Trawienie to proces rozkładania pokarmu na związki 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany, umożliwiający ich wykorzystanie jako materiał energetyczny i budulec. Jest to proces 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany zachodzący 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany. Dzielimy go ogólnie na trawienie wewnątrz- i zewnątrzkomórkowe. Do trawienia zewnątrzkomórkowego zalicza się trawienie jelitowe zachodzące m.in. u 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany i 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany charakterystyczne dla 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany. Końcowymi produktami trawienia cukrów są 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany, białek – 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany, a tłuszczów – 1. przeżuwaczy, 2. proste, 3. chemiczno-fizyczny, 4. złożone, 5. fizyczny, 6. wodniczkowe, 7. di- i tripeptydy oraz aminokwasy, 8. polipeptydy, 9. chemiczny, 10. jedynie u zwierząt, 11. chrząszczy i pająków, 12. pozajelitowe, 13. kwasy tłuszczowe i glicerol, 14. wolne kwasy tłuszczowe, 15. proste węglowodany, 16. u zwierząt i roślin mięsożernych, 17. złożone węglowodany.
R1BzNG8pqrCgx1
Ćwiczenie 2
Zaznacz wszystkie sformułowania dotyczące trawienia wewnątrzkomórkowego. Możliwe odpowiedzi: 1. Zachodzi najczęściej w wodniczce pokarmowej., 2. Pokarm pobierany jest za pomocą endocytozy., 3. Enzymy hydrolityczne pochodzą z lizosomów., 4. Niestrawione resztki usuwane są na drodze egzocytozy., 5. Jest ono charakterystyczne dla pierwotniaków i gąbek., 6. Zachodzi w świetle przewodu pokarmowego., 7. Niezbędne enzymy soków trawiennych są produkowane przez odpowiednie tkanki gruczołowe., 8. Jest ono charakterystyczne dla ssaków.
RnH0gTmpdT6Ta1
Ćwiczenie 3
Dopasuj definicje do rodzajów trawienia. trawienie chemiczne Możliwe odpowiedzi: 1. procesy enzymatycznego rozkładu złożonych związków organicznych (pokarmu) do prostszych, 2. przeprowadzanie procesów trawiennych poza komórkami organizmu (np. w świetle układu pokarmowego), przez uwolnienie enzymów do środowiska i pobranie już strawionego pokarmu, 3. procesy rozdrabniania pokarmu, np. przez żucie za pomocą zębów w jamie gębowej lub silne skurcze mięśniówki ścian żołądka, niekiedy wzmacniane twardymi elementami w ścianie lub w treści żołądka, 4. typ trawienia zachodzący w wodniczkach pokarmowych, przeprowadzany za pomocą enzymów lizosomalnych trawienie mechaniczne Możliwe odpowiedzi: 1. procesy enzymatycznego rozkładu złożonych związków organicznych (pokarmu) do prostszych, 2. przeprowadzanie procesów trawiennych poza komórkami organizmu (np. w świetle układu pokarmowego), przez uwolnienie enzymów do środowiska i pobranie już strawionego pokarmu, 3. procesy rozdrabniania pokarmu, np. przez żucie za pomocą zębów w jamie gębowej lub silne skurcze mięśniówki ścian żołądka, niekiedy wzmacniane twardymi elementami w ścianie lub w treści żołądka, 4. typ trawienia zachodzący w wodniczkach pokarmowych, przeprowadzany za pomocą enzymów lizosomalnych trawienie wewnętrzne Możliwe odpowiedzi: 1. procesy enzymatycznego rozkładu złożonych związków organicznych (pokarmu) do prostszych, 2. przeprowadzanie procesów trawiennych poza komórkami organizmu (np. w świetle układu pokarmowego), przez uwolnienie enzymów do środowiska i pobranie już strawionego pokarmu, 3. procesy rozdrabniania pokarmu, np. przez żucie za pomocą zębów w jamie gębowej lub silne skurcze mięśniówki ścian żołądka, niekiedy wzmacniane twardymi elementami w ścianie lub w treści żołądka, 4. typ trawienia zachodzący w wodniczkach pokarmowych, przeprowadzany za pomocą enzymów lizosomalnych trawienie zewnętrzne Możliwe odpowiedzi: 1. procesy enzymatycznego rozkładu złożonych związków organicznych (pokarmu) do prostszych, 2. przeprowadzanie procesów trawiennych poza komórkami organizmu (np. w świetle układu pokarmowego), przez uwolnienie enzymów do środowiska i pobranie już strawionego pokarmu, 3. procesy rozdrabniania pokarmu, np. przez żucie za pomocą zębów w jamie gębowej lub silne skurcze mięśniówki ścian żołądka, niekiedy wzmacniane twardymi elementami w ścianie lub w treści żołądka, 4. typ trawienia zachodzący w wodniczkach pokarmowych, przeprowadzany za pomocą enzymów lizosomalnych
Dopasuj definicje do rodzajów trawienia. trawienie chemiczne Możliwe odpowiedzi: 1. procesy enzymatycznego rozkładu złożonych związków organicznych (pokarmu) do prostszych, 2. przeprowadzanie procesów trawiennych poza komórkami organizmu (np. w świetle układu pokarmowego), przez uwolnienie enzymów do środowiska i pobranie już strawionego pokarmu, 3. procesy rozdrabniania pokarmu, np. przez żucie za pomocą zębów w jamie gębowej lub silne skurcze mięśniówki ścian żołądka, niekiedy wzmacniane twardymi elementami w ścianie lub w treści żołądka, 4. typ trawienia zachodzący w wodniczkach pokarmowych, przeprowadzany za pomocą enzymów lizosomalnych trawienie mechaniczne Możliwe odpowiedzi: 1. procesy enzymatycznego rozkładu złożonych związków organicznych (pokarmu) do prostszych, 2. przeprowadzanie procesów trawiennych poza komórkami organizmu (np. w świetle układu pokarmowego), przez uwolnienie enzymów do środowiska i pobranie już strawionego pokarmu, 3. procesy rozdrabniania pokarmu, np. przez żucie za pomocą zębów w jamie gębowej lub silne skurcze mięśniówki ścian żołądka, niekiedy wzmacniane twardymi elementami w ścianie lub w treści żołądka, 4. typ trawienia zachodzący w wodniczkach pokarmowych, przeprowadzany za pomocą enzymów lizosomalnych trawienie wewnętrzne Możliwe odpowiedzi: 1. procesy enzymatycznego rozkładu złożonych związków organicznych (pokarmu) do prostszych, 2. przeprowadzanie procesów trawiennych poza komórkami organizmu (np. w świetle układu pokarmowego), przez uwolnienie enzymów do środowiska i pobranie już strawionego pokarmu, 3. procesy rozdrabniania pokarmu, np. przez żucie za pomocą zębów w jamie gębowej lub silne skurcze mięśniówki ścian żołądka, niekiedy wzmacniane twardymi elementami w ścianie lub w treści żołądka, 4. typ trawienia zachodzący w wodniczkach pokarmowych, przeprowadzany za pomocą enzymów lizosomalnych trawienie zewnętrzne Możliwe odpowiedzi: 1. procesy enzymatycznego rozkładu złożonych związków organicznych (pokarmu) do prostszych, 2. przeprowadzanie procesów trawiennych poza komórkami organizmu (np. w świetle układu pokarmowego), przez uwolnienie enzymów do środowiska i pobranie już strawionego pokarmu, 3. procesy rozdrabniania pokarmu, np. przez żucie za pomocą zębów w jamie gębowej lub silne skurcze mięśniówki ścian żołądka, niekiedy wzmacniane twardymi elementami w ścianie lub w treści żołądka, 4. typ trawienia zachodzący w wodniczkach pokarmowych, przeprowadzany za pomocą enzymów lizosomalnych
R9oWgWRPcBnPP2
Ćwiczenie 4
Ułóż w kolejności etapy pobrania pokarmu i trawienia u ssaków roślinożernych z żołądkiem wielokomorowym. Elementy do uszeregowania: 1. Trawienie w trawieńcu, 2. Wstępne roztarcie i rozmiękczenie w żwaczu, 3. Trawienie w żwaczu i czepcu, 4. Połknięcie kęsa pokarmowego, 5. Wydalenie resztek pokarmowych, 6. Ponowne rozdrobnienie w jamie gębowej, 7. Odruch odłykania, ruchy antyperystaltyczne i wessanie do przełyku, 8. Pobranie pokarmu roślinnego z otoczenia, 9. Ponowne połknięcie
Ułóż w kolejności etapy pobrania pokarmu i trawienia u ssaków roślinożernych z żołądkiem wielokomorowym. Elementy do uszeregowania: 1. Trawienie w trawieńcu, 2. Wstępne roztarcie i rozmiękczenie w żwaczu, 3. Trawienie w żwaczu i czepcu, 4. Połknięcie kęsa pokarmowego, 5. Wydalenie resztek pokarmowych, 6. Ponowne rozdrobnienie w jamie gębowej, 7. Odruch odłykania, ruchy antyperystaltyczne i wessanie do przełyku, 8. Pobranie pokarmu roślinnego z otoczenia, 9. Ponowne połknięcie
R1PH41bPCKtcQ2
Ćwiczenie 5
Łączenie par. Oceń i zaznacz, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.. W zależności od spożywanego pokarmu sok trawienny ma różny skład enzymatyczny – u mięsożerców przeważają enzymy trawiące białka, a u roślinożerców – węglowodany.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Przeżuwacze mają możliwość samodzielnego strawienia błonnika i zawartej w nim celulozy.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. U parzydełkowców wstępny etap trawienia przebiega wewnątrzkomórkowo, a końcowy zewnątrzkomórkowo.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Jama gastralna i komórki gastrodermy to elementy układu trawiennego parzydełkowców i innych jamochłonów.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Łączenie par. Oceń i zaznacz, czy podane stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.. W zależności od spożywanego pokarmu sok trawienny ma różny skład enzymatyczny – u mięsożerców przeważają enzymy trawiące białka, a u roślinożerców – węglowodany.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Przeżuwacze mają możliwość samodzielnego strawienia błonnika i zawartej w nim celulozy.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. U parzydełkowców wstępny etap trawienia przebiega wewnątrzkomórkowo, a końcowy zewnątrzkomórkowo.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Jama gastralna i komórki gastrodermy to elementy układu trawiennego parzydełkowców i innych jamochłonów.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
RWwUQgalbPSps2
Ćwiczenie 6
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
31
Ćwiczenie 7
Mikroflora jelitowa człowieka stanowi jeden z najbardziej zróżnicowanych gatunkowo ekosystemów. Liczba drobnoustrojów jelitowych człowieka to ok. 1014 komórek, co stanowi 10‑krotność liczby komórek naszego organizmu. Możliwe jest występowanie aż 1500 gatunków bakterii.
Drobnoustroje zasiedlające jelito ludzkie pełnią funkcje: metaboliczną, troficzną i immunologiczną. Funkcje te często uzupełniają się wzajemnie. Funkcja metaboliczna związana jest z rozkładem resztek pokarmowych w wyniku fermentacji lub tworzeniem niezbędnych witamin z grupy B oraz witaminy K. Powstałe na drodze fermentacji krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe stanowią źródło energii dla komórek nabłonka jelita grubego. Obecność drobnoustrojów poprawia także przyswajalność składników mineralnych oraz elektrolitów, np. sodu, magnezu, wapnia czy potasu.
Indeks górny Źródło: Mikroflora przewodu pokarmowego człowieka – znaczenie, rozwój, modyfikacje, Olga Krakowiak, Renata Nowak Indeks górny koniecŹródło: Mikroflora przewodu pokarmowego człowieka – znaczenie, rozwój, modyfikacje, Olga Krakowiak, Renata Nowak
R1bv10hO2iQK4
Na podstawie przytoczonego tekstu oceń prawdziwość sformułowania: „Obecność w świetle przewodu pokarmowego człowieka dużej ilości bakterii stanowi poważne zagrożenie dla organizmu”. Odpowiedź uzasadnij. (Uzupełnij).
Zastanów się, jaką rolę pełnią bakterie mikroflory jelitowej.
Powyższe sformułowanie jest nieprawdziwe. W świetle przewodu pokarmowego człowieka w prawidłowych warunkach występuje wiele gatunków bakterii. Tworzą one specyficzną mikroflorę jelitową, która pełni w organizmie bardzo ważne funkcje – bierze udział w trawieniu resztek pokarmowych, produkcji niezbędnych witamin oraz przyswajaniu składników mineralnych oraz elektrolitów. Spełnia też funkcje troficzne i immunologiczne, zapewniając odpowiednie warunki do rozwoju organizmu.
31
Ćwiczenie 8
Na zmodyfikowanych liściach roślin mięsożernych występują gruczoły, będące utworami egzosekrecyjnymi. Ich funkcją jest wydzielanie roztworu enzymów hydrolizujących oraz wchłanianie substancji organicznych i nieorganicznych, które powstają jako wynik trawienia ciał organizmów żywych. Obecność proteaz, czyli enzymów hydrolizujących wiązania peptydowe, w soku trawiennym roślin mięsożernych wykazano już w XIX w. Współcześnie u wielu roślin drapieżnych wykazano też obecność chitynaz, lipaz, fosfataz, nukleaz, rybonukleaz itp. enzymów, które ułatwiają w znaczącym stopniu absorpcję potrzebnych składników mineralnych. Wiele roślin mięsożernych, które posiadają liście asymilacyjne przekształcone w wilcze doły (rodzaj pułapki biernej), wchodzi w interakcje z unikatowymi symbiontami, które w znacznym stopniu ułatwiają proces trawienia zdobyczy. Do organizmów tych można zaliczyć np. bakterie występujące w pułapkach północnoamerykańskich kapturnic (Sarracenia). Bakterie te posiadają specyficzne geny, które w wyniku ekspresji tworzą białka enzymatyczne umożliwiające trawienie ciał ofiar.
Indeks górny Źródło: Carnivorous plants in Poland – occurrence, biology, threat and methods of protection, Mateusz Cichorek Indeks górny koniecŹródło: Carnivorous plants in Poland – occurrence, biology, threat and methods of protection, Mateusz Cichorek
R1VygNXuwEAXm
Na podstawie przedstawionego tekstu wymień cztery rozwiązania ewolucyjne, dzięki którym rośliny mięsożerne przystosowały się do pozyskiwania niezbędnych substancji z ciał owadów. (Uzupełnij).
Co pomaga roślinom mięsożernym strawić ciała organizmów żywych?
U roślin mięsożernych wykształciły się następujące przystosowania do trawienia organizmów żywych:
występowanie zmodyfikowanych liści (wilcze doły);
obecność gruczołów egzosekrecyjnych;
wytwarzanie soku trawiennego składającego się z wielu enzymów;
życie w symbiozie ze specyficznymi bakteriami zdolnymi do trawienia ciał owadów.